Varron

Artikulu hau idazleari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Marko»

Varron
Varro idazlearen irudia agertzen duen erromatar txanpon bat. Irudi gehiago
Kuestore Pretore
Bizitza
Jaiotza	Rieti, K.a. 116
Herrialdea	Antzinako Erroma
Heriotza	Erroma, K.a. 27 (88/89 urte)
Familia
Aita	ezezaguna
Ama	ezezaguna
Ezkontidea(k)	Fundania (en)
Leinua	Terentii Varrones (en)
Hezkuntza
Hizkuntzak	latina
Irakaslea(k)	Lucius Aelius Stilo Praeconinus (en) Tyrannion of Amisus (en) Antiochus of Ascalon (en)
Jarduerak
Jarduerak	idazlea, poeta, musikaren teorikoa, filosofoa, Ancient Roman historian (en) , grammarian (en) , annalist (en) eta Antzinako Erromako militarra
Lan nabarmenak	ikusi De lingua Latina De re rustica (en)

Marko Terenzio Varron, latinez Marcus Terentius Varro, (Rieti, K.a. 116 – K.a. 27) Antzinako Erromako latinezko idazle bat izan zen. Bere garaian ospetsu bihurtu zen idazle ugaria eta jakitun handia izateagatik. Satira, olerkigintza, filosofia, biografia, historia eta nekazaritza gaiak ukitu zituen besteak beste. Horrela, Kintilianok Vir Romanorum eruditissimus (euskaraz, Erromatar guztietan gizon jakintsuena) izendatu zuen. Zizeronen laguna izan zen eta politikan ere karrera labur bat egin zuen, baina azkenean utzi eta idazten eman zuen bere bizitza gehiena.

«	Gure hirian bertan atzerritarrak eta bisitari bagina bezala galdurik ginenoi, zure liburuek etxera eraman gintuzten, nolabait esateko, nortzuk ginen eta non ginen behingoz jakin genezan. Aberriaren adina, bere aroen sailkapena, lege sakratuak, apaizen zientzia, bakearena eta guduarena, eskualde eta toki izenak, jainkotiar eta gizatiar gauza guztiena ere, familiak, eginbeharrak, kausak; zuk, inork ez bezala, gure olerkariak eta batik bat latindar hizkuntza eta literatura argitu zenituen.	»
—Zizeron: Academica Posteriora, I, III, 9.

Bizitza

Varron ordo equester gizarte klasearen pribilejioa zuen familia baten barruan jaio zen seguru asko. Lucius Accius idazle eta maisuaren ikasle izan zen. Geroago, 20 bat urte zituela, Lucius Aelius Stilo filologoaren ikasle aritu zen. K.a. 84-82 urteetan Atenasera joan zen bere ikasketak sakontzera. Bertan filosofia joera ezberdinak (platonismoa, pitagorismoa, ...) ezagutzeko aukera izan zuen eta horrela pentsaera eklektikoa osatu zuela baieztatu da. Hala ere, estoizismoak berarengan eragin berezia izan zuela aipatzen da, Lucius Aelius Stilo bere maisuari esker batez ere.

Bere karrera politikoa K.a. 59. urtean amaitutzat jo zuen vigintivir kargua betetzen ari zela. Hori baino lehenago, legatus, Ponpeioren idazkari politikoa (eta berarekin joan zen Hispaniako kanpainara), tribuno eta pretore izan zen. Bere erretreta garairako liburu anitz zituen idatziak, hala nola Saturae menippeae satira guztiak eta De antiquitate litterarum, beste zenbait idazlan politiko, geografiko eta literarioekin batera.

Ikus, gainera

• Antiquitates rerum humanarum et divinarum

Lanak

• Saturae menippeae izenburuko satirak, 150 liburukietan, baina 95 izenburu biltzen dituzten 600 bat zati bakarrik gorde dira;
• De lingua latina, 25 liburukietan, baina V-X tarteko 6 liburukiak bakarrik gorde dira;
• Rerum rusticarum libri III

• Datuak: Q206119
• Multimedia: Marcus Terentius Varro / Q206119