2008 ел
Внешний вид
(2008 битеннән юнәлтелде)
Еллар |
---|
2004 · 2005 · 2006 · 2007 — 2008 — 2009 · 2010 · 2011 · 2012 |
Унъеллык |
1980-еллар · 1990-еллар — 2000-еллар — 2010-еллар · 2020-еллар |
Гасырлар |
XX гасыр — XXI гасыр — XXII гасыр |
Милади тәкъвим | 2008 MMVIII |
Юлиан тәкъвим | 2007—2008 (14 гыйнвардан) |
Юлиан тәкъвим византия эрасы белән |
7516—7517 (14 сентябрьдән) |
Римны нигезләгәннән башлап | 2760—2761 (4 майдан) |
Яһүдләр тәкъвиме |
5768—5769 ה'תשס"ח — ה'תשס"ט |
Һиҗри тәкъвим | 1429—1430 (29 декабрьдан) |
Борынгы әрмәннәр тәкъвиме | 4500—4501 (11 августтан) |
Әрмәннәрнең чиркәү тәкъвиме | 1457 ԹՎ ՌՆԾԷ
|
Кытай тәкъвиме | 4704—4705 (7 февральдан) 丁亥 — 戊子 кызыл дуңгыз — сары күсе |
Хәбәш тәкъвим | 2000 — 2001 |
Борынгы һинд тәкъвиме | |
- Викрам-самват | 2064—2065 |
- Шака самват | 1930—1931 |
Шәмси тәкъвим | 1386—1387 |
Буддачылык тәкъвиме | 2551 |
Япон ел исәбе | 20 ел Хэйсэй |
2008 (ике мең сигезенче) ел — кәбисә ел, милади тәкъвим буенча сишәмбе көнне башлана. Бу безнең эраның 2008 елы, III меңьеллыкның 8 елы, XXI гасырның 8 елы, XXI гасырның 1 унъеллыгының 8 елы, 2000 елларның 9 елы. 2008 елдан бирле 16 ел үтте.
- Халыкара телләр елы.
- Халыкара Җир планетасы елы.
- Татарстанда һәм Россиядә гаилә елы.
Вакыйгалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 2 март — Россиядә өченче президентны сайлыйлар.
- 11 апрель — тарихта беренче тапкыр хоккей буенча Россия чемпионы исемен Салават Юлаев такымы ала.
- 7 май — Өченче Россия президенты Дмитрий Медведев инаугурациясе[1].
- 10 май — Аурупаның иң зур вулканы — Этна активлашты.
- 24 май — Россия җырчысы Дмитрий Билан Евровидение 2008 җыр бәйгесендә җиңү яулый.
- 1 август — тулы кояш тотылу күренеше.
- 8 август — Пекинда Олимпия уеннары ачыла[2].
- 8 август — Грузия гаскәрләре Көньяк Осетиянең Цхинвал шәһәрен утка тоталар. Көньяк Осетия низагы башлана[3].
- 5 сентябрь — Никарагуа хөкүмәте Абхазия һәм Көньяк Осетия бәйсезлеген таный.
- 12 сентябрь — Ирек Мортазин үз блогында Минтимер Шәймиевнең үлеме турында хәбәр урнаштыра.
- 4 ноябрь — АКШ президенты сайлауларында Барак Обама җиңү яулый[4].
- 20 ноябрь — Швеция парламенты Лиссабон килешүен ратификацияли.
- 14 декабрь – 29 яшьлек «Әл-Багдадия» каналы журналисты Мунтазар әл-Зәйди Джордж Бушка башмак ыргытты.
- 27 декабрь – Газ секторы Хамаска каршы Исраил антитеррористик операциясе башланды.
Вафатлар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Шулай ук карагыз: Төркем:2008 елда вафатлар
- 22 гыйнвар — Хит Леджер, АКШ актеры.
- 4 февраль — Флүс Газизов, химик-технолог, фән докторы (Стәрлетамак).
- 17 февраль — Зәки Мәхмүтов, җырчы, БАССР халык, РСФСР атказанган артисты.
- 19 февраль — Рафаил Такташ, рәссам, фән докторы.
- 21 февраль — Марс Шабаев, татар шагыйре, язучы, Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты.
- 25 март — Каба Атабеков, кыргыз «манасчысы».
- 14 апрель — Кави Латыйп, татар язучысы, фронтовик шагыйрь.
- 29 апрель — Альберт Хофманн, швейцар химигы.
- 10 июнь — Чыңгыз Айтматов, кыргыз язучысы.
- 18 июнь — Наил Әюпов, татар актеры, танылгын сәхнә остасы.
- 23 июль — Алмаз Монасыйпов, татар композиторы.
- 3 август — Александр Солженицын, язучы.
- 26 август — Рәшит Ягъфәров, татар галиме, шагыйрь, җәмәгать эшлеклесе.
- 24 ноябрь — Идрис Мәсгутов, Татарстан Республикасының халык артисты.
Г. Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреатлары[5]
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- М. Җәлил театрында куелган «Шагыйрь мәхәббәте» операсы өчен — композитор Резеда Әхиярова, төп партияне башкаручы Санкт-Петербург Мария театры солисты Әхмәт Әһәди, оркестр белән дирижерлык иткән Виктор Соболев һәм әсәрне сәхнәләштерүче Мәскәүнең Зур Дәүләт театры режиссеры Михаил Панджавидзе.
- «Мин яратам сине, Татарстан» җыры өчен җырчы Салават Фәтхетдинов, җыр авторлары — Роберт Андреев һәм Роберт Рәкыйпов.
- «Тукайны укыганда» һәм Муса Җәлилнең «Моабит дәфтәрләре» шигырьләре буенча «Соңгы җыр» дип аталган графика әсәрләре сериясе өчен рәссам Виктор Аршинов.
- «Газәлләр» һәм «Мәңгелек сусау» китаплары өчен шагыйрь Рәдиф Гаташ.
Нобель премиясе лауреатлары
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Еитиро Намбу, Макото Кобаяси һәм Тосихидэ Маскава.
- Химия өлкәсендә Нобель премиясе — Осаму Симомура, Мартин Чалфи, Роджер Тсьен.
- Медицина һәм физиология өлкәсендә Нобель премиясе — Харальд цур Хаузен, Франсуаза Барре-Синусси, Люк Монтанье.
- Икътисад өлкәсендә Нобель премиясе — Пол Кругман.
- Әдәбият өлкәсендә Нобель премиясе — Жан-Мари Гюстав Леклезио.
- Тынычлык өчен Нобель премиясе — Мартти Ахтисаари.
Шулай ук карагыз
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Викиҗыентыктагы медиафайллар? |