Reprezentacja Bośni i Hercegowiny w piłce nożnej mężczyzn

Bośnia i Hercegowina
Bosna i Hercegovina
Босна и Херцеговина
Przydomek	Zmajevi / Змајеви (Smoki),; Zlatni ljiljani / Златни љиљани (Złote Lilie)
Związek	bośn. i chorw. Nogometni savez Bosne i Hercegovine / Ногометни савез Босне и Херцеговине; serb. Fudbalski savez Bosne i Hercegovine / Фудбалски савез Босне и Херцеговине
Sponsor techniczny	Kelme
Trener	Sergej Barbarez
Skrót FIFA	BIH
Ranking FIFA	71. (1343.32 pkt.)
Miejsce w rankingu Elo	25. (10 lipca 2016) (1741 pkt.)
	Zawodnicy
Kapitan	Edin Džeko
Najwięcej występów	Edin Džeko (126)
Najwięcej bramek	Edin Džeko (64)
Stroje; domowe	Stroje; wyjazdowe
	Mecze
	Pierwszy mecz; Iran 1:3 BIH ; (Teheran, Iran; 6 czerwca 1993)
	Najwyższe zwycięstwo; BIH 7:0 Estonia ; (Zenica, FBIH, BIH; 10 września 2008); BIH 8:1 Liechtenstein ; (Vaduz, Liechtenstein; 7 września 2012)
	Najwyższa porażka; Argentyna 5:0 BIH ; (Córdoba, Argentyna; 14 maja 1998) BIH 0:5 Portugalia; (Zenica, Bośnia i Hercegowina; 16 października 2023)
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	↑ Stan aktualny na 15 lutego 2024. ;

Reprezentacja Bośni i Hercegowiny w piłce nożnej mężczyzn (bośn. i chorw. Reprezentacija Bosne i Hercegovine u nogometu za muškarce / Репрезентација Босне и Херцеговине у ногомету за мушкарце, serb. Reprezentacija Bosne i Hercegovine u fudbalu za muškarce / Репрезентација Босне и Херцеговине у фудбалу за мушкарце) – narodowy zespół piłkarzy nożnych Bośni i Hercegowiny. Za jej funkcjonowanie odpowiedzialny jest Związek Piłki Nożnej Bośni i Hercegowiny. Swój pierwszy oficjalny mecz rozegrała w czerwcu 1993.

Dzieje reprezentacji

Ze względu na trwającą w kraju wojnę, reprezentacja Bośni przez ponad dwa lata od debiutu nie rozgrywała oficjalnych spotkań. Udział w rozgrywkach międzynarodowych rozpoczęła dopiero w 1996 roku od eliminacji Mistrzostw Świata.

W eliminacjach do Euro 2004 Bośniacy zdobyli trzynaście punktów, tylko o dwa mniej od Danii, która zajęła pierwsze miejsce w grupie. Podopieczni Blaža Sliškovicia pokonali m.in. właśnie Duńczyków (2:0, w Kopenhadze) oraz Norwegów (1:0).

Udanie zaprezentowali się również w kwalifikacjach do Mundialu 2006, które zakończyli na trzecim miejscu przed m.in. Belgią. Zanotowali remisy z Hiszpanią (dwukrotnie) i Serbią oraz raz wygrali z Belgami.

W eliminacjach do Euro 2008 piłkarze bośniaccy również sprawili niespodziankę, pokonując w Oslo Norwegię (2:1). Jednak w dalszych grach zabrakło selekcjonera Sliškovicia (podał się do dymisji w grudniu 2006) oraz kilku najważniejszych piłkarzy, którzy w proteście przeciw polityce prowadzonej przez Związek Piłkarski, postanowili zakończyć kariery reprezentacyjne. Po rezygnacji Sliškovicia władze federacji sięgnęli ponownie po Fuada Muzurovicia, który pracował z kadrą w latach 1992-1997.

Za najbardziej znanego piłkarza bośniackiego uchodzi Safet Sušić, w latach 80. gracz Paris Saint-Germain oraz wielokrotny reprezentant Jugosławii, z którą brał udział w Mundialach 1982 i 1990 oraz Euro 1984. Kiedy powstała samodzielna reprezentacja Bośni i Hercegowiny pałeczkę po Sušiciu przejęło utalentowane pokolenie zawodników urodzonych na początku lat 70. Wielu z nich odniosło duże sukcesy w klubach europejskich: Hasan Salihamidžić był przez dziewięć lat zawodnikiem Bayernu Monachium, z którym zdobył m.in. sześć tytułów mistrza Niemiec i Puchar Mistrzów; sukcesy w Bundeslidze zanotował również Sergej Barbarez, w sezonie 2000-2001 król strzelców niemieckiej ekstraklasy. Elvir Bolić grał przez wiele lat w Turcji, w tym w Galatasaray SK i Fenerbahçe SK, a Elvir Baljić i Mirsad Hibić terminowali w jedenastkach zespołów hiszpańskich, odpowiednio Realu Madryt i Atlético Madryt.

Niedługo po ostatnim spotkaniu eliminacji do Euro 2008 wymówienie otrzymał trener Muzurović. Jego następcą został niedawny reprezentant kraju Meho Kodro, który jednak został szybko zdymisjonowany po tym, jak odmówił gry z Iranem. W lipcu 2008 nowym selekcjonerem był Chorwat Miroslav Blažević. Po nieudanym awansie na Mistrzostwa Świata 2010 (przegrana w barażach z Portugalią) podał się do dymisji. Jego miejsce pod koniec grudnia 2009 zajął Safet Sušić^[1].

Pod jego wodzą Bośniacy osiągnęli jak dotąd największy sukces w swojej historii – zakwalifikowali się do finałów Mistrzostw Świata 2014 w Brazylii, zajmując w eliminacjach pierwsze miejsce. Pokonali w nich między innymi faworyzowaną Grecję.

Na turnieju w Brazylii bośniaccy piłkarze znaleźli się w grupie F razem z Argentyną, Nigerią i Iranem. Po jednym zwycięstwie (z Iranem 3:1) i dwóch porażkach (0:1 z Nigerią, oraz 1:2 z Argentyną) z trzema punktami na koncie zajęli trzecie miejsce w grupie i odpadli z turnieju.

W czasie eliminacji do Euro 2016 i Mistrzostw Świata 2018 trenerem reprezentacji Bośni i Hercegowiny był Mehmed Baždarević. Obie kampanie kwalifikacyjne zakończyły się jednak dla Bośniaków porażką i brakiem awansu (w pierwszym przypadku musieli oni uznać wyższość Walijczyków i Belgów, w drugim ponownie Belgów i Greków).

Po tym ostatnim niepowodzeniu Mehmed Baždarević przestał być trenerem reprezentacji^[2], a wieloletni napastnik tej ekipy Vedad Ibišević zakończył karierę^[3].

Reprezentacja Bośni wzięła udział w towarzyskim pucharze Kirin, który wygrała pokonując w finale reprezentację Japonii 2:1.

Udział w międzynarodowych turniejach

Igrzyska olimpijskie

Udział w igrzyskach olimpijskich									Kwalifikacje do igrzysk olimpijskich						Uwagi
Rok	Runda	Miejsce	M	W	R	P	B+	B-	M	W	R	P	B+	B-	Uwagi
1900	BIH była częścią Austro-Węgier
1904
1908
1912

1948-1992	BIH była częścią Jugosławii
1996	Nie brała udziału														jako RBIH
2000	Nie zakwalifikowała się								10	2	1	7	11	24	jako BIH
2004									8	4	1	3	6	10
2008									4	1	2	1	6	6
2012									8	2	2	4	4	8
2016									8	2	0	6	10	22
2020									10	6	0	4	24	11

Mistrzostwa świata

Udział w mistrzostwach świata									Kwalifikacje do mistrzostw świata						Uwagi
Rok	Runda	Miejsce	M	W	R	P	B+	B-	M	W	R	P	B+	B-	Uwagi
1950 - 1990	BIH była częścią Jugosławii
1994	Nie brała udziału														jako RBIH
1998	Nie zakwalifikowała się								8	3	0	5	9	14	jako BIH
2002									8	2	2	4	12	12
2006									10	4	4	2	12	9
2010									12	6	1	5	25	15
2014	Faza grupowa	20/32	3	1	0	2	4	4	10	8	1	1	30	6
2018	Nie zakwalifikowała się								10	5	2	3	24	13
2022	Nie zakwalifikowała się								8	1	4	3	9	12

Mistrzostwa Europy

Udział w mistrzostwach Europy									Kwalifikacje do mistrzostw Europy						Uwagi
Rok	Runda	Miejsce	M	W	R	P	B+	B-	M	W	R	P	B+	B-	Uwagi
1960 - 1992	BIH była częścią Jugosławii
1996	Nie brała udziału														jako RBIH
2000	Nie zakwalifikowała się								10	3	2	5	14	17	jako BIH
2004									8	4	1	3	7	8
2008									12	4	1	7	16	22
2012									12	6	3	3	19	14
2016									12	5	3	4	18	15
2020									11	4	2	5	21	18
2024

Rekordziści

Kolorem niebieskim zaznaczono wciąż aktywnych piłkarzy

Najwięcej występów w kadrze

Lp.	Zawodnik	Od	Do	Mecze^[4]	Bramki^[4]
1.	Edin Džeko	2007		126	64
2.	Miralem Pjanić	2008		103	16
3.	Emir Spahić	2003	2018	94	6
4.	Zvjezdan Misimović	2004	2018	84	25
5.	Vedad Ibišević	2007	2018	83	28
6.	Asmir Begović	2009		63	0
7.	Haris Međunjanin	2009	2018	60	9
8.	Senad Lulić	2008	2017	57	4
9.	Edin Višća	2010		55	10
10.	Elvir Bolić	1996	2006	51	22

Aktualizacja: 26 września 2022

Najwięcej goli w kadrze

Lp.	Zawodnik	Od	Do	Bramki^[4]	Mecze^[4]
1.	Edin Džeko	2007		64	126
2.	Vedad Ibišević	2007	2018	28	83
3.	Zvjezdan Misimović	2004	2014	25	84
4.	Elvir Bolić	1996	2006	22	51
5.	Sergej Barbarez	1998	2006	17	47
6.	Miralem Pjanić	2008		16	103
7.	Elvir Baljić	1996	2005	14	38
8.	Zlatan Muslimović	2006	2011	11	30
9.	Edin Višća	2010		10	55
10.	Haris Međunjanin	2009	2018	9	60