Wikipedia

Koalicja KO-PSL-PL2050-NL

sojusz polityczny w Polsce

Koalicja KO-PSL-PL2050-NL, Koalicja KO-TD-NL (popularyzowana nazwa: Koalicja 15 października) – polska koalicja rządowa Koalicji Obywatelskiej (Platforma Obywatelska, Inicjatywa Polska, Nowoczesna, Zieloni), Polski 2050, Polskiego Stronnictwa Ludowego (PSL i Polska 2050 w czasie wyborów współtworzyły Trzecią Drogę) i Nowej Lewicy. Umowa koalicyjna pomiędzy ugrupowaniami tworzącymi rząd została podpisana 10 listopada 2023 roku[1], zaś popierany przez koalicję trzeci rząd Donalda Tuska został zaprzysiężony przez prezydenta 13 grudnia 2023 roku[2].

Koalicja 15 października
Ilustracja
Podpisanie umowy koalicyjnej przez Donalda Tuska, Władysława Kosiniaka-Kamysza, Szymona Hołownię, Włodzimierza Czarzastego i Roberta Biedronia w Senacie RP.
Państwo

 Polska

Data założenia

10 listopada 2023

Partie
członkowskie

PO, PSL, NL, Polska 2050, Nowoczesna, iPL

Ideologia polityczna

Proeuropeizm, demokracja liberalna

Grupa w Parlamencie
Europejskim

Europejska Partia Ludowa (PO, PSL), Odnówmy Europę (Polska 2050), Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów (Nowa Lewica)

Obecni posłowie
242/460
[a]
Obecni senatorowie
63/100
[b]
Obecni eurodeputowani
27/53
Obecni radni wojewódzcy
291/552
[c]
Premier Donald Tusk
Członkowie trzeciego rządu Donalda Tuska
Wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz
Wicepremier Krzysztof Gawkowski

Ugrupowania tworzące koalicję reprezentują szerokie spektrum poglądów – w jej skład wchodzą partie prezentujące poglądy od lewicowych po centroprawicowe[3]. Koalicja dysponuje w Sejmie X kadencji 242 mandatami, a także jest wspierana przez posła niezależnego Adama Gomołę, który w czasie wyborów parlamentarnych startował z list Trzeciej Drogi[4][5].

Historia

edytuj

Przed wyborami parlamentarnymi w 2023 roku część polityków ówczesnej opozycji (w tym m.in. Donald Tusk[6]) apelowała, aby Koalicja Obywatelska, Polska 2050, Polskie Stronnictwo Ludowe oraz Nowa Lewica stworzyły jedną listę do Sejmu[7]. Ostatecznie ugrupowania te wystartowały w wyborach parlamentarnych w trzech blokach – Polska 2050 i Polskie Stronnictwo Ludowe utworzyły koalicję polityczną o nazwie Trzecia Droga[8]. W wyborach do Senatu ugrupowania postępowały zgodnie z zawartym paktem senackim, w myśl którego podmioty biorące w nim udział nie wystawiały przeciwko sobie kandydatów w jednomandatowych okręgach wyborczych[9].

W wyborach parlamentarnych Koalicja Obywatelska, Trzecia Droga oraz Nowa Lewica uzyskały łącznie 248 mandatów w Sejmie, zaś kandydaci paktu senackiego zdobyli 66 mandatów w Senacie[10]. Nowym marszałkiem Sejmu został Szymon Hołownia[11] (Polska 2050), a marszałkiem Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska (Platforma Obywatelska)[12].

Zarówno Prawo i Sprawiedliwość, jak i koalicja złożona z Koalicji Obywatelskiej, Trzeciej Drogi oraz Lewicy przekazały prezydentowi informację o dysponowaniu niezbędną większością 231 głosów niezbędnych do uzyskania wotum zaufania[13]. Kandydatami na stanowisko Prezesa Rady Ministrów byli odpowiednio Mateusz Morawiecki (dotychczasowy premier z PiS) oraz Donald Tusk (przewodniczący Platformy Obywatelskiej, premier koalicji PO-PSL w latach 2007–2014)[14]. 6 listopada 2023 w orędziu Andrzej Duda ogłosił, że powoła na stanowisko premiera Mateusza Morawieckiego[13]. Oficjalnie desygnował go na to stanowisko 13 listopada 2023, w dniu pierwszego posiedzenia Sejmu X kadencji, po wcześniejszym przyjęciu rezygnacji drugiego rządu Mateusza Morawieckiego[15]. Decyzja prezydenta spotkała się z krytyką wielu polityków, publicystów i politologów[16].

Umowa koalicyjna pomiędzy Koalicją Obywatelską, Polską 2050, Polskim Stronnictwem Ludowym i Nową Lewicą została podpisana 10 listopada 2023 roku[1]. 11 grudnia 2023 roku trzeci rząd Mateusza Morawieckiego nie uzyskał w Sejmie wotum zaufania[17]. Następnie Sejm RP wybrał Donalda Tuska na stanowisko Prezesa Rady Ministrów. 12 grudnia 2023 Sejm wybrał proponowanych przez niego członków Rady Ministrów w głosowaniu łącznym. Za tą decyzją głosowało 248 posłów. Trzeci rząd Donalda Tuska został zaprzysiężony przez prezydenta 13 grudnia 2023 roku[18].

Wybory samorządowe w 2024

edytuj

Przed wyborami samorządowymi w 2024 roku część polityków koalicji rządzącej (w tym m.in. Donald Tusk[19][20]) apelowała, aby Koalicja Obywatelska, Polska 2050, Polskie Stronnictwo Ludowe oraz Lewica stworzyły jedną listę na wybory samorządowe. Początkowo miały powstać dwie listy Koalicja KO-L oraz PL2050-PSL[21][22]. Ostatecznie ugrupowania te wystartowały w wyborach samorządowych w trzech blokach w takiej samej konfiguracji jak w wyborach parlamentarnych[23]. Współpraca kontynuowana była po wyborach, w których koalicja zdobyła większość w 12 sejmikach na 16 możliwych[24].

Inne nazwy koalicji

edytuj

W wygłoszonym przez siebie exposé Donald Tusk określał koalicję KO-PSL-PL2050-NL mianem koalicji 15 października[25] nawiązującą do daty zwycięskich wyborów, co stało się jej nieoficjalną nazwą, popularyzowaną przez polityków obozu rządowego oraz część mediów. Politycy Prawa i Sprawiedliwości oraz część mediów prawicowych określili koalicję mianem koalicji 13 grudnia[26][27]. Nazwa nawiązywała do daty powołania rządu przez prezydenta Andrzeja Dudę 13 grudnia 2023 oraz była aluzją do 42. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego w Polsce 13 grudnia 1981 przez gen. Wojciecha Jaruzelskiego[28]. Posłowie partii Prawo i Sprawiedliwość stosują również nazwę koalicja ośmiu gwiazdek, będącą nawiązaniem do ocenzurowanej wersji wulgarnego hasła obrażającego partię stosowanego przez wielu przeciwników PiS, popularnego w szczególności w czasie protestów Ogólnopolskiego Strajku Kobiet[29][30]. Politolog i historyk prof. Antoni Dudek nazwał koalicję mianem koalicji kordonowej mającą być w zamierzeniu jej twórców kordonem wokół partii Prawo i Sprawiedliwość, choć używał też określenia koalicja kolorowa ze względu na dużą liczbę partii politycznych tworzącą koalicję[31]. Wiadomości TVP użyły natomiast w momencie powstania trzeciego rządu Donalda Tuska określenia koalicja Tuska nawiązującego do nazwiska premiera koalicyjnego rządu Donalda Tuska[32]. Przed przejęciem władzy przez koalicję jej zwolennicy określali ją również mianem opozycji demokratycznej[33][34].

Postulaty koalicji

edytuj
 
Liderzy koalicji

Podpisana przez ugrupowania tworzące koalicję 10 listopada 2023 roku umowa koalicyjna zakłada m.in.[35][36][37][38][39]:

  • podwyżki dla sfery budżetowej, w tym nauczycieli
  • zwiększenie wydatków na służbę zdrowia
  • uproszczenie podatków
  • jawność finansów publicznych
  • przywrócenie korzystnych warunków do rozwoju działalności gospodarczej
  • odpolitycznienie spółek Skarbu Państwa
  • uzupełnienie świadczeń społecznych
  • stworzenia warunków dla istotnego przyspieszenia tempa oddawania nowych mieszkań
  • likwidację Centralnego Biura Antykorupcyjnego
  • odblokowanie środków z Krajowego Planu Odbudowy
  • przywrócenie niezależności i apolityczności prokuratury oraz apolitycznego i konstytucyjnego kształtu Krajowej Rady Sądownictwa i Sądu Najwyższego
  • odpolitycznienie, przywrócenie autonomii uczelni oraz wyższy poziom finansowania
  • zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w produkcji energii elektrycznej
  • poprawa poziomu ochrony polskich lasów, rzek i powietrza
  • większy udział samorządów w podatku PIT
  • wzmocnienie praw kobiet i unieważnienie wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aborcji z dnia 22 października 2020 roku
  • rozliczenie rządów Zjednoczonej Prawicy – rozliczenie osób odpowiedzialnych za usiłowanie bezprawnej zmiany ustroju państwa oraz za naruszenia konstytucji, ustaw i praworządności, a także za upartyjnienie instytucji publicznych, za sprzeniewierzenie pieniędzy publicznych i za ich bezprawne, niecelowe i niegospodarne wydatkowania oraz stworzenie komisji śledczych w obszarach wymagających szczegółowego i transparentnego zbadania
  • postawienie przed sądami i prokuraturą osób winnych przekroczenia uprawnień i niedopełnienia obowiązków przez urzędników i innych funkcjonariuszy publicznych, a także nakłaniania do takiego działania, sprzeniewierzenia środków publicznych na cele partyjne i osobiste, nepotyzmu w instytucjach publicznych i w spółkach Skarbu Państwa oraz korupcji politycznej, w tym powoływania się na wpływy, zorganizowanego systemu siania nienawiści w mediach rządowych i w innych środkach masowej komunikacji, skierowanego przeciwko obywatelom, działaczom opozycji i organizacji pozarządowych, wykorzystywania środków i instytucji publicznych, takich jak media i spółki Skarbu Państwa, do wpływania na decyzje wyborcze społeczeństwa, fałszerstw dokumentów i fałszerstw urzędniczych.

Przedstawiciele poszczególnych partii tworzących koalicję w trzecim rządzie Donalda Tuska[40]

edytuj
Osobny artykuł: Trzeci rząd Donalda Tuska.

Koalicja Obywatelska

edytuj

Platforma Obywatelska

edytuj

Nowoczesna

edytuj

Inicjatywa Polska

edytuj

Trzecia Droga

edytuj

Polskie Stronnictwo Ludowe

edytuj

Polska 2050

edytuj

W trzecim rządzie Donalda Tuska ministrem funduszy i polityki regionalnej została Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz niebędąca członkiem partii Polska 2050 Szymona Hołowni, jednak pełniąca funkcję dyrektora Instytutu Strategie 2050 działającego przy ruchu Polska 2050[41].

Nowa Lewica

edytuj

Zobacz też

edytuj

Uwagi

edytuj
  1. ↑ Bez posłów, którzy wspierają koalicję, posła Adama Gomoły, łącznie z nim – 243 posłów.
  2. ↑ Bez senatorów, którzy wspierają koalicję, Koła Senackiego Niezależni i Samorządni, łącznie z nimi – 66.
  3. ↑ Łącznie z radnymi do sejmików Koalicji Obywatelskiej, Trzeciej Drogi, Lewicy i OK Samorząd.

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b MLG, Umowa koalicyjna podpisana. „Idzie bezpieczna zmiana” [online], www.money.pl, 10 listopada 2023 [dostęp 2023-12-17] (pol.).
  2. ↑ Prezydent powołał Premiera oraz Radę Ministrów [online], Prezydent.pl.
  3. ↑ Daniel Tilles, Who’s who in Poland’s new government [online], Notes From Poland, 13 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-18] (ang.).
  4. ↑ Adam Gomoła wykluczony z Polski 2050 [online], Onet.pl, 8 marca 2024 [dostęp 2024-03-08] [zarchiwizowane z adresu 2024-03-08].
  5. ↑ Decyzja zarządu partii ws. Adama Gomoły, Polska 2050, 8 marca 2024 [zarchiwizowane 2024-03-08].
  6. ↑ Tusk o apelu o jedną listę opozycji: to miód na moje serce [online], www.pap.pl [dostęp 2023-12-17].
  7. ↑ Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2023-12-17].
  8. ↑ Polska 2050 i PSL pójdą razem do wyborów jako „Trzecia droga” [online], Rzeczpospolita [dostęp 2023-12-17] (pol.).
  9. ↑ Redakcja, Opozycja zawarła pakt senacki. Co to konkretnie oznacza? [online], www.polityka.pl, 2023 [dostęp 2023-12-17] (pol.).
  10. ↑ Demokratyczna koalicja zdobyła 248 mandatów w Sejmie [online], oko.press [dostęp 2023-12-17] (pol.).
  11. ↑ Biografia [online], marszalek.sejm.pl [dostęp 2023-12-17].
  12. ↑ Małgorzata Kidawa-Błońska Marszałkiem Senatu RP XI kadencji, [w:] Senat.gov.pl [online].
  13. ↑ a b Prezydent wskazał, komu powierzy misję tworzenia rządu [online], Onet Wiadomości, 6 listopada 2023 [dostęp 2023-12-17] (pol.).
  14. ↑ Premier hopeful emerges in Poland | Northwest Arkansas Democrat-Gazette [online], www.nwaonline.com, 25 października 2023 [dostęp 2023-12-17] (ang.).
  15. ↑ Prezydent desygnował na premiera Mateusza Morawieckiego. „Wierzę, że premier sformuje rząd i znajdzie większość” [online], www.gazetaprawna.pl, 13 listopada 2023 [dostęp 2023-12-17] (pol.).
  16. ↑ Rząd Mateusza Morawieckiego zaprzysiężony. Politycy komentują [online], wnp.pl [dostęp 2023-12-17] (pol.).
  17. ↑ Telewizja Polska S.A, Prezydent przyjął dymisję rządu Mateusza Morawieckiego [online], www.tvpparlament.pl [dostęp 2023-12-17] (pol.).
  18. ↑ Rząd Donalda Tuska zaprzysiężony [online], www.rmf24.pl [dostęp 2023-12-17] (pol.).
  19. ↑ Pomysł Donalda Tuska zweryfikowany przez polityka PSL. „Bajka” [online], wydarzenia.interia.pl [dostęp 2024-01-15].
  20. ↑ Wybory samorządowe. Ministra Kotula: wspólna lista to gwarancja sukcesu [online], wiadomosci.onet.pl [dostęp 2024-01-04].
  21. ↑ Hołownia chce 15 proc. To cel Trzeciej Drogi w wyborach samorządowych [online], bankier.pl [dostęp 2024-03-23].
  22. ↑ Nowa Lewica do wyborów samorządowych razem z KO? Trwają rozmowy o współpracy [online], www.pap.pl [dostęp 2024-01-20].
  23. ↑ KO pójdzie do wyborów bez Lewicy. Biedroń reaguje [online], gazetaprawana [dostęp 2024-01-31].
  24. ↑ Wybory samorządowe 2024 – PKW podała wyniki. Tak podzieliła się Polska [online], bankier.pl [dostęp 2024-04-09].
  25. ↑ Koalicja 15 października przejmuje władzę. Donald Tusk przedstawił wartości i program swojego rządu [online], fakty.tvn24.pl, 12 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-14] (pol.).
  26. ↑ Koalicja 13 grudnia? Fala komentarzy po zaprzysiężeniu [online], wydarzenia.interia.pl [dostęp 2023-12-16] (pol.).
  27. ↑ Nie będzie wielkiego mitu „Koalicji 15 Października” [online], wpolityce.pl [dostęp 2023-12-16] (pol.).
  28. ↑ Andrzej Duda i totalna kohabitacja. Czy Donald Tusk zostanie premierem 13 grudnia? [online], Rzeczpospolita [dostęp 2023-12-16] (pol.).
  29. ↑ Koalicja ośmiu gwiazdek podpisała pakt. Kosiniak-Kamysz znowu został ograny przez Tuska, a wyborcy pozbawieni obietnic [online], wpolityce.pl [dostęp 2024-02-03].
  30. ↑ Co oznacza 8 gwiazdek, ***** ***? Finisz kampanii wyborczej [online], radiozet.pl [dostęp 2024-02-03].
  31. ↑ MMIK, „Kordonowa koalicja” Tuska się nie rozpadnie. Dlaczego? Prof. Dudek wyjaśnił [online], wiadomosci.wp.pl, 24 października 2023 [dostęp 2023-12-16] (pol.).
  32. ↑ „Wiadomości” TVP uderzają w nowy rząd. „Koalicja Tuska prze do przejęcia mediów” [online], Onet Kultura, 12 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-16] (pol.).
  33. ↑ Opozycja demokratyczna zapowiada kolejne spotkanie ws. utworzenia nowego rządu [online], forsal.pl, 28 października 2023 [dostęp 2023-12-18] (pol.).
  34. ↑ Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2023-12-18].
  35. ↑ Pełna treść umowy koalicyjnej [DOKUMENT] [online], www.gazetaprawna.pl, 10 listopada 2023 [dostęp 2023-12-18] (pol.).
  36. ↑ Robert Kędzierski, Umowa koalicyjna podpisana. Najważniejsze założenia punkt po punkcie [online], www.money.pl, 11 listopada 2023 [dostęp 2023-12-18] (pol.).
  37. ↑ Jacek Misztal, Co zawiera umowa koalicyjna? CBA do likwidacji, więcej mieszkań i kwestia atomu [online], Bankier.pl, 10 listopada 2023 [dostęp 2023-12-18] (pol.).
  38. ↑ Umowa koalicyjna podpisana. Co zawiera dokument? [online], www.gazetaprawna.pl, 10 listopada 2023 [dostęp 2023-12-18] (pol.).
  39. ↑ Co zawiera umowa koalicyjna? Główne założenia [online], Demagog [dostęp 2023-12-18] (pol.).
  40. ↑ Druk nr 96 Przedstawiony przez Prezesa Rady Ministrów wniosek w sprawie wyboru członków Rady Ministrów [online].
  41. ↑ O nas – Instytut Strategie 2050 [online], web.archive.org, 12 maja 2022 [dostęp 2023-12-17] [zarchiwizowane z adresu 2022-05-12].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Koalicja_KO-PSL-PL2050-NL&oldid=75709311”
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy