Felix Nussbaum

Felix Nussbaum (ur. 11 grudnia 1904 w Osnabrücku, zm. 2 sierpnia 1944 w KL Birkenau) – niemiecki malarz pochodzenia żydowskiego, przedstawiciel Nowej Rzeczowości; mąż malarki Felki Płatek; ofiara Holocaustu.

Felix Nussbaum

Felix Nussbaum, 1937
Data i miejsce urodzenia	11 grudnia 1904 Osnabrück
Data i miejsce śmierci	2 sierpnia 1944 KL Birkenau
Narodowość	żydowska
Dziedzina sztuki	malarstwo
Muzeum artysty	Felix-Nussbaum-Haus w Osnabrücku
Ważne dzieła
Der tolle Platz Selbstporträt mit Judenpaß

Muzeum Feliksa Nussbauma w Osnabrücku, według projektu Daniela Libeskinda

Życiorys

Urodził się jako drugi syn handlowca Philippa Nussbauma i jego żony Racheli van Dijk. Jego ojciec amatorsko malował. W 1922 Felix Nussbaum rozpoczął studia malarskie w hamburskiej Szkole Rzemiosła Artystycznego i kontynuował je do 1930 w berlińskiej szkole Arthura Lewina-Funke, a następnie w Szkole Sztuk Pięknych i Stosowanych w Berlinie, u Paula Plontkego, Césara Kleina i Hansa Meida.

Nussbaum wystawiał z powodzeniem w berlińskich galeriach. Sukcesem okazał się obraz Der tolle Platz (Szalony Plac). Chodziło o plac przed Bramą Brandenburską, nawiązujący do Wydziału Sztuk Pięknych Pruskiej Akademii i jej prezesa Maxa Liebermanna. Obraz przyniósł mu roczne stypendium w rzymskiej Villi Massimo (1932/1933); towarzyszyła mu tam jego przyszła żona, malarka Felka Płatek, którą poznał w Berlinie w 1927.

Po objęciu władzy przez nazistów w 1933, Nussbaum i Płatek znaleźli azyl we Włoszech, potem we Francji, a od 1937 w Brukseli, gdzie się pobrali, co miało pomóc w legalizacji pobytu w Belgii. W dwa dni po wkroczeniu wojsk niemieckich Nussbaum został aresztowany przez władze belgijskie i przekazany do obozu internowanych w Saint-Cyprien (Pireneje Wschodnie) na południu Francji, skąd udało mu się uciec. Powróciwszy do Brukseli spotkał się z żoną. Oboje ukryli się u znajomego handlarza dziełami sztuki, ale wskutek donosu zostali aresztowani, uwięzieni w obozie Mechelen, a następnie wywiezieni do obozu zagłady KL Birkenau (Auschwitz II), gdzie zostali zamordowani 2 sierpnia 1944.

Felix Nussbaum malował obrazy do ostatnich dni przed uwięzieniem, tworząc kronikę lat Zagłady. Obrazy te ocalały i w znacznej części znajdują się w zbiorach poświęconego mu muzeum w Osnabrück, zbudowanego według projektu Daniela Libeskinda i otwartego 16 lipca 1998.

Galeria

• 
  Selbstporträt mit Judenpaß
• 
  Remembering Grüßau
• 
  Dreiergruppe
• 
  Puppets
• 
  Der tolle Platz

Bibliografia

• Peter Junk; Wendelin Zimmer: Felix Nussbaum. Die Biografie. Ortswechsel, Fluchtpunkte (Biografia, przemieszczanie się, miejsca ucieczki) hrsg. v. der Niedersächsischen Sparkassenstiftung in Zusammenarbeit mit der Felix Nussbaum Foundation, Bramsche: Rasch 2009, ISBN 978-3-89946-115-2
• Rosamunde Neugebauer (Hrsg.): Zeit im Blick. Felix Nussbaum und die Moderne (Spojrzenie na czas. Felix Nussbaum i modernizm) Katalog zur gleichnamigen Ausstellung im Felix-Nussbaum-Haus Osnabrück 2004, Bramsche: Rasch 2004, ISBN 3-89946-043-X

Linki zwenętrzne

• Muzeum Feliksa Nussbauma. osnabrueck.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-04)].
• Felix Nussbaum – dyskusja na FŻP
• Katalog dzieł Feliksa Nussbauma. felix-nussbaum.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-21)].
• Felka Platek i Felix Nussbaum. Ich drogi życia spotkały się w Berlinie
• Eine Künstlerische Begegnung – die Malerin Felka Platek trifft Felix Nussbaum