Patton (film)
Patton – amerykański film wojenny i biograficzny z 1970 roku w reżyserii Franklina J. Schaffnera, portretujący postać generała George’a Pattona. W filmie występują między innymi George C. Scott jako generał Patton, Karl Malden jako generał Omar Bradley i Michael Bates.
| Gatunek | |
|---|---|
| Data premiery | |
| Kraj produkcji | |
| Język | |
| Czas trwania |
170 minut |
| Reżyseria | |
| Scenariusz | |
| Główne role | |
| Muzyka | |
| Zdjęcia | |
| Wytwórnia | |
| Dystrybucja |
20th Century Fox |
| Budżet |
12 000 000 dolarów |
| Nagrody | |
| 7 Oscarów, 17 innych nagród i 7 nominacji [1] | |
Opis
edytuj
Film o życiu generał Pattona planowano nakręcić już w 1958 roku, a filmowcy zwrócili się do rodziny generała z prośbą m.in. o dostęp do jego prywatnej korespondencji oraz o udzielenie serii wywiadów na temat samego Pattona. Jednak pracownicy studia filmowego zjawili się w rezydencji Pattonów zaledwie dzień po pogrzebie wdowy po Pattonie – Beatrice Ayer Patton, dodatkowo w trakcie rozmów wyszły na jaw różnice, w jaki sposób reżyser chciał pokazać postać Pattona, a jak życzyła sobie tego jego rodzina. Wszystko to spowodowało, że Pattonowie odmówili jakiejkolwiek pomocy przy powstaniu filmu. Z tego powodu scenarzyści: Francis Ford Coppola i Edmund H. North oparli się na dwóch źródłach książkowych – biografii generała pt. Patton: Ordeal and Triumph autorstwa Ladislasa Farago oraz autobiografii gen. Omara Bradleya Żołnierska epopeja; sam Bradley był także konsultantem w czasie powstawania filmu.
To właśnie głównie dzięki wpływowi Bradleya na twórców sposób, w jaki został przedstawiony Patton w filmie, jest kontrowersyjny. Bradley w czasie wojny, szczególnie pod jej koniec, był bardzo krytyczny wobec działań Pattona jak i oceny jego zasług. Postać Pattona została przedstawiona w sposób niemal karykaturalny, zdecydowano się pokazać niektóre ciekawostki i anegdoty z życia generała, nie starając się jednak wyjaśnić powodów jego zachowań ani jego skomplikowanej osobowości.
Odbiór
edytujFilm okazał się wielkim sukcesem kasowym i w znacznym mierze przyczynił się do rozszerzenia legendy Pattona jako niezwykłego i groźnego wojownika. Pierwsza ze scen filmu, w której Patton wygłasza jedno ze swoich słynnych przemówień na tle dużej flagi USA jest jednym z najbardziej ikonicznych obrazów kina amerykańskiego[1].
Rola Pattona przyniosła Scottowi Oscara za najlepszą rolę męską i według wielu krytyków była to jedna z najlepszych kreacji aktorskich w historii kina. W 1986 roku Scott ponownie wcielił się w postać Pattona, tym razem w filmie telewizyjnym Ostatnie dni Pattona pokazującym ostatnie tygodnie w życiu generała przed jego wypadkiem samochodowym[2].
Patton zdobył jeszcze sześć innych Oscarów: za kierownictwo artystyczne, reżyserię, montaż, dźwięk, oryginalny scenariusz oraz jako najlepszy film. Dodatkowo nominowany był w kategoriach: zdjęcia, efekty specjalne i muzyka filmowa. George C. Scott odmówił jednak przyjęcia Oscara i nie był obecny w czasie samej ceremonii nazywając ją dosadnie „paradą mięcha” (meat parade)[3].
Oliver Stone uważa, że film Patton miał bezpośredni wpływ na przebieg wojny wietnamskiej. Według niego ówczesny prezydent Stanów Zjednoczonych Richard Nixon po obejrzeniu tego filmu wydał rozkaz rozpoczęcia interwencji w Kambodży, która była postrzegana przez część społeczeństwa jako eskalacja wojny[4]. Stone pragnął nawet umieścić fragment Pattona w jego filmie biograficznym o Nixonie, ale nie otrzymał na to pozwolenia George’a Scotta.
W 2003 roku Biblioteka Kongresu Stanów Zjednoczonych wpisała film Patton na National Film Registry, listę filmów, które uznano za ważne i mające duży wpływ na kulturę Stanów Zjednoczonych[5].
Błędy historyczne
edytujW czasie wojny bezpośrednim przełożonym Pattona był generał Dwight Eisenhower, naczelny dowódca alianckich wojsk ekspedycyjnych w Europie, nie pojawia się on jednak na ekranie ani razu, nawet w scenach, w których historycznie powinien on być obecny. Był to drugi i ostatni film nakręcony z użyciem techniki Dimension-150 dającej stupięćdziesięciostopniowy widok. Czołgi używane w filmie przez Niemców to lekko przerobione, powstałe już po zakończeniu II wojny światowej amerykańskie M48 Patton, nazwane na cześć generała.
Produkcja
edytuj
Zdjęcia do filmu kręcono w 71 lokacjach położonych w sześciu krajach (USA, Wielka Brytania, Hiszpania, Maroko, Grecja i Włochy). Do hiszpańskich lokacji należały m.in. przylądek Cabo de Gata (Andaluzja), twierdza Alcazaba (miasto Almería), Pałac Królewski w Madrycie oraz pałac Riofrío w San Ildefonso (Kastylia i León). Zdjęcia w USA kręcono m.in. w Bob Hope Patriotic Hall w Los Angeles, w Wielkiej Brytanii – w Peover Hall w hrabstwie Cheshire, a w Maroku – w starożytnych ruinach Volubilis, w Casablance i Rabacie. Włoską część zdjęć zrealizowano na Sycylii, a grecką na Krecie[6][7].
Obsada
edytujŹródło:[8]
- George C. Scott – gen. George S. Patton Jr.
- Karl Malden – gen. Omar N. Bradley
- Edward Binns – mjr Generał Walter Bedell Smith
- Lawrence Dobkin – płk Gaston Bell
- John Doucette – mjr Generał Lucian K. Truscott
- James Edwards – sierż. William G. Meeks
i inni.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Videos: The best moments from the movie ‘Patton’. American Military News, 4.06.2024. [dostęp 2024-10-05]. (ang.).
- ↑ Ostatnie dni Patton w bazie Filmweb
- ↑ Tom O’Neil: 1970 flashback: George C. Scott slaps Oscar. Los Angeles Times, 23.02.2011. [dostęp 2024-10-05]. (ang.).
- ↑ Barbara Morgan, Maya Perez: Oliver Stone and John Milius on War Cinema: An Excerpt From Austin Film Festival’s On Story. MovieMaker Magazine, 31.01.2023. [dostęp 2024-10-05]. (ang.).
- ↑ Patton. Library of Congress. [dostęp 2024-10-05]. (ang.).
- ↑ Where Was “Patton” Filmed?. Peer Space, 17.03.2022. [dostęp 2023-01-22]. (ang.).
- ↑ George J. Mitchell: The Photography of Patton. ASC, 11.2019. [dostęp 2023-01-22]. (ang.).
- ↑ Patton. Pełna obsada. Filmweb. [dostęp 2024-09-26].