Sąd Sześciu Miast

Sąd Sześciu Miast (łac. Iudicium commissariorum sex civitatum) – w latach 1356–1725 sąd najwyższej – trzeciej instancji w strukturze sądownictwa miast polskich lokowanych na prawie magdeburskim, powołany przez króla Kazimierza Wielkiego edyktem z dnia 5 października 1356 roku.

Do jego właściwości należało rozpatrywanie odwołań od orzeczeń Sądu Wyższego Prawa Niemieckiego w sprawach wójtów i sołtysów wsi królewskich oraz wydawanie ortyli i pouczeń w kwestiach wątpliwych lub szczególnie skomplikowanych pod względem prawnym, przedstawianych przez sądy niższej instancji. W tym też zakresie zastąpił praktykę zasięgania opinii prawnej sądu miasta z którego prawo skopiowano, często więc z Magdeburga. Sprawę odwoławczą formalnie kierowano do króla, który ostateczne rozpoznanie delegował do Sądu Sześciu Miast. Od jego wyroku już nie przysługiwało odwołanie a co więcej rozstrzygnięcia rozgłaszano i obowiązywały w całej Polsce jako edykty królewskie. Tą drogą sprawy o podpalenia i zaniedbania w kwestii przeciwpożarowej rozstrzygane były prawem polskim. Na podobnej drodze wyłączono spod jurysdykcji miejskiej karanie szlachty za napady i zabójstwa dokonane na terenie miasta.

W skład sądu wchodzili komisarz królewski, radca oraz po dwóch przedstawicieli (komisarzy, konsulów) małopolskich miast uprzywilejowanych: Krakowa, Kazimierza, Bochni, Wieliczki, Sącza i Olkusza. W średniowieczu uzasadniano to tak: ... dlatego tych miast gdyż Bóg obdarzył je szczególnymi dobrami naturalnymi lub duchowymi. Wieliczka i Bochnia mają sól, Olkusz ma srebro i ołów, Kraków prócz tego że stołeczny ma świętych przyjaciół - patronów śś Stanisława, Jacka, Jana Kantego i wielu innych oraz nauk mistrzynię Akademię Krakowską, Kazimierz – miejsce męczeństwa św. Stanisława i grobów jego i św. Izajasza. Sącz cieszy się pochówkiem Bolesława Wstydliwego oraz relikwią błogosławionej Kunegundy, jego małżonki która sól Bochni podarowała.

Zobacz też

edytuj
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy