Ortografia

Ortografia (grekotik, ortho: zuzena; grafia: idazketa) hizkuntza baten idazteko ikur sorta da, baita horiek nola erabili eta zuzen idazteko arauak definitzen dituen jakintza alorra ere. Euskal alfabetoa, esate baterako, hogeita zazpi letrak osatzen dute, eta euskararen ortografia letra horiek erabiliz zuzen idazteko arauek osatzen dute.

Euskararen ortografia

Gaur egungo euskara estandarrean edo euskara batuan erabiltzen diren ortografia arauen abiapuntu nagusitzat, Koldo Mitxelenak 1968an idatzitako txostena (Euskaltzaindiaren 0. arauan jasoa) aipatu ohi da. Urte hartan bertan, Euskaltzaindiak bere 50. urteurrenean Arantzazuko Batzarra egin zuen: hor, euskaltzainek euskara batzeko lehen arau-multzoa finkatu zuten, hizkuntza idatzian erabili beharreko ortografiaz, morfologiaz, deklinabideaz eta neologismoez eta Arantzazuko txostena izenarekin argitaratu zen. Halaxe, Mitxelenak aurkeztutako proiektua aurrera eraman zen.

Batzar hark eztabaida handia eragin zuen zenbait sektoretan, euskaraz h letra idaztearen auzia zela eta.^[1] Baina baziren erabakitzeko eta adosteko hainbat arazo: zein grafia erabili, soinu afrikatuekin (mendebaldean, eche; ekialdean, etche; zenbait egilek, etxe...), sabaikariak nola idatzi (pilla ala pila, miña ala mina...), nola egokitu maileguak...