Wikipedia

Organisatie van de Verenigde Naties voor hulpverlening aan Palestijnse vluchtelingen in het Nabije Oosten

(Doorverwezen vanaf UNRWA)

Het United Nations Relief and Works Agency for Palestine Refugees in the Near East (UNRWA) is de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties die zich richt op hulp en ontwikkeling van de Palestijnse vluchtelingen in het Midden-Oosten. De UNRWA werd met VN-resolutie 302[1] op 8 december 1949 opgericht na de massale Palestijnse vluchtelingenstroom van 1948, de Al-Nakba.

Logo
Het totale aantal Palestijnse vluchtelingen, geregistreerd door de UNRWA (1950 - 2008)
Palestijnse vluchtelingen (Mandaatgebied Palestina-1948) uit Galilea in oktober-november 1948
Gebouw van de UNRWA, gebombardeerd door het Israëlische leger, 15 januari 2009

Doelgroep

bewerken

De UNRWA richt zich op personen die in Palestina woonden en leefden gedurende de periode 1 juni 1946 en 15 mei 1948, en zowel hun huis als bron van inkomsten zijn kwijtgeraakt ten gevolge van het Arabisch-Israëlisch conflict in 1948, evenals de geregistreerde nakomelingen van deze personen.[2] In 2023 waren er zo'n 5,9 miljoen Palestijnen die in aanmerkingen komen voor hulp van de UNWRA.[2] De UNRWA hanteert derhalve een andere definitie van 'vluchtelingen' dan de UNHCR.[3][4][5] De UNRWA functioneert naast de UNHCR dat in 1950 werd opgericht.

Aantal vluchtelingen

bewerken

Over het aantal vluchtelingen lopen de schattingen uiteen: de VN gingen uit van 750.000 oorspronkelijke vluchtelingen. Volgens de UNRWA (zie ook tabel) waren er in 2008 ongeveer 4,8 miljoen Palestijnse vluchtelingen, en in 2023 bijna 6 miljoen. Israël is het niet eens met de zienswijze van de UNRWA: het erkent alleen de nog in leven zijnde vluchtelingen uit 1948, een aantal "in de duizenden, niet miljoenen".[6] De Senaat van de Verenigde Staten wilde bij amendement in mei 2012 de Israëlische opvatting overnemen.[7]

In 1950 werd in Israël de Wet op de Terugkeer aangenomen, waarin vermeld staat dat iedereen waar ook ter wereld die van (gedeeltelijke) Joodse komaf is, het recht heeft zich in Israël te vestigen en het Israëlische staatsburgerschap te verkrijgen. Daarnaast is ongeveer 21% van de Israëlische bevolking van Arabische komaf, veelal Palestijns.[8] De meeste Palestijnse vluchtelingen leven in de 58 erkende Palestijnse vluchtelingenkampen in Jordanië, Libanon, Syrië, de Gazastrook en op de Westelijke Jordaanoever (inclusief Oost-Jeruzalem).[9] Ook wonen er tienduizenden in Irak.[10]

Alleen de vluchtelingen in Jordanië zelf kregen burgerrechten. Ongeveer driekwart van de meer dan 2 miljoen Palestijnse vluchtelingen in Jordanië heeft het volledige Jordaanse staatsburgerschap. Een aanzienlijke minderheid, van wie de meesten vanuit de Gazastrook in Jordanië zijn aangekomen, in tegenstelling tot de Westelijke Jordaanoever, bezit echter geen Jordaans staatsburgerschap[11] De UNRWA biedt hulp aan deze Palestijnen in de vorm van onderwijs, gezondheidszorg, sociale voorzieningen zoals microfinanciering, infrastructuur en noodhulp.

Personeel en financiering

bewerken

De UNRWA telt ruim 12.000 medewerkers, voor het grootste deel Palestijnen.

Het budget van de UNRWA bedroeg in 2003 US$ 440 miljoen, in 2014 US$ 1,3 miljard[12] en in 2022 was het in totaal US$ 1,2 miljard.[13]

Anno 2023 wordt UNRWA grotendeels gefinancierd door donoren, alleen de internationale staf van 217 medewerkers wordt direct gefinancierd vanuit de VN. De grootste donor is sinds de oprichting de Verenigde Staten met een gemiddelde donatie van ongeveer 29% van het totale budget. Over de periode 2018 tot en met 2023 doneert Duitsland 15% en de Europese Commissie 10% van het budget. Daarna volgen enkele afzonderlijke Westerse landen. De EU en zijn leden gezamenlijk droegen in 2023 ongeveer 25% bij. Nederland draagt gemiddeld tussen 2018 en 2023 2,2% bij en België 1%. De grootste Arabische donor in 2023 was Saoedi-Arabië met US$ 17 miljoen gevolgd door de UAE, met US$ 15 miljoen. De MENA landen zijn gezamenlijk goed voor 4,8% van de donaties. De Palestijnse autoriteiten dragen zelf ook bij aan het budget, in 2023 was dat US$  2.7 miljoen. Israel draagt niet bij aan het UNRWA budget.

In 2019 schortte Nederland en Zwitserland hun steun tijdelijk op nadat er een rapport naar buiten kwam waarin het topmanagement - waaronder commissaris-generaal Pierre Krähenbühl - werd beschuldigd van seksueel wangedrag, nepotisme, discriminatie en andere vormen van machtsmisbruik.[14] Naar aanleiding van het interne onderzoek stapte Krähenbühl op.[15]

Naast hulp via de UNRWA ontvangen Palestijnse vluchtelingkampen in Palestina ook hulp via de Palestijnse Autoriteit. Deze is vanwege de bezetting door Israël ook afhankelijk van financiële steun door buitenlandse donoren, waaronder de Europese Unie.[16]

Beschuldigingen en verdachtmakingen

bewerken

De anti-Palestijnse organisatie MEMRI publiceerde uit het Arabisch vertaalde fragmenten uit een interview op 14 maart 2024 op Al-Hiwar TV (VK), waarin een voormalig UNRWA-functionaris Ahmad Oueidat zou hebben beweerd dat zowel Hamas-leider Ismail Haniya als de secretaris-generaal van de PFLP-GC, Dr. Talal Naji, in het verleden als onderwijzer werkzaam waren geweest op UNRWA-scholen. Hij gaf niet aan waar en wanneer.[17]

Op 18 januari 2024 beschuldigde de Israëlische regering de UNRWA ervan dat twaalf van zijn medewerkers betrokken waren bij de Hamas-aanval op Israël op 7 oktober 2023. Volgens een Israëlisch inlichtingen-document zou ongeveer 10% van de 12.000 medewerkers van de UNRWA in Gaza agenten waren van militante groeperingen, waaronder Hamas en de Palestijnse Islamitische Jihad.[18] Later beweerde Israël dat het percentage zelfs 17% is.[19] UNRWA kondigde meteen een onderzoek via het UN Office of Internal Oversight Services (OIOS) en beëindigde het contract van de verdachte medewerkers zonder de uitkomst van het onderzoek af te wachten om zo niet de indruk te wekken dat het de beschuldigingen niet serieus nam.[20] De OIOS had in totaal 19 medewerkers onderzocht die door Israël beschuldigd waren van deelname aan de aanval op 7 oktober. Begin augustus 2024 ontsloeg de UNRWA negen van hen vanwege mogelijke betrokkenheid. Voor de anderen was geen bewijs gekregen.[21]

UNRWA had al een week eerder een speciale onderzoekscommissie opgericht onder leiding van Catherine Colonna om te onderzoeken of UNRWA wel neutraal is in het conflict tussen Israël en de Palestijnen.[22][23] Op 22 april verscheen het eindrapport waaraan de Commissie Colonna sinds 14 februari had gewerkt. Daarin werd de UNRWA vrijgepleit van de aantijgingen dat het niet neutraal zou zijn, al werden er wel aanbevelingen gegeven om de neutraliteit te verbeteren. Volgens het rapport had Israël tot dan toe geen bewijs geleverd dat medewerkers van de VN-hulporganisatie UNRWA banden zouden hebben met leden van Hamas of de Islamitische Jihad.[24] Israël verwierp het rapport en noemde de evaluatie ontoereikend en "een poging om het probleem te vermijden en het niet direct aan te pakken".[25]

In afwachting van de VN maatregelen had het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, evenals andere westerse landen, inmiddels de aanvullende financiering voor UNRWA tijdelijk stopgezet.[26][27] Nederland volgde op 28 januari en besloot voorlopig ook geen extra geld meer te doneren aan de UNRWA, al was de steun voor het jaar 2024 al overgemaakt.[28][29] Een motie van D66 en GroenLinks-PvdA enkele dagen later om de steun te hervatten, haalde het niet.[30] VN secretaris-generaal Antonio Guterres riep binnenskamers op tot voortzetting van de steun.[31] België besloot, na overleg met VN-gezant voor de wederopbouw van Gaza Sigrid Kaag, zijn steun niet in te trekken. Spanje en Ierland verhoogden juist hun steun.[3][32] De Europese Unie eiste 'volledige openheid' over mogelijke betrokkenheid van VN-zorgverleners bij de terreuraanval van Hamas op Israël maar hervatte op 1 maart zijn steun na toezeggingen van de UNRWA dat ze meewerkte aan een intern onderzoek door Europese experts.[33] In maart werd in de VS bij wet vastgeld dat de financiering tot tenminste maart 2025 werd stopgezet.[34] In de wet voor de gecombineerde steunpakket van de VS voor Oekraïne, Israel en Taiwan werd wel geld vrijgemaakt voor humanitaire hulp aan Gaza maar mocht dit expliciet niet naar UNRWA gaan.[35] Op 15 april 2024 deden een aantal Nederlandse oud-ministers en diplomaten een oproep aan de regering om de hulp aan UNRWA weer te hervatten.[36] Vrijwel direct na de beëdiging van de regering Starmer maakte deze op 19 juli bekend dat het Verenigd Koninkrijk de financiering van UNRWA weer zou hervatten.[37]

Op 10 februari 2024 zei Israël een ondergronds Hamas datacenter onder het hoofdkwartier van de UNRWA te hebben ontdekt die voor de stroomvoorziening verbonden was met het UNRWA-hoofdkwartier. Commissaris-generaal van UNRWA Philippe Lazzarini verklaarde hiervan niets af te weten.[38]

In een rapport beschuldigde de UNRWA Israël ervan dat bij sommige personeelsleden die, na in Israël gedetineerd te zijn in Gaza werden vrij gelaten, door Israëlische ondervragers een valselijke bekentenis was afgedwongen dat de organisatie connecties heeft met Hamas en dat de staf had deelgenomen aan de aanval op 7 oktober. Daarvoor werden praktijken gebruikt als fysiek en seksueel geweld, waterboarding en bedreigingen om familieleden kwaad te doen.[39][40]

Israël stelde op 20 maart bij voorbaat al dat wat Israël betreft de UNRWA niet langer in Gaza mocht opereren omdat het te verweven zou zijn met Hamas.[19]

Op 23 maart gaf UNRWA aan dat Israël de toegang tot het noorden van Gaza voor hun hulpkonvooien had ontzegd. Zowel UNRWA, de WHO en de Emergency Relief Coordinator van OCHA bekritiseerde deze opstelling en waarschuwde voor een hongersnood in het gebied.[41] Twee dagen later gaf woordvoerder David Mencer aan dat Israël de samenwerking met UNRWA stopte.[42]

Op 22 juli werd in de Knesset een wetsvoorstel ingediend om de UNRWA tot terroristische organisatie te bestempelen, de immuniteit van UNRWA medewerkers op te heffen en om de organisatie op te dragen uit Jeruzalem te vertrekken.[43] Dit leidde tot kritiek van de EU.[44] Dit wetsvoorstel, ingediend door de Yisrael Beiteinu partij, werd in eerste aanleg aangenomen door de Knesset, tot ongenoegen van de Palestijnse autoriteit[45], Jordanië, Qatar (die op dat moment de onderhandelingen tussen Hamas en Israël faciliteerde), Saudi-Arabië, Turkije en de VS. De VS bekritiseerde de wet met de woorden dat zulke pogingen ongelooflijk niet-behulpzaam zijn.[46]

bewerken
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Organisatie_van_de_Verenigde_Naties_voor_hulpverlening_aan_Palestijnse_vluchtelingen_in_het_Nabije_Oosten&oldid=68085665"
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy