Ενδοσκόπηση (ιατρική)
| Ενδοσκόπιο | |
|---|---|
| Intervention | |
 Ενδοσκόπιο | |
| MeSH | D004724 |
| OPS-301 code: | 1-40...1-49, 1-61...1-69 |
| MedlinePlus | 003338 |
Ενδοσκόπηση είναι η απεικόνιση οργάνων με τη χρήση ενός εύκαμπτου εργαλείου το οποίο ονομάζεται ενδοσκόπιο.[1] Το ενδοσκόπιο διαθέτει ενσωματωμένο χειριστήριο, διάφορα κανάλια για την χρήση ενδοσκοπικών εργαλείων και φέρει κάμερα στο άκρο που εισέρχεται στο σώμα, δίνοντας την δυνατότητα απεικόνισης, λεπτομερούς εξέτασης και καταγραφής εικόνων ή/και βίντεο.[2]
Η ενδοσκόπηση διακρίνεται σε διαγνωστική και θεραπευτική.[3] Διαγνωστική είναι η ενδοσκόπηση κατά την οποία λαμβάνονται πληροφορίες για την κατάσταση του εξεταζόμενου οργάνου, όπως εικόνες, βιοψίες κλπ. Στην θεραπευτική ενδοσκόπηση γίνονται παρεμβατικές πράξεις, για παράδειγμα πολυπεκτομές, τοποθέτηση εμφυτευμάτων, έλεγχος αιμορραγίας, αφαίρεση ξένου σώματος.
Υπάρχουν πολλοί τύποι ενδοσκόπησης, καθένας από τους οποίους έχει σχεδιαστεί για την εξέταση ενός συγκεκριμένου μέρους του σώματος. Οι πιο κοινοί τύποι ενδοσκόπησης περιλαμβάνουν τη βρογχοσκόπηση, κολονοσκόπηση, κυστεοσκόπηση, λαπαροσκόπηση, λαρυγγοσκόπηση, μεσοθωρακοσκόπηση, θωρακοσκόπηση και γαστροσκόπηση.[5][6] Το όνομα συνήθως αντικατοπτρίζει το όργανο που ελέγχεται. Για παράδειγμα, θωρακοσκόπηση είναι η ενδοσκόπηση της θωρακικής κοιλότητας. Τα ενδοσκόπια διαφέρουν επίσης ανάλογα με τις εργασίες που πρέπει να επιτελέσουν. Μερικά είναι εύκαμπτα, ενώ άλλα είναι άκαμπτα.[4]
Η ενδοσκόπηση είναι ο τομέας της ιατρικής που γνώρισε την πιο εντυπωσιακή πρόοδο κατά τα τελευταία χρόνια. Αποτέλεσε ορόσημο και αφετηρία ραγδαίων εξελίξεων στην αντιμετώπιση των παθήσεων του πεπτικού συστήματος. Είναι αυτή που κατόρθωσε να μετατρέψει την διάγνωση και την θεραπεία των γαστρεντερικών παθήσεων σε απλές εξετάσεις ιατρείου ή μονοήμερης νοσηλείας.
Διάγνωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μια ενδοσκόπηση μπορεί να ανιχνεύσει ασθένειες που επηρεάζουν[4]:
- Πεπτικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένων των γαστρεντερικών παθήσεων, των πολύποδων του παχέος εντέρου και του καρκίνου του παχέος εντέρου.
- Κεφαλή και λαιμός, συμπεριλαμβανομένων διαταραχών κατάποσης και λαρυγγίτιδας.
- Αρθρώσεις, συμπεριλαμβανομένης της αρθρίτιδας, των ρήξεων και των εξαρθρώσεων.
- Νευρικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένων των όγκων του εγκεφάλου.
- Αναπνευστικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένων πνευμονικών παθήσεων και λοιμώξεων.
- Ουροποιητικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένων των λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος και των λίθων στα νεφρά.
- Αναπαραγωγικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένης της μη φυσιολογικής αιμορραγίας της μήτρας, της ενδομητρίωσης και των προβλημάτων γονιμότητας.
Θεραπεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μερικά ενδοσκόπια μπορούν να χρησιμοποιηθούν με ειδικά όργανα που επιτρέπουν[4][8]:
- Κλείσιμο των πληγών.
- Ένεση φαρμάκου.
- Αποστράγγιση υγρού.
- Παύση εσωτερικής αιμορραγίας.
- Αφαίρεση κατεστραμμένου ιστού ή όγκων.
- Διόρθωση αποφράξεων ή διεύρυνση στενών κοιλοτήτων.
- Τοποθέτηση στεντ (μικροσκοπικοί σωλήνες που ανοίγουν ένα φραγμένο ή κατεστραμμένο όργανο).
- Πραγματοποίηση χειρουργικών επεμβάσεων.
Κατά τη διάρκεια μιας λαπαροσκόπησης, η χειρουργική επέμβαση στα όργανα γίνεται μέσω μικροσκοπικών τομών αντί μεγάλων ανοιγμάτων. Η επέμβαση αυτή ονομάζεται «χειρουργική της κλειδαρότρυπας» (keyhole surgery). Είναι πολύ λιγότερο επεμβατική από την παραδοσιακή χειρουργική. Κι είναι η προτιμώμενη τεχνική για τη θεραπεία πολλών παθήσεων.[4]
Ενδοσκόπηση με κάψουλα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Για αυτόν τον τύπο της ενδοσκόπησης, ο ασθενής καταπίνει μια κάψουλα που περιέχει μια κάμερα. Η κάψουλα είναι περίπου όσο ένα χάπι βιταμινών. Καθώς η κάψουλα περνάει μέσα από το πεπτικό σύστημα, η κάμερα τραβάει φωτογραφίες και τις στέλνει ασύρματα σε μια συσκευή εγγραφής που ο ασθενής φοράει στη ζώνη. Αυτή η διαδικασία είναι ιδιαίτερα καλή στη λήψη εικόνων του λεπτού εντέρου, κάτι που είναι δύσκολο να γίνει με ένα κανονικό ενδοσκόπιο. Η κάψουλα έχει σχεδιαστεί να αποβάλλεται μετά από μερικές ημέρες από το πεπτικό σύστημα.[7]
Eπιπλοκές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι πιθανές επιπλοκές της ενδοσκόπησης περιλαμβάνουν[9][7]:
- Διάτρηση οργάνου
- Aιμορραγία
- Μόλυνση
- Αλλεργική αντίδραση στην αναισθησία
- Φλεγμονή του παγκρέατος (παγκρεατίτιδα).
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Walker, J. T.; Bak, A.; Marsden, G.; Spencer, W.; Griffiths, H.; Stanton, G. A.; Williams, C.; White, L. J. και άλλοι. (2022-06-01). «Final rinse water quality for flexible endoscopy to minimize the risk of post-endoscopic infection. Report from Healthcare Infection Society Working Party». Journal of Hospital Infection 124: 79–96. doi:. ISSN 0195-6701. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0195670122000731.
- ↑ Μαυρογιάννης, Χρήστος (2008). Ενδοσκοπήσεις Πεπτικού Συστήματος. Βήτα Ιατρικές Εκδόσεις. ISBN 9789604520459.
- ↑ Hussein, Mohamed; Lovat, Laurence; Haidry, Rehan (2019-07-01). «Advances in diagnostic and therapeutic endoscopy». Medicine 47 (7): 440–447. doi:. ISSN 1357-3039. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1357303919301100.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 «Endoscopy». my.clevelandclinic.org. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ «Endoscopy | Types of Endoscopies». www.cancer.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ «Endoscopy». medlineplus.gov. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Seed, Shawna. «Digestive Diseases and Endoscopy». WebMD (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ «Endoscopy: MedlinePlus Medical Encyclopedia». medlineplus.gov (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ Services, Department of Health & Human. «Endoscopy». www.betterhealth.vic.gov.au (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2024.