Wikipedia

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad

urząd administracji rządowej w Polsce, powołany w celu zarządzania autostradami, drogami ekspresowymi i krajowymi

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) – centralny urząd administracji rządowej w Polsce, obsługujący Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad (jako organ), powołany w Ministerstwie Infrastruktury (następnie w Ministerstwie Transportu i Budownictwa oraz w Ministerstwie Transportu) w celu zarządzania drogami krajowymi oraz autostradami i drogami ekspresowymi, a także realizacji budżetu państwa w tym zakresie.

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad
Logo
Logo Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad
Ilustracja
Siedziba Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad przy ul. Wroniej 53 w Warszawie
Państwo

 Polska

Data utworzenia

1 kwietnia 2002

Generalny Dyrektor

Paweł Woźniak (p.o.)[1]

Zastępca

Piotr Kurkowski (p.o.)

Budżet

580,57 mln zł (bez wydatków na budowę dróg, 2018)[2]

Zatrudnienie

4456 (2018)[3]

Adres
ul. Wronia 53
00-874 Warszawa
Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad”
Ziemia52°14′12,8″N 20°59′02,5″E/52,236889 20,984028
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Rejon Dróg GDDKiA w Toruniu

Centralny organ administracji rządowej o nazwie „Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad” utworzono 1 kwietnia 2002 na podstawie art. 4 ustawy z dnia 1 marca 2002 r. o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw[4], z połączenia:

  • Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych – urzędu państwowego podlegającego Ministrowi Transportu i Gospodarki Morskiej, utworzonego 31 stycznia 1986, na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 1985 r.[5], z przekształcenia Centralnego Zarządu Dróg Publicznych, działającego od 23 marca 1951 jako jednostki Ministerstwa Transportu Drogowego i Lotniczego, na podstawie uchwały nr 49 Rady Ministrów z dnia 26 lutego 1951 r.[6];
  • Agencji Budowy i Eksploatacji Autostrad.

Działalność

edytuj
 
Oddziały terenowe w Polsce

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad obsługuje i działa pod bezpośrednim kierownictwem Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, który jest centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach dróg krajowych[7].

Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad podlega Centrala GDDKiA w Warszawie i 16 oddziałów terenowych, których obszar działania pokrywa się z województwami. Oddziały mają w swej strukturze Rejony Dróg Krajowych zarządzające drogami w terenie. Ponadto w skład Generalnej Dyrekcji wchodzi Zespół ds. Historii Drogownictwa w Szczucinie zajmujący się ochroną zabytków drogownictwa.

Centralny organ administracji rządowej właściwy w sprawach dróg krajowych. Wykonuje zadania zarządcy dróg krajowych oraz realizuje budżet państwa w zakresie dróg krajowych. Do Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad należy również:

  • współudział w realizacji polityki transportowej w zakresie dróg,
  • gromadzenie danych i sporządzanie informacji o sieci dróg publicznych,
  • nadzór nad przygotowaniem infrastruktury drogowej na potrzeby obrony państwa,
  • wydawanie zezwoleń na jednorazowy przejazd w określonym czasie i po ustalonej trasie pojazdów nienormatywnych,
  • współpraca z administracjami drogowymi innych państw i organizacjami międzynarodowymi,
  • współpraca z organami samorządu terytorialnego w zakresie rozbudowy i utrzymania infrastruktury drogowej,
  • zarządzanie ruchem na drogach krajowych,
  • ochrona zabytków drogownictwa,
  • wykonywanie zadań związanych z przygotowywaniem i koordynowaniem budowy i eksploatacji albo wyłącznie eksploatacji, autostrad płatnych
  • pobieranie opłat za przejazd zgodnie z przepisami o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym.

W 2009 GDDKiA obchodziła 190. rocznicę powstania Centralnej Administracji Drogowej w Polsce. Początek drogownictwa na ziemiach polskich to powołanie Dyrekcji Jeneralnej Dróg i Mostów Królestwa Polskiego w 1819[8].

Utrzymanie dróg krajowych (odśnieżanie, bieżące naprawy, utrzymanie standardu drogi) w 2013 kosztowało budżet GDDKiA 1,27 mld zł. Część (niemal 1150 km) dróg pod nadzorem Dyrekcji jest utrzymywania przez prywatne firmy, które wyłoniono w przetargach[9].

Szef Krajowej Administracji Skarbowej jest twórcą i nadzorcą systemu e-TOLL, wdrożonego 24 czerwca 2021 jako system poboru opłaty elektronicznej na drogach zarządzanych przez GDDKiA. Zastąpi on funkcjonujący do 30 września 2021 system viaTOLL[10].

Dyrektorzy GDDKiA[11]

edytuj
  • Tadeusz Suwara (1 kwietnia 2002 – 9 lipca 2003)
  • Dariusz Skowroński (9 lipca 2003[12] − 4 października 2004[12])
  • Edward Gajerski (4 października 2004[12] − 8 grudnia 2005[12])
  • Zbigniew Kotlarek (p.o., 8 grudnia 2005[13] − listopad 2006[14])
  • Zbigniew Kotlarek (listopad 2006[14] − 22 stycznia 2008[12])
  • Janusz Koper (22 stycznia 2008[12] − 8 maja 2008[12])
  • Lech Witecki (p.o., 12 maja 2008[12] − 13 lutego 2014[15])
  • Ewa Tomala-Borucka (p.o., 13 lutego 2014[15] − 23 kwietnia 2015[16])
  • Tomasz Rudnicki (p.o., 23 kwietnia 2015[16] − grudzień 2015)
  • Jacek Bojarowicz (p.o., grudzień 2015[17] − 12 grudnia 2016)
  • Krzysztof Kondraciuk (12 grudnia 2016 − 9 listopada 2017[18])
  • Jacek Gryga (p.o., 9 listopada 2017 − 30 sierpnia 2018)[18]
  • Tomasz Żuchowski (p.o., 30 sierpnia 2018 – 4 stycznia 2024)[19][20]
  • Paweł Woźniak (p.o., od 8 marca 2024)

Kierownictwo[21]

edytuj
  • Paweł Woźniak – p.o. Generalnego Dyrektora od 8 marca 2024
  • Piotr Kurkowski – p.o. zastępcy od 4 listopada 2024[22]

Budżet, zatrudnienie i wynagrodzenia

edytuj

Wydatki Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad są realizowane w części 39 budżetu państwa – Transport.

W 2018 wydatki (bez środków na budowę dróg) GDDKiA wyniosły 580,57 mln zł[2]. Przeciętne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło 4456 osób, a średnie miesięczne wynagrodzenie brutto 6516 zł[3].

W ustawie budżetowej na 2019 wydatki GDDKiA zaplanowano w wysokości 603,15 mln zł[23].

Kontrowersje

edytuj

W 2010 NIK zarzucił urzędnikom GDDKiA nadużycia uprawnień i zaniedbania, które doprowadziły do znacznych strat Skarbu Państwa w systemie rekompensat za bezpłatne przejazdy autostradami samochodów, które miały opłacone winiety[24].

W sierpniu 2010 ABW zatrzymała dwie osoby z kierownictwa katowickiego oddziału GDDKiA pod zarzutem korupcji trwającej od 1998 do 2007 roku[25][26]. Również w 2010 roku pod zarzutem korupcji i pomocy w zmowie handlowej[27] zatrzymany został dyrektor oddziału warszawskiego[28].

W 2009 roku ABW ustaliła, że kontrolerzy GDDKiA podmieniali próbki asfaltu pobierane do badań, które były jednym z warunków odbioru nowych odcinków drogi od wykonawcy[29]. Proceder odbywał się przy współpracy dyrektora laboratorium oraz dyrektora śląskiego oddziału Dyrekcji[30]. Według GDDKiA patologie miały miejsce do 2009 roku, kiedy pobierano jedynie 700 próbek, w 2013 jest ich ponad 60 tys.[30]

Wykonawcy wielokrotnie zarzucali GDDKiA „niewłaściwe przygotowanie budowy i brak należytej weryfikacji dokumentacji na etapie jej przygotowywania”, co skutkuje wypowiadaniem umów przez wykonawców i opóźnienia w budowach[31][32][33].

W 2014 NIK po kontroli sześciu oddziałów GDDKiA wskazała na liczne nieprawidłowości w łódzkim oddziale: zaniedbania w umowach z wykonawcami, spory kompetencyjne ze służbami ratowniczymi oraz przypadku „oczywistego konfliktu interesów”. m.in. zasiadanie w komisjach przetargowych krewnych wykonawców, przyjmowanie przez pracowników GDDKiA zleceń od firm, które wygrywały przetargi i formalnie były wykonywane „poza godzinami pracy”. a w rzeczywistości niejednokrotnie były realizowane w czasie pracy i przy użyciu samochodów należących do Generalnej Dyrekcji[34].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Paweł Woźniak - p.o. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad. gov.pl. [dostęp 2024-03-12]. (pol.).
  2. ↑ a b Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2018 r. (druk nr 3490), [w:] Sejm Rzeczypospolitej Polskiej [online], sejm.gov.pl, 30 maja 2019, 2/67 [dostęp 2019-12-24].
  3. ↑ a b Informacja o wynikach kontroli wykonania budżetu państwa w 2018 r. w części 39 Transport, [w:] Najwyższa Izba Kontroli [online], nik.gov.pl, czerwiec 2019, s. 42 [dostęp 2018-12-24].
  4. ↑ Dz.U. z 2002 r. nr 25, poz. 253
  5. ↑ Dz.U. z 1986 r. nr 1, poz. 2
  6. ↑ M.P. z 1951 r. nr 24, poz. 310
  7. ↑ Art. 18 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1693)
  8. ↑ 190 rocznica Centralnej Administracji Drogowej w Polsce :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny [online], gddkia.gov.pl [dostęp 2017-11-23].
  9. ↑ Konrad Majszyk, Rusza wielkie sprzątanie na polskich drogach. I walka o ogromne pieniądze [online], Infor PL, 11 marca 2014 [dostęp 2014-03-15].
  10. ↑ Nowy system poboru opłat e-TOLL - Pomorski Urząd Wojewódzki w Gdańsku [online], gdansk.uw.gov.pl [dostęp 2021-07-19] (pol.).
  11. ↑ Poczet dyrektorów administracji drogowej :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny [online], gddkia.gov.pl [dostęp 2020-01-31].
  12. ↑ a b c d e f g h Lista osób zajmujących kierownicze stanowiska, odpowiedzialnych za kontrolowaną działalność, [w:] Informacja o wynikach kontroli prawidłowości rozliczania opłat za przejazd po drogach krajowych [online], Najwyższa Izba Kontroli, 2011, s. 37 [dostęp 2014-02-17].
  13. ↑ Serwis GDDKiA • Archiwum 2005, [w:] Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad [dostęp 2014-02-13].
  14. ↑ a b Kotlarek zrezygnował z funkcji szefa GDDKiA [online], GREMI BUSINESS COMMUNICATION Sp. z o.o., 22 stycznia 2008 [dostęp 2014-02-13] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-23].
  15. ↑ a b Odwołanie L. Witeckiego i powołanie nowego szefa GDDKiA [online], edroga.pl, 13 stycznia 2014 [dostęp 2014-02-13] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-13].
  16. ↑ a b Andrzej Kublik, Kierująca GDDKiA odwołana. Będzie nowy program budowy dróg [online], gazeta.pl, 23 kwietnia 2015 [dostęp 2015-04-23].
  17. ↑ Jacek Bojarowicz na czele GDDKiA [online], wyborcza.biz, 3 grudnia 2015 [dostęp 2015-12-10] [zarchiwizowane z adresu 2015-12-13].
  18. ↑ a b Nagła dymisja szefa GDDKiA. Decyzję podjęła premier Beata Szydło [online], businessinsider.com.pl, 9 listopada 2017 [dostęp 2017-11-09].
  19. ↑ Nowy p.o. Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad [online] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-05].
  20. ↑ PGO, Będzie nowy szef od dróg. Współpracownik Adamczyka odwołany [online], www.money.pl, 5 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-05] (pol.).
  21. ↑ Kierownictwo [online], gov.pl [dostęp 2024-11-16].
  22. ↑ Nowy zastępca Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad [online], gov.pl [dostęp 2024-11-16] (pol.).
  23. ↑ Ustawa budżetowa na rok 2019 z dnia 16 stycznia 2019 r., [w:] Dz.U. poz. 198 [online], isap.sejm.gov.pl, 1 lutego 2019, s. 56 [dostęp 2019-12-24].
  24. ↑ Raport: za autostrady przepłaciliśmy 200 mln zł; NIK zawiadamia prokuraturę [online], Wirtualna Polska, 9 września 2010.
  25. ↑ Sąd nie aresztował dyrektora z GDDKiA [online], 4 sierpnia 2008 [zarchiwizowane z adresu 2013-02-18].
  26. ↑ Heniek bierze zbyt oficjalnie. Chyba go wyp***li [online], TVN24, 2011 [dostęp 2011-12-15] [zarchiwizowane z adresu 2012-01-10].
  27. ↑ O drogowcu, co tylko pomagał kolegom. Proces menedżerów oskarżonych w zmowie drogowejj [online], Gazeta Wyborcza, 2014.
  28. ↑ Wojciech Surmacz, Violetta Krasnowska – Sałustowicz, Kossak za drogi [online], Forbes.pl, 2013.
  29. ↑ Tak oszukiwali na drogach. I dlatego się teraz rozsypują – WP Finanse [online], finanse.wp.pl [dostęp 2017-12-02].
  30. ↑ a b Autostrady złodziei – WP Finanse [online], finanse.wp.pl [dostęp 2017-12-02].
  31. ↑ Zagraniczni ambasadorzy skarżą się w resorcie na GDDKiA [online], Forsal.pl, 2013.
  32. ↑ FCC Construccion wycofuje się z kontraktu na budowę obwodnicy miejscowości Szczuczyn [online], Forsal.pl, 2013.
  33. ↑ Dramatyczny list Alpine Bau do szefa GDDKiA [online], euroinfrastruktura.pl, 2013 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-25].
  34. ↑ NIK o utrzymaniu i remontach dróg [online], Najwyższa Izba Kontroli.

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Generalna_Dyrekcja_Dróg_Krajowych_i_Autostrad&oldid=75622321”
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy