Phi

Phi (fi, st.gr. φῖ', nw.gr. φι, pisana Φφ lub ϕ) – dwudziesta pierwsza litera alfabetu greckiego. W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 500.

Dawniej w języku polskim (tj. od XIII do I połowy XVI w.) phi używano do oddania samogłoski nosowej (samogłosek nosowych), ze względu na brak odpowiedniego znaku w alfabecie łacińskim:

• φ („o wąsate”) - występujące w „Kazaniach świętokrzyskich”: Ta sloua pise mφdry Salomon.
• ϕ („o rogate”; zobacz też Ꟁ, oraz znaku zbliżonego do cyrylickiego онъ/onŭ, czyli tzw. „okrągłej omegi” - ѻ) - występujące w „Psałterzu floriańskim”: Slawϕ krolewstwa twego powedzϕ, y mocz twoyϕ molwycz bϕdϕ (Ps 144, 11).

Użycie jako symbolu

Φ

• używany jako symbol średnicy
• strumień świetlny
• strumień indukcji magnetycznej
• dystrybuanta rozkładu normalnego

φ

• szerokość geograficzna
• funkcja charakterystyczna rozkładu prawdopodobieństwa
• liczba phi
• Funkcja φ (zwana też funkcją Eulera)
• mezon φ
• potencjał elektryczny
• przesunięcie fazowe

Kodowanie

W Unicode litera jest zakodowana:

Znak	Unicode	Kod HTML	Nazwa unikodowa	Nazwa polska
Φ	U+03A6	Φ lub Φ lub Φ	GREEK CAPITAL LETTER PHI	wielka litera grecka phi
φ	U+03C6	φ lub φ lub φ	GREEK SMALL LETTER PHI	mała litera grecka phi

W LaTeX-u używa się znacznika:

Znak	LaTeX
$\Phi$	\Phi
$\phi$	\phi
$\varphi$	\varphi

Zobacz też

• lista jednoliterowych skrótów i symboli