XIX stoleće
(Pōnkniyntŏ ze XIX wjek)
| |||||||||| |||||||||| |||||||||| RJK |||||||||| |||||||||| |||||||||| |
Wydarzyńa historyczne na śwjecie
[edytuj | edytuj zdrzōdło]- 1804 - Napoleůn Bůnaparte zostoł cysorzym Francyji.
- 1807 - Traktat we Tylże.
- 1810 - powstoł sztrafowy kodyks Napoleona.
- 1812 - wojna francusko-rusko.
- 1815 - 100 dńůw Napoleona.
- 1815 - Bitwa pode Waterloo a abfal Napoleůna.
- 1815 - Wjedyński Kongrys.
- 1821 - poczůntek walki uo samostanowjyńy Grecyje
- 1822 - zůunaczůno parowy cug.
- 1830 - anfang listopadowygo powstańo we Polsce
- 1831 - upadek listopadowego powstańo
- 1837 - powstoł sztrůmowy śilńik
- 1837 - krůlowo Victoria uobjyna włodza we Wjelgij Brytańiji.
- 1848 - Wjosna Ludůw we Ojropie.
- 1861 - Zjednoczyńe Italije.
- 1861 - poczůntek secesyjnyj wojny we USA.
- 1863 - poczůntek styczńowego powstańo we Polsce
- 1864 - upadek styczńowego powstańo
- 1865 - Wygrano Uńije we secesyjnyj wojńe.
- 1865 - zamach na Abrahama Lincolna.
- 1871 - zjednoczyńe Mjymjec.
- 1876 - pjyrszy telefůn.
- 1879 - pjyrszo byrna.
- 1887 - budowa wjeże Eiffla.
- 1895 - pjyrsze badańy promjeńůma X.
- 1896 - pjyrsze uod 393 roku Uolimpijske Igrziska
Historyczne wydarzyńo na Ślůnsku
[edytuj | edytuj zdrzōdło]- Rozwůj przemysłu wůnglowego a hutniczego.
- Rozwůj potyngi Karla Godulle.
- Jůn Gajda postulowoł utworzyńe Ślůnskij Ligi - podug ńykerych je to poczůntek ślůnskiej nacyje.
- Powstoł Zwjůnzek Ślůnzokůw Austrijockich - "fater" separatycznych ruchůw na Ślůńsku (na przikłod: Ślůnskiej Partyje Ludowyj a Zwjůnzku Gůrnoślůnzokůw).