گریگری کلنڈر
گریگری کلنڈر ساری دنیا چ سب توں بوہتا ورتیا جان والا کلنڈر اے اینوں پوپ گریگری نے 1582 چ ٹوریا سی۔
عیسوی تقویم جسنوں اردو پنجابی وچ سال دے بعد ء نال دکھایا جاندا اے(مثلاً 2007ء)، اوہ تقویم اے جس وچ وقت دا حساب حضرت عیسیٰ علیہ السلام دی پیدائش توں لگایا جاندا اے اگرچہ اس گل وچ اختلاف اے کہ حضرت عیسیٰ علیہ السلام دی پیدائش دا سال کیہڑا سی۔ اس وچ زمانے دے نال نال تبدیلیاں ہوندیاں رہیاں نیں مثلاً پوپ گریگوری نے سولہویں صدی وچ تاحال آخری قابلِ ذکر تبدیلی کیتی سی اسی لئی اسنوں گریگورین تقویم وی کہندے نیں۔
ورتوں
[سودھو]ایہ کلنڈر ساری دنیا وچ ورتیا جاندا اے۔ ایہہ جولیئن کلنڈر دا سودھیا روپ اے۔ پوپ گریگوری نے سولھویں صدی وچ اس وچ آخری قابل-اے-ذکر تبدیلی کیتیاں سن اس لئی اسنوں گریگوریئن کلنڈر کیہا جاندا اے۔
دناں دا حساب
[سودھو]گریگوریئن کلنڈر دی مول اکائی دن ہندی اے۔ 365 دناں دا اک سال ہندا اے، پر ہر چوتھا سال 366 دن دا ہندا اے جس نوں لیپ دا سال کہندے ہن۔ سورج اتے مشتمل پنچانگ ہر 146,097 دناں بعد دہرایا جاندا اے۔ اسنوں 400 سالاں وچ ونڈیا گیا اے۔ اتے ایہہ 20871 ہفتے دے برابر ہندا اے۔ ایہناں 400 سالاں وچ 303 سال عامَ سال ہندے ہن اتے 97 لیپ دے سال۔
لاگو
[سودھو]ایہہ کیلنڈر کیتھولک پوپ گریگری تیرھویں نے 1582 وچ تیار کر کے لاگوُ کیتا سی۔ اس توں پہلاں جولیئن کیلنڈر لاگوُ سی۔ جولیئن کیلنڈر دا آخری دن 4 اکتوبر، 1582 سی (اتے ادوں جوڑ گنتی وچ 10 دن دا فرق ہون کارن) گریگوریئن کیلنڈر دا پہلا دن 15 اکتوبر سی۔ اس نوں سبھّ توں پہلاں 1582 وچ ہی کیتھولک دیساں سپین، پورتگال تے اٹلی نے لاگوُ کیتا سی۔ فرانس نے 9 دسمبر، 1582 نوں منّ لیا اتے اتھے اگلا دن 20 دسمبر سی (اوہناں وی 10 دن ختم کر دتے) سن۔ پہلاں تاں اس نوں صرف کیتھولک دیساں نے ہی لاگوُ کیتا پر پھر 1700 وچ پروٹیسٹینٹ دیساں نے وی منظور کر لیا۔ انگلینڈ نے اس کیلنڈر نوں 1752 وچ لاگوُ کیتا، اتھے 2 ستمبر، 1752 توں اگلا دن 14 ستمبر سی (ہن 11 دن ایڈجسٹ کرنے پئے سن)۔ روس نے اس نوں 1 فروری، 1918 توں لاگوُ کیتا پر اتھے 31 جنوری، 1918 توں اگلا دن 14 فروری سی (13 دن دا فرق ایڈجسٹ کرن کر کے)۔ یورپ وچ یونان نے اس کیلنڈر نوں سبھّ توں بعد وچ لاگوُ کیتا سی؛ اتھے 15 فروری، 1923 توں اگلا دن (13 دن دا فرق ایڈجسٹ کرن کر کے) 1 مارچ بنیا سی۔ سکھ تواریخ وچ 1698–99 وچ وساکھی 29 مارچ نوں سی، پر 1763 وچ 10 اپریل نوں آؤن دا کارن ایہہ سی کہ برطانوی حکومت نے 1752 وچ اس کیلنڈر نوں برطانوی ہند وچ لاگوُ کر لیا سی تے اس نال وچکارلے 12 دن ایڈجسٹ ہو گئے سن۔
تفصیل
[سودھو]گریگورین تقویم نوں باراں مہینےآں وچ تقسیم کیتا جاندا اے۔
| شمار | نام | دن |
|---|---|---|
| 1 | جنوری | 31 |
| 2 | فروری | 28 یا 29 |
| 3 | مارچ | 31 |
| 4 | اپریل | 30 |
| 5 | مئی | 31 |
| 6 | جون | 30 |
| 7 | جولائی | 31 |
| 8 | اگست | 31 |
| 9 | ستمبر | 30 |
| 10 | اکتوبر | 31 |
| 11 | نومبر | 30 |
| 12 | دسمبر | 31 |