Saltar ao contido

Rata toupa espida

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
(Redirección desde «Heterocephalus glaber»)
Rata toupa espida
Rango fósil: 4,3 Ma
do Plioceno temperán até a actualidade

Heterocephalus glaber
Estado de conservación
Pouco preocupante (LC)
Pouco preocupante[1]
Clasificación científica
Dominio: Eukaryota
Reino: Animalia
Filo: Chordata
Clase: Mammalia
Orde: Rodentia
Familia: Bathyergidae; Heterocephalidae
Xénero: 'Heterocephalus'
Especie: 'H. glaber'
Nome binomial
'Heterocephalus glaber'
(Rüppell, 1842)
Distribución xeográfica da rata toupeira pelada
Distribución xeográfica da rata toupeira pelada

Distribución xeográfica da rata toupeira pelada
Subspecies

Ningunha

A rata toupa espida ou rata toupeira espida (Heterocephalus glaber) é un roedor escavador orixinario de partes do leste de África.[2] É un dos dous únicos mamíferos eusociais coñecidos (o outro é a rata toupa damarense). Ambas as especies son similares en moitos aspectos.

O animal ten características pouco habituais, adaptadas ao seu duro medio subterráneo. Estes animais non senten dor na pel, tamén teñen un metabolismo moi baixo e habitualmente non padece cancro. A rata toupeira pelada (Heterocephalus glaber) destaca pola súa resistencia ao cancro debido á alta concentración de ácido hialurónico de alto peso molecular nas súas células e mecanismos eficaces de reparación do ADN.[3][4] Estudos indican que esta especie é resistente tanto ao cancro inducido como ao espontáneo; con todo a súa inmunidade a procesos canceríxenos non é total.[5]

Descrición física

[editar | editar a fonte]

O Heterocephalus glaber mide normalmente entre 8 e 10 centímetros de lonxitude e pesa uns 30 gramos. Os seus ollos son pequenos e a súa visión é limitada. Posúen patas curtas e finas, adaptadas para a escavación, permitíndolles moverse con axilidade tanto para adiante como para atrás nos túneles subterráneos. Os seus dentes grandes e prominentes úsanse para cavar e os seus beizos péchanse detrás dos dentes para evitar a inxestión de terra durante a escavación. Teñen pouco pelo e a súa pel é escasa e engurrada, de cor rosa ou amarelada.[6] Este animal está moi ben adaptado á vida en ambientes con baixa dispoñibilidade de osíxeno dentro dos túneles que son o seu hábitat, grazas a uns pulmóns pequenos e un sangue con alta afinidade polo osíxeno, o que lle permite captar osíxeno de maneira eficiente.[7] A súa respiración e taxa metabólica son notabelmente baixas comparadas coas doutros mamíferos do seu tamaño, reducíndose até nun 25% en períodos de seca e escaseza de alimentos.[8] Ten unha capacidade limitada de regulación da temperatura corporal, dependendo do comportamento para adaptarse ás variacións de temperatura: agrúpanse para quentarse ou retíranse a partes máis frescas dos seus tobos para evitar o sobrequecemento.[9]

Ecoloxía e comportamento

[editar | editar a fonte]

Distribución e hábitat

[editar | editar a fonte]

A rata toupa espida é orixinaria das partes máis secas das pradeiras tropicais do leste de África, principalmente o sur de Etiopía, Kenya e Somalia. Colonias cunha media de 75-80 individuos conviven en complexos sistemas de tobos nos áridos desertos africanos. Os sistemas de túneles construídos por rata-toupas espidas poden estenderse até dúas ou tres millas de lonxitude acumulada.[10]

Estrutura social e reprodución

[editar | editar a fonte]

A rata toupeira espida é unha das dúas especies de mamíferos que son eusociais. Nesta especie, a reprodución está restrinxida a unha femia dominante, coñecida como a raíña, e entre un e tres machos reprodutores, mentres que o resto dos membros da colonia asumen roles de obreiros.[11] Estes traballadores divídense en diferentes roles ou tarefas; algúns dedícanse á escavación e ampliación da complexa rede de túneles que compoñen o sistema de tobos, mentres que outros actúan principalmente como soldados ou defensores da colonia, protexéndoa de posíbeis depredadores.[6][10]

Esta estrutura social de organización eusocial, semellante á que se atopa nas formigas, térmites e algunhas abellas e avespas, é moi rara entre os mamíferos.

As relacións entre a raíña e os machos reprodutores poden durar moitos anos. A "supresión reprodutiva" fai que as outras femias non se reproduzan: a infertilidade das femias traballadoras é só temporal e non xenética. As raíñas viven de 13 a 18 anos, e son extremadamente hostís a que outras femias se comporten como raíñas ou produzan hormonas para converterse en raíñas. Cando a raíña morre, outra femia ocupa o seu lugar, ás veces despois dunha violenta loita cos seus competidores.

Os machos e as femias alcanzan a madurez reprodutiva ao redor dun ano de idade. A xestación prolóngase uns 70 días, e unha camada pode variar dende 3 até 12 crías, aínda que se rexistraron casos con até 28 crías, sendo o tamaño medio de 11 crías por parto.[12] Na natureza, as ratas toupa espidas adoitan reproducirse unha vez ao ano, se a camada sobrevive. En catividade, crían durante todo o ano e poden producir unha camada cada 80 días.[13] As crías nacen cegas e pesan uns 2 gr. A raíña amamántaos o primeiro mes; despois os demais membros da colonia aliméntanos con feces até que teñan a idade suficiente para consumir alimentos sólidos.[11][14]

As ratas toupa espidas aliméntanse principalmente de tubérculos moi grandes (que pesan até 1000 veces o peso corporal dunha rata toupa típica) que atopan nas profundidades subterráneas nas súas operacións mineiras, pero tamén comen as súas propias feces (coprofaxia). Un só tubérculo pode proporcionar a unha colonia unha fonte de alimento a longo prazo, que dura meses ou mesmo anos, xa que comen o interior pero deixan o exterior, permitindo que o tubérculo se rexenere. As bacterias simbióticas dos seus intestinos axúdanlles a dixerir as fibras.[10]

Unha rata toupa espida comendo.

Lonxevidade

[editar | editar a fonte]

A Heterocephalus glaber destaca no reino animal por ser un dos roedores máis lonxevos coñecidos, podendo vivir até 28 anos, o que constitúe un récord de lonxevidade entre os roedores.[15] O segredo da súa lonxevidade é debatido, pero pénsase que está relacionado coa súa fascinante capacidade para "apagar" o seu metabolismo durante tempos difíciles, e así evitar o dano oxidativo. Isto resumiuse como "Están vivindo a súa vida en pulsos".[16]

Ante a peculiar lonxevidade desta rata toupa, lanzouse un esforzo internacional para secuenciar o seu xenoma, cuxos resultados foron publicados en 2011 e 2014.[17][18]

O estudo do seu transcriptoma revelou que os xenes asociados ás mitocondrias e aos procesos de oxidorredución mostran niveis de expresión significativamente maiores na rata toupa espida en comparación cos ratos de campo.[19] Isto suxire unha posible relación entre estes procesos bioquímicos e a lonxevidade da especie.

Ao comparar os transcriptomas de reparación do ADN do fígado de humanos, ratos e ratas toupas espidas, observouse que as especies de maior esperanza de vida (humanos con ~120 anos, ratas toupeira peladas con 30 anos, e ratos con 3 anos) mostran unha maior expresión de xenes de reparación do ADN.[20] Este dato apoia a teoría de que unha maior capacidade de reparación do ADN está vinculada á lonxevidade e é consistente coa teoría do envellecemento por danos no ADN.[21][22][23]

Estado de conservación

[editar | editar a fonte]

As ratas toupeira espidas non están ameazadas. A pesar das súas duras condicións de vida, as ratas toupeira espidas están bastante estendidas e son numerosas nas rexións máis secas do leste de África.

  1. Cooper; et al. (2016). "Heterocephalus glaber". Lista Vermella de especies ameazadas. (en inglés). Unión Internacional para a Conservación da Natureza. Consultado o 24 de marzo de 2021. 
  2. "A rata toupeira espida clasifícase como toupeira ou rata? - ZooNerdy". zoonerdy.com. 2023-05-11. Consultado o 2024-04-01. 
  3. Seluanov, A.; et al. (2013). "High-molecular-mass hyaluronan mediates the cancer resistance of the naked mole rat". Nature 499: 346–349. doi:10.1038/nature12234. 
  4. Tian, X.; et al. (2012). "Cancer resistance in the blind mole rat is mediated by concerted necrotic cell death mechanism". Proceedings of the National Academy of Sciences 109 (47): 19392–19396. doi:10.1073/pnas.1217211109. 
  5. Buffenstein, R. (2005). "Naked mole-rat longevity". Mechanisms of Ageing and Development 126 (12): 1200–1208. doi:10.1016/j.mad.2005.07.012. 
  6. 6,0 6,1 "The Biology of the Naked Mole-Rat". Princeton University Press; press.princeton.edu (en inglés). Tue, 03/21/2017 - 12:00. Consultado o 2024-04-01. 
  7. Larson, J., Park, T.J. (2007). "Extreme hypoxia tolerance of naked mole-rat brain". NeuroReport 18 (18): 1737–1741. doi:10.1097/WNR.0b013e3282f1a4cf. 
  8. Buffenstein, R. (2002). "Naked mole-rat metabolism". Comparative Biochemistry and Physiology Part A: Molecular & Integrative Physiology 133 (3): 835–842. doi:10.1016/S1095-6433(02)00197-5. 
  9. Piper, Ross (2007). Extraordinary animals : an encyclopedia of curious and unusual animals. Westport, Conn. : Greenwood Press. ISBN 978-0-313-33922-6. 
  10. 10,0 10,1 10,2 Richard Dawkins (2016). The Selfish Gene(40th Anniversary Edition). Oxford University Press. 
  11. 11,0 11,1 Jarvis, J.U.M. (1981). "Eusociality in a mammal: Cooperative breeding in naked mole-rat colonies". Science 212 (4494): 571–573. doi:10.1126/science.7209555. 
  12. "Counting mole-rat mammaries and hungry pups, biologists explain why naked rodents break the rules". news.cornell.edu; Cornell Chronicle (en inglés). Consultado o 2024-04-01. 
  13. Piper, Ross (2007). Extraordinary animals : an encyclopedia of curious and unusual animals. Westport, Conn. : Greenwood Press. ISBN 978-0-313-33922-6. 
  14. "The Biology of the Naked Mole-Rat". Princeton University Press; press.princeton.edu (en inglés). Tue, 03/21/2017 - 12:00. Consultado o 2024-04-01. 
  15. Buffenstein, Rochelle; Jarvis, Jennifer U. M. (2002-05-29). "The Naked Mole Rat--A New Record for the Oldest Living Rodent". Science of Aging Knowledge Environment (en inglés) 2002 (21). ISSN 1539-6150. doi:10.1126/sageke.2002.21.pe7. 
  16. "Ugly Duckling Mole Rats Might Hold Key To Longevity". ScienceDaily (en inglés). Consultado o 2024-04-01. 
  17. "Functional genomics of the naked mole-rat". genomics.senescence.info. Consultado o 2024-04-01. 
  18. "The Naked Mole Rat Genome Resource: facilitating analyses of cancer and longevity-related adaptations". academic.oup.com (en inglés). PMC 4253829. PMID 25172923. doi:10.1093/bioinformatics/btu579. Consultado o 2024-04-01. 
  19. Yu, Chuanfei; Li, Yang; Holmes, Andrew; Szafranski, Karol; Faulkes, Chris G.; Coen, Clive W.; Buffenstein, Rochelle; Platzer, Matthias; Magalhães, João Pedro de (3 de nov. de 2011). "RNA Sequencing Reveals Differential Expression of Mitochondrial and Oxidation Reduction Genes in the Long-Lived Naked Mole-Rat When Compared to Mice". PLOS ONE (en inglés) 6 (11): e26729. ISSN 1932-6203. PMC 3207814. PMID 22073188. doi:10.1371/journal.pone.0026729. 
  20. MacRae, Sheila L.; Croken, Matthew McKnight; Calder, R. B.; Aliper, Alexander; Milholland, Brandon; White, Ryan R.; Zhavoronkov, Alexander; Gladyshev, Vadim N.; Seluanov, Andrei (2015-12-30). "DNA repair in species with extreme lifespan differences". Aging (en inglés) 7 (12): 1171–1182. ISSN 1945-4589. PMC 4712340. PMID 26729707. doi:10.18632/aging.100866. 
  21. Kim, E.B.; et al. (2011). "Genome sequencing reveals insights into physiology and longevity of the naked mole rat". Nature 479: 223–227. doi:10.1038/nature10533. 
  22. Lewis, K.N.; et al. (2012). "Stress resistance in the naked mole-rat: the bare essentials – a mini-review". Gerontology 58 (5): 453–462. doi:10.1159/000335966. 
  23. "Cancer_and_aging_as_consequences_of_un-repaired_DNA_damage". researchgate.net (en inglés). Consultado o 1 de abril de 2024. 

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy