Cristuru Secuiesc: Malsamoj inter versioj

Ĝemelurboj
	Dunakeszi • Kunszentmiklós • Karcag • Ajka • Kalocsa • Dévaványa • Senta • Derecske vd

Cristuru Secuiesc
	Urbo
urbeto en Rumanio
Ĝemelurboj
	Dunakeszi • Kunszentmiklós • Karcag • Ajka • Kalocsa • Dévaványa • Senta • Derecske vd
Lando	Rumanio
Distrikto	distrikto Harghita
Alinome	Székelykeresztúr (hungare), Kreutz (germane)
Iama hungara departemento	Udvarhely
Situo	46° 18′ N, 25° 2′ O (mapo)46.29166666666725.035277777778Koordinatoj: 46° 18′ N, 25° 2′ O (mapo)
Cristuru Secuiesc (Rumanio)
Alto super maro	395 m
Poŝtkodo	535400
	Loĝantaro
– komunumo	10.352 (en 2009)
– vilaĝo	8.572 (en 2002, sen Betești)
Kodo laŭ SIRUTA	83525
	v • d • r

Browse history interactively

[kontrolita revizio]

[atendante kontrolon]

← Iru al antaŭa ŝanĝo

Enhavo forigita Enhavo aldonita

VidaVikiteksto

Enteksta

Nuna versio ekde 11:12, 1 nov. 2024

Cristuru Secuiesc [kristuru sekujesk] (hungare: Székelykeresztúr, germane: Kreutz) estas urbo situanta ĉe Târnava Mare nordoriente de Sighișoara. Administre apartenas al la urbo la vilaĝoj Betești (ekde 2004) kaj Filiaș.

Loĝantaro

1910: 3 886 (hungaroj, germanoj)
1992: 9 500 (95,5 % da hungaroj),
2002: 9 672 (9 201 hungaroj, 202 rumanoj, 239 romaoj, 12 germanoj)

Historio

Ĝi estis kamparurbo ekde la 15-a jarcento ĝis 1886 kaj post tio komunumo ĝis 1956, kiam denove ĝi fariĝis urbo. Ĝis 1919 kaj inter 1940 kaj 1944 Székelykeresztúr apartenis al Hungario (Udvarhely).

La 1-an de februaro 1605 la sikuloj havis tie nacikunvenon.
1793: fondo de la unitariisma Mezlernejo Orbán Balázs).
1849: la 30-an de julio Sándor Petőfi ĉi tie pasigis sian lastan nokton. Honore al la poeto la plej granda ĝenerala lernejo de la urbo portas lian nomon.
1870: fondo de la Ŝtata Porinstruista Instituto de Cristuru Secuiesc.
1946: fondo de la muzeo, en 1955 ĝia tribunala registrado, ekde 1997 ĝia nomo estas Muzeo Molnár István.

Ĝemelkomunumoj

Ajka, Hungario
Csurgó, Hungario
Derecske, Hungario
Dévaványa, Hungario
Dunakeszi, Hungario
Kalocsa, Hungario
Karcag, Hungario
Kunszentmiklós, Hungario
Lánycsók, Hungario
Senta, Serbio

Bibliografio

Benkő Elek: Székelykeresztúri kályhacsempék, (kun István Uglhy), Buk., 1984.
Benkő Elek: A középkori Keresztúr-szék régészeti toporáfiája, Bp., 1992.
Kálmán Attila Szabó : A Székelykeresztúri Állami Tanítóképző története. Benedek Elek Alapítvány, Székelyudvarhely, 2000.
Vofkori György: Székelykeresztúr képestörténete (Historio en bildoj de Cristuru Secuiesc), 2002.
Sándor-Zsigmond Ibolya: Mesében éltem- A székelykeresztúri szitásság. 2005.
Kálmán Attila Szabó: Iskola az idők viharában – 140 éve nyílt meg a Székelykeresztúri Állami Tanítóképző, la tekston prizorgis kaj redaktis K. A. Sz., Székelyudvarhely, 2010.

Gravaj personoj

László Ádám (geografo)
Rozália Antal, edzino de Mózes Borsos (n. 1952): popolpoetino. Ŝi loĝas en Baraolt.
Árpád Ajtony (9-a de januaro 1944 - Parizo, 6-a de januaro 2013): socipsikologo, verkisto.
Endre Baksa (n. Cluj, 11-a de julio 1949): muzikinstruisto, kapelestro.
Attila Balázs K.. (n. 1973): poeto.
Elek Benkő: muzeologo tie inter 1979 kaj 1988.
Ilona Benkő (n. 29-a de aprilo 1937): ceramikistino.
Gyula Both (n. 18-a de februaro 1962): fotisto[1] Arkivigite je 2012-04-25 per la retarkivo Wayback Machine.
Gábor Brassói Kozák (1885 - Budapest, 1926) muzikestro
Salamon Csifó (Székelykeresztúr, 1-a de aŭgusto 1865 – 8-a de januaro 1934, Koloĵvaro: unitariisma teologo, eklezia sekretario en Koloĵvaro.[2]
Alpár Czire, fotisto [3]
Gábor Daniel: politikisto, bienulo, iniciatinto de fondigo de la porinstruista lernejo.
Hajnal Dávid: pentristino
Dénes Barna Jakab (n. 17-a de februaro 1976): filozofo, publikoficisto
Jenő Farkas (patro) (Nyárádszereda, 15-a de julio 1908 – Târgu Mureș, 3-a de julio 2000): instruisto, folklorkolektanto de volumo Vadrózsa virága (2004).
László Fodor (n. 8-a de februaro 1928): historiisto.
Lajos Fülöp (n. Odorheiu Secuiesc, 4-a de januaro 1948): instruisto pri la hungara lingvo kaj literaturo, direktoro de la loka muzeo ekde 1977.
Sándor Gálfalvi (Nagykadács, 26-a de majo 1919 – Cristuru Secuiesc, 12-a de januaro 1996): pedagogo, kulturorganizanto, publicisto, ĉefadministranto de transilvania unitariisma eklezio.
Sándor Gyallay-Pap (17-a de marto 1906 - samloke, 8-a de novembro 1944): poeto.
László Ipó (Felsőboldogfalva, 4-a de marto 1911 – Cristuru Secuiesc, 22-a de marto 1991): pentristo.
László Ipó (n. 10-a de januaro 1939): geologo, muzeologo.
Dénes Barna Jakab (n. 17-a de februaro 1976): juristo, filozofo
Károly Elekes (19-a de julio 1951: grafikisto, skulptisto, pentristo.
Ernő Kaznovszky (n. 23-a de julio 1924 - Bukareŝto?, ?-a de novembro 1998): skulptisto, adjunkto.
János Kibédi (1960): skulptisto.
Ervin Kiss (n. 29-a de aprilo 1929): kuracisto, grafikisto.
Ferenc Kozma (1844 – 1920: ano de MTA,la dua direktoro de la loka Porinstruista Lernejo inter 1873 – 1886.
István Kovács (14-a de januaro 1921 – Budapest, 31-a de oktobro 1957): prielektra inĝeniro ekzekutita pro partopreno en revolucio de 1956-a jaro en Hungario.
László Kubanek (n. 7-a de junio 1967): interna dizajnisto, skulptisto
Attila László (n. 28-a de majo 1933): muzikinstruisto, ĥorestro, komponisto.
László Kiss: pentristo
Ágnes Lőrincz (1959): belartistino ekde 1985 vivanta en Germanujo.
Erzsébet Lőrinczi, Erzsébet Nagy (4-a de aprilo 1908 – ?): pentristino.
László Lőrinczi unitarisma pastro, lernejestro, agronomo.
András Máthé (*20-a de aprilo 1923): ĵurnalisto, memuaristo, lokhistoriisto.
István Molnár d-ro (Bordos, 7-a de decembro 1910 – Cristuru Secuiesc, 10-a de januaro 1997): muzeologo, etnografo, fondanto de loka muzeo.
Kálmán Molnár (n. 15-a de septembro 1936): muzeologo.
Albert Márkos (17-a de oktobro 1914 – Cluj-Napoca, 11-a de junio 1981): komponisto.
Béla Nagy (Gyergyószentmiklós, 23-a de septembro 1895 – 1969): fotisto [4] Arkivigite je 2015-09-30 per la retarkivo Wayback Machine
Elek Nagy: reformita pastro
István Nagy (*1-a de aŭgusto 1970): ĵurnalisto, redaktoro.
Lajos Nagy, reformita pastro, eklezia verkisto
Árpád P. Buzogány (n. 22-a de majo 1965): instruisto, bibliotekisto, verkisto, poeto [5] Arkivigite je 2012-09-20 per la retarkivo Wayback Machine.
Sándor Sipos (Cristuru Secuiesc, 5-a de aprilo 1957): skulptisto.
Jenő Sándor (30-a de junio 1891 – Budapest, 30-a de decembro 1978: komponisto.
Réka Sánta-Jakabházi (n. 27-a de septembro 1973): universitata instruistino
Rozália Sütő Petre (24-a de aprilo 1952) tekstilistino, scenejdekoraciistino
András Szécsi (Bukareŝto, 15-a de februaro 1934 – Târgu Mureș, 20-a de oktobro 1991): pentristo
Zsejke Székely (8-a de februaro 1968) operkantistino (soprano).
József Tiboldi (1883 – 1957): komponisto.
István Tibor Ughy (Cristuru Secuiesc), 25-a de julio 1938: pentristo, grafikisto.
Lajos Ütő (Küküllődombó, 20-a de aŭgusto 1885 – 1-a de julio 1977, Cristuru Secuiesc): unitariisma eklezia verkisto, gazetredaktoro.
Csaba Váli (n. 1978): poeto
Dénes Vass (12-a de februaro 1960): fizikisto. entreprenisto, fondinto-posedanto de ekonomia semajngazeto Pulzus.

Eksteraj ligiloj

Cristuru Secuiesc en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
Kategorio Cristuru Secuiesc en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

Muzeo Molnár István [6]
Administrcia mapo de distrikto Arkivigite je 2006-08-22 per la retarkivo Wayback Machine
Popolnombrado 2002
Retpaĝo

Bibliotekoj

@@ Linio 20: / Linio 20: @@
 [[Dosiero:Coa_Romania_Town_Székelykeresztúr.svg|dekstra|eta|120px|Blazono de Székelykeresztúr|La blazono]]
 [[Dosiero:Cristuru Secuiesc Overview.jpg|eta|Székelykeresztúr]]
-'''Cristuru Secuiesc''' {{prononco|kristuru sekujesk}} ([[hungare]]: '''Székelykeresztúr''', [[germane]] : '''Kreutz''') estas [[urbo]] situanta en la [[Târnava Mare]] nordoriente de [[Sighișoara]]. Administre apartenas al la urbo la vilaĝoj [[Betești]] (ekde 2004) kaj [[Filiaș]].
+'''Cristuru Secuiesc''' {{prononco|kristuru sekujesk}} ([[hungare]]: '''Székelykeresztúr''', [[germane]]: '''Kreutz''') estas [[urbo]] situanta ĉe [[Târnava Mare]] nordoriente de [[Sighișoara]]. Administre apartenas al la urbo la vilaĝoj [[Betești]] (ekde [[2004]]) kaj [[Filiaș]].
 == Loĝantaro ==
@@ Linio 28: / Linio 28: @@
 == Historio ==
-Ĝi estis kamparurbo ekde la [[15-a jarcento]] ĝis [[1886]] kaj post tiu komunumo ĝis [[1956]], kiam denove ĝi fariĝis urbo. Ĝis [[1919]] kaj inter [[Dua Viena Arbitracio|1940]] kaj [[1944]] Székelykeresztúr apartenis al [[Hungario]] (''[[Udvarhely]]'').
+Ĝi estis kamparurbo ekde la [[15-a jarcento]] ĝis [[1886]] kaj post tio komunumo ĝis [[1956]], kiam denove ĝi fariĝis urbo. Ĝis [[1919]] kaj inter [[Dua Viena Arbitracio|1940]] kaj [[1944]] Székelykeresztúr apartenis al [[Hungario]] (''[[Udvarhely]]'').
 * La [[1-an de februaro]] [[1605]] la sikuloj havis tie nacikunvenon.
 * [[1793]]: fondo de la unitariisma Mezlernejo [[Balázs Orbán|Orbán Balázs]]).
-* [[1849]]: la [[30-an de julio]] [[Sándor Petőfi]] ĉi tie pasigis sian lastan nokton. Honore al la poeto la plej granda ĝenerala lernejo de la urbo portas la nomon de la poeto.
+* [[1849]]: la [[30-an de julio]] [[Sándor Petőfi]] ĉi tie pasigis sian lastan nokton. Honore al la poeto la plej granda ĝenerala lernejo de la urbo portas lian nomon.
-* [[1870]]: fondado de la [[Ŝtata Porinstruista Instituto de Cristuru Secuiesc]].
+* [[1870]]: fondo de la [[Ŝtata Porinstruista Instituto de Cristuru Secuiesc]].
-* [[1946]] fondado de la muzeo, en [[1955]] ĝia tribunala registrado, ekde [[1997]] ĝia nomo estas [[Muzeo Molnár István]].
+* [[1946]]: fondo de la muzeo, en [[1955]] ĝia tribunala registrado, ekde [[1997]] ĝia nomo estas [[Muzeo Molnár István]].
 == Ĝemelkomunumoj ==
@@ Linio 56: / Linio 56: @@
 == Gravaj personoj ==
+* [[László Ádám (geografo)]]
 * Rozália Antal, edzino de Mózes Borsos (n. [[1952]]): popolpoetino. Ŝi loĝas en [[Baraolt]].
 * [[Árpád Ajtony]] ([[9-a de januaro]] [[1944]] - [[Parizo]], [[6-a de januaro]] [[2013]]): socipsikologo, verkisto.