Jacek Saryusz-Wolski
Jacek Emil Saryusz-Wolski (ur. 19 września 1948 w Łodzi) – polski ekonomista, europeista, polityk i urzędnik państwowy, jeden z głównych negocjatorów przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Pierwszy pełnomocnik rządu do spraw integracji europejskiej i pomocy zagranicznej (1991–1996), sekretarz Komitetu Integracji Europejskiej (2000–2001), poseł do Parlamentu Europejskiego VI, VII, VIII i IX kadencji (2004–2024), wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego VI kadencji (2004–2007), wiceprzewodniczący Platformy Obywatelskiej (2006–2010), wiceprzewodniczący Europejskiej Partii Ludowej (2006–2017).
 Jacek Saryusz-Wolski (2019) | |
| Data i miejsce urodzenia |
19 września 1948 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
ekonomista, europeista, polityk, urzędnik państwowy |
| Alma Mater | |
| Stanowisko |
poseł do Parlamentu Europejskiego VI, VII, VIII i IX kadencji (2004–2024), wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego VI kadencji (2004–2007) |
| Partia | |
| |
| Odznaczenia | |
   
| |
Życiorys
edytujRodzina i wykształcenie
edytujSyn Emila i Eryki[1]. Absolwent I Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Łodzi[2] (1966). Ukończył studia ekonomiczne na Uniwersytecie Łódzkim, gdzie następnie uzyskał stopień doktora nauk ekonomicznych. Odbył też studia podyplomowe w Centre Européen Universitaire w Nancy.
Działalność naukowa i społeczna
edytujW latach 70. zajmował się naukowo Wspólnotami Europejskimi na Uniwersytecie Łódzkim. W latach 80. pracował jako adiunkt w Zakładzie Ekonomii Politycznej Socjalizmu Uniwersytetu Łódzkiego[3]. Na przełomie lat 80. i 90. kierował Ośrodkiem Badań Europejskich Uniwersytetu Łódzkiego.
W latach 2002–2004 był dyrektorem Instytutu Unii Europejskiej w Collegium Civitas, gdzie do 2008 prowadził wykłady. Został także przewodniczącym Centrum Europejskiego Natolin, prezesem Fundacji „Kolegium Europejskie”, członkiem Stowarzyszenia Euro-Atlantyckiego oraz zastępcą przewodniczącego rady Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych[4].
Działalność polityczna i urzędnicza w Polsce
edytujDo Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej wstąpił w 1980, a wystąpił z niej w 1981, wkrótce po wprowadzeniu stanu wojennego; w konsekwencji w późniejszych czasach nie otrzymywał zgody na wydanie paszportu na potrzeby wyjazdów dla celów naukowych[5] (w III RP uzyskał status pokrzywdzonego określany decyzją prezesa IPN[5]).
W 1980 wstąpił również do NSZZ „Solidarność”, był zastępcą rzecznika prasowego łódzkiego regionu związku[5].
W 1991 został pierwszym pełnomocnikiem do spraw integracji europejskiej i pomocy zagranicznej po stworzeniu tego stanowiska w okresie rządu Jana Krzysztofa Bieleckiego. Funkcję tę pełnił do 1996 w trakcie kilku kolejnych gabinetów. Do pracy w administracji rządowej powrócił w 2000, kiedy premier Jerzy Buzek mianował go sekretarzem Komitetu Integracji Europejskiej. Pełniąc tę funkcję, brał udział w negocjacjach podczas szczytu w Nicei w grudniu 2000. W 2001 bez powodzenia kandydował do Senatu z ramienia Bloku Senat 2001.
W 2003 został międzynarodowym sekretarzem Platformy Obywatelskiej. W 2006 został wybrany na wiceprzewodniczącego zarządu krajowego Platformy Obywatelskiej. Funkcje wiceprzewodniczącego i członka zarządu krajowego PO pełnił do października 2010.
Działalność w Parlamencie Europejskim
edytuj13 czerwca 2004 został wybrany na posła do Parlamentu Europejskiego z listy Platformy Obywatelskiej w okręgu nr 6 obejmującym województwo łódzkie, otrzymując 66 589 głosów (16,92%, najlepszy wynik w okręgu). Od 20 lipca 2004 do 16 stycznia 2007 (przez połowę kadencji) pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Parlamentu Europejskiego z ramienia EPL-ED. W 2006 został wybrany na wiceprzewodniczącego Europejskiej Partii Ludowej. W 2007 objął stanowisko przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentu Europejskiego. W VI kadencji był również członkiem-zastępcą w komisji budżetowej oraz członkiem delegacji PE na Federację Rosyjską i Afganistan. W wyborach w 2009 skutecznie ubiegał się o reelekcję[6].
W 2014 po raz trzeci został wybrany na posła do Parlamentu Europejskiego[7]. 4 marca 2017 minister spraw zagranicznych w rządzie Beaty Szydło zgłosił jego kandydaturę na stanowisko przewodniczącego Rady Europejskiej (zajmowane przez Donalda Tuska, deklarującego zamiar ubiegania się o reelekcję), w związku z czym tego samego dnia został usunięty z Platformy Obywatelskiej[8]. W konsekwencji utracił również stanowisko wiceprzewodniczącego Europejskiej Partii Ludowej[9]. Przestał być także członkiem frakcji EPL w Europarlamencie. W lutym 2019 został wskazany jako lider listy PiS w majowych wyborach do Parlamentu Europejskiego w okręgu nr 4 (Warszawa)[10]. W marcu tego samego roku dołączył do frakcji Europejskich Konserwatystów i Reformatorów[11].
W wyniku głosowania z maja 2019 po raz czwarty uzyskał mandat eurodeputowanego, otrzymując 186 851 głosów[12]. Bez powodzenia ubiegał się o reelekcję w wyborach w 2024 (tym razem z okręgu lubelskiego)[13].
Wyniki w wyborach ogólnopolskich
edytuj| Wybory | Komitet wyborczy | Organ | Okręg | Wynik | |
|---|---|---|---|---|---|
| 2001 | Blok Senat 2001 | Senat V kadencji | nr 18 | 192 115 (26,34%) [14]
| |
| 2004 | Platforma Obywatelska | Parlament Europejski VI kadencji | nr 6 | 66 589 (16,92%) [15]
| |
| 2009 | Parlament Europejski VII kadencji | 125 111 (26,11%) [6]
| |||
| 2014 | Parlament Europejski VIII kadencji | 97 551 (20,82%) [7]
| |||
| 2019 | Prawo i Sprawiedliwość | Parlament Europejski IX kadencji | nr 4 | 186 851 (13,49%) [12]
| |
| 2024 | Parlament Europejski X kadencji | nr 8 | 56 483 (9,12%) [13]
| ||
Odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2003)[16]
- Legia Honorowa (Francja, 2003)[17]
- Order Za Zasługi I stopnia (Ukraina, 2006)[18]
- Order Zwycięstwa Świętego Jerzego (Gruzja, 2013)[19]
- Medal Mychitara Gosza (Armenia, 2017)[20]
Przypisy
edytuj- ↑ Dane osoby z katalogu osób „rozpracowywanych”. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2019-07-24].
- ↑ Henryk Władysław Skorek (red.), Nasz wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906–2006. Zarys historyczny. Wspomnienia, I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Łodzi i Stowarzyszenie Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi, Łódź 2006, s. 506, ISBN 83-908655-0-5.
- ↑ Uniwersytet Łódzki. Skład osobowy. Rok akademicki 1984/1985, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1985, ISBN 83-7016-084-0.
- ↑ Rada Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych. pism.pl. [dostęp 2015-11-21].
- ↑ a b c Piotr Zaremba: Przepraszam Jacka Saryusz-Wolskiego, choć w pierwszym rzędzie powinni to zrobić inni. wpolityce.pl, 12 kwietnia 2017. [dostęp 2019-10-18].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2009. pkw.gov.pl. [dostęp 2011-09-27].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2014. pkw.gov.pl. [dostęp 2014-05-27].
- ↑ Saryusz-Wolski usunięty z PO. tvn24.pl, 4 marca 2017. [dostęp 2017-03-04].
- ↑ Jacek Saryusz-Wolski odchodzi z Europejskiej Partii Ludowej. interia.pl, 6 marca 2017. [dostęp 2017-03-06].
- ↑ PiS podaje „jedynki” do europarlamentu. Na liście wielu członków rządu i była premier. gazeta.pl, 19 lutego 2019. [dostęp 2019-02-20].
- ↑ Jacek Saryusz-Wolski zasilił frakcję Europejskich Konserwatystów i Reformatorów. telewizjarepublika.pl, 27 marca 2019. [dostęp 2019-03-27].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2019. pkw.gov.pl. [dostęp 2019-05-31].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2024. pkw.gov.pl. [dostęp 2024-06-10].
- ↑ Wybory do Senatu w 2001 r.. kbw.gov.pl. [dostęp 2024-12-18].
- ↑ Parlament Europejski 2004. kbw.gov.pl. [dostęp 2024-12-18].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 31 października 2003 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2004 r. nr 12, poz. 188).
- ↑ Saryusz-Wolski Kawalerem Legii Honorowej. wp.pl, 12 lutego 2003. [dostęp 2011-12-10].
- ↑ Указ Президента України № 698/2006. president.gov.ua, 19 sierpnia 2006. [dostęp 2011-09-27]. (ukr.).
- ↑ Polscy europosłowie otrzymali gruzińskie odznaczenia państwowe. rp.pl, 7 listopada 2013. [dostęp 2015-08-29].
- ↑ Armenia President hands state awards to MEPs. news.am, 28 lutego 2017. [dostęp 2017-02-28]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2011-12-10].
- Dr Jacek Saryusz-Wolski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2011-09-27].
Linki zewnętrzne
edytuj- Jacek Saryusz-Wolski – strona prywatna. [dostęp 2011-09-27].