Janusz Zimniak
Janusz Edmund Stanisław Zimniak[1] (ur. 6 września 1933 w Tychach, zm. 24 maja 2024 w Bielsku-Białej) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor teologii pastoralnej, biskup pomocniczy katowicki w latach 1980–1992, biskup pomocniczy bielsko-żywiecki w latach 1992–2010, od 2010 biskup pomocniczy senior diecezji bielsko-żywieckiej.
| Biskup tytularny Polinianum | |||
| |||
| Kraj działania | |||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
6 września 1933 | ||
| Data i miejsce śmierci |
24 maja 2024 | ||
| Biskup pomocniczy bielsko-żywiecki | |||
| Okres sprawowania |
1992–2010 | ||
| Biskup pomocniczy katowicki | |||
| Okres sprawowania |
1980–1992 | ||
| Wyznanie | |||
| Kościół | |||
| Prezbiterat |
9 września 1956 | ||
| Nominacja biskupia |
25 września 1980 | ||
| Sakra biskupia |
4 listopada 1980 | ||
| Data konsekracji |
4 listopada 1980 |
|---|---|
| Miejscowość |
Katowice |
| Miejsce | |
| Konsekrator | |
| Współkonsekratorzy |
Życiorys
edytujUrodził się 6 września 1933 w Tychach. W 1935 wraz z rodziną przeprowadził się do Mysłowic. W latach 1945–1951 kształcił się w tamtejszym Państwowym Gimnazjum i Liceum im. Tadeusza Kościuszki, gdzie zdał egzamin dojrzałości[1]. W latach 1951–1956 studiował w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Krakowie i na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego[1][2]. Święcenia subdiakonatu i diakonatu otrzymał przez posługę biskupa Franciszka Jopa, wikariusza kapitulnego archidiecezji krakowskiej. Święceń prezbiteratu udzielił mu 9 września 1956 w katedrze Chrystusa Króla w Katowicach biskup pomocniczy kielecki Franciszek Sonik[1]. W latach 1969–1972 odbył studia w zakresie teologii pastoralnej w Międzynarodowym Instytucie Pastoralno-Katechetycznym „Lumen Vitae” w Brukseli[1], będącym filią Uniwersytetu Katolickiego w Louvain[3]. Ukończył je z licencjatem, który w 1978 na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego nostryfikował jako magisterium. Studia specjalistyczne kontynuował w latach 1977–1979 w Instytucie Teologii Pastoralnej Wydziału Teologicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, uzyskując doktorat z teologii pastoralnej po przedłożeniu dysertacji Katecheza rodzinna w twórczości Pierre’a Ranveza SI[1].
Pracował jako wikariusz w lokalii w Jejkowicach (1956–1957), w parafii Trójcy Przenajświętszej w Bielsku (1957–1961) i w parafii św. Pawła Apostoła w Pawłowie (1961–1963)[1][2]. W latach 1963–1966 był samodzielnym duszpasterzem w stacji duszpasterskiej Drutarnia-Brusiek i rektorem kościoła św. Jana Chrzciciela w Bruśku, a następnie przez kilka miesięcy 1966 wikariuszem parafii św. Bartłomieja w Bieruniu Starym[1]. W kurii diecezji katowickiej był latach 1966–1969 i ponownie w latach 1973–1977 diecezjalnym wizytatorem katechetycznym[1][4]. Od 1966 równocześnie pełnił funkcję diecezjalnego duszpasterza młodzieży męskiej[3], a od 1973 do 1975 sekretarza I Synodu Diecezji Katowickiej[1]. W 1974 został konsultantem ds. katechetyki redakcji „Gościa Niedzielnego”[1]. W 1975 brał udział w przygotowaniach Synodu Prowincji Krakowskiej[3]. W latach 70. prowadził dni skupienia dla katechetów i nauczycieli oraz rekolekcje dla maturzystów[5].
Podjął wykłady z katechetyki, pedagogiki i psychologii rozwojowej w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Krakowie oraz na kursie katechetycznym w Katowicach[3]. W latach 1979–1980 sprawował urząd wicerektora Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie[2].
25 września 1980 został prekonizowany biskupem pomocniczym diecezji katowickiej ze stolicą tytularną Polinianum[6]. Święcenia biskupie otrzymał 4 listopada 1980 w katedrze Chrystusa Króla w Katowicach. Udzielił mu ich tamtejszy biskup diecezjalny Herbert Bednorz, któremu asystowali miejscowi biskupi pomocniczy: Józef Kurpas i Czesław Domin[1]. Jako dewizę biskupią przyjął słowa „Evangelizari et evangelizare” (Być ewangelizowanym i ewangelizować)[7]. W latach 1980–1992 sprawował urząd wikariusza generalnego diecezji. W kurii biskupiej nadzorował referaty Wydziału Nauki Chrześcijańskiej, był referentem katechezy młodzieży szkół ponadpodstawowych, należał do rady administracyjnej, rady kapłańskiej i rady duszpasterskiej[1]. Na początku 1981 wspólnie z biskupem Bronisławem Dąbrowskim, sekretarzem Episkopatu Polski, i biskupem Czesławem Dominem mediował podczas strajku generalnego „Solidarności” na Podbeskidziu, a następnie był gwarantem zawartego porozumienia[8].
25 marca 1992 został przeniesiony na urząd biskupa pomocniczego nowo utworzonej diecezji bielsko-żywieckiej. W tym samym roku objął urząd wikariusza generalnego diecezji[1]. Był przewodniczącym komitetu organizacyjnego wizyty Jana Pawła II w diecezji bielsko-żywieckiej podczas podróży apostolskiej w 1995[3]. 16 stycznia 2010 papież Benedykt XVI przyjął jego rezygnację z obowiązków biskupa pomocniczego bielsko-żywieckiego[9][10].
W ramach Episkopatu Polski został delegatem ds. duszpasterstwa młodzieży uzależnionej, objął funkcję wiceprzewodniczącego Komisji Katechetycznej, a ponadto wszedł w skład Komisji ds. Apostolstwa Świeckich i Komisji ds. Duszpasterstwa Młodzieżowego[1].
Zmarł 24 maja 2024 w Bielsku-Białej[11]. 31 maja 2024 został pochowany w grobie zasłużonych kapłanów na miejscowym cmentarzu przy ul. Grunwaldzkiej[12].
Odznaczenia
edytujW 2008 został odznaczony Medalem Komisji Edukacji Narodowej[13].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 167–168. ISBN 83-7052-900-3.
- ↑ a b c G. Polak: Kto jest kim w Kościele. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 433–434. ISBN 83-911554-0-4.
- ↑ a b c d e Biskup Janusz Zimniak przechodzi na emeryturę. episkopat.pl (arch.), 2010-01-16. [dostęp 2016-05-14].
- ↑ Bielsko-Biała: złoty jubileusz kapłaństwa bp. Janusza Zimniaka. ekai.pl (arch.), 2006-09-02. [dostęp 2018-09-09].
- ↑ Bp Janusz Zimniak zrezygnował. ekai.pl (arch.), 2010-01-16. [dostęp 2018-09-09].
- ↑ P. Nitecki: Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 2000, kol. 518. ISBN 83-211-1311-7.
- ↑ Janusz Zimniak na stronie Konferencji Episkopatu Polski. episkopat.pl. [dostęp 2016-11-04].
- ↑ A. Kasprzykowski: Strajk generalny na Podbeskidziu 27 I–6 II 1981. encysol.pl. [dostęp 2022-01-03].
- ↑ Rinuncia dell’Ausiliare di Bielsko-Żywiec (Polonia). press.vatican.va, 2010-01-16. [dostęp 2014-06-08]. (wł.).
- ↑ Komunikat – rezygnacja bp. Janusza Zimniaka. episkopat.pl (arch.), 2010-01-16. [dostęp 2014-06-08].
- ↑ R. Karp: Zmarł biskup pomocniczy senior Janusz Zimniak. diecezja.bielsko.pl, 2024-05-24. [dostęp 2024-05-24].
- ↑ R. Karp: Pogrzeb biskupa Janusza Zimniaka. diecezja.bielsko.pl, 2024-05-31. [dostęp 2024-06-01].
- ↑ Bielsko-Biała: Medal Komisji Edukacji Narodowej dla bp. Zimniaka. ekai.pl (arch.), 2008-10-29. [dostęp 2018-09-09].
Linki zewnętrzne
edytuj- Nota biograficzna Janusza Zimniaka na stronie diecezji bielsko-żywieckiej (arch.). [dostęp 2016-11-04].
- Janusz Zimniak na stronie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2016-11-04].
- Janusz Zimniak [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-10-22] (ang.).