వంతెన

వంతెన (Bridge) వివిధ అవసరాల కోసం మనిషి నిర్మించిన కట్టడాలు. వంతనను సంస్కృతంలో సేతువు అంటారు. ఇవి ఎక్కువగా నదులు, రహదారి, లోయలు మొదలైన భౌతిక అడ్డంకుల్ని అధిగమించడానికి నిర్దేశించినవి. రహదార్లను ఎంత బ్రహ్మాండంగా నిర్మించినా అవి నదుల దగ్గర ఠపీమని ఆగిపోతె ప్రయోజనముండదు. రోడ్లు ఎంత ముఖ్యమో వంతెనలు కూడా అంతే అవసరం.

చరిత్ర

మొట్టమొదటి వంతెనలు పొడుగాటి చెట్లతో నిర్మించేవారు. రెడు గట్టుల మీద చివరలు ఆనుకొని ఉండేలా చెట్లను కాలువకు అడ్డంగా వేసి, ఈ ఏర్పాటును వంతెనగా ఉపయోగించేవారు. క్రీ.పూ. 450 ప్రాంతంలో బల్ల కట్టు తో తాత్కాలిక వంతెనలు ఏర్పరచి వాటికి ఊత గా పడవలను వాడేవారు. కాలువ మధ్య లో రెండు, మూదు చోట్ల రాతి స్తంభాలను కత్టి, వాటిపై దూలాలను పరచి వంతెనగా వాడటం తరువాత ప్రారంభమైంది. ఇలాంటి వంతెనని బేబిలాన్ లో యూఫ్రటిస్ నదికి అడ్డంగా నిర్మించారని ప్రతీతి. ప్రాచీన చైనా లో అనేక నదులకు అడ్డాంగా తాళ్ళ వంతెనలు నిర్మించారు. ఇందులో పొడుగాటి వేదికను తాళ్ళతో గానీ, గొలుసుతో గానీ వేలాడదీస్తారు. 200 అడుగుల పొడవు గల ఇలాంటి వంతెనలు పెరు దేశంలోని 'ఇంకా' సామ్రాజ్యంలో కూడా వాడుకలో ఉండేవి.

వంతెనలలో రకాలు

ఇనుప వంతెనలు

కేవలం ఇనుమును మాత్రమే ఉపయోగించి నిర్మించబడే వంతెనలు. భారతదేశములో ఇలాంటివి ఎక్కువగా బ్రిటిష్ వారి కాలములో నిర్మించబడ్డాయి. ఇనుప కమ్ములు, ఇనుప దూలాలను వినియోగించి నిర్మించిన ఇలాంటి వంతెనలు ఇప్పటికీ చెక్కుచెదరక నిలిచి ఉన్నాయి.

కాంక్రీటు వంతెనలు

కాంక్రీటును ఇనుప చట్రాలలో పోసి తయారుచేసే పలకలతో, స్తంబాలతో నిర్మించే వంతెనలు కాంక్రీటు వంతెనలు. ప్రస్తుతము కట్టబడుతున్న అన్ని వంతెనలు ఇంచుమించు ఇలాంటివే. ఇవి ఎంతో పటిష్టంగా ఉండటంతోపాటు ఎక్కువ జీవితకాలాన్ని కలిగిఉంటాయి.

తాళ్ళ వంతెనలు

తాళ్ళతోనూ, వెదురు బద్దలతోను నిర్మించబడేవి తాళ్ళ వంతెనలు. అడవులలో చిన్నచిన్న లోయలను కలుపుటకు, తాత్కాలిక వంతెనలు అవసరమయినపుడు వీటిని ఉపయోగిస్తారు. శాస్త్ర సాంకేతిక రంగాలు అభిబృద్ధి చెందని రోజుల్లో ఎక్కువగా ఈ తాళ్ళ వంతెనలే నిర్మించబడేవి. ప్రస్తుతము పర్యాటక ప్రదేశాల్లో పర్యాటకులను ఆకర్షించుటకు వీటిని నిర్మిస్తున్నారు.

చెక్క వంతెనలు

పూర్తిగా చెక్కతో నిర్మితమయ్యే వంతెనలు చెక్క వంతెనలు. కలపను చెక్కలుగా కోసి వాటిని మేకులు లేదా తాళ్ళతో అతికించి నిర్మిస్తారు. ఇవి తాళ్ళ వంతెనల కన్నా ఎక్కువ జీవిత కాలాన్ని కలిగి ఉంటాయి.

ప్రపంచములో అతి పెద్ద వంతెనలు

• గోల్డెన్ గేట్ వంతెన
• లండన్ వంతెన

భారతదేశంలో వంతెనలు

విజయవాడలో కృష్ణానదిపై ప్రకాశం బ్యారేజి మరియు రైలు వంతెన

రోడ్డు వంతెనలు

• రాజమండ్రిలో గోదావరి నదిపైన వంతెన.
• విజయవాడ లో కృష్ణానది పైన వంతెన
• హైదరాబాదులో మూసీ నది పైన వంతెన.
• శ్రీకాకుళంలో వంశధార నది పైన వంతెన.
• యానాం - ఎదుర్లంక వంతెన
• చించినాడ వంతెన
• ఋషీకేష్ లో గంగా నదిపైన లక్షణ ఝుల.
• కలకత్తాలో హుగ్లీ నదిపై హౌరా వంతెన.

రైలు వంతెనలు

• రాజమండ్రిలో గోదావరి నదిపై నిర్మించిన వంతెన
• విజయవాడ లో కృష్ణానది పై నిర్మించిన వంతెన:ప్రకాశం బ్యారేజి
• రామేశ్వరం లో పంబన్ రైలు వంతెన.