ዓለምለኻዊ ስርዓት ኣሃዱታት መለክዒ

ኣህጉራዊ ስርዓት ኣሃዱታት ( ፈረንሳ : Système international d'unités )፡ ብሓጺሩ SI (esse-i ይድመጽ)፡ እቲ ዝሰፍሐ ስርዓት ኣሃዱታት እዩ።እቲ ብ1875 እተገብረ ውዕል ሜትሮ ፡ ካብ 1961 ኣትሒዙ ኣህጉራዊ ስርዓት ተባሂሉ ዚጽዋዕ ናይ ሓባር ስርዓት ኣሃዱታት መለክዒ መሰረት ኣንቢሩ እዩ። ምስ ግዜ ካልኦት መሰረታዊ ኣሃዱታት መለክዒ ተወሰኹ፣ ኣብ 1971 ዓ.ም ሸውዓተ በፂሖም፤ ነፍሲ ወከፎም ንሓደ ኣካላዊ ብዝሒ የመልክቱ ። ካልኦት ኩሎም ኣሃዱታት መለክዒ ካብዚኦም ዝመጹ ስለዝኾኑ ዝተረኽቡ ኣሃዱታት ይበሃሉ።

ገለ ሃገራት ኣንግሎ-ሳክሶን ፣ ዋላ እኳ ስርዓት SI እንተተቐበላ፣ ሕጂ’ውን ከም ናይ ኣመሪካን እንግሊዝን ዝኣመሰሉ ልምዳውያን ኣሃዱታት ይጥቀማ።ካብ ሓደ ስርዓት ናብ ካልእ ስርዓት ምስግጋር ዘጋጥም ባህላዊ ጸገም ብመሰረቱ ምስ ታሪኻዊ ሱር ዝተኣሳሰር እዩ። እቲ ኣህጉራዊ ስርዓት መብዛሕትኡ ግዜ ኣብ ትሕዝቶ ሰውራ ፈረንሳ ዝተወልዱ ኣሃዱታት ናይቲ ሜትሪክ ስርዓት ይጥቀም : SI ኣሃዱታት ተመሳሳሊ ኣስማትን ብተግባር ምስ ሜትሪክ ኣሃዱታት ተመሳሳሊ ግብራዊ ስፍሓትን ኣለዎም። እቲ ኣብ ግዜ-ንውሓት-ጅምላ ብዝሒ ዝተመርኮሰ ስርዓት፡ ካብቲ ተመሳሳሊ CGS System ንምፍላይ ኣብ መጀመርታ MKS System ተባሂሉ ይጽዋዕ ነይሩ ፤ ኣሃዱታት መለክዒታቱ ብሓቂ ሜትሮ፡ ኪሎግራምን ካልኣይን ኣብ ክንዲ ሴንቲ ሜተር፡ ግራም፡ ካልኣይ እዩ ነይሩ።