Content-Length: 145478 | pFad | https://an.wikipedia.org/wiki/Lepra

Lepra - Biquipedia, a enciclopedia libre Ir al contenido

Lepra

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Lepra.

A lepra,[1] tamién conoixida como malautía de Hansen, ye una infección a luengo plazo per a bacteria Mycobacterium leprae u Mycobacterium lepromatosis.[2] A infección puede provocar mals en os niervols, as vías respiratorias, a piel y los uellos. Iste mal a los niervols puede resultar en una manca de capacidat pa sentir dolor, lo que puede conducir a la perda de partis d'as extremidaz d'una persona a resultas d'as lesions repetidas u infeccions a traviés de feridas inadvertidas. Una persona infectada tamién puede experimentar debilidat muscular y problemas de visión. Os simptomas d'a lepra pueden prencipiar adintro d'un anyo, pero, pa cualques personas, os simptomas pueden tardar 20 anyos u mas en amaneixer.

A lepra s'aplega entre as personas, encara que cal un amplo contacto.[3] A lepra tien una patochenicidat baixa y lo 95 % d'as personas que contrayen M. leprae no desembolican a malotía.[4] Se creye que a propagación ocurre a traviés d'a tos u lo contacto con o liquido d'o naso d'una persona infectada con lepra. Os factors cheneticos y a función immunitaria desempenyan un paper en a facilidat con que una persona contraye la malotía. A lepra no se transmite mientres l'emprenyatura a lo feto ni a traviés d'o contacto sexual. A lepra ye mas comuna entre las personas que viven en a pobreza. I hai dos tipos prencipals d'a malotía: paucibacilar y multibacilar, que difieren en a cantidat de bacterias presents. Una persona con malotía paucibacilar tien cinco u menos rodanchas cutanias entumecidas y poquet pigmentadas, mientres que una persona con malotía multibacilar tien mas de cinco rodanchas cutanias. O diagnostico se confirma en trobar bacilos acidorresistents en una biopsia d'a piel.

A lepra ye curable con una terapia multimedicamentosa. O tractamiento d'a lepra paucibacilar ye con as medecinas dapsona, rifampicina y clofazimina mientres seis meses. O tractamiento pa a lepra multibacilar fa servir as mesmas medecinas mientres 12 meses. Tamién se pueden fer servir atros antibioticos.[3] A Organización Mundial d'a Salut proporciona istos tractamientos de baldes.

A lepra no ye altament apegallosa. As personas con lepra pueden vivir con as suyas familias y andar a la escuela y a lo treballo. En o decenio de 1980, i habió 5,2 millons de casos en tot o mundo, pero se reducioron a menos de 0,2 millons en 2020.[5] A mayoría d'os casos nuevos ocurren en 14 países, y la India representa mas d'a metat. En as 20 anyadas dende 1994 dica 2014, 16 millons de personas en tot o mundo se curoron d'a lepra. En Estaus Unius se notifican arredol de 200 casos per anyada. Encara se desepara a las personas afectadas per a lepra colocando-las en colonias de leprosos en cualques arias d'India, China, Africa[6] y Tailandia.

A lepra ha afectau a la humanidat mientres milars d'anyadas. A malotía prene lo suyo nombre d'a parola griega λέπρᾱ, mientres que o termin malotía de Hansen leva lo nombre d'o medico noruego Gerhard Armauer Hansen. Historicament, a lepra s'ha asociau con l'estigma social, que contina estando una barracala pa l'autoinforme y lo tractamiento temprano. Beluns consideran ofensiva la parola leproso, preferindo la frase persona afectada de lepra. A lepra ye clasificada como una malotía tropical desatendida. O Día Mundial d'a Lepra s'encomenzó en 1954 pa concienciar a las personas afectadas per a lepra.[7]

Referencias

[editar | modificar o codigo]
  1. (an) Diccionario ortografico de l'aragonés (Seguntes la Propuesta Ortografica de l'EFA). Versión preliminar. Estudio de Filología Aragonesa. ISSN 1988-8139. Octubre de 2022.
  2. (en) Sotiriou MC, Stryjewska BM, Hill C (September 2016). "Two Cases of Leprosy in Siblings Caused by Mycobacterium lepromatosis and Review of the Literature". The American Journal of Tropical Medicine and Hygiene. 95 (3): 522–527.
  3. 3,0 3,1 (en) Suzuki K, Akama T, Kawashima A, Yoshihara A, Yotsu RR, Ishii N (February 2012). "Current status of leprosy: epidemiology, basic science and clinical perspectives". The Journal of Dermatology. 39 (2): 121–129.
  4. (en) Guidelines for the diagnosis, treatment and prevention of leprosy. World Health Organization. Regional Office for South-East Asia. 2018. p. xiii. hdl:10665/274127. ISBN 978-92-9022-638-3.
  5. (en) Rodrigues LC, Lockwood DN (June 2011). "Leprosy now: epidemiology, progress, challenges, and research gaps". The Lancet. Infectious Diseases. 11 (6): 464–470.
  6. (en) Byrne JP (2008). Encyclopedia of pestilence, pandemics, and plagues. Westport, Conn.[u.a.]: Greenwood Press. p. 351. ISBN 978-0-313-34102-1.
  7. (en) McMenamin D (2011). Leprosy and stigma in the South Pacific: a region-by-region history with first person accounts. Jefferson, N.C.: McFarland. p. 17. ISBN 978-0-7864-6323-7.








ApplySandwichStrip

pFad - (p)hone/(F)rame/(a)nonymizer/(d)eclutterfier!      Saves Data!


--- a PPN by Garber Painting Akron. With Image Size Reduction included!

Fetched URL: https://an.wikipedia.org/wiki/Lepra

Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy