Kantaksantyna

Kantaksantyna
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	2,4,4-trimetylo-3-[(1E,3E,5E,7E,9E,11E,13E,15E,17E)-3,7,12,16-tetrametylo-18-(2,6,6-trimetylo-3-oksocykloheksen-1-ylo)oktadeka-1,3,5,7,9,11,13,15,17-nonaenylo]cykloheks-2-en-1-on
	Inne nazwy i oznaczenia
	E161g, C.I. 40850, β,β-karoteno-4,4'-dion; ang. Food Orange 8
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C40H52O2
Masa molowa	564,84 g/mol
Wygląd	fioletowe kryształy
	Identyfikacja
Numer CAS	514-78-3
PubChem	5281227
SMILES
	CC1=C(C(CCC1=O)(C)C)C=CC(=CC=CC(=CC=CC=C(C)C=CC=C(C)C=CC2=C(C(=O)CCC2(C)C)C)C)C
InChI
	InChI=1S/C40H52O2/c1-29(17-13-19-31(3)21-23-35-33(5)37(41)25-27-39(35,7)8)15-11-12-16-30(2)18-14-20-32(4)22-24-36-34(6)38(42)26-28-40(36,9)10/h11-24H,25-28H2,1-10H3/b12-11+,17-13+,18-14+,23-21+,24-22+,29-15+,30-16+,31-19+,32-20+
	InChIKey
	FDSDTBUPSURDBL-DKLMTRRASA-N
Właściwości
	Rozpuszczalność w wodzie
	słaba
Temperatura topnienia	217 °C (rozkład)
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Substancja nie jest klasyfikowana jako; niebezpieczna według kryteriów GHS; (na podstawie podanej karty charakterystyki).
	Europejskie oznakowanie substancji
	oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
	Substancja nie jest klasyfikowana jako; niebezpieczna według europejskich kryteriów; (na podstawie podanej karty charakterystyki).
Numer RTECS	FI0330000
Dawka śmiertelna	LD50 10 g/kg (mysz, doustnie)
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kantaksantyna (E161g) – organiczny związek chemiczny z grupy ksantofili (podgrupa karotenoidów). Naturalny, różowy barwnik spożywczy^[2]. Jest obecny w małych ilościach w wielu gatunkach roślin i grzybów oraz w piórach niektórych ptaków. Można go produkować syntetycznie z β-karotenu, ale na skalę przemysłową jest otrzymywany z piór flamingów^[1]. Jego użycie do celów spożywczych jest zakazane w niektórych krajach^[2].

Dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 0,03 mg/kg ciała^[1].

Zastosowanie

W przemyśle spożywczym używana do barwienia paluszków rybnych, lodów, ptasiego mleczka, a także marynat, sosów i konserw^[2]. Znajduje również zastosowanie do produkcji tabletek opalających^[1].

Działanie niepożądane

Przy stosowaniu tabletek opalających zawierających kantaksantynę mogą wystąpić problemy ze wzrokiem^[1] (np. utrata nocnego widzenia^[2]), a także: odbarwienia skóry, nawracające pokrzywki oraz wrażliwość na ostre światło. W skrajnych przypadkach kantaksantyna może być przyczyną retinopatii barwnikowej^[2].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Food-Info.net: E161g: Kantaksantyna. [dostęp 2011-01-09]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Bill Statham: E213: Tabele dodatków i składników chemicznych. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2006, s. 336. ISBN 978-83-7243-529-3.

[fi-1] Food-Info.net: E161g: Kantaksantyna. [dostęp 2011-01-09]. (pol.).

[e213-2] Bill Statham: E213: Tabele dodatków i składników chemicznych. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2006, s. 336. ISBN 978-83-7243-529-3.

[1]

[2]

Karoteny (C 40)	α-karoten β-karoten γ-karoten δ-karoten ε-karoten ζ-karoten fitofluen fitoen likopen neurosporen
Ksantofile (C 40)	anteraksantyna astaksantyna cytranaksantyna diadinoksantyna diatoksantyna dinoksantyna flawoksantyna fukoksantyna kantaksantyna kryptoksantyna luteina neoksantyna rodoksantyna rubiksantyna wiolaksantyna zeaksantyna mezo-zeaksantyna
Apokarotenoidy (C <40)	β-apo-8′-karotenal biksyna ester etylowy kwasu β-apo-8′-karotenowego jonony krocetyna kwas abscysynowy norbiksyna peridinina
Retinoidy (C 20)	tretynoina retinal retinol
Leki retinoidowe	acytretyna alitretynoina beksaroten etretynat fenretynid izotretynoina tazaroten tretynoina

Zastosowanie

Działanie niepożądane

Przypisy

pFad - (p)hone/(F)rame/(a)nonymizer/(d)eclutterfier! Saves Data!