1839
rok kalendarzowy w XIX wieku
Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Rządzący państwami w 1839
Wydarzenia w Polsce
edytuj- Kraków opuściły wojska pruskie i rosyjskie, na skutek protestu Anglii i Francji. Pozostały wojska austriackie.
- Juliusz Słowacki ogłosił drukiem Trzy poemata (Ojciec zadżumionych, Wacław i W Szwajcarii) oraz Balladynę.
- Henryk Rzewuski wydał Pamiętnik Seweryna Soplicy.
Wydarzenia na świecie
edytuj- 2 stycznia – Louis Daguerre wykonał pierwsze zdjęcie Księżyca.
- 6/7 stycznia – w nocy potężny huragan zdewastował Irlandię, powodując śmierć kilkuset osób.
- 7 stycznia – Louis Jacques Daguerre ogłosił, że używając srebra i miedzianej płytki wynalazł proces zwany dagerotypem. Data ta jest przyjęta za dzień narodzin fotografii.
- 9 stycznia – Louis Jacques Daguerre zaprezentował dagerotypię.
- 16 stycznia – wojska brytyjskie zdobyły zajmowany przez Turków Aden w Jemenie.
- 20 stycznia – armia Chile w bitwie pod Yungay odniosła decydujące zwycięstwo w wojnie z Konfederacją Peruwiańsko-Boliwijską.
- 25 stycznia – ustanowiono flagę stanową Teksasu.
- Marzec – Stendhal opublikował w 2 tomach Pustelnię parmeńską.
- 18 marca – wybuchła brytyjsko-chińska I wojna opiumowa.
- 23 marca – na łamach Boston Morning Post po raz pierwszy użyto określenia „OK”.
- 24 marca – w Paryżu oficjalnie otwarto Bibliotekę Polską.
- 17 kwietnia – Gwatemala wystąpiła ze Zjednoczonych Prowincji Ameryki Środkowej.
- 19 kwietnia – został podpisany traktat londyński gwarantujący niepodległość Belgii.
- 24 kwietnia – bitwa pod Nisibis.
- 25 kwietnia:
- I wojna brytyjsko-afgańska: brytyjski korpus ekspedycyjny zajął bez walki Kandahar.
- Paweł Edmund Strzelecki przybył do Australii.
- 26 maja – Alfons Maria Liguori, Weronika Giuliani i Pacyfik z San Severino zostali kanonizowani przez papieża Grzegorza XVI.
- 3 czerwca – cesarski komisarz Lin Zexu rozpoczął w Kantonie niszczenie 20 tys. skrzyń opium skonfiskowanego zachodnim handlarzom, co doprowadziło do wybuchu chińsko-brytyjskiej I wojny opiumowej.
- 17 czerwca – król Hawajów Kamehameha III wydał edykt tolerancyjny zezwalający na działalność Kościoła katolickiego na archipelagu.
- 22 czerwca – Alfons Giroux podpisał umowę z Louis Jakiem Daguerre’em na produkcję dagerotypu.
- 24 czerwca – zwycięstwo wojsk egipskich nad tureckimi w bitwie pod Nisibis.
- 25 czerwca – książę Serbii Miłosz I Obrenowić abdykował na rzecz swego syna Milana.
- 2 lipca:
- bunt niewolników na statku „Amistad”.
- Abdülmecid I został sułtanem Imperium Osmańskiego.
- 23 lipca – I wojna brytyjsko-afgańska: bitwa pod Ghazni.
- 19 sierpnia:
- dzień oficjalnie przyjmowany za datę narodzin fotografii.
- otwarto obserwatorium w Pułkowie (Rosja).
- 23 sierpnia – Wielka Brytania zajęła Hongkong.
- 9 września – John Herschel wykonał pierwszą fotografię na szklanej płycie.
- 16 września – wojna konfederacji peruwiańsko-boliwijskiej z Chile: bitwa pod Yungay.
- 20 września – między Amsterdamem a Haarlemem otwarto pierwszą linię kolejową w Holandii.
- 4 października – otwarcie kolei parowej Neapol – Portici (Królestwo Obojga Sycylii); inż. Armand Bayard de la Vingtrie; parowozy „Bayard” i „Vesuvio”.
- 3 listopada – sułtan Abdülmecid I wydał edykt Hatt-i Sharif zapoczątkowujący okres reform w Turcji.
- 3 grudnia:
- Chrystian VIII Oldenburg został królem Danii.
- papież Grzegorz XVI w brewe In supremo potępił niewolnictwo i sprzedaż niewolników jako niegodne chrześcijan.
- Cesarz Mikołaj I zlikwidował na terenie Rosji Kościół greckokatolicki.
- Anglik Charles Goodyear wymyślił proces produkcji gumy, był odkrywcą sposobu wulkanizacji kauczuku, który został opatentowany 15 lipca 1844.
- Pierwsze królewskie regaty letnie w wioślarstwie, Henley nad Tamizą (Wielka Brytania).
Urodzili się
edytuj- 3 stycznia – Wojciech Roj (starszy), gazda, kowal i cieśla, przewodnik tatrzański (zm. 1924)
- 6 stycznia - Henryk Bukowski, polski antykwariusz, uczestnik powstania styczniowego (zm. 1900)
- 17 stycznia – Albert Bernhard Frank, niemiecki biolog, profesor botaniki, specjalista w zakresie fizjologii roślin i fitopatologii (zm. 1900)
- 19 stycznia – Paul Cézanne, malarz francuski (zm. 1906)
- 21 stycznia – Katarzyna Volpicelli, włoska zakonnica, założycielka Zgromadzenia Służebnic Najświętszego Serca, święta katolicka (zm. 1894)
- 6 marca - Ada Christen, austriacka pisarka, poetka, aktorka (zm. 1901)
- 7 marca – Adolf Dygasiński, polski pisarz (zm. 1902)
- 11 marca – Arthur Pue Gorman, amerykański polityk, senator ze stanu Maryland (zm. 1906)
- 18 marca – Joseph-Émile Barbier, francuski astronom i matematyk (zm. 1889)
- 21 marca – Modest Musorgski (ros. Моде́ст Петро́вич Му́соргский), rosyjski kompozytor (zm. 1881)
- 23 marca – Alfons Maria Fusco, włoski ksiądz katolicki, święty (zm. 1910)
- 12 kwietnia – Nikołaj Przewalski (ros. Николай Михайлович Пржевальский), rosyjski geograf, generał, badacz środkowej i wschodniej Azji (zm. 1888)
- 21 maja – Helena Maria de Chappotin, francuska zakonnica, założycielka Zgromadzenia Franciszkanek Misjonarek Maryi, błogosławiona katolicka (zm. 1904)
- 6 czerwca – Diego Oddi, włoski franciszkanin, błogosławiony katolicki (zm. 1919)
- 2 lipca – Eliasz Facchini, włoski franciszkanin, misjonarz, biskup, męczennik, święty katolicki (zm. 1900)
- 8 lipca:
- John Rockefeller, amerykański przedsiębiorca, fundator Uniwersytetu Chicagowskiego, założyciel Fundacji Rockefellera (zm. 1937)
- Jan Chrzciciel Scalabrini, włoski biskup, błogosławiony katolicki (zm. 1905)
- 25 sierpnia - Józef Maksymilian Lubomirski, polsko-francuski pisarz (zm. 1911)
- 23 sierpnia - George Clement Perkins, amerykański polityk, senator ze stanu Kalifornia (zm. 1923)
- 23 września – Pierre-Henri Dorie, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1866)
- 30 września – Sarah Winchester, milionerka, właścicielka domu, który miał odstraszać złe duchy (zm. 1922)
- 4 października – Franciszek Fogolla, włoski franciszkanin, misjonarz, biskup, męczennik, święty katolicki (zm. 1900)
- 20 października - Augustus Octavius Bacon, amerykański polityk, senator ze stanu Georgia (zm. 1914)
- 28 października - Aleksandra Czechówna, polska pamiętnikarka (zm. 1923)
- 17 listopada – Henryk Stroka, profesor, społecznik, metodyk, pisarz, powstaniec styczniowy (zm. 1896)
- 18 listopada – Emil Škoda, czeski inżynier i przemysłowiec (zm. 1900)
- 28 listopada - Aleksander Michaux, polski poeta pochodzenia belgijskiego (zm. 1895)
- 17 grudnia – Józef Buchbinder, polski malarz (zm. 1909)
- 20 grudnia – Moritz Jastrowitz, niemiecki lekarz, pionier radiologii (zm. 1912)
data dzienna nieznana:
- William Dallinger, brytyjski przyrodnik i duchowny (zm. 1909)
- Paweł Ge Tingzhu, chiński męczennik, święty katolicki (zm. 1900)
- Tomasz Son Cha-sŏn, koreański męczennik, święty katolicki (zm. 1866)
- Piotr Zhao Mingzhen, chiński męczennik, święty katolicki (zm. 1900)
Zmarli
edytujŚwięta ruchome
edytuj- Tłusty czwartek: 7 lutego
- Ostatki: 12 lutego
- Popielec: 13 lutego
- Niedziela Palmowa: 24 marca
- Wielki Czwartek: 28 marca
- Wielki Piątek: 29 marca
- Wielka Sobota: 30 marca
- Wielkanoc: 31 marca
- Poniedziałek Wielkanocny: 1 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 9 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 19 maja
- Boże Ciało: 30 maja
