30. 6.
(Preusmjereno sa stranice 30. lipnja)
| Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartsr. |
| Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartsb. |
| Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartsb. |
30. lipanj/jun (30. 6.) je 181. dan godine po gregorijanskom kalendaru (182. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 184 dana.
Događaji
uredi- 1520. — Tokom španskog osvajanja Meksika, u Tenočtitlanu, gde je kasnije izgrađen Sijudad Meksiko, ubijen poslednji car Asteškog carstva Montezuma II Ksokojocin.
- 1859. — Čarls Blondin pred 25.000 gledalaca preko razapetog konopca prešao iznad Nijagarinih vodopada, iz SAD u Kanadu.
- 1876. — Srbija i Crna Gora, u savezništvu s Rusijom, objavile rat Turskoj.
- 1908. — U istočni Sibir pao meteor od čije eksplozije se osetilo podrhtavanje tla i u centralnoj Evropi.
- 1913. — Naredbom bugarskog cara Ferdinanda izvršen prepad na srpsku i grčku vojsku u Makedoniji. Usledila bitka na Bregalnici kojom je počeo Drugi balkanski rat, u koji je 10. jula ušla i Rumunija, zaposevši severnu Bugarsku. Rat završen mirom u Bukureštu 10. avgusta iste godine.
- 1930. — Velika Britanija priznala nezavisnost Iraka, koji je na međunarodnoj konferenciji u San Remu 1920. proglašen za britansko mandatno područje.
- 1934. — Uz podršku vojnih krugova Hitler, pod optužbom da su pripremali zaveru, likvidirao na stotine bliskih saradnika, "Noć dugih noževa", među njima Ernsta Rema i Gregora Štrasera.
- 1936. — Etiopski car Haile Selasije I uputio, u sedištu Lige naroda, apel za pomoć povodom invazije Italije na Etiopiju. Liga naroda odredila sankcije protiv Italije, ali one nisu poštovane.
- 1943. — Američke trupe iskrcale se u Drugom svetskom ratu na ostrvo Nju Džordžija. Tokom operacije oboren 121 japanski avion.
- 1948. — Jugoslovenska štampa objavila Rezoluciju Informacionog biroa komunističkih i radničkih partija o stanju u Komunističkoj partiji Jugoslavije i odgovor Centralnog komiteta KPJ kojim se odbacuju optužbe iznete u Rezoluciji. Crvena Armija je duž Jugoslovenske granice sa Bugarskom Rumunijom i Mađarskom počela gomilati svoje trupe , čekajući Staljinovu komandu za napad i okupaciju Jugoslavije .
- 1950. — Predsednik SAD Hari Truman izdao naređenje američkim trupama stacioniranim u Japanu da pomognu Republici Koreji da odbije napad Severne Koreje.
- 1960. — Republika Kongo proglasila nezavisnost od Belgije. Za prvog predsednika izabran Džozef Kasavubu, a za premijera Patris Lumumba.
- 1963. — Kardinal Đovani Batista Montini ustoličen kao papa Pavle VI, čiji je pontifikat obeležen sprovođenjem ideje o pomirenju sa ostalim hrišćanskim crkvama.
- 1971. — Tri sovjetska astronauta poginula prilikom prizemljenja sovjetskog vasionskog broda Sojuz II, koji je u orbiti oko Zemlje proveo rekordnih 570 časova i 22 minuta.
- 1974. — Čuveni ruski baletski igrač Mihail Barišnjikov napustio, tokom turneje u Kanadi, ansambl baleta Boljšoj teatra i ostao da živi na Zapadu.
- 1989. — Sudanski general Omar Hasan al Bašir u državnom udaru oborio vladu Sadeka al Mahdija.
- 1995. — Vlada u Sarajevu prekinula sve kontakte sa specijalnim izaslanikom Ujedinjenih nacija Jasušijem Akašijem optužujući ga za popustljiv stav prema bosanskim Srbima.
- 1996. — Pod snažnim pritiskom međunarodne zajednice i predsednika Srbije Slobodana Miloševića predsednik Republike Srpske Radovan Karadžić preneo predsednička ovlašćenja na potpredsednicu RS Biljanu Plavšić.
- 1997. — Kina zvanično preuzela kontrolu nad Hong Kongom posle 156 godina britanske kolonijalne uprave.
- 1999. — Škotska posle skoro 300 godina ponovo dobila svoj parlament.
- 2001. — Grupa huligana i političkih ekstremista pretukla, na Trgu Republike u Beogradu, nekoliko homoseksualaca i sprečila održavanje prve "Gej parade" u Srbiji.
- 2001 - Jugoslovenska glumica Tijana Kondić na filmskom festivalu u Puli, u Hrvatskoj, dobila Zlatnu arenu za najbolju žensku ulogu, za film "Nataša". To je bilo prvo učešće filma iz Jugoslavije na tom festivalu od raspada SFRJ.
- 2001 - Premijer Belgije Gaj Verhofštad posetio Kongo. To je prva poseta nekog belgijskog zvaničnika toj afričkoj zemlji posle "hladnog rata" i prekida odnosa koji su trajali 20 godina.
Rođenja
uredi- 1470. — Šarl VIII, kralj Francuske..
- 1810. — Stanko Vraz, hrvatski književnik († 1851.).
- 1878. — Franjo Hanaman, hrvatski izumitelj, znameniti kemičar i metalurg, izumitelj prve ekonomične električne žarulje s metalnom niti († 1941.).
- 1893. — Walter Ulbricht, njemački političar i državnik († 1973.).
- 1911. — Čzeslaw Milosz, poljski pjesnik i dobitnik Nobelove nagrade za književnost.
- 1917. — Lena Horne, američka pjevačica, glumica, plesačica i aktivistica za zaštitu ljudskih prava († 2010.).
- 1929. — Vlastimir Đuza Stojiljković, srpski glumac († 2015.).
- 1933. — Tomislav Ivić, hrvatski nogometni trener i izbornik.Najtrofejniji hrvatski i jedan od najtrofejnijih svjetskih trenera († 2011.).
- 1949. — Alain Finkielkraut, francuki filozof i esejist.
- 1893. — Harold Laski, britanski političar i društveni teoretičar. .
- 1957. — Ilene Chaiken, američka scenaristkinja i producentkinja.
- 1961. — Ksenija Pajić, hrvatska filmska i kazališna glumica.
- 1962. — Predrag Bjelac, srpski glumac.
- 1964. — Jürgen Klinsmann, njemački nogometaš i trener (--).
- 1966. — Mike Tyson, američki bokser.
- 1968. — Mirko Vičević, bivši crnogorski vaterpolist i trener hrvatske nacionalnosti.
- 1968. — Volker Zerbe, umirovljeni njemački rukometaš i reprezentativac.
- 1975. — Ralf Schumacher, njemački vozač Formule 1.
- 1985. — Michael Phelps, američki plivač (--).
- 1986. — Fredy Guarín, kolumbijski nogometaš.
.
Smrti
uredi- 1910. — Ivan Trnski, hrvatski književnik (* 1819.).
- 1938. — Milan Rakić, srpski pisac, pozorišni kritičar i diplomata. .
- 1974. — Alberta King, majka Martina Lutera Kinga. .
- 1992. — Nevzet Nanić, komandir voda za specijalna dejstva "Gazije"; brat komandira Izeta Nanića.
- 2001. — Čet Atkins, legendarni kantri-gitarista.
- 2015. — Leonard Starr, američki karikaturist i crtač stripova (* 1925.).
Blagdani
uredi.
Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar