Benno Premsela: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→Vormgever: Cobra |
k Botverzoeken: toevoegen archieflinks en vervangen http:// door https:// |
||
| (21 tussenliggende versies door 16 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1:
{{Infobox architect
[[File:Premsela1.jpg|thumb|200px|Benno Premsela (foto: [[Philip Mechanicus (fotograaf)|Philip Mechanicus]])]]▼
| naam = Benno Premsela
| afbeelding = Premsela1.jpg
▲
| volledigenaam =
| nationaliteit =
| geboortedatum = [[4 mei]] [[1920]]
| geboorteplaats = [[Amsterdam]]
| overlijdensdatum = [[27 maart]] [[1997]]
| overlijdensplaats = [[Amsterdam]]
| beroep = Interieurarchitect
| RKD =
| praktijk =
| belangrijke_gebouwen =
| belangrijke_projecten =
| prijzen =
}}
'''Benno Premsela''' ([[Amsterdam]], [[4 mei]] [[1920]] — aldaar, [[27 maart]] [[1997]]) was een Nederlands [[Design (kunst)|vormgever]] en [[Interieurarchitect|binnenhuisarchitect]], centrale figuur in de naoorlogse Nederlandse kunstwereld en als voorzitter van het [[Nederlandse Vereniging tot Integratie van Homoseksualiteit COC|COC]] een voorvechter van de [[homo-emancipatie]].
Regel 5 ⟶ 21:
Benno Premsela was de zoon van de bekende [[Joden|Joodse]] huisarts en [[seksuologie|seksuoloog]] [[Bernard Premsela]], die ook over [[seksualiteit]] publiceerde.
Benno Premsela studeerde voor en na de [[Tweede Wereldoorlog]] interieurvormgeving aan de "Nieuwe Kunstschool". Tijdens de oorlog zag hij zich gedwongen zijn opleiding te onderbreken en onder te duiken. Zijn ouders en zuster zijn in het vernietigingskamp [[Auschwitz (concentratiekamp)|Auschwitz]] vermoord. Zijn broer overleefde de oorlog.
Over zijn jeugd, onderduikperiode en na-oorlogse leven vertelt Benno Premsela op 27 augustus 1995 aan het [[Visual History Archive]] van het [[USC Shoah Foundation Institute]], opgericht in 1994 door [[Steven Spielberg]]. Dit verhaal is opgenomen in de Collectie 2000 Getuigen Vertellen van het [[Joods Historisch Museum]].
== Vormgever ==
In zijn minimalistische werk zijn schoonheid en functionaliteit nauw verwant. Onder zijn leiding als chef van de etalage- en binnenhuisafdeling van de [[De Bijenkorf (warenhuis)|Bijenkorf]] in [[Amsterdam]] kwamen spectaculaire etalages tot stand. In het warenhuis werd voortdurend moderne kunst tentoongesteld; zo waren er eerder dan in het Stedelijk Museum werken te zien van de kunstenaarsgroep [[Cobra (kunst)|Cobra]].<ref>Het Parool 13 april 2013</ref>
Samen met binnenhuisarchitect [[Jan Vonk]] richtte hij het Bureau Premsela Vonk op. Zij werkten als vormgever voor vele bedrijven en particulieren en voorzagen onder meer in 1965 sociëteit [[De Schakel (sociëteit)|De Schakel]] van het COC van een nieuw interieur. Eind jaren zestig ontwikkelde Premsela met een team van Van Besouw tapijtfabrieken een innoverende collectie katoenen tapijt. Zijn sobere Lotek-lamp (1982) werd een [[stijlicoon]]. Het voormalige Premsela Instituut (voluit: Premsela, Nederlands Instituut voor design en mode) is naar hem genoemd
Het gebouw van de [[Hogeschool van Amsterdam]] aan het [[Rhijnspoorplein]], waarin vroeger de [[Raad van Arbeid]] was gevestigd, wordt nu het Benno Premselahuis genoemd.
In 1999 maakte [[Carrie de Swaan]] een documentaire over hem met muziek van [[Willem Breuker]].<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=Ay0hk1bYZ24 Documentaire op YouTube]. [https://web.archive.org/web/20190814150635/https://www.youtube.com/watch?v=Ay0hk1bYZ24 Gearchiveerd] op 14 augustus 2019.</ref>
== Stimulator en bestuurder ==
Regel 21 ⟶ 39:
Benno Premsela was een van de eerste Nederlanders die in het openbaar voor zijn [[homoseksualiteit]] uitkwam. Al vanaf 1947 zette hij zich in voor de gelijkberechtiging van homoseksuelen. Hij was betrokken bij de 'Shakespeare Club', waaruit in 1949 het [[Nederlandse Vereniging tot Integratie van Homoseksualiteit COC|COC]], de belangenvereniging voor homoseksuelen, voortkwam. Van 1962 tot 1971 was hij voorzitter van het COC. In 1964 begon de vereniging zichtbaarder naar buiten te treden. Premsela had als eerste homoseksueel het lef om op 30 december 1964 op de Nederlandse televisie te verschijnen zonder onherkenbaar te zijn gemaakt. Met oudjaar werd het [[VARA]]-programma ''[[Achter het Nieuws (Nederland)|Achter het Nieuws]]'' daardoor gesprek van de dag. In 1995 ontving hij de [[Zilveren Anjer]] van het [[Prins Bernhard Fonds]] voor zijn bestuurlijke inzet voor de kunst en de [[emancipatie]] van homoseksuelen.
== Collectie en
De door Premsela bijeengebrachte collectie [[toegepaste kunst]] is te zien in het [[Centraal Museum]] te Utrecht. Enkele portretten en persoonlijke objecten zijn in de collectie van het [[Amsterdam Museum]] opgenomen.
Het door hem opgebouwde archief met documentatie, correspondentie en fotomateriaal is door zijn erven gedoneerd aan het [[Stadsarchief Amsterdam]]. De volledig ontsloten collectie is in 2008 tijdens een grote expositie in het gerenoveerde gebouw [[De Bazel (gebouw)|De Bazel]]
== Bibliografie (selectie) ==
Regel 29 ⟶ 47:
{{Appendix}}
{{Bibliografische informatie}}
{{DEFAULTSORT:Premsela, Benno}}
[[Categorie:
[[Categorie:Nederlands activist]]
[[Categorie:Nederlands Holocaustoverlevende]]
[[Categorie:Nederlands ontwerper]]
[[Categorie:
[[Categorie:Zilveren Anjer]]
[[Categorie:Homoseksualiteit in de geschiedenis (Nederland)]]
| |||