Ёзэф Гофман

Ёзэф Гофман
Дата нараджэння	15 снежня 1870(1870-12-15)
Месца нараджэння	Бртніцы[d], раён Іглава[…]
Дата смерці	7 мая 1956(1956-05-07) (85 гадоў)
Месца смерці	Вена, Аўстрыя[…]
Месца пахавання	Цэнтральныя могілкі ў Вене[d]
Грамадзянства	Аўстрыйскае
Альма-матар	Венскі ўніверсітэт Венская акадэмія выяўленчых мастацтваў Венская акадэмія выяўленчых мастацтваў (1895)
Працы і дасягненні
Месца працы	Венскі ўніверсітэт прыкладных мастацтваў
Член у	Нямецкі Веркбунд[d] Венская сэцэсія (1905)
Працаваў у гарадах	Вена
Горадабудаўнічыя праекты	Венскі сецэсіён, Венскія майстэрні
Уплыў	Ота Вагнер і Karl von Hasenauer[d]
Уплыў на	Josef Horacek[d], Carl Witzmann[d], Hans Steindl[d], Karl Vodak[d], Naum Slutzky[d], Marianne Leisching[d], Otto Prutscher[d], Gustav Beran[d] і Eugen Mayer[d]
Узнагароды	медаль Рудольфа Дызеля[d] (1966) ганаровы доктар Венскага тэхнічнага ўніверсітэта[d] (1951)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ё́зэф Го́фман (Josef Hoffmann, 1870—1956) — аўстрыйскі архітэктар, вучань Ота Вагнера, адзін з заснавальнікаў венскага сецэсіёну — прадвесніка функцыяналізму. Імкнуўся да рацыянальных, геаметрычных форм. Вялікую ўвагу надаваў афармленню інтэр'ераў. З 1899 г. выкладаў у Венскай школе прыкладных мастацтваў. Стаяў каля вытокаў і кіраваў Венскімі майстэрнямі. З 1920 г. — галоўны архітэктар Вены. Яго цэнтральны твор — брусельскі палац Стокле (1905-11 гг.) — прылічаны да помнікаў Сусветнай спадчыны.

Біяграфія

Музей Ёзэфа Гофмана ў Бртніцах

Вучыўся ў венскай Мастацка-прамысловай школе ў Карла Хазенаўэра. У 1895 г. атрымаўшы Рымскую прэмію, атрымаў магчымасць паехаць у Італію для далейшага навучання. Пасля паездкі ў Італію стаў памочнікам дызайнера ў студыі Вагнера ў Вене. Зведаў моцны ўплыў архітэктара Чарлза Войсі і «чацвёркі з Глазга». У красавіку 1897 г. разам з Ёзэфам Ольбрыхам, Густавам Клімтам і Каламан Мозерам заснаваў Венскі сецэсіён. Першая выстаўка сецэсіёна адбылася ў 1898 г. На ёй ён прадставіў афармлення пакоя, распрацаванае пад уплывам ідэй аб сінтэзе мастацтваў. У 1899 г. пачаў выкладчыцкую дзейнасць у школе прыкладнога мастацтва пры Аўстрыйскім музеі мастацтва і прамысловасці ў Вене. У 1900 г. змяніў Ольбрыха на пасадзе галоўнага праекціроўшчыка фешэнебельнага прыгарада Вены Хоэ-Вартэ. У прыгарадзе ім былі пабудаваны чатыры вілы (1901 — 1905). У 1900 г., пасля другой выстаўкі сецэсіёна, у якой прымалі ўдзел вядучыя майстры англійскага мадэрну, быў запрошаны ў Англіі, дзе супрацоўнічаў з Макінтошам і пазнаёміўся з працамі Эшбі і яго «Гільдыяй рамёстваў». У 1902 г. ён выпрацаваў свой уласны стыль, для якога характэрны акцэнт на контур і прапорцыі. У 1903 г. разам з Мозерам стварыў «Венскія майстэрні» з праектаваннем, вытворчасцю і продажам высакаякасных прадметаў хатняга быту (з 1933), якія атрымалі сусветную вядомасць. Яго першым важным будынкам стаў санаторый у Пуркерсдорфе (1903-1905), у якім дойлід наблізіўся да стылю свайго настаўніка Вагнера. Пасля сустрэчы ў 1905 г. з буйным бельгійскім прамыслоўцам Стокле пачаў працу над адным з найважнейшых для архітэктуры пачатку ХХ стагоддзя збудаваннем — палацам Стокле (Брусель), цяпер унесены ў Сусветную спадчыну ЮНЕСКА. У 1907 г. разам з Петэрам Берэнсам, Ёзэфам Ольбрыхам і іншымі заснаваў «нямецкі Веркбунд», які ставіў сваёй мэтай паляпшэнне рамеснага навучання. Зноў вярнуўся да ідэй сецэсіёна толькі ў 1939 г., але арганізацыя была зачыненая нацыстамі.

Літаратура

• Veronesi G., Josef Hoffmann, Mil., 1956.