Maulaj Isma’il
Maulaj Isma’il (arab. أبو النصر مولاي إسماعيل بن الشريف, Abu an-Nasir Maulaj Isma’il ibn asz-Szarif, ur. 1645 w Ar-Risani, zm. 22 marca 1727[1] w Meknesie) – drugi sułtan Maroka z dynastii Alawitów, syn Maulaja Alego asz-Szarifa, władcy Tafilalt.
 Maulaj Isma’il | |
| Sułtan Maroka | |
| Okres |
od 1672 |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data i miejsce urodzenia |
1645 |
| Data i miejsce śmierci |
22 marca 1727 |
| Miejsce spoczynku |
mauzoleum w Meknesie |
| Ojciec | |
| Rodzeństwo | |
Życiorys
edytujObjął tron w 1672 roku po swoim bracie Maulaju Raszidzie. Początkowo musiał tłumić powstania żądnych władzy krewnych oraz sprzeciwiających się jego panowaniu plemion, zanim mógł poświęcić się rozbudowie kraju.
Zrestrukturyzował siły zbrojne i stworzył nową armię z blisko 40 tysięcy sudańskich niewolników. Dzięki niej udawało mu się trzymać w szachu różnorodne plemiona Berberów i Beduinów, które sprzeciwiały się forsowanej przez niego jedności państwa. Maulaj Isma’il zdobył także angielski bastion w Tangerze (w 1684) oraz hiszpański fort w okolicach Al-Ara’isz (1689), a także Asilę i pobliskie tereny nad Oceanem Atlantyckim (1691).
Swoje bezpieczeństwo oparł na elitarnej gwardii zwanej Buchari, w skład której wchodzili trenowani od młodości, wyselekcjonowani pod względem warunków fizycznych czarnoskórzy niewolnicy. Gwardia ta stanowiła najlepiej wyszkoloną i wyposażoną formację wojskową w państwie.
Pod rządami Maulaja Isma’ila nastąpił gwałtowny rozwój gospodarczy Maroka. Rozkwitł handel z Europą, zwłaszcza z Francją i Wielką Brytanią. Rozwój ten umożliwił wzmożoną działalność budowniczą. Oprócz umocnień obronnych wokół Meknesu (dokąd przeniesiono stolicę z Fezu) powstały tam też nowe rezydencje i pałace. Wiele wzniesionych w tym czasie budowli przetrwało do dzisiaj i stanowią one wizytówkę miasta (m.in. największa w Maroku brama Bab al-Mansur).
Po śmierci Maulaja Isma’ila rozgorzały zacięte walki o sukcesję do tronu między jego siedmioma synami, które doprowadziły do upadku potęgi państwa i anarchii. Dopiero za sułtana Muhammada III (1757–1790) udało się na nowo zjednoczyć Maroko.
Prochy Maulaja Isma’ila spoczywają obecnie w jego mauzoleum w Meknesie.
Przypisy
edytuj- ↑ Kingdom of Morocco's (Alaoui dynasty) according to the "Almanach.Be" web site. usa-morocco.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-08-29)]. (ang.)
Bibliografia
edytuj- John Windus, Reise nach Mequinetz, der Residentz des heutigen Käysers von Fetz und Marocco welche C. Stuart als Groß-Britannischer Gesandter Anno 1721 zur Erledigung der dortigen Gefangenen abgelegt hat.', Förster, Hannover 1726 (pierwsze niemieckie wydanie A Journey to Mequinez)
- Stephan i Nandy Ronart, Lexikon der Arabischen Welt, Artemis Verlag, 1972 ISBN 3-7608-0138-2
- The Alawi dynasty. Genealogy