Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:
…gdzie w Belfaście możesz znaleźć włoskie marmury? (na zdjęciu)
…jak wygląda polski murzyn?
…kiedy powstała polska literatura fantasy?
…który prawnik studiował psychologię i socjologię?
…że U-587 został zatopiony podczas swego drugiego atlantyckiego patrolu?
Inwazja Rosji na Ukrainę • Wojna Izraela z Hamasem • Powódź w Europie Środkowej
- Lider Hezbollahu, Hasan Nasr Allah, zginął w izraelskim ataku bombowym na podziemną bazę tej organizacji na południu Libanu (27 września)
- Urząd prezydenta Sri Lanki objął zwycięzca drugiej tury wyborów, Anura Kumara Dissanayake (23 września)
- Na Ziemię powróciła 4-osobowa załoga prywatnej misji kosmicznej Polaris Dawn, pierwszej z programu Polaris (15 września)
- Zakończyły się letnie igrzyska paralimpijskie w Paryżu; liderem klasyfikacji medalowej została reprezentacja Chin (8 września)
Zmarli: Farida • Dikembe Mutombo • Kris Kristofferson (na zdjęciu) • Alexandre do Nascimento • Jadwiga Romańska • Hasan Nasr Allah • Maggie Smith • John Ashton • Giancarlo Crosta • Amadou-Mahtar M’Bow • Barbara Horawianka • Rolf Wolfshohl • Felicjan Andrzejczak
3 października: imieniny obchodzą m.in.: Irmgarda, Ewalda i Ewald; trwa Rosz Haszana (Święto Trąbek)
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1574 – wojna osiemdziesięcioletnia: wojska hiszpańskie zakończyły nieudane oblężenie Lejdy
- 1904 – urodził się amerykański chemik Charles Pedersen, laureat Nagrody Nobla
- 1924 – zmarł polski arystokrata Władysław Zamoyski (na fotografii), działacz społeczno-gospodarczy w Wielkopolsce, na Podhalu i na emigracji we Francji; z myślą o ratowaniu lasów tatrzańskich przed rabunkową gospodarką nabył na licytacji dobra zakopiańskie, obejmujące spore tereny w Tatrach i na Podhalu, doprowadził również do zbudowania linii kolejowej z Chabówki do Zakopanego, miał także duże zasługi w zakończeniu sporu granicznego o Morskie Oko, pod koniec życia cały majątek Zamoyskich przekazał Narodowi zakładając fundację Zakłady Kórnickie
- 1944 – 64. dzień powstania warszawskiego: w nocy z 2 na 3 października w siedzibie generała von dem Bacha podpisano formalny układ o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie (na fotografii moment podpisania); komendant główny Armii Krajowej Tadeusz Komorowski ps. „Bór” wydał pożegnalny rozkaz zakończony słowami „Z wiarą w ostateczne zwycięstwo naszej słusznej sprawy, z wiarą w Ojczyznę umiłowaną, wielką i szczęśliwą, pozostajemy wszyscy nadal żołnierzami obywatelami Niepodległej Polski, wierni sztandarowi Rzeczypospolitej” – więcej w kalendarium
- 1944 – Leopold Okulicki ps. Niedźwiadek został komendantem głównym Armii Krajowej
- 1994 – Rada ministrów podjęła decyzję o utworzeniu Polskiego Kontyngentu Wojskowego na Haiti
Trzy kolory. Czerwony – film psychologiczny z 1994 roku w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego, zrealizowany w koprodukcji francusko-polsko-szwajcarskiej na podstawie scenariusza napisanego przez reżysera wspólnie z Krzysztofem Piesiewiczem. W głównych rolach wystąpili Irène Jacob oraz Jean-Louis Trintignant. Bohaterką filmu jest szwajcarska studentka Valentine. Poznaje ona emerytowanego sędziego Josepha Kerna, podsłuchującego elektronicznie swoich sąsiadów. Równolegle film prowadzi wątek studenta prawa Auguste’a – sąsiada Valentine – którego losy splatają się z życiorysem Kerna. Tematem filmu jest rola przypadku w życiu człowieka oraz idea braterstwa, które mimo przeszkód losu jest możliwe. Czerwony, w dużej mierze dzięki scenariuszowi, a także pracy operatorskiej Piotra Sobocińskiego, został bardzo pozytywnie przyjęty przez anglojęzycznych krytyków i był uznawany za faworyta Festiwalu Filmowego w Cannes. Jednakże krytyka przypuszczona między innymi przez Cahiers du cinéma oraz Jean-Luca Godarda sprawiła, że jury festiwalowe nie przyznało Czerwonemu żadnej nagrody. Klęska festiwalowa Czerwonego przyczyniła się do rezygnacji Kieślowskiego z dalszej kariery filmowej. Czytaj więcej…
Architektura Katowic – stanowi mieszankę różnorodnych stylów oraz epok odzwierciedlających historię miasta oraz jego ewolucję od ośrodka przemysłowego do współczesnego centrum biznesowo-kulturalnego. Charakteryzuje się ona wyraźnie wyodrębnioną częścią śródmiejską kształtującą się od lat 40. XIX wieku z zaplanowaną siatką ulic i placów, która wypełniona jest zabudową różnego typu, w tym kamienicami mieszczańskimi oraz obiektami użyteczności publicznej z okolic przełomu XIX i XX wieku reprezentującymi m.in. style historyzmu, eklektyzmu i secesji przez zabudowę modernistyczną oraz funkcjonalistyczną lat międzywojennych po obiekty powojenne i współczesne. Centrum miasta otaczają dzielnice o różnym rodowodzie i są to zarówno części będące pierwotnie osobnymi wsiami i gminami, osiedla patronackie, powojenne osiedla mieszkaniowe, jak i współczesne układy urbanistyczne. Czytaj więcej…