Katastrofa kolejowa pod Piotrkowem Trybunalskim
Katastrofa kolejowa pod Piotrkowem Trybunalskim wydarzyła się 9 października 1962, 7 km od dworca PKP w Piotrkowie Trybunalskim, między wsiami Jarosty i Moszczenicą. W wyniku zderzenia dwóch pociągów pasażerskich, śmierć poniosły 34 osoby, a 67 osób zostało rannych. Według relacji Polskiej Kroniki Filmowej (nr 62/42A) zginęło 41 osób, około 70 odniosło rany[1].
| Państwo | |
|---|---|
| Miejsce |
pogranicze wsi Jarosty i Moszczenica |
| Rodzaj zdarzenia |
zderzenie dwóch pociągów pośpiesznych |
| Data |
9 października 1962 |
| Ofiary śmiertelne |
34 osoby |
| Ranni |
67 osób |
Położenie na mapie Polski  | |
 51°28′13,1″N 19°41′40,4″E/51,470306 19,694556
| |
Okoliczności zderzenia
edytujW zderzeniu brały udział dwa międzynarodowe pociągi pośpieszne. Jeden ze składów był relacji Sofia – Warszawa (przez Belgrad, Budapeszt i Zebrzydowice), a drugi – Chopin – jechał z Warszawy do Wiednia[2]. Kilka minut po opuszczeniu Piotrkowa Trybunalskiego, kilkaset metrów za wsią Jarosty, około godziny 21, trzy ostatnie wagony pociągu pośpiesznego relacji Sofia – Warszawa odczepiły się od składu i wypadły z torów, blokując równoległy tor. Oprócz oderwanej części, kilka końcowych wagonów było również wykolejonych. Kilkanaście minut później nadjechał na pełnej prędkości pociąg pośpieszny relacji Warszawa – Wiedeń. Kolejarze usiłowali zatrzymać skład, jednak ze względu na gęstą mgłę próby nie powiodły się. Maszynista Wiesław Kolarczyk w ostatniej chwili dostrzegł światła latarek i rozpoczął hamowanie: z prędkości 105 km/h zdołał zejść do 90 km/h. Pociąg uderzył w oderwaną część składu stojącą na jego torze, wagony spiętrzyły się, a metalowe fragmenty zostały porozrzucane w promieniu stu metrów.
Kontrowersje
edytujDo zbadania przyczyn wypadku powołano komisję, której ustalenia kwestionowane są przez naocznych świadków. Oficjalny raport mówił o 34 osobach zabitych i 67 rannych. Liczby te wielu uznaje za zaniżone, gdyż rannych przyjmowały szpitale z Piotrkowa, Tomaszowa Mazowieckiego, Rawy Mazowieckiej, Radomska i Łodzi. W ówczesnej prasie lokalnej w tamtym czasie napisano, że sam szpital w Piotrkowie przyjął 60 rannych. Początkowo pomoc była źle zorganizowana, zabrakło powiadamiania ratunkowego (pierwsze karetki z oddalonego o 7 km Piotrkowa dojechały na miejsce po godzinie). Brakuje także jakichkolwiek informacji na temat katastrofy w archiwach państwowych, kolejowych i policyjnych[potrzebny przypis].
Po trzech dniach prac komisji ogłoszono wyniki śledztwa. Za przyczynę wykolejenia wagonów uznano pękniętą w kilku miejscach na odcinku pięciu metrów szynę wyprodukowaną z nieodpowiedniej stali.
W październiku 2007 roku, w 45. rocznicę wypadku, odsłonięto w miejscu zdarzenia pomnik upamiętniający ofiary katastrofy.
Historycy uznają, że władze wykorzystały katastrofę do zatuszowania w mediach wypadku podczas Defilady Wojsk Układu Warszawskiego (9 października 1962).
W katastrofie zginęło m.in. węgierskie małżeństwo László i Éva Teleki. Urodzony w 1912 roku László Teleki von Szek pochodził z rodziny znanej na Węgrzech w okresie międzywojennym. Rodzinnym gniazdem rodziny Teleki było miasto Gyömrő, w którym znajduje się pałac należący do familii. László Teleki był m.in. przywódcą węgierskiego ruchu skautingowego[2].
Przypisy
edytuj- ↑ Polska Kronika Filmowa 62/42A [online], 35mm.online [dostęp 2024-02-23] (pol.).
- ↑ a b Przemysław J. Łaski, Śmierć we mgle. Katastrofa pod Moszczenicą, „Nieznana Ziemia Łódzka”, nieznanalodzka.wordpress.com, 26 marca 2017 [dostęp 2023-10-09] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Artykuły w miesięczniku „KurieR – Kultura i Rzeczywistość” z września i października 2007 r. autorstwa Pawła Reisinga oraz Jana Kaźmierczaka
- Przemysław Semczuk Czarny wtorek, „Newsweek”, 10 VII 2010, nr 29.
- „Dziennik Łódzki”: 10 X 1962, nr 242, s. 1 (art. „Katastrofa pociągów pośpiesznych pod Piotrkowem.”); 11 X 1962, nr 243, s. 1 i 2. (art. „Na miejscu katastrofy w Moszczenicy. Od specjalnego wysłannika.”); 13 X 1962, nr 245, s. 1 (art. „Wstępne opinie ekspertów. Po tragicznej katastrofie kolejowej”; „Informacja KG MO [Komendy Głównej Milicji Obywatelskiej]. 34 osoby zabite, 59 rannych”; „Podziękowanie” [piotrkowskich władz państwowych i partyjnych dla biorących udział w akcji ratowniczej]).