Gazi Husrev-beg

Gazi Husrev-beg (osmanski turski: غازى خسرو بیگ Ghāzī Khuṣrow Beg; moderni turski: Gazi Hüsrev Bey; 14801541) je bio upravnik Bosanskog sandžaka u Osmanskom carstvu u prvoj polovini 16. veka. Bio je vojni strateg i smatra se najznačajnijim namesnikom osmanske Bosne.

Turbe Gazi Husrev-bega u haremu njegove džamije

Poreklo

uredi

Rođen je u Seresu u Grčkoj. Njegov otac, Ferhat-beg, je bio iz Trebinja, dok mu je majka bila kćerka sultana Bajazita II. Ferhat-beg je poginuo u borbi 1486. godine.[1] Pošto je i majka Husrev-bega rano umrla on je odrastao u dvoru Osmanskog carstva pošto je bio sultanov unuk.[1]

Diplomatska karijera

uredi

Husrev-beg je počeo svoju karijeru kao diplomata, tako što je bio u pratnji svog ujaka Mehmeda koji je 1503. godine bio postavljen za namesnika Krima i bio izaslanik na ruskom dvoru, gde je upoznao i ruskog kneza. Kada je njegov ujak Mehmed umro 1504. godine, on je postavljen za beglerbega u Skadru.[1]

Ratno iskustvo

uredi

Gazija ili gazi (tj. pobednik) je (počasna) titula dodeljivana istaknutim vojnim vođama u islamskim zemljama i društvima. Husrev-begu je dodeljena titula gazi 1521. godine zbog njegovih zasluga u osvajanju Beograda (jedna od počasnih titula Kemala Ataturka je bila Gazi). Gazi Husrev-beg je ratovao protiv Mletačke republike, Mađarske i ostatka Bosanskog kraljevstva koje se bunilo protiv Osmanskog carstva. Za manje od tri godine osvojio je Knin, Skradin i Ostrovicu. Nakon ratnih uspeha, Gazi Husrev-beg je odlukom carske vlade imenovan za upravnika Bosanskog sandžaka.

Pod vođstvom Gazi Husrev-bega, Osmanska vojska je brzo napredovala u ratovanju. Gazi Husrev-beg je takođe osvojio utvrđene gradove Greben, Soko Grad, Jezero, Vinac, Vrbaški Grad, Livač, Karmatin, Bočac, Udbinu, Vranu, Modruč i Požegu.

Graditeljska dela

uredi

Osim vojnih uspeha, Gazi Husrev-beg je imao ogroman uticaj na razvoj čitavog Bosanskog sandžaka, naročito grada Sarajeva. Obnovio je Carevu džamiju i izgradio čuvenu Gazi Husrev-begovu džamiju, biblioteku, medresu, sahat-kulu, bolnicu i mnoge druge poznate zgrade.

Progon katolika

uredi

Za vreme prvog Gazi Husrev-begovog upravljanja Bosnom (1521-1525) dolazi do pojačanog progona katolika. U tom razdoblju porušeni su franjevački samostani i crkve u Fojnici, Visokom, Konjicu, Kreševu i Kraljevoj Sutjesci, a franjevci rasterani. 1523. vlasti su uhapsile franjevačkog provincijala Stjepana Vučilića i još 12 drugih fratara. Provincijal je uspeo da pobegne, a ostali su u Sarajevu pogubljeni.[2][3]

Gazi Husrev-beg je izgubio život u bici u Crnoj Gori 1541. godine. Njegovo telo je preneto u Sarajevo i sahranjeno u haremu njegove džamije. Postoji mit o tome da su Drobnjaci iz Crne Gore dobili ime po tome što je tamo sahranjen drob Gazi Husrev-bega.[4] Iznad vrata na turbetu piše: Neka svaki dan milost Božija i blagoslov na njeg pada.

Povezano

uredi

Vanjske veze

uredi

Reference

uredi
  1. 1,0 1,1 1,2 „Biografija Gazi Husrev-bega na internet sajtu njegove zadužbine”. Arhivirano iz originala na datum 2012-04-05. Pristupljeno 16. jul 2010. 
  2. Julijan Jelenić, Kultura i bosanski franjevci, I, "Prva hrvatska tiskara" Kramarić i M. Raguz, Sarajevo 1912, str. 125.
  3. Anđelko Barun, Svjedoci i učitelji: Povijest franjevaca Bosne Srebrene, Svjetlo riječi, Sarajevo - Zagreb 2003, str. 157-158.
  4. „Navod iz knjige koju je napisao Safvet-beg Bašagić objavljen na internet sajtu Gacko u tekstu iz knjige Hrvatsko kolo”. Arhivirano iz originala na datum 2011-01-08. Pristupljeno 16. jul 2010. 
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy