Ulica Miodowa w Warszawie
Ulica Miodowa – ulica w śródmieściu Warszawy.
| Śródmieście Północne, Stare Miasto w Warszawie, Nowe Miasto, Muranów | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 nr rej. 297 z 1.07.1965 (założenie urbanistyczne)
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Ulica Miodowa na wysokości pałacu Szaniawskich | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Warszawy  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 52°14′51,0″N 21°00′33,0″E/52,247500 21,009167
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Historia
edytujPoczątki ulicy Miodowej, jako drogi łączącej dwa ważne szlaki – ulicę Senatorską i ulicę Długą sięgają XV wieku. Pierwotnie nosiła nazwę Przecznej.
W XVI wieku osiedlili się tutaj piekarze z Torunia, do czego nawiązuje obecna nazwa ulicy[1]. Nazywana była także ulicą Miodowniczą[2], a w czasach Księstwa Warszawskiego – ulicą Napoleona. Ukształtowała się ostatecznie w XVII wieku jako ulica pałaców arystokracji.
3 listopada 1771 na ulicy Miodowej w pobliżu ulicy Koziej miało miejsce porwanie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego przez grupę konfederatów barskich[3].
W 1829 na ulicy po raz pierwszy zastosowano asfalt[4]. Ułożył go na chodnikach na swój koszt Edward Klopmann[5]. Była to jednak próba nieudana[5].
Pierwotnie Miodowa nie łączyła się z Krakowskim Przedmieściem[6]. Połączenie tych dwóch ulic (otwarcie dla ruchu kołowego) nastąpiło w 1888[7], po wyburzeniu w latach 1886–1887 czterech budynków (w tym Dworu pod Gwiazdą)[8]. Nowy odcinek ulicy został nazwany ul. Nowo-Miodową[7]. Do przebicia ulicy obowiązek przepuszczania przechodniów z Krakowskiego Przedmieścia na ul. Miodową lub odwrotnie ciążył na właścicielach nieruchomości na której znajdowały się pałac Małachowskich i kamienica Roeslera i Hurtiga[9].
W 1908 roku ulicą po raz pierwszy pojechały tramwaje elektryczne[10].
15 sierpnia 1944, w czasie powstania warszawskiego, został zestrzelony przez Niemców i spadł na ulicę na wysokości domu nr 22 realizujący zrzuty z pomocą dla powstańców samolot Liberator KG-836 należący do 31. Dywizjonu South African Air Force[11][12]. Wszyscy kanadyjscy członkowie załogi zginęli[11]. To wydarzenie upamiętnia odsłonięta w 1994 na fasadzie budynku tablica pamiątkowa[12].
Pod fragmentem południowego odcinka ulicy przeprowadzono tunel Trasy W-Z[13].
W 1965 ulica Miodowa jako założenie urbanistyczne została w całości wpisana do rejestru zabytków[14].
W 2018 ulica została przebudowana, m.in. na chodnikach ułożono płyty granitowe, zastąpiono nawierzchnię asfaltową jezdni bloczkami granitowymi i wymieniono latarnie na repliki warszawskich „pastorałów”z 1904[15].
Ważniejsze obiekty
edytuj- Kamienica Roeslera i Hurtiga (ul. Krakowskie Przedmieście 79)
- Pałac Małachowskich (ul. Senatorska 11)
- Pałac Prymasowski (nr 13/15)
- Pałac Biskupów Krakowskich (nr 5)
- Pałac Branickich (nr 6)
- Pałac Szaniawskich (nr 8)
- Pałac Młodziejowskiego (nr 10)
- Kościół Przemienienia Pańskiego i klasztor oo. kapucynów (nr 13)
- Pałac Chodkiewiczów (nr 14)
- Pałac Paca-Radziwiłłów (nr 15)
- Cerkiew Zaśnięcia NMP i klasztor oo. bazylianów (nr 16)
- Pałac Borchów (Dom Arcybiskupów Warszawskich) (nr 17/19)
- Budynek Centrum Luterańskiego (nr 21)
- Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza i Teatr Collegium Nobilium (nr 22/24)
- Kościół MB Królowej Korony Polskiej i klasztor oo. pijarów (nr 26)
Obiekty nieistniejące
edytuj- Pałac Teppera (nr 7)
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 164. ISBN 978-83-62189-08-3.
- ↑ Ilustrowany przewodnik po Warszawie wraz z treściwym opisem okolic miasta (wydanie I na podstawie wydania z 1893 roku). Warszawa: Wydawnictwo Ciekawe Miejsca.net, 2012, s. 86. ISBN 978-83-928349-8-4.
- ↑ Maria Bogucka, Maria Kwiatkowska, Marek Kwiatkowski, Władysław Tomkiewicz, Andrzej Zahorski: Warszawa w latach 1526-1795. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 255. ISBN 83-01-03323-1.
- ↑ Krzysztof Dumała: „Podłoga” warszawskich ulic (do 1914 roku) [w:] Wnętrze warszawskiej ulicy. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2002, s. 79. ISBN 83-88372-19-X.
- ↑ a b Marian Gajewski: Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1979, s. 253. ISBN 83-06-00089-7.
- ↑ Tomasz Grygiel: Pałac Małachowskich i dom Roeslera. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982, s. 42. ISBN 83-01-02662-6.
- ↑ a b Tomasz Grygiel: Pałac Małachowskich i dom Roeslera. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982, s. 62. ISBN 83-01-02662-6.
- ↑ Tomasz Grygiel: Pałac Małachowskich i dom Roeslera. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982, s. 57–58. ISBN 83-01-02662-6.
- ↑ Tomasz Grygiel: Pałac Małachowskich i dom Roeslera. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982, s. 41, 64. ISBN 83-01-02662-6.
- ↑ Warszawskie tramwaje elektryczne 1908−1998. Tom I. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1998, s. 6. ISBN 83-907574-00.
- ↑ a b Władysław Bartoszewski: 1859 dni Warszawy. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2008, s. 742. ISBN 978-83-240-1057-8.
- ↑ a b Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 179–180. ISBN 83-912463-4-5.
- ↑ Henryk Janczewski: Całe życie z Warszawą. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986, s. 171. ISBN 83-06-01409-X.
- ↑ Zestawienia zabytków nieruchomych. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków - stan na 30 września 2018 r. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 37. [dostęp 2018-10-29].
- ↑ Tomasz Demiańczuk: Ulica Miodowa w zupełnie nowej odsłonie. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. um.warszawa.pl. [dostęp 2018-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-21)].
Linki zewnętrzne
edytuj- Archiwalne widoki ulicy w bibliotece Polona