Wikiprojekt:Rocznice/przegląd/grudzień
Rocznice
1 grudnia 2025
1 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Blanka, Edmund i Natalia; Światowy Dzień AIDS
Wybrane rocznice:
- 1800 – urodził się węgierski poeta, prozaik i tłumacz Mihály Vörösmarty
- 1903 – premiera Napadu na ekspres, pierwszego filmowego westernu (fotos)
- 1910 – władze austriackie oficjalnie zalegalizowały polską organizację paramilitarną – Towarzystwo Sportowo-Gimnastyczne „Strzelec”
- 1935 – urodził się amerykański reżyser filmowy, scenarzysta, aktor, kompozytor muzyki filmowej i klarnecista jazzowy Woody Allen (na fotografii)
- 1955 – walka o desegregację rasową: czarnoskóra Rosa Parks w akcie obywatelskiego nieposłuszeństwa odmówiła ustąpienia miejsca w autobusie białemu mężczyźnie
- 2000 – urząd prezydenta Meksyku objął Vicente Fox, co oznaczało utratę władzy przez Partię Rewolucyjno-Instytucjonalną, która rządziła Meksykiem nieprzerwanie przez 71 lat
- 2013 – początek misji chińskiej sondy kosmicznej Chang’e 3 przeznaczonej do badań Księżyca
3 grudnia 2025
3 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Franciszek Ksawery, Gerlinda i Ksawery; Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1830 – urodził się brytyjski malarz i rzeźbiarz Frederic Leighton, przedstawiciel wiktoriańskiego neoklasycyzmu (na ilustracji jego dzieło „Upalny czerwiec”)
- 1905 – urodził się polski aktor radiowy, teatralny i filmowy Kazimierz Wajda, członek zespołu przygotowującego radiowe słuchowisko pt. Wesoła Lwowska Fala, w którym – wraz z Henrykiem Vogelfängerem – stworzył popularny duet „Szczepcio i Tońcio”
- 1910 – u wejścia do Grand Palais w Paryżu, gdzie odbywała się wystawa motoryzacyjna Salon de l'automobile, po raz pierwszy użyto do oświetlenia lamp neonowych – wynalazku Georges’a Claude’a
- 1930 – urodził się francuski reżyser filmowy i scenarzysta Jean-Luc Godard, współtwórca francuskiej Nowej Fali (Do utraty tchu, Alphaville)
- 1965 – urodziła się niemiecka łyżwiarka figurowa Katarina Witt (na fotografii)
- 1970 – urodziła się polska aktorka, piosenkarka i prezenterka telewizyjna Katarzyna Skrzynecka
- 1975 – urodziła się polska polityk Małgorzata Sadurska, posłanka na Sejm przez trzy kadencje, w latach 2015-2017 szefowa Kancelarii Prezydenta RP
5 grudnia 2025
5 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Kryspina, Krystyna i Saba
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1870 – zmarł francuski pisarz Alexandre Dumas, autor powieści historyczno-przygodowych, jak: Trzej muszkieterowie czy Hrabia Monte Christo
- 1890 – urodził się austriacko-niemiecki reżyser filmowy Fritz Lang (na fotografii podczas pracy nad filmem „Kobieta na Księżycu”), twórca m.in. ekspresjonistycznego filmu science fiction Metropolis
- 1925 – urodziła się Anna Świderkówna, tłumaczka, biblistka, papirolog, filolog klasyczny, popularyzatorka wiedzy o świecie antycznym; tegoż dnia zmarł polski powieściopisarz i nowelista Władysław Stanisław Reymont (na fotografii), autor powieści Chłopi za którą dostał literacką Nagrodę Nobla w 1924. Trzy jego powieści zostały sfilmowane
- 1945 – zamordowany został Bolesław Ścibiorek, nauczyciel i działacz ruchu ludowego, członek władz Polskiego Stronnictwa Ludowego; tegoż dnia u wybrzeży Florydy podczas misji szkoleniowej zniknęła eskadra samolotów torpedowo-bojowych Grumman TBF Avenger
- 1975 – w Warszawie uroczyście oddano do użytku Dworzec Centralny (na fotografii)
7 grudnia 2025
7 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Ambroży, Marcin i Polikarp
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1550 – koronacja Barbary Radziwiłłówny, małżonki króla Zygmunta Augusta (na miniaturze)
- 1655 – zmarł Krzysztof Opaliński, polski magnat, który w czasie potopu oddał Szwedom władzę w Wielkopolsce
- 1815 – rozstrzelano Michela Neya, marszałka Cesarstwa, „najdzielniejszego z dzielnych”, skazanego przez Izbę Parów za zdradę (na portrecie)
- 1905 – austriacki okulista Eduard Zirm dokonał pierwszego udanego przeszczepienia rogówki
- 1925 – Liga Narodów przyznała Polsce prawo do utrzymania straży wojskowej na Westerplatte. Pierwsze polskie oddziały pojawiły się tam 18 stycznia 1926 roku
- 1965 – papież Paweł VI i patriarcha Konstantynopola Atenagoras I wzajemnie znieśli ekskomuniki z 1054 roku, które były jedną z przyczyn wielkiej schizmy
- 1970 – między rządami RFN a PRL podpisano układ o normalizacji wzajemnych stosunków i uznaniu granicy zachodniej Polski; tegoż dnia kanclerz Willy Brandt złożył wieniec pod Pomnikiem Bohaterów Getta
9 grudnia 2025
9 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Leokadia, Wiesława i Wiesław; dzień niepodległości Tanzanii
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1905 – Izba Deputowanych uchwaliła ustawę, wprowadzającą we Francji rozdział Kościoła od państwa
- 1960 – emisja pierwszego odcinka brytyjskiej opery mydlanej Coronation Street
- 1975 – urodziła się polska aktorka Sonia Bohosiewicz
- 1980 – w podkarlińskiej wsi Krzywopłoty podczas odwiertów nastąpiła erupcja ropy naftowej, która następnie się zapaliła. Pożar ugaszono po 32 dniach, a cały pożar odbił się szerokim echem w mediach na całym świecie
- 1990 – Lech Wałęsa został w głosowaniu powszechnym wybrany na Prezydenta Rzeczypospolitej w drugiej turze wyborów prezydenckich
- 2005 – w Londynie wycofano z eksploatacji piętrowe autobusy Routemaster (na fotografii)
11 grudnia 2025
11 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Artur, Damazy i Daniel
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1475 – urodził się Giovanni di Lorenzo de’ Medici (na portrecie), w 1513 wybrany na papieża przyjął imię Leon X
- 1605 – ślub króla Zygmunta III Wazy z Konstancją Habsburżanką, siostrą jego pierwszej żony Anny
- 1810 – urodził się Alfred de Musset, francuski pisarz epoki romantyzmu
- 1880 – zmarł amerykański konstruktor i przemysłowiec Oliver Winchester, producent strzelb i karabinów nazywanych od jego nazwiska
- 1925 – urodził się amerykański neurobiolog Paul Greengard (na fotografii), laureat Nagrody Nobla
- 1950 – francuski chemik Paul Charpentier zsyntetyzował chloropromazynę, pierwszy na świecie neuroleptyk
13 grudnia 2025
13 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Aubert, Otylia i Łucja; Dzień Pamięci Ofiar Stanu Wojennego
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1545 – rozpoczął się sobór w Trydencie (na ilustracji), początek kontrreformacji
- 1565 – zmarł szwajcarski polihistor i przyrodnik Konrad Gesner (na portrecie), bibliofil, filolog, lingwista i leksykolog, autor prac botanicznych oraz zoologicznych (Historiae animalium – podstawowe źródło wiedzy na temat świata zwierząt przez kolejnych 200 lat), twórca pierwszej nowożytnej uniwersalnej bibliografii Bibliotheca Universalis
- 1575 – na Rynku Starego Miasta w Warszawie Anna Jagiellonka została okrzyknięta królem Polski i wielkim księciem litewskim, dzień później szlachta uznała ten wybór przeznaczając jej za męża księcia siedmiogrodzkiego Stefana Batorego
- 1860 – w Warszawie powstało Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, organizacja skupiająca artystów i miłośników sztuki
- 1915 – urodził się pisarz powieści kryminalnych Ross Macdonald, twórca postaci detektywa Lew Archera
- 1945 – zakończył się I Zjazd Polskiej Partii Robotniczej, sekretarzem generalnym został Władysław Gomułka
15 grudnia 2025
15 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Drogosława, Mścigniew i Walerian
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1595 – urodził się polski szlachcic, dyplomata, kanclerz wielki koronny Jerzy Ossoliński (na portrecie), najbliższy współpracownik króla Władysława IV, autor pamiętników
- 1675 – pochowany został niderlandzki malarz Jan Vermeer van Delft (którego dokładnej daty śmierci nie znamy), autor Dziewczyny z perłą (na ilustracji) czy Mleczarki
- 1900 – w Warszawie otwarto gmach Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych według projektu Stefana Szyllera
- 1950 – urodził się rosyjski polityk Boris Gryzłow, przewodniczący Dumy Państwowej w latach 2003–2011
- 1970 – wydarzenia grudniowe: w Gdańsku grupa manifestantów podpaliła budynek Komitetu Wojewódzkiego PZPR; w Warszawie władze podjęły decyzję o użyciu broni przez milicję i wojsko
- 1970 – lądownik radzieckiej sondy Wenera 7 z powodzeniem wylądował na powierzchni Wenus, skąd przez 23 minuty nadawał sygnały na Ziemię; był pierwszym zbudowanym przez człowieka urządzeniem, które przesyłało dane po wylądowaniu na innej planecie
- 2010 – zmarł amerykański reżyser, scenarzysta, producent filmowy i aktor Blake Edwards; twórca filmów Śniadanie u Tiffany’ego, Wielki wyścig, cyklu komediowego Różowa Pantera
17 grudnia 2025
17 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Florian, Wiwina i Łazarz
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1770 – został ochrzczony niemiecki kompozytor i pianista Ludwig van Beethoven (na portrecie), zaliczany do tzw. klasyków wiedeńskich
- 1830 – zmarł południowoamerykański mąż stanu i wojskowy Simón Bolívar, przywódca walk o wyzwolenie hiszpańskich kolonii w Ameryce Południowej
- 1905 – urodził się fiński strzelec wyborowy Simo Häyhä (na fotografii), najskuteczniejszy snajper wszech czasów
- 1935 – dokładnie w 32. rocznicę pierwszego lotu braci Wright dokonano oblotu amerykańskiego samolotu Douglas DC-3
- 1970 – najkrwawszy dzień wydarzeń grudniowych 1970, zwany Czarnym Czwartkiem: rankiem wojsko ostrzelało robotników w rejonie przystanku Szybkiej Kolei Miejskiej Gdynia Stocznia; symbolem tamtych zdarzeń jest fikcyjna postać Janka Wiśniewskiego, którego autentycznym pierwowzorem był zastrzelony 18-letni stoczniowiec Zbyszek Godlewski
- 1975 – urodziła się amerykańska aktorka i modelka Milla Jovovich (Piąty element, Resident Evil)
19 grudnia 2025
19 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Dariusz, Kazimiera i Urban
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1875 – urodziła się serbska matematyczka i fizyczka Mileva Marić (na fotografii z mężem – Albertem Einsteinem)
- 1910 – urodził się francuski powieściopisarz, dramaturg i poeta Jean Genet
- 1915 – urodziła się francuska piosenkarka Édith Piaf (na fotografii); tegoż dnia zmarł niemiecki lekarz psychiatra i neuropatolog Alois Alzheimer (na portrecie), profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, który jako pierwszy opisał objawy choroby, której w 1967 nadano oficjalną nazwę choroba Alzheimera
- 1930 – Wiaczesław Mołotow objął urząd przewodniczącego Rady Komisarzy Ludowych ZSRR
- 1940 – zmarł fiński polityk Kyösti Kallio, czterokrotny premier, a później prezydent Finlandii
21 grudnia 2025
21 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Anastazy, Piotr i Tomisław
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1375 – zmarł włoski pisarz Giovanni Boccaccio, autor zbioru nowel Dekameron
- 1925 – premiera filmu Pancernik Potiomkin (scena na schodach odeskich) w reżyserii Sergiusza Eisensteina
- 1940 – urodził się amerykański muzyk rockowy i jazzowy Frank Zappa (na fotografii), gitarzysta, wokalista, kompozytor oraz autor tekstów piosenek
- 1945 – zmarł amerykański generał George Patton
- 1965 – premiera filmu sensacyjnego Operacja Piorun w reżyserii Terence’a Younga
- 1975 – wenezuelski terrorysta Ilich Ramírez Sánchez, znany jako „Carlos”, przez prasę określany też jako „Szakal”, dokonał zamachu na siedzibę OPEC w Wiedniu podczas odbywającego się tam szczytu państw członkowskich z udziałem ministrów i dyplomatów
- 1995 – Premier RP Józef Oleksy został oskarżony podczas przemówienia w Sejmie przez ministra spraw wewnętrznych Andrzeja Milczanowskiego o związki z rosyjskim wywiadem
23 grudnia 2025
23 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Iwona, Iwo i Sławomira
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1790 – urodził się francuski językoznawca, archeolog, egiptolog Jean-François Champollion (na portrecie), który na podstawie inskrypcji z „kamienia z Rosetty” odczytał egipskie hieroglify
- 1805 – urodził się Joseph Smith, założyciel i przywódca wspólnoty religijnej Świętych w Dniach Ostatnich (mormonów)
- 1815 – urodził się kataloński urbanista Ildefons Cerdà, pionier modernizmu, projektant układu przestrzennego barcelońskiej dzielnicy Eixample
- 1815 – śmiercią samobójczą zmarł polski pisarz i podróżnik Jan Potocki (na portrecie pędzla Jana Chrzciciela Lampiego), autor powieści Rękopis znaleziony w Saragossie zekranizowanej przez Wojciecha Hasa ze Zbyszkiem Cybulskim w roli głównej
- 1865 – Belgia, Francja, Szwajcaria, Luksemburg i Włochy zawarły Łacińską Unię Monetarną – pierwszy w historii projekt unii walutowej, w wyniku którego w obiegu znalazły się monety kruszcowe w pełni wymienialne po stałym kursie 1:1, dzięki czemu waluty krajów członkowskich mogły być akceptowane jako środki płatnicze na terenie całej unii; w późniejszym okresie do unii przystąpiły kolejne kraje europejskie, m.in. Grecja, Hiszpania, Rumunia, Bułgaria, Serbia
- 1920 – w życie weszła ustawa Sejmu reorganizująca podział administracyjny w Galicji oraz tworząca województwa: krakowskie, lwowskie, stanisławowskie i tarnopolskie
- 2005 – Lech Kaczyński został zaprzysiężony na prezydenta RP
25 grudnia 2025
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 875 – król Franków zachodnich Karol Łysy otrzymał w Rzymie insygnia cesarskie
- 1000 – Stefan I z dynastii Arpadów (późniejszy święty Kościoła katolickiego) został pierwszym królem Węgier
- 1100 – Baldwin z Boulogne został w Betlejem koronowany na króla Jerozolimy
- 1745 – podpisano pokój w Dreznie, kończący II wojnę śląską
- 1895 – urodził się generał Stefan Rowecki ps. „Grot”, komendant główny Armii Krajowej
- 1925 – zmarła polska aktorka teatralna żydowskiego pochodzenia Ester Rachel Kamińska, założycielka Teatru Żydowskiego w Warszawie
- 1975 – Steve Harris założył w Londynie zespół muzyczny Iron Maiden
27 grudnia 2025
27 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Fabiola, Krystyna i Maksym
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1585 – zmarł francuski poeta renesansowy Pierre de Ronsard
- 1595 – urodził się bohater narodowy Ukrainy, hetman kozacki Bohdan Chmielnicki (na obrazie), przywódca powstania kozackiego przeciwko Rzeczypospolitej w latach 1648–1654
- 1905 – w Ostrowcu proklamowano tzw. Republikę Ostrowiecką
- 1925 – urodził się francuski aktor Michel Piccoli (na fotografii)
- 1945 – weszły w życie postanowienia konferencji w Bretton Woods, powstały Międzynarodowy Fundusz Walutowy i Bank Światowy
- 1985 – w atakach terrorystycznych organizacji Abu Nidala na lotniska w Rzymie i Wiedniu zginęło 18 osób, a 100 zostało rannych
29 grudnia 2025
29 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Gerarda, Jonatan i Tomasz; dzień niepodległości Mongolii
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1170 – w Katedrze Kanterberyjskiej został zamordowany arcybiskup Thomas Becket
- 1800 – urodził się amerykański przemysłowiec Charles Goodyear, odkrywca metody wulkanizacji kauczuku
- 1825 – zmarł francuski malarz Jacques-Louis David (na autoportrecie), przedstawiciel klasycyzmu
- 1845 – Teksas (dawna zbuntowana meksykańska prowincja, która od dziesięciu lat funkcjonowała już jako niepodległe państwo – Republika Teksasu) przystąpiła jako 28. stan do Stanów Zjednoczonych Ameryki; stało się to bezpośrednią przyczyną wybuchu wojny amerykańsko-meksykańskiej
- 1890 – wojska Stanów Zjednoczonych zmasakrowały Siuksów nad strumieniem Wounded Knee
- 1910 – zmarł brytyjski tenisista Reginald Doherty, wielokrotny mistrz Wimbledonu w grze pojedynczej oraz w deblu grając w parze z bratem Lawrencem
- 1920 – urodził się polski pisarz, satyryk Ludwik Jerzy Kern (na fotografii)
31 grudnia 2025
31 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Donata, Melania i Sylwester; ostatni dzień roku kalendarzowego
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1805 – ostatni dzień obowiązywania francuskiego kalendarza rewolucyjnego
- 1865 – zmarła szwedzka pisarka Fredrika Bremer, autorka powieści i opowiadań społeczno-obyczajowych, dotyczących problematyki praw i wolności kobiet
- 1905 – urodził się polski powieściopisarz i eseista Tadeusz Breza
- 1935 – urodził się Salman z dynastii Saudów, król Arabii Saudyjskiej od 2015; tegoż dnia Charles Darrow opatentował grę planszową Monopoly
- 1945 – urodziła się amerykańska pisarka science-fiction Connie Willis (na fotografii)
- 1980 – zmarł kanadyjski teoretyk komunikacji Marshall McLuhan (na fotografii), autor koncepcji „globalnej wioski”
2 grudnia 2025
2 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Bibianna, Paulina i Sylweriusz; dzień niepodległości Zjednoczonych Emiratów Arabskich
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1805 – wojna z III koalicją: w bitwie pod Austerlitz armia francuska pod wodzą Napoleona Wielkiego rozgromiła wojska Rosji i Austrii (na ilustracji bitwa na obrazie pędzla Louis-François Lejeune'a)
- 1920 – klęską Ormian zakończyła się wojna armeńsko-turecka
- 1925 – w wyniku fuzji AGFA, BASF, Bayer AG i innych niemieckich przedsiębiorstw powstał koncern IG Farben – późniejszy producent Cyklonu B
- 1930 – urodził się amerykański ekonomista Gary Becker, przedstawiciel szkoły chicagowskiej, laureat Nagrody imienia Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii
- 1950 – urodził się kanadyjski aktywista ruchu na rzecz praw zwierząt Paul Watson, współzałożyciel organizacji Greenpeace, fundator organizacji Sea Shepherd Conservation Society (na ilustracji logo)
- 1980 – zmarł francuski pisarz i dyplomata pochodzenia żydowskiego Romain Gary, dwukrotny laureat Nagrody Goncourtów – prestiżowej francuskiej nagrody literackiej
- 1990 – w Niemczech odbyły się pierwsze po zjednoczeniu wybory do Bundestagu (tzw. próg wyborczy był ustalany osobno dla obszaru RFN i NRD)
4 grudnia 2025
4 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Barbara, Jan i Chrystian
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1795 – urodził się szkocki pisarz, historyk i filozof historii Thomas Carlyle
- 1850 – zmarł brytyjski inżynier elektryk William Sturgeon, który w 1825 zbudował pierwszy elektromagnes
- 1875 – urodził się austriacki poeta Rainer Maria Rilke (na portrecie pędzla Pauli Modersohn-Becker), przedstawiciel liryki symbolistycznej
- 1955 – otwarto Planetarium Śląskie w Wojewódzkim Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie (na fotografii)
- 1975 – zmarła amerykańska filozofka i publicystka Hannah Arendt
- 1980 – po blisko dwóch miesiącach od śmierci perkusisty Johna Bonhama rozwiązano brytyjski zespół Led Zeppelin, będący jednym z pionierów hard rocka
6 grudnia 2025
6 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Angelika, Emilian i Mikołaj; Mikołajki; dzień niepodległości Finlandii
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1185 – zmarł Alfons I nazywany Zdobywcą – pierwszy król Portugalii (na litografii); tegoż dnia tron Portugalii objął jego syn Sancho I
- 1870 – urodził się rosyjski filozof Nikołaj Łosski
- 1930 – urodził się polski szermierz i architekt Wojciech Zabłocki, uczestnik igrzysk olimpijskich, autor projektu pomnika Powstańców Śląskich w Katowicach
- 1945 – urodził się polski poeta Rafał Wojaczek ((na portrecie wykonanym przez Zbigniewa Kresowatego)
- 1970 – urodził się polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny Bartosz Opania
- 2005 – w Teheranie w wyniku uderzenia samolotu wojskowego C-130 Hercules w 10-piętrowy blok mieszkalny zginęło ponad 120 osób
8 grudnia 2025
8 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Apollon, Maria i Narcyza
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1685 – urodził się perfumiarz Johann Maria Farina, twórca receptury wody kolońskiej (na zdjęciu flakoniki Eau de Cologne Fariny z XVIII, XIX i XX wieku)
- 1845 – urodził się brytyjski dyplomata i sinolog Herbert Giles, współtwórca systemu latynizacji języka chińskiego znanego jako Wade-Giles
- 1865 – urodził się fiński kompozytor Jean Sibelius
- 1955 – Komitet Ministrów Rady Europy zatwierdził projekt flagi Europy wg pomysłu Arsène’a Heitza (na grafice)
- 1965 – zakończył się II sobór watykański
- 1980 – zmarł brytyjski muzyk John Lennon (na zdjęciu), zastrzelony przez niezrównoważonego psychicznie fana
- 1990 – zmarł Tadeusz Kantor, polski reżyser, malarz, scenograf, założyciel teatru Cricot 2
10 grudnia 2025
10 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Brajan, Julia i Maur; Dzień Praw Człowieka
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1805 – urodziła się polska arystokratka Amelia z Ogińskich Załuska, kompozytorka i współtwórczyni (wraz z mężem) uzdrowiska w Iwoniczu
- 1815 – urodziła się brytyjska matematyczka Ada Lovelace (na portrecie), córka poety Lorda Byrona, współpracownica Charlesa Babbage'a, wraz z nim prapionierka informatyki
- 1850 – w Aleppo zmarł generał Józef Bem (na portrecie), inżynier i artylerzysta, dowódca wojskowy podczas powstania listopadowego oraz Wiosny Ludów – w Wiedniu i na Węgrzech, później zaś służący w armii tureckiej jako Murad Paşa
- 1865 – zmarł Leopold I Koburg, pierwszy król Belgów, wuj i mentor brytyjskiej królowej Wiktorii
- 1945 – urodził się polski piosenkarz,kompozytor, mistrz poezji śpiewanej Marek Grechuta. Jego najpopularniejsze utwory to m.in.: Świecie nasz i Dni, których nie znamy
- 1965 – zmarł polski działacz wojskowy, polityczny społeczny i harcerski Michał Grażyński, wojewoda śląski w latach 1926–1939, przewodniczący ZHP
12 grudnia 2025
12 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Bartosz, Edburga i Przybysława; dzień niepodległości Kenii
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1575 – prymas Jakub Uchański bez zgody szlachty ogłosił w Senacie wybór cesarza Maksymiliana na króla Polski
- 1825 – w Wiedniu położono kamień węgielny pod budowę synagogi Stadttempel według projektu architekta Josepha Kornhäusela
- 1915 – w Niemczech swój pierwszy lot odbył Junkers J 1 – pierwszy na świecie w całości metalowy samolot (na zdjęciu)
- 1915 – chiński wojskowy i polityk, prezydent Chin Yuan Shikai ogłosił się cesarzem
- 1915 – urodzili się: amerykański piosenkarz i aktor filmowy Frank Sinatra (na fotografii), oraz polski satyryk i reżyser, autor tekstów piosenek i aktor Jeremi Przybora, współtwórca (z Jerzym Wasowskim) radiowego kabaretu „Eterek” i telewizyjnego „Kabaretu Starszych Panów”, autor Memuarów
- 1965 – zmarł polski prawnik i łowca nazistów Jan Sehn
14 grudnia 2025
14 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Bertold, Jan i Noemi; o zachodzie słońca rozpoczyna się Chanuka
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1575 – książę Siedmiogrodu Stefan Batory ogłoszony został królem Polski oraz wielkim księciem litewskim
- 1945 – urodził się polski rysownik, malarz, grafik i ilustrator Andrzej Dudziński
- 1970 – Grudzień 1970: rozpoczęły się demonstracje robotnicze na Wybrzeżu spowodowane niezadowoleniem z podwyżki cen żywności, robotnicy Stoczni Gdańskiej odmówili podjęcia pracy i wielotysięczny tłum przed południem udał się pod siedzibę Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku
- 1970 – urodziła się polska piosenkarka, pianistka i kompozytorka Anna Maria Jopek (na fotografii)
- 1985 – urodził się polski piłkarz Jakub Błaszczykowski
- 1995 – premiera filmu Tato w reżyserii Macieja Ślesickiego
16 grudnia 2025
16 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Albina, Dyter i Zdzisław
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1775 – urodziła się angielska powieściopisarka Jane Austen (na portrecie), przedstawicielka nurtu powieści społeczno-obyczajowej (Duma i uprzedzenie)
- 1910 – rumuński inżynier i konstruktor Henri Coandă odbył pierwszy na świecie lot samolotem z silnikiem odrzutowym w skonstruowanym przez siebie Coandă 1910, w czasie (zakończonego wypadkiem) lotu po raz pierwszy zaobserwował efekt aerodynamiczny nazwany później efektem Coandy
- 1930 – urodził się polski reżyser teatralny i telewizyjny Jerzy Markuszewski, twórca Studenckiego Teatru Satyryków, w latach 70. znany działacz opozycji demokratycznej, współpracownik KOR
- 1960 – 134 osoby zginęły w zderzeniu samolotów pasażerskich DC-8 i Super Constellation podczas burzy śnieżnej nad Nowym Jorkiem
- 1965 – zmarł brytyjski powieściopisarz i dramaturg William Somerset Maugham (na fotografii)
- 1980 – zmarł polski generał Stanisław Tatar, w latach 1940-1943 szef oddziału operacyjnego ZWZ-AK, skazany w procesie pokazowym i w procesie generałów, w 1956 zwolniony z więzienia i częściowo zrehabilitowany (całkowicie – w 1990, pośmiertnie); tegoż dnia w Gdańsku odsłonięto Pomnik Poległych Stoczniowców
18 grudnia 2025
18 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Nemezja, Winibald i Zofia
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1865 – z chwilą ratyfikacji przez trzy czwarte stanów w życie weszła 13. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych, znosząca niewolnictwo
- 1940 – Adolf Hitler zatwierdził plan wojny przeciwko Związkowi Radzieckiemu tzw. plan Barbarossa
- 1950 – urodził się polski dziennikarz i publicysta Jerzy Baczyński, od 1994 redaktor naczelny tygodnika „Polityka”
- 1975 – zmarł amerykański genetyk i biolog ewolucyjny ukraińskiego pochodzenia Theodosius Dobzhansky
- 1980 – urodziła się amerykańska piosenkarka Christina Aguilera (na zdjęciu); tegoż dnia zmarł radziecki działacz komunistyczny i polityk Aleksiej Kosygin, następca Chruszczowa na stanowisku premiera ZSRR
- 1995 – zmarł niemiecki inżynier, pionier informatyki Konrad Zuse (na fotografii)
20 grudnia 2025
20 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Dagmara, Dagna i Dominik
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1625 – założono holenderskie miasto Hoogeveen
- 1805 – urodził się szkocki chemik i fizyk Thomas Graham
- 1835 – ogłoszono niepodległość Teksasu (od Meksyku)
- 1885 – urodził się polski etnograf, oraz działacz społeczny i polityczny Adam Chętnik, badacz kultury kurpiowskiej, inicjator powstania regionalnych muzeów w Łomży i w Nowogrodzie
- 1915 – I wojna światowa: ostatnie oddziały australijskie ewakuowały się spod Gallipoli
- 1945 – dotychczasowy kanclerz Karl Renner (na fotografii) został wybrany na urząd prezydenta Austrii, a nowym kanclerzem został Leopold Figl
- 1955 – urodził się niemiecki polityk Martin Schulz (na fotografii), przewodniczący Parlamentu Europejskiego w latach 2012-2017, przewodniczący SPD
22 grudnia 2025
22 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Judyta, Ksawera i Zenon
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1135 – Stefan z Blois został koronowany na króla Anglii
- 1785 – urodził się polski szlachcic Adam Kasper Mierosławski, oficer armii Napoleona, uczestnik powstania listopadowego
- 1815 – urodził się szwajcarski historyk prawa oraz badacz starożytności Johann Jakob Bachofen (na portrecie), który wprowadził pojęcie matriarchatu
- 1840 – w Collège de France w Paryżu Adam Mickiewicz wygłosił pierwszy z cyklu wykładów na temat literatury słowiańskiej
- 1880 – zmarła brytyjska pisarka George Eliot (Młyn nad Flossą, Miasteczko Middlemarch)
- 1965 – premiera filmu Doktor Żywago w reżyserii Davida Leana z Omarem Sharifem w roli tytułowej, na podstawie powieści Borisa Pasternaka
- 1990 – Lech Wałęsa (na fotografii) został zaprzysiężony na prezydenta RP; tego samego dnia na Zamku Królewskim w Warszawie insygnia władzy prezydenckiej przekazał mu przybyły z Londynu prezydent na wychodźstwie Ryszard Kaczorowski
24 grudnia 2025
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1800 – w Paryżu doszło do nieudanego zamachu bombowego na Napoleona Bonapartego
- 1850 – zmarł francuski ekonomista Frédéric Bastiat (na portrecie), przedstawiciel francuskiej ekonomii klasycznej, autor pamfletów (najbardziej chyba znany to Petycja producentów świec), w których polemizował z protekcjonistami i socjalistami
- 1865 – w Pulaski w stanie Tennessee sześciu weteranów założyło Ku Klux Klan
- 1935 – zmarł austriacki kompozytor Alban Berg, przedstawiciel drugiej szkoły wiedeńskiej, jeden z prekursorów muzyki atonalnej, autor opery Wozzeck
- 1945 – urodził się brytyjski basista i wokalista Lemmy Kilmister (na zdjęciu), założyciel zespołu muzycznego Motörhead
- 1975 – zmarł amerykański kompozytor muzyki filmowej Bernard Herrmann, twórca ścieżki dźwiękowej do takich filmów jak Zawrót głowy i Psychoza Alfreda Hitchcocka, Fahrenheit 451 François Truffauta, czy Taksówkarz Martina Scorsese
26 grudnia 2025
26 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Dionizy, Szczepan i Wincencja
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 795 – Leon III został papieżem
- 1655 – potop szwedzki: w nocy 26 na 27 grudnia zakończyło się nieudane oblężenie Jasnej Góry
- 1800 – urodził się polski astronom i przyrodnik Jan Baranowski (na obrazie)
- 1820 – Adam Mickiewicz napisał Odę do młodości
- 1935 – w amerykańskim stanie Wirginia utworzono Park Narodowy Shenandoah
- 1935 – urodził się polski pisarz, scenarzysta filmowy i telewizyjny, dramaturg oraz publicysta Kazimierz Orłoś
- 1975 – do eksploatacji wszedł radziecki samolot ponaddźwiękowy Tu-144 (na fotografii)
28 grudnia 2025
28 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Antoni, Cezary i Teofila
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1885 – w Mumbaju założono Indyjski Kongres Narodowy
- 1895 – Wilhelm Conrad Röntgen opublikował pierwszy artykuł o odkryciu promieniowania rentgenowskiego (promieni X); tegoż dnia w Paryżu, w Salon indien kawiarni Grand Café odbył się pierwszy komercyjny pokaz kinowy zorganizowany przez braci Augusta i Louisa Lumière, projekcja obejmowała 10 filmów, a pierwszym filmem pokazanym publicznie w dziejach kinematografii było Wyjście robotników z fabryki
- 1925 – śmiercią samobójczą zmarł rosyjski poeta Siergiej Jesienin (na fotografii)
- 1945 – zmarł amerykański prozaik i dziennikarz Theodore Dreiser, przedstawiciel naturalizmu w literaturze amerykańskiej
- 1955 – urodził się chiński pisarz i literaturoznawca Liu Xiaobo, dysydent, uczestnik protestów na placu Tian’anmen w 1989, sygnatariusz Karty 08, więzień polityczny, laureat Pokojowej Nagrody Nobla (napis w Warszawie)
30 grudnia 2025
30 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Anizja, Eugeniusz i Sewer
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1525 – zmarł niemiecki przedsiębiorca Jakob Fugger, znany jako „der Reiche” czyli „Bogaty”, przedstawiciel rodu Fuggerów, jeden z najzamożniejszych ludzi ówczesnych czasów, współzałożyciel spółki Ungarischer Handel, która szybko zmonopolizowała niemal cały rynek związany z produkcją i handlem miedzią
- 1865 – urodził się brytyjski pisarz Rudyard Kipling (na fotografii), apologeta kolonializmu, autor alegorycznej Księgi dżungli, laureat literackiej Nagrody Nobla
- 1905 – w Theater an der Wien w Wiedniu odbyła się prapremiera operetki Wesoła wdówka z muzyką Franza Lehára
- 1970 – urodził się polski operator filmowy i reżyser Marcin Koszałka, autor filmów dokumentalnych Deklaracja nieśmiertelności, Będziesz legendą, człowieku
- 1975 – urodził się amerykański golfista Eldrick „Tiger” Woods (na zdjęciu)
- 2010 – zmarł arubijski tancerz i piosenkarz Roberto Alfonso Farrel, wokalista zespołu Boney M., jego ciało znaleziono w hotelu w Petersburgu, dokąd przyjechał z koncertami