Wikipedia:Strona główna
Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:
…jak (na zdjęciu) Nowy Rok świętuje lud Sidama, zamieszkujący południową Etiopię?
…dlaczego Karon przestał istnieć?
…gdzie możesz się nauczyć, jak międlić len oraz ozdabiać pisanki?
…który drewniany kościół ocalał podczas pożaru miasta Wodzisławia?
…że SMS Gazelle został wycofany ze służby po uszkodzeniach odniesionych po wybuchu rosyjskiej miny?
Inwazja Rosji na Ukrainę • Wojna Izraela z Hamasem
- Pokojową Nagrodą Nobla została uhonorowana japońska organizacja Nihon Hidankyō „za wysiłki na rzecz świata wolnego od broni jądrowej i za wykazanie poprzez zeznania świadków, że broń jądrowa nigdy nie może zostać ponownie użyta” (11 października)
- Koreańska pisarka Han Kang (na zdjęciu) otrzymała literacką Nagrodę Nobla „za prozę mierzącą się z historycznymi traumami i odsłaniającą kruchość ludzkiego życia” (10 października)
- Laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie chemii zostali David Baker za „obliczeniowe projektowanie białek” oraz Demis Hassabis i John Jumper za „przewidywanie struktury białka” (9 października)
- Laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki, w uznaniu „fundamentalnych odkryć i wynalazków umożliwiających uczenie maszynowe z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych”, zostali fizyk John Hopfield oraz informatyk i psycholog poznawczy Geoffrey Hinton (8 października)
- Amerykańscy biolodzy Victor Ambros i Gary Ruvkun otrzymali Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny „za odkrycie mikroRNA i jego roli w potranskrypcyjnej regulacji genów” (7 października)
Zmarli: Jadwiga Barańska • Alphonse Poaty-Souchlaty • Hama Amadou • Annelie Ehrhardt • Fernando Valenzuela • Paul Di’Anno • Fethullah Gülen • Janusz Olejniczak • Jehuda Bauer • Andrew Schally • Mitzi Gaynor • Jahja Sinwar • Liam Payne • Philip Zimbardo • Alex Salmond
26 października: imieniny obchodzą m.in.: Ewaryst, Leonarda i Lucjan
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1759 – urodził się Georges Danton, jeden z przywódców rewolucji francuskiej
- 1764 – zmarł angielski angielski malarz i grafik William Hogarth (na autoportrecie), autor rysunków o charakterze satyryczno-moralizatorskim, uważany niekiedy za prekursora dzisiejszego komiksu
- 1899 – w Wiedniu odbyła się premiera operetki Wiedeńska krew Johanna Straussa (syna)
- 1919 – urodził się ostatni szachinszach Iranu Mohammad Reza Pahlawi, jego rządy to okres głębokich przemian społecznych i gospodarczych w Iranie (biała rewolucja), szachinszach sprawował twardą dyktaturę, wspierając się głównie tajną policją, prowadził politykę proamerykańską; został odsunięty od władzy w wyniku irańskiej rewolucji islamskiej, zmarł na emigracji w Egipcie
- 1929 – urodziła się polska poetka, dziennikarka, prozaiczka Wanda Chotomska (na fotografii), autorka słuchowisk radiowych, tekstów piosenek, widowisk teatralnych i telewizyjnych oraz popularnych wierszy i opowiadań dla dzieci i młodzieży
- 1964 – urodził się polski przedsiębiorca i polityk Janusz Palikot, poseł na Sejm, przewodniczący Ruchu Palikota, a następnie Twojego Ruchu
- 1984 – premiera filmu Terminator w reżyserii Jamesa Camerona
Jednojęzyczny słownik dydaktyczny – słownik podający definicje i określenia słów w języku wyrazu definiowanego, przeznaczony dla osób uczących się języka obcego. Definicje są sformułowane tak, aby były zrozumiałe przez osoby będące na danym poziomie znajomości języka. Słowniki dydaktyczne opracowuje się dla osób o różnych kompetencjach językowych: zaawansowanych w nauce języka, średnio zaawansowanych oraz dla początkujących. Dydaktyczne słowniki jednojęzyczne są wydawane w rozmaitych językach, używanych zwłaszcza w sytuacjach ponadnarodowych. Największy rynek dla tego typu wydawnictw rozwinęła Wielka Brytania, gdzie ukazało się pięć słowników wydanych przez liczące się w świecie naukowym koncerny wydawnicze. Od czasu publikacji pierwszego słownika tego typu w 1948 roku, typ książki przeszedł ewolucję – kamieniami milowymi rozwoju były m. in. wprowadzenie metajęzyka do opisu haseł, opartego na najczęściej pojawiających się słowach, a także korzystanie z korpusów językowych. Czytaj więcej…
Eskortowce typu Tachin – typ okrętów marynarki wojennej Tajlandii z okresu II wojny światowej, zbudowanych w Japonii, obejmujący dwie jednostki: „Tachin” oraz „Maeklong”. Stanowiły uniwersalne okręty, określane w literaturze jako eskortowce, slupy lub fregaty, pełniące też rolę kanonierek i okrętów szkolnych. „Tachin” został skasowany po wojnie, natomiast „Maeklong” służył w okresie powojennym jako okręt szkolny do lat 90. XX wieku, po czym został zachowany jako okręt-muzeum. Okręty miały wyporność pełną 2000 ton, a długość 82 m. Główne uzbrojenie stanowiły cztery armaty kalibru 120 mm, uzupełniane przez lekkie uzbrojenie przeciwlotnicze i cztery wyrzutnie torped. Napędzały je maszyny parowe, pozwalając na osiąganie prędkości 17 węzłów. Czytaj więcej…