Απέκκριση

Απέκκριση είναι η διαδικασία με την οποία τα απόβλητα προϊόντα του μεταβολισμού και άλλα μη χρήσιμα υλικά αποβάλλονται από έναν οργανισμό. Στα σπονδυλωτά πραγματοποιείται κυρίως από τα νεφρά τους πνεύμονες και το δέρμα. Εν αντιθέσει με την έκκριση, όπου η ουσία μπορεί να έχει συγκεκριμένα καθήκοντα μετά την έξοδο από το κύτταρο. Η απέκκριση είναι μια απαραίτητη διαδικασία σε όλες τις μορφές ζωής. Στα ανθρώπινα "ούρα" πραγματοποιείται μέσω της ουρήθρας και είναι μέρος του απεκκριτικού συστήματος.

Στους μονοκύτταρους οργανισμούς, τα απόβλητα αποβάλλονται άμεσα μέσω της κυτταρικής μεμβράνης.

Χημική δομή του ουρικού οξέος.

Τα φυτά παράγουν διοξείδιο του άνθρακα και νερό ως αναπνευστικά απόβλητα. Στά φυτά, το διοξείδιο του άνθρακα που απελευθερώνεται κατά τη διάρκεια της αναπνοής χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της φωτοσύνθεσης. Το οξυγόνο μπορεί να θεωρηθεί ως απόβλητο που παράγονται κατά τη φωτοσύνθεση, και αποβάλλεται μέσω των στομάτων, των κυτταρικών τοιχωμάτων της ρίζας και άλλων εξόδων. Τα φυτά μπορούν να απαλλαγούν από το πλεονάζον νερό μέσω της διαπνοής και της σταγονόρροιας. Έχει αποδειχθεί ότι το φύλλο δρα ως «απεκκριτοφόρο» και, εκτός του ότι είναι το κύριο όργανο του φυτού για την φωτοσύνθεση, χρησιμοποιείται επίσης ως όργανο του φυτού για την απέκκριση των τοξικών αποβλήτων. Άλλα απόβλητα που εκκρίνονται από κάποια φυτά (ρητίνη, χυμοί, λατέξ, κλπ.) ωθούνται από το εσωτερικό του φυτού από υδροστατικές πιέσεις του εσωτερικού του φυτού και με απορροφητικές δυνάμεις των φυτικών κυττάρων. Οι διαδικασίες αυτές δεν χρειάζονται επιπλέον ενέργεια, γίνονται παθητικά. Ωστόσο, κατά τη φάση προαποκοπής, επίπεδα μεταβολισμού ενός φύλλου είναι υψηλά. Τα φυτά απεκκρίνουν επίσης ορισμένα απόβλητα στο έδαφος γύρω τους.

Τα υδρόβια ζώα συνήθως απεκκρίνουν αμμωνία απευθείας στο εξωτερικό περιβάλλον, καθώς η ένωση αυτή έχει υψηλή διαλυτότητα και υπάρχει άφθονο διαθέσιμο νερό για αραίωση. Στα χερσαία ζώα αμμωνιακές ενώσεις μετατρέπονται σε άλλες αζωτούχες ενώσεις, καθώς υπάρχει λιγότερο νερό στο περιβάλλον και η αμμωνία μόνη της είναι τοξική.

Λευκό χύμα ουρικού οξέος αφοδευμένο με τα σκούρα περιττώματα μιας σαύρας. Τα έντομα, τα πουλιά και κάποια άλλα ερπετά έχουν επίσης έναν παρόμοιο μηχανισμό.

Τα πτηνά εκκρίνουν τα αζωτούχα απόβλητά τους, όπως το ουρικό οξύ, με τη μορφή πολτού. Αυτό μεταβολικά είναι πιο δαπανηρό, αλλά επιτρέπει αποτελεσματικότερη κατακράτηση νερού και μπορεί να αποθηκευτεί πιο εύκολα στο αυγό. Πολλά είδη πτηνών, και ιδίως τα θαλασσοπούλια, μπορούν να απεκκρίνουν το αλάτι επίσης μέσω εξειδικευμένων ρινικών αδένων άλατος. Το αλατούχο διάλυμα φεύγει από τα ρουθούνια του ράμφους.

Τα έντομα χρησιμοποιούν ένα σύστημα που συμπεριλαμβάνει τα μαλπιγγιανά σωληνάρια για να αποβάλλουν τα μεταβολικά απόβλητα. Τα μεταβολικά απόβλητα διαχέονται ή μεταφέρονται ενεργά εντός του σωληναρίου, το οποίο μεταφέρει τα απόβλητα στα έντερα. Τα μεταβολικά απόβλητα στη συνέχεια απομακρύνονται από το σώμα μαζί με κόπρανα.

Βλέπε επίσης

• Ερυγή
• Αναπνοή