Arnold Ulitz
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
nauczyciel, pisarz, poeta |
| Narodowość | |
Arnold Ulitz (ur. 11 kwietnia 1888 we Wrocławiu, zm. 12 stycznia 1971 w Tettnang w pobliżu Jeziora Bodeńskiego) − niemiecki nauczyciel, pisarz, poeta.
Życie
[edytuj | edytuj kod]Był synem urzędnika kolei niemieckich, dorastał razem ze swoimi braćmi Ottonem i Georgiem w Katowicach. Pisał oprócz pracy zawodowej jako nauczyciel we Wrocławiu (1913−1933), szereg powieści historycznych, opowiadań i wierszy.
Był on również współautorem scenariusza filmu The Prodigal Son wraz z Luisem Trenkerem. Posiadał własne doświadczenia wojenne z czasów I wojny światowej, co skłoniło go do pisania powieści o wydźwięku antywojennym. Jego dzieła, takie jak: Ararat, Worbs i Testament (ukazanie dramatycznie skorumpowanego świata w latach powojennych) zostały wpisane przez nazistów w 1933 na listę książek do spalenia. W lutym 1945 przeniósł się do Tettnang.
Arnold Ulitz w powieści Der grosse Janja opisuje Katowice: Katowice są wyjątkowym drzewem, powiedzmy, że to drzewo rodzące chleb i owoce [...]. Ma ono szczególne podłoże dla wzrostu, jest użyźnione węglem i żelazem. Ma ono także szczególny klimat [...]. Katowice nie rosną, ale strzelają w górę i mamy do czynienia z fenomenem o amerykańskim wymiarze[1].
Dzieła (wybór)
[edytuj | edytuj kod]- Die vergessene Wohnung, Novellen, Verlag A. Langen, Monachium
- Die Narrenkarosse, Novellen, Verlag A. Langen, Monachium
- Der Arme und das Abenteuer, Gedichte, Verlag A. Langen, Monachium
- Ararat, Roman, Verlag A. Langen, Monachium 1920
- Das Testament, Roman, Verlag A. Langen, Monachium 1924
- Worbs, Roman, Propyläen-Verlag, Berlin 1930
- Eroberer, Roman, Verlag Keil, Berlin 1934
- Der Gaukler von London, Roman, Verlag Korn, Wrocław 1938
- Der grosse Janja, Wrocław 1939
- Die Braut des Berühmten, Roman, Propyläen-Verlag, Berlin 1942
- Novellen. Ausgewählt von Angelika Spindler, mit einem Vorwort von Egbert-Hans Müller. Hrsg.: Stadt Tettnang, Bergstadtverlag Korn, Würzburg 1988
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ ESK 2016 Katowice: Katowice miasto ogrodów − dokument www.2016katowice.eu [dostęp 17 października 2010]
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Arnold Ulitz. historia.piotrowice.katowice.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-18)]. www.historia.piotrowice.katowice.pl [dostęp 17 października 2010]
- Marjatta Heiniemi: Über Schimpfnamen in dem Roman Ararat von Arnold Ulitz, Magisterarbeit, Germanistisches Institut der Universität Helsinki, 1965
- Siegfried Haertel: Arnold Ulitz – Lehrer und Dichter, Verlag Zimnoch, Bonn 1977
- Oskar Pusch: Arnold Ulitz - Sein Schaffen als Dichter und seine Persönlichkeit, Hrsg.: Bund der Vertriebenen, Bonn 1981
- Robert Rduch: Polnische Motive im Werk von Arnold Ulitz. In: Robert Buczek (Hrsg.): Texte in Kontexten (Germanistyka 3), Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2004