صفحهٔ اصلی
فتح تهران یکی از رویدادهای کلیدی جنبش مشروطه ایران است که طی آن نیروهای مشروطهخواه از گیلان و نیروهای بختیاری از اصفهان در نزدیکی تهران به یکدیگر پیوستند و با فتح تهران به استبداد صغیر پایان دادند و پایتخت سلطنت قاجار را در تاریخ ۲۵ تیر ۱۲۸۸ از کنترل محمدعلی شاه خارج کردند. در پی این رویداد، محمدعلی شاه از سلطنت خلع شد و با افتتاح مجلس شورای ملی دوم، استقرار حکومت سلطنت مشروطه در ایران، پس از وقفهای چند ماهه، دوباره از سر گرفته شد. در پی کشمکشهای متعددی که در سالهای ۱۲۸۶ و ۱۲۸۷ بین محمدعلی شاه و مجلس شورای ملی روی داده بود، در ۲ تیر ۱۲۸۷ شاه مجلس شورای ملی را منحل و در تهران حکومت نظامی اعلام کرد. اگرچه شاه اعلام کرده بود همچنان به مشروطه وفادار است، بسیاری از مشروطهخواهان در تهران و سایر شهرهای ایران دستگیر یا فراری شدند. در تبریز، اما نیروهای حکومتی نتوانستند کنترل شهر را در دست گیرند و مجاهدان مشروطه به رهبری ستارخان و باقرخان، دست به مقاومت مسلحانه زدند. مقاومت مردم تبریز امید مشروطهخواهان را زنده نگه داشت و در حالی که فعالان سیاسی تبعیدی و علمای نجف کودتای محمدعلی شاه را محکوم میکردند، در رشت و اصفهان، جنبشهایی شکل گرفت که نهایتاً به تسخیر این شهرها توسط مشروطهخواهان انجامید. در ۱۵ اردیبهشت ۱۲۸۸، چندصد نفر از نیروهای مشروطهخواه رشت به فرماندهی محمدولی خان تنکابنی و یپرم خان قزوین را تصرف کردند تا در گام بعدی به سمت تهران حرکت کنند. از جنوب نیز نیروهای بختیاری، به رهبری سردار اسعد بختیاری در ۳۱ اردیبهشت ۱۲۸۸ از اصفهان به سمت تهران حرکت کرد و در نهایت به اردوی گیلان که از کرج عبور کرده بود و به نزدیکی تهران رسیده بود، پیوست.
- … در مراسم آشپزان، ناصرالدین شاه شاهزادگان و رجال سیاسی را مجبور به پوست کندن بادمجان و کدو و پاک کردن سبزی میکرد و از این کار لذت میبرد؟ (در تصویر)
- … آنتون چخوف در داستانهای کوتاه و نمایشنامههای خود از تجربیات زندگی و مشاهدات روزمرهاش به عنوان یک پزشک استفادهٔ گستردهای کرده است؟
- … محمدامین رسولزاده، هم از فعالان انقلاب مشروطه ایران و هم از فعالان انقلاب بلشویکی شوروی بود؟
- … سرده «پارسانا» به افتخار احمد پارسا، گیاهشناس ایرانی و «یکی از نویسندگان مشترک این سرده» نامگذاری شده است؟
- … یک سرریز عدد صحیح در «مرحله ۲۵۶» بازی پک-من، باعث میشود که هیچ کس نتواند این بازی را به پایان برساند؟
- … در صحنۀ تصادف فیلم کازینو رویال، گروه بدلکاری موفق شد خودروی استون مارتین دیبیاس وی۱۲ را حین داشتن سرعتی معادل ۱۱۳ کیلومتر در ساعت، هفتبار به دور خودش بچرخاند؟
- یحیی سنوار، رئیس دفتر سیاسی حماس در شهر رفح در جنوب نوار غزه کشته شد.
- جایزه یادبود نوبل علوم اقتصادی به تارون آجماغلو، سایمون جانسون و جیمز ای رابینسون (در تصویر) برای مطالعاتشان در مورد نابرابری جهانی اهدا شد.
- جایزه نوبل ادبیات به هان کانگ شاعر و رماننویس کره جنوبی اهدا شد.
- جان هاپفیلد و جفری هینتون جایزه نوبل فیزیک را برای تحقیقات خود در زمینه یادگیری ماشینی با شبکههای عصبی مصنوعی دریافت کردند.
- شیگرو ایشیبا پس از پیروزی در انتخابات رهبری حزب لیبرال دموکرات، نخستوزیر ژاپن شد.
امروز: جمعه، ۱۸ اکتبر ۲۰۲۴ میلادی برابر ۲۷ مهر ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۱۴ ربیعالثانی ۱۴۴۶ هجری قمری (UTC)
موبی دیک
- رویدادها
- ۱۸۵۱ - رمان موبی دیک شاهکار ادبی هرمان ملویل نویسنده آمریکایی، با عنوان «وال» منتشر شد.
- ۱۸۶۷ - سرزمین آلاسکا که توسط دولت آمریکا از دولت روسیه خریداری شده بود، در این روز رسماً به مالکیت آن دولت درآمد و پرچم ایالات متحده در آن برافراشته شد.
- ۱۹۸۹ - فضاپیمای گالیله به فضا پرتاب شد.
- ۱۹۹۸ - به درخواست قاضی یک دادگاه اسپانیا، آگوستو پینوشه دیکتاتور سابق کشور شیلی که به لندن رفته بود، به جرم اعمال ضدبشری علیه شهروندان خود، توسط مقامات بریتانیایی بازداشت و محکوم به تحمل حبس خانگی شد.
- ۲۰۱۵ - پذیرش برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) توسط ایران
- زادروزها
- ۱۱۳۰ - زادروز تسو شی فیلسوف و دانشپژوه کنفوسیانیسم
- ۱۸۵۹ - زادروز آنری برگسون فیلسوف وادیب مشهور فرانسوی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال۱۹۲۷
- ۱۹۲۶ - زادروز چاک بری خواننده، ترانهسرا و گیتاریست آمریکایی، یکی از پیشگامان موسیقی راک اند رول
- ۱۹۵۶ - زادروز مارتینا ناوراتیلووا تنیس باز اهل چکسلواکی
- ۱۹۶۰ - زادروز ژان کلود ون دم بازیگر و رزمیکار بلژیکی
- ۱۹۸۷ - زادروز زک افران بازیگر، خواننده و رقصندهٔ آمریکایی
- درگذشتها
- ۶۲۹ - درگذشت کلوتار دوم پادشاه مروونژی نوستریا و از سال ۶۱۳ تا ۶۲۹ پادشاه همه فرانکها
- ۱۸۷۱ - درگذشت چارلز ببیج فیلسوف تحلیلگر و ریاضیدان انگلیسی
- ۱۸۹۳ - درگذشت شارل گونو آهنگساز فرانسوی
- ۱۹۳۱ - درگذشت توماس ادیسون (در تصویر) مخترع آمریکایی
- ۱۹۳۴ - درگذشت سانتیاگو رامون کاخال زیستشناس و پزشک اسپانیایی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی سال ۱۹۰۶
- ۱۹۵۵ - درگذشت خوزه ارتگا یی گاست فیلسوف لیبرال و نظریهپرداز اسپانیایی، از پیشگامان رنسانس اسپانیا در سده بیستم