Wikipedia:Strona główna
Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:
…gdzie i kiedy odbywa się walka o Złote Szczudło? (na zdjęciu)
…czy wszawiec może być jadalny?
…jak duch zmarłego może zostać ojcem?
…który projektant pochodzenia iworyjskiego stał za sukcesem gry Deathloop?
…że francuski niszczyciel Commandant Rivière wziął udział w bitwie w Cieśninie Otranto?
Inwazja Rosji na Ukrainę • Wojna Izraela z Hamasem
- Pokojową Nagrodą Nobla została uhonorowana japońska organizacja Nihon Hidankyō „za wysiłki na rzecz świata wolnego od broni jądrowej i za wykazanie poprzez zeznania świadków, że broń jądrowa nigdy nie może zostać ponownie użyta” (11 października)
- Koreańska pisarka Han Kang (na zdjęciu) otrzymała literacką Nagrodę Nobla „za prozę mierzącą się z historycznymi traumami i odsłaniającą kruchość ludzkiego życia” (10 października)
- Laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie chemii zostali David Baker za „obliczeniowe projektowanie białek” oraz Demis Hassabis i John Jumper za „przewidywanie struktury białka” (9 października)
- Laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki, w uznaniu „fundamentalnych odkryć i wynalazków umożliwiających uczenie maszynowe z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych”, zostali fizyk John Hopfield oraz informatyk i psycholog poznawczy Geoffrey Hinton (8 października)
- Amerykańscy biolodzy Victor Ambros i Gary Ruvkun otrzymali Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny „za odkrycie mikroRNA i jego roli w potranskrypcyjnej regulacji genów” (7 października)
Zmarli: Alphonse Poaty-Souchlaty • Hama Amadou • Annelie Ehrhardt • Paul Di’Anno • Fethullah Gülen • Janusz Olejniczak • Jehuda Bauer • Andrew Schally • Mitzi Gaynor • Jahja Sinwar • Liam Payne • Philip Zimbardo • Alex Salmond • Ethel Kennedy • Leszek Moczulski
25 października: imieniny obchodzą m.in.: Daria, Kryspin i Tadea
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1154 – Henryk II Plantagenet został królem Anglii
- 1764 – przyszły wiceprezydent i prezydent USA John Adams ożenił się z feministką Abigail Smith
- 1844 – ksiądz Piotr Ściegienny został aresztowany przez Moskali
- 1854 – wojna krymska: słynna szarża brytyjskiej Lekkiej Brygady w czasie bitwy pod Bałakławą
- 1984 – urodziła się amerykańska piosenkarka, kompozytorka i aktorka Katy Perry (na fotografii)
- 2004 – zmarł polski matematyk, inżynier lotnictwa Władysław Fiszdon, który m.in. w czasie II wojny światowej rozwiązał problem drgań i wytrzymałości konstrukcji samolotów Hurricane (na fotografii podczas lotu bojowego w 1941 r.)
Syreny i Odyseusz – obraz olejny autorstwa angielskiego artysty Williama Etty’ego. Został po raz pierwszy wystawiony w 1837 roku. Przedstawia scenę z Odysei Homera, w której Odyseusz opiera się zwodzącym pieśniom syren poprzez nakazanie załodze związania go i zatkania sobie uszu, by sami nie słyszeli śpiewu. Podczas gdy tradycyjnie syreny były przedstawiane jako ludzko-zwierzęce chimery, Etty sportretował je jako nagie, młode kobiety, na wyspie zasłanej rozkładającymi się trupami. Po pierwszym wystawieniu obrazu wzbudził on podzielone opinie. Niektórzy krytycy bardzo go podziwiali, podczas gdy inni wyszydzali jako pozbawiony gustu i nieprzyjemny w odbiorze. Prawdopodobnie z powodu nietypowo dużych wymiarów, 442,5 cm na 297 cm, początkowo nie udało się go sprzedać. Później dzieło zostało kupione po okazyjnej cenie przez manchesterskiego kupca Daniela Granta. Grant zmarł niedługo potem, a jego brat podarował Syreny i Odyseusza Royal Manchester Institution. W 2003 roku rozpoczęto prace renowacyjne. W 2010 roku dzieło trafiło na ekspozycję Manchester Art Gallery. Czytaj więcej…
Bandik świnionogi – wymarły gatunek ssaka z rodziny bandikowatych, który zamieszkiwał suche i półpustynne stepy Australii. Ciało bandika świnionogiego mierzyło od 23 do 26 centymetrów długości, natomiast ogon miał długość od 10 do 15 centymetrów. Zwierzę osiągało masę ciała około 200 g. Ciało porastał gruby włos. Na grzbiecie miał on kolor brązowopomarańczowy, a na brzusznej stronie ciała szarobiały z odcieniem płowym. Bandik świnionogi należał do wszystkożerców, jednak większą część jego pożywienia stanowiły rośliny. Świadczy o tym analiza zawartości jelit, podobnie jak analizy zębów. Gatunek cieszył się niegdyś szerokim zasięgiem występowania. Ostatnie okazy tego gatunku zaobserwowano w latach 50. XX wieku. Za przyczynę wyginięcia uznaje się drapieżnictwo ze strony lisa rudego oraz kota domowego, sprowadzonych przez człowieka na kontynent. Czytaj więcej…
Dom rekolekcyjny marianek w Bardzie