The Fight With Grendel

Darkness comes and Beowulf lies down beside his brave men.
His soldiers are sure
they will not see their
country again. Under
the mist the monster
creeps towards
Heorot. The soldiers
are sleeping, but one
man keeps watch
without blinking. It is
Beowulf. Like a long
shadow Grendel comes
gliding. His hairy hands
rip the hall door off its
hinges. A horrible light
glows from his eyes.
His heart is joyful when
he sees so many
sleeping in the hall, a
fine feast for him. He
must start straight
away.

He grabs the sleeping soldier near him, snaps his bones and
tears him to pieces with claws and teeth. Grendel stuffs the
dead man down in huge mouthfuls, greedily gulping. In no time
he has eaten him all, even the hands and feet.

Grendel puts out his hand to seize the next sleeping man, but
that man's hand comes up to meet him, grasping the monster's
hand firmly in such a strong grip that Grendel is afraid. His finger
joints are cracking. He has never felt a greater hand-grip. He
wants to run back to the moors, to hide in the mist, to find his
own home. Even so, he cannot get away any quicker, for
Beowulf has pinned his arm down.

Now they are wrestling fiercely. Beowulf is on his feet, bending

the arm backwards, pushing back the monster bit by bit.
Benches crash to the ground. Grendel roars with pain and fury.
Beowulf's warriors rush to help him, striking with their swords.
They will save their leader's life if they can. They do not know at
first that no iron weapon can wound that beast.

The din of that fight is dreadful to hear - the shrieks of the

monster, the shouts of men. Outside the hall, the Danes hear it
and tremble with fear. Up and down these fierce enemies fight.
The hall shakes as if it must fall down. The finely carved tables
are knocked over and smashed against the walls as Grendel
tries desperately to shake Beowulf off. But Beowulf remembers
the words spoken last night and he holds on tight.

A huge wound opens in Grendel's shoulder. The muscles burst

apart, his arm is torn away. With a scream Grendel flees from
the hall leaving his arm. He knows he will die. Strong-hearted
Beowulf is given glory in his struggle. He has done what he
boasted he would, he has freed the Danes from fear. The great
grabbing arm of Grendel, from the shoulder to the claws, he
hangs above the doorway of Heorot as a sign to all who see it.
(SUMMARY OF BIAG NI LAM-ANG)

Don Juan and his wife Namongan lived in Nalbuan, now part of
La Union in the northern part of the Philippines. They had a son
named Lam-ang. Before Lam-ang was born, Don Juan went to
the mountains in order to punish a group of their Igorot enemies.
While he was away, his son Lam-ang was born. It took four
people to help Namongan give birth. As soon as the baby boy
popped out, he spoke and asked that he be given the name
Lam-ang. He also chose his godparents and asked where his
father was.

After nine months of waiting for his father to return, Lam-ang

decided he would go look for him. Namongan thought Lam-ang
was up to the challenge but she was sad to let him go. During
his exhausting journey, he decided to rest for awhile. He fell
asleep and had a dream about his father’s head being stuck on
a pole by the Igorot. Lam-ang was furious when he learned what
had happened to his father. He rushed to their village and killed
them all, except for one whom he let go so that he could tell
other people about Lam-ang’s greatness.

Upon returning to Nalbuan in triumph, he was bathed by women

in the Amburayan river. All the fish died because of the dirt and
odor from Lam-ang’s body.

There was a young woman named Ines Kannoyan whom Lam-

ang wanted to woo. She lived in Calanutian and he brought
along his white rooster and gray dog to visit her. On the way,
Lam-ang met his enemy Sumarang, another suitor of Ines whom
he fought and readily defeated.

Lam-ang found the house of Ines surrounded by many suitors

all of whom were trying to catch her attention. He had his
rooster crow, which caused a nearby house to fall. This made
Ines look out. He had his dog bark and in an instant the fallen
house rose up again. The girl’s parents witnessed this and
called for him. The rooster expressed the love of Lam-ang. The
parents agreed to a marriage with their daughter if Lam-ang
would give them a dowry valued at double their wealth. Lam-ang
had no problem fulfilling this condition and he and Ines were
married.

It was a tradition to have a newly married man swim in the river

for the rarang fish. Unfortunately, Lam-ang dove straight into the
mouth of the water monster Berkakan. Ines had Marcos get his
bones, which she covered with a piece of cloth. His rooster
crowed and his dog barked and slowly the bones started to
move. Back alive, Lam-ang and his wife lived happily ever after
with his white rooster and gray dog.
Bernardo Carpio

Once upon a time, there was a couple who lived in one of the
many mountains of San Mateo, Rizal. The man and the woman
were very poor and led a very hard life. But one day, amidst all
their poverty and hardships, came a bundle of joy and
happiness. The man and the woman were given the gift of the
birth of a big, beautiful, and healthy baby boy. They named their
newborn son Bernardo Carpio and he became his parents’ most
precious treasure.

Like any other kid, Bernardo loved to play. But something was
noticeably very different about Bernardo. Unlike the other kids,
Bernardo had the power of extraordinary strength.

It was said that when Bernardo was still a baby crawling on all
fours, all the floorboard nails that he hooked with his tiny
fingernails were pulled out from their very places. When
Bernardo was still learning how to walk, any railing that he used
for support was destroyed and splintered into pieces. And
anytime Bernardo’s parents gave him a new toy to play with, the
toy would break and become crushed in the palms of his small
hands.

As Bernardo grew up to be a handsome young man, his power

doubled and increased even more. He soon became renowned
not only for his power of extraordinary strength, but also for his
dashing good looks. Furthermore, Bernardo possessed great
courage and bravery that were second to none. Everyone knew
that Bernardo could easily beat any man so no one would dare
face Bernardo Carpio in a match of strength and bravery.

Not like other typical guys, Bernardo was not interested in

merriment, social gatherings, and other festivities. The
loveliness of all the beautiful young women in his town did not
appeal to him. What really captivated Bernardo was the forest.

Bernardo found his real happiness in the forest. The part where
the trees were the thickest and the densest is where he often
stayed. There is where he spent time with and sought the
company of his close friends, the animals of the forest.

In the forest that Bernardo frequented lived an enchanted

creature. This enchanted creature was a very big and a very
strong male. However, the creature also had the ugly manner of
envying and causing harm to others. The enchanted creature
had seen Bernardo many times during the innumerable visits
that he had made to the forest.
It did not take long before the begrudging and hateful enchanted
creature got wind of Bernardo’s fame for his extraordinary
strength.

The enchanted creature was sure that the young man would be
no match against his own power and strength. One day, the
enchanted creature waited for Bernardo to come into the forest.
As soon as he saw Bernardo, he immediately challenged him to
a duel. Bernardo was not one to back down from any fight so he
accepted the challenge right away.

And so the two fought. This was followed by many different

battles in which both of them made use of their power of great
strength. And in every single one of them, the enchanted
creature lost.

They separated after a long and arduous battle. The enchanted

creature left but not without hatred in his heart for the one that
defeated him. He waited for the right time and the right
opportunity to exact revenge on Bernardo for the loss and
shame that he had suffered in his hands.

When the enchanted creature was able to chance upon

Bernardo once again, he invited him to a hidden area of the
forest. In that area were two enormous slabs of stone that were
positioned on either side of the place. In the middle of those two
stone slabs was where the enchanted creature dwelled. The
creature told Bernardo to go ahead and enter the place. As soon
as Bernardo reached the spot right in the center of the two
stones, the enchanted creature vanished into thin air. And
suddenly, the two stone slabs started to fall towards Bernardo.
Using his extraordinary strength, Bernardo fought against the
stones’ massive weight and size to prevent them from crushing
him.

According to the elders, Bernardo Carpio is still in the same

place, holding those two stones. And every time an earthquake
occurs, it is said that it is because of Bernardo Carpio moving
and wishing to break free.
Mariang Makiling

Maria Makiling is said to be the mysterious fairy guarding Mount

Makiling. No one knows how old she is. It is believed she is as
old as the mountain itself. The very few people who have seen
her wandering around the thick forest of Makiling say she is tall
and graceful, with brown skin, deep black eyes, and hair almost
touching the ground. Deer hunters have seen her standing on
the edge of a cliff on moonlit nights, with her long hair floating in
the air and her singing echoing throughout the deep valleys.

Mariang Makiling likes to appear after a storm. She strolls

around the woods to straighten broken trunks, replace nests on
the branches of trees, mend the wings of butterflies, and clear
the streams of fallen twigs and logs. As she walks around, all
signs of the storm disappear; roses and orchids bloom, birds
chirp with glee, and deer run around once again.

Mariang Makiling is also known to have a good heart. She would

appear as a young girl to help old women gather firewood. She
would then slip gold nuggets, coins, and jewels into their
bundles of wood. She would also invite tired hunters to her
home where she will serve them a warm meal and cold drinks.
She often gives them a small parting gift of ginger, which
hunters discover to have turned into gold when they arrive
home.

Many of those who were granted Mariang Makiling’s generosity

knows well how to repay her kindness. They thus leave on the
grounds of Mount Makiling a hen that is less than one year old
and with feathers as white as milk. White hens are her favourite
treats.

Mariang Makiling has often appeared as an old woman begging

for food from hunters. She does this to test their kindness to
those in need. People who refuse to help her are chased away
from the forest with the sound of howling monsters hiding in the
shadows of the woods.

As time went by people saw less of Mariang Makiling. She no

longer appears to people to bring them gifts of gold and jewels.
Hunters have no one to turn to when they are hungry and thirsty.

Many blame Mariang Makiling’s disappearance from the forest

on the people who do not return her generosity. Others say that
the cutting of trees and excessive hunting of wild animals have
greatly disappointed Mariang Makiling that she refuses to come
out anymore. But the tale of the mysterious fairy of Mount
Makiling lives on.
THE LEGEND OF MOUNT MAYON

There once lived a chieftain in a village in the Province of Albay.

He had a daughter named Magayon who was not only beautiful
but was also kind – to rich and poor alike.

Because of Magayon’s beauty and kindness, she had many

suitors who vied for her love. The suitor she fell in love with was
a young named Matapang. His father was one of the fighters of
Magayon’s father. Since Matapang was not of noble birth,
Magayon’s father did not favor of him as a suitor of her
daughter. But this did not prevent her from accepting Matapang.

Another of Magayon’s suitors was Maraut., a son of another

chieftain who ruled a neighboring village. He was overbearing
and boastful and because his parents were rich and powerful,
Magayon’s father favored him among all the suitors. Magayon
was not happy over her father’s decision. She went to Matapang
and told him about it. So the two lovers thought of was by which
they might solve the problem.

After considering the matter for some time, Magayon and

Matapang Decided that the best solution to the problem was for
them to elope. They agreed on a certain date for carrying out
their plan. Magayon told her lover that on the night of the
appointed date, he should wait for her near the river.

The lovers didn’t know that Maraut was able to learn of their
plan. Without delay, Maraut went to Magayon’s father and
informed him of what Magayon and Matapang intended to do.

On the night of the appointed date, Matapang returned and, as

agreed upon, he waited for Magayon near the river. No sooner
had the two lovers met than the men of Magayon’s father went
after them.

Upon seeing the group of men approaching them, Magayon and

Matapang run as fast as they could to the forest. But since it
was dark and they could not see the way very well, they were
overtaken by the men of Magayon’s father. One warrior hit
Matapang with an arrow and the lover of Magayon fell and died
instantly.

Upon seeing her lover fall, Magayon grieved and with tears
flowing down her face, she continued to run. Then she got
entangled in a thorny bush which was the abode of fierce and
poisonous snakes. The snakes bit Magayon and, despite the
efforts of medicine men to save her, she died.
Magayon’s father grieved over his daughter’s death, and he and
his men buried her right on the spot where she died. Then they
went back to the village. That night, a violent storm suddenly
came, and there was rain and thunder and lightning.

When morning came, Magayon’s father returned to the place

where Magayon had been buried. To his amazement, he saw
that the mount on top of Magayon’s grave had risen to become
a mountain with a perfect cone. The mountain is now called
Mount Mayon, in honor of Magayon, the unfortunate lover of
Matapang.
The Legend of Mount Kanlaon

There once lived on the island of Negros a princess named

Anina who lived a very sheltered life.

One day, Anina overheard her father talking to the kingdom’s

chief priestess. The priestess was frantic about a report that
they could not find a single maiden who was unblemished.

Later, Anina asked her father what it was all about, and the king
finally broke down. There had long been a seven-headed
dragon threatening the kingdom, and the monster could only be
appeased if an unblemished maiden was sacrificed to it.

In fear, all the women in the kingdom had cut themselves to

disqualify themselves from the sacrifice. Parents cut their own
baby girls so as to spare the infants from the sacrifice. But the
king and the queen couldn’t bring themselves to mar their
daughter’s beauty, and so Anina was the only remaining
unscarred female in the kingdom.

Anina did not weep. Instead, she willingly offered herself for the
sacrifice. Fortuitously, on the day she was to be brought to the
mountain where the dragon lived, a man calling himself Khan
Laon appeared. (Khan in his language meant a noble lord.) He
said he came from a kingdom far away in order to slay the
dragon and spare Anina’s life.

No one believed the dragon could be killed, but Khan Laon

insisted that his ability to talk to animals would help him. He
asked the help of the ants, the bees and the eagles.

The ants swarmed over the dragon’s body and crept under its
scales to bite its soft, unprotected flesh, while the bees stung the
fourteen eyes of the dragon till it was blind. The largest eagle
carried Khan Laon to the mountain where he was able to easily
chop off the seven heads of the writhing beast.

In gratitude, the king gave Khan Laon his daughter Anina to be

his bride, and the people named the mountain after the noble
lord.

And that is how, according to the story, Mount Kanlaon got its
name. That it is a volcano is because of the spirt of the dead
dragon.
Mount Sinukuan

There is a beautiful legend about Mt. Arayat. The legend says

that Mt. Arayat is a home of an enchanted lady who is a sort of
fairy godmother. This lady is popularly known as Mariang
Sinukuan.Maria Sinukuan Mariang Sinukuan is said to be a
beautiful lady. Her black hair, is naturally curled, reaches down
to her ankles. Her eyes are framed by long lashes which are
black. Her eyebrows are arched. Her nose which is beautifully
either too high or too flat is finely chiseled. Her lips are well
formed. Her skin is a flowless brown. Her clothes are made of
white flowing robe. But Mariang Sinukuan is not only known for
her physical beauty. Far more beautiful is her character for she
possesses a kind and generous heart. Never was it known of
her not to help those who needed her help.

Once upon a time, they say that Mt. Arayat abounded in all
kinds of fruit trees. Aside from the fruit trees, it is said that
animals of all kinds once roamed this mountain. The strange
thing about this fruit trees and animals is that the fruit trees bore
exceptionally big fruits all the year round and the animals was
no other than Mariang Sinukuan. These fruit trees and animals,
Mariang Sinukuan used to distribute to the poor. Needy families
often woke up on the morning to see at their doorsteps fruits and
animals for their needs. They knew it was Mariang Sinukuan
who left this foods while they were sleeping. How grateful the
people were to be graced by the enchanted lady. And to show
their gratitude and respect they never tried to go to her hide-out
in the mountain. The people considered her home as a sacred
place.

But such was not always the case. There came a time when
the people were no longer satisfied with what the enchanted
lady left at their doorsteps. They wanted to get more.

One day, some young men decided to go up Mt. Arayat. They

wanted to get more of Mariang Sinukuan's fruits and animals.
They started for the mountain early at dawn. They reached the
base of the mountain at sunrise. Guavas bigger than their fists
dangled from the guava trees. Pomegranate branches almost
reached to the ground because of the many and big fruits they
bore. Ripe mangoes were just within one's reach. Fowls of every
kind were plentiful. Pigs, goats and other animals roamed
around. The young men were still viewing this wonder of nature
when from nowhere came Mariang Sinukuan. They were
dazzled by her brilliance. They could not find any words to say
to her. It was Mariang Sinukuan who first spoke to them.

" Welcome to my home, young men. Help yourself to the fruits.

Eat as much as you can but I'm warning you not to take anything
home without my knowledge." With this, the enchanted lady
departed.

After recovering from their amazement, the young men

started to pick up fruits. They ate and ate until they could not eat
anymore.

"Let us pick some more fruits. I want to fill this sack which I
brought," said one.

"No, let's not do that. Let's go home now," said another. "I'm
scared."

" Why be scared? Did we not come to get more fruits and
animals?"

" But the lady warned us not to take anything home without
her knowledge."

"Oh, come on. She won't know we took home fruits and
animals. They're so plentiful, she won't know the difference."

And so the young men started to fill their sacks with as many
fruits and animals as they could get hold of. Then they started
for home. As they were about to begin their descent they felt
their sacks becoming heavier. They didn't mind this, but they
had not gone ten steps farther when they felt that their load was
pulling them down. Putting the sacks down, how surprised the
young men were to find that the fruits and animals had become
big stones. They remembered Mariang Sinukuan's warning. The
young men became terribly frightened. Leaving their sacks
behind, they ran as fast as their feet could carry them. But
before they reached the base of the mountain whom did they
see blocking their way? It was Mariang Sinukuan who was very
angry.

"You ungrateful wretches! I help you in times of need. But how

do you repay me. You are not satisfied with what I leave you at
your doorsteps. And now you even try to steal my things!
Because of your greediness I'm going to turn you all into a
swine." With the wave of her wand, Mariang Sinukuan changed
the young men into swine.

This was not the last time that people tried to get hold of
Mariang Sinukuan's fruits and animals. Again and again they
tried to steal them. At last, fed up with the people's greediness,
Mariang Sinukuan stopped leaving food at their doorsteps. She
caused the fruit trees and animals in the mountain to disappear.
She no longer showed herself to the people for she was
disgusted with their greediness……………………………
The Legend of the Banana (Her Heart)

Long ago, before Philippines was invaded by other countries,

the only religion Filipinos know is Paganism. They know no God
until it was invaded by the Spaniards and killed everyone who
refuses to give their riches. In the town of Vigan (in Philippines),
one rich family planned to hide their beautiful daughter named
Corazon because they heard that the Spaniard captain wanted
their child. Corazon was one of the most beautiful maiden in
their town. Every man there wants to have her hand in marriage.

One day, when a group of Spaniard soldiers tried again to

gather all the riches and properties and everything people have
in every house, the parents of Corazon panicked knowing their
daughter is missing. Corazon was helping other families to
escape from the Spaniard soldiers because the soldiers where
trying to kill them.

When Corazon headed back to her parents, a Spaniard

eventually caught her and brought her to their captain. The
captain want Corazon as his bride but Corazon refused and the
captain ordered to kill her and throw her body on the street.

When her parents heard the news that their daughter was
slaughtered, they gave Corazon a funeral. Because there were
no coffin in their time, the townspeople buried Corazon's body
underground.

The next day, the second ceremony is about to start, when the
graveyard where Corazon was buried was very crowded. When
the parents of Corazon arrived, they saw a plant growing from
the soil. They were curious with the plant because they haven't
seen such plant. As the days pass, the plant grew and grew until
a fruit came out. The people didn't know exactly if it is a fruit or
not because it was very unusual to them. The parents of
Corazon concluded that it is their daughter and called the plant,
Banana.

When the Spaniard heard about unusual happening, they fled

the town hurriedly. They were scared to death because they
thought it was a curse or something.

The thing that the invaders don't know is, Banana was formed
with pure heart. The townspeople don't know why the parents of
Corazon named it that way. But wise men of the town came to a
conclusion why the plant was named Banana, it's because the
letters "ana" in the word Banana means "his/her or ownership of
an individual" and the heart shaped fruit that came out from the
plant was Corazon; and Corazon means "heart". That's why
Banana was translated as "Her Heart
The Legend of the Pineapple:

Once upon a time, there was a woman who lived with her
daughter Pina in a tiny hut in the village. They were poor, and
the mother worked day and night to make both ends meet. No
matter how hard she worked, though, she never got any help
from her daughter. Pina was a lazy, spoiled kid who liked to play
in the backyard all day. Whenever her mother asked for help
around the house or tried to send her on an errand, she would
always find an excuse by saying she can’t find the object that
was needed to complete that task. If her mother asked her to
sweep the house, for example, she would say she cannot find
the broom, even if it was right there in front of her. Needless to
say, her mother always ended up doing the work herself.

One day, her mother became very ill. She called out to Pina,
who as usual was playing in the backyard.

“Pina! Pina! Come over here, anak. I am very sick. Can you
cook some porridge for me please? I am too weak to get up.”

Pina ignored her mother and continued to play.

“Pina, come over here this very instant, or else!” Pina’s

mother mustered all her strength just to say this, but it worked.
Pina grudgingly stopped playing and went inside the house. She
poked her head inside her mother’s room.

“What do you want, Nanay (mother)? You really expect me

to cook for you? That’s too hard,” protested Pina, pouting and
stomping her feet.

“Pina, it is very simple. Just put some rice in a pot and add
water. Once the water boils, let it simmer for awhile. Stir it
occasionally with a ladle. Everything you need should be right
there in the kitchen.”

Pina reluctantly left and went to the kitchen. Her mother

could hear her banging the drawers and cabinets. Then her
mother heard her open the back door and sneak out into the
backyard. Her mother waited and waited. Finally, she called out
to Pina again.

“Pina, did you cook like I told you to?”

“No,” was the defiant response.

“And why not?” was her mom’s exasperated response.

“Because I could not find the ladle,” was her flippant reply.
 “Oh, you lazy child! You probably did not even bother to look
for it! What am I going to do with you? Here I am, sick, and I
cannot even count on you!”

Her mother wept bitterly. In her anger, she shouted, “I wish

you would grow a thousand eyes all over your head! Then you
can find what you’re looking for. Maybe then you won’t have any
more excuses.”

As soon as she said this, there was complete silence. Her

mother thought, “She is trying to be quiet so I will forget about
asking her again.” She sighed.

She waited a little bit to see if Pina would come back.

Realizing the wait was futile, she wearily got up to do the
cooking herself. When she looked out into the backyard, Pina
was nowhere to be found. She sighed again and said to herself,
“That lazy kid probably went to a friend’s house so she did not
have to do any more errands for me.”

Exhausted from the exertion, she soon went back to her

room for a much-needed rest. Weak as she was, she just tried
to do everything by herself, having given up on any help from
Pina. Hours passed by, and then days. Still no sign of her
wayward daughter. With a heavy heart, she thought that Pina
had ran away for sure.

When she finally recovered from her illness, the first thing
she did was look for Pina. No one had seen or heard from her. It
was like she disappeared into thin air. Months passed and still
no sign of her. The mother felt bad for her angry outburst, and
she feared that she might probably never see her daughter
again.

One day, she was sweeping the backyard where Pina used
to play. For months now, she had noticed this strange plant
growing on the very spot where she last saw Pina. By this time,
the leaves of the plant had fully opened. Inside, she saw this
strange yellow fruit that resembled a child’s head with a
thousand eyes. A thousand eyes…

She suddenly remembered the spiteful words she used that

fateful day. With horror, she realized that in the same way her
mother’s love had spoiled her daughter, so did her anger
unwittingly curse her. Somehow, her daughter had been turned
into this plant.
 To honor the memory of her beloved daughter, she named
the fruit Pina. She took such loving care of it like it was her own
daughter. The fruit flourished so well that it bore more and more
fruits, and became popular among the village and the entire
country. Its name later evolved to pinya, or pineapple in English.
That’s how the pineapple came to be, according to folklore,
named after a spoiled child who was cursed with a thousand
eyes…
The Legend of Macopa

Once upon a time, there was a town that never goes hungry
because of a mysterious gong that provides them with the food
they wish. Some bandits from a different town heard about this
mysterious gong and plotted to steal it away from the
townspeople and hide it in their own town because they
themselves don’t want to go hungry again. The townspeople
were informed about these bandits’ plot of stealing their most
precious gong, so they hid it somewhere in the forest.

At last, the bandits invaded their town and the townspeople

fought with all their might to drive these bandits away who
wanted to steal their gong. They were successful and the
bandits fled all wounded or dying. Unfortunately, the battle has
caused the townspeople many lives as well including the lives of
the people who were assigned to hide the mysterious gong.
Nobody knew where they hid the mysterious gong and so, they
still have suffered the loss of their treasure. The gong was not
found for years and the townspeople grew hungry.

Years passed and nobody had found the mysterious gong. The
people are suffering from poverty already and after all those
years they still mourn the loss of the precious mysterious gong.
One day, a young boy was walking along the forest and saw a
tree with fruits that look like a gong. It’s the shape of the gong
that they have lost many years ago. The young boy climbed up
the tree, tried eating the fruit and was surprised that it tastes
really good. He took some of its fruit along with him to give to
the townspeople. Upon seeing the fruit that the boy brought with
him, they believed that the mysterious gong was hidden
underneath that tree. They immediately went to the place where
the young boy had found the tree with the gong-shaped fruits
and there they dug out the roots and everybody rejoiced as they
have found their lost treasure. Underneath the tree was the
mysterious gong.

They had found the key to their abundant life and they never
went hungry again. In addition to that, they also enjoy the
delicious gong-shaped fruit and up this very day, people still
enjoy the delicious fruit now known as Makopa.
Alamat ng Ampalaya:

Once upon a time, there was a Green Garden, where all sorts of
vegetables grew robustly and profusely.

In this verdant garden, there grew pumpkins with unique

sweetness.

There were tomatoes with slight sourness but with fair, soft
complexion.

The eggplants were sublime in their royal purple coats.

The lettuce carpeted the ground with their dewey leaves as they
look up to the early morning sun.

The jicamas were as fresh and crisp as a new day.

Rhizomes of spicy ginger stood majestically amongst the

vegetables.

The onions, shyly confident with their breathtaking thin delicate

skin, that they make one cry!.

The daikon radish is the fairest of them all and knows it very
well. 🙂

In the far corner stood a little gourd, waiting, watching, hoping to

be noticed.

But she was different from the rest, she was wan and pale with a
taste that was hard to explain . Day after day she watched the
others with their boasting, their preening, their chattering, their
joy.

She can’t help but compare herself with them. The more she
does the more she thought that she cannot measure up with
anyone. As days passed, she can’t bear it anymore, she
planned and plotted to carry out a most heinous scheme.

As soon as it got dark, she stealthily went from one vegetable to

the next and the next until she had taken all their outstanding
qualities.

Overnight the ampalaya became the belle of the Green Garden.

Everyone where asking where did she come from. She was
admired for her beauty and utter perfection.
But there is no secret that can be hidden forever. The other
vegetables start to suspect that there is something that is not
quite right.

As the sun was just setting, the vegetables covertly followed

ampalaya in her corner of the Green Garden. To their
amazement, they saw her peel each of the layers of the qualities
that made her so perfect. Without much ado, the vegetables
frogmarched the now wan and pale ampalaya to see the Fairy
Queen of the Green Garden.

The Queen was not amused. She looked over at the amplaya
and could not believe why she was not satisfied with her
beautiful pale appearance! As a punishment, she let it be
known that from the next new light, the ampalaya will wake up
with dark warty lumpy skin and the bitterest of taste. And she
would always either be loved or hated for all eternity.
The Legend of Sampaguita Flower

In a far away land of the north there live a very beautiful lady
who's name is Liwayway.

Her beauty was being heard even in the other far away land. So,
it is not impossible that she had so many suitors.

One day a group of hunters from the south passes by in

Liwayway's place. But a misfortune happen, Tanggol, one of the
hunters was attacked by a wild bore. The young lad was being
send to Liwayway's father to be given a first aid. And it was the
beginning of their close friendship.

Liwayway and Tanggol fell in love with each other even in a

short period of time.

When Tanggol fully recovered he asked permission to Liwayway

and her parents to go home, and to get his parents because he
wanted to ask Liwayway hands formally.

Liwayway was full of hopes and dreams, while looking the young
man gone away.

But Liwayway's hopes and dreams suddenly vanished when

Tanggol never came back, like what he has promised. Many
months had passes since the young man gone, but she never
heard or get any news from Tanggol.

One of her old suitor make a gossip just to discredit him. He

spread a bad news about Tanggol, that he won't be coming back
again, because he is a married man.

Liwayway's heart was fell into sadness, longings, loneliness, and

jealousy. She got very sick. And since it's her own self that can
only heal her, only a few weeks later, she became so ill and
died.

Before the young lady died, the only words that she uttered is "I
cursed you... cursed you!" The words that "I cursed you...
Cursed you!" Is what was the only thing that she left for Tanggol.

After a few days of Liwayway's burial, Tanggol came back

together with his parents. He said he was not being able to
return so soon because his mother was ill. He can't accept the
fact that the only woman he loved was now gone.

Because of too much sorrow that he felt almost everyday that

Tanggol showered Liwayway's tomb with his tears. And he even
never return to his own place, just to watch over his beloved
resting place.

Just a couple of days he noticed something above in Liwayway's

tomb. There's a plant grow in there, a plant which was still being
showered by his tears. When the plant grew it bears a small
flower and when he tried to smell it, it smells so good, a very
sweet delicate fragrant. So, he calls it curse you or (sumpa kita!
in Filipino words), a words that Liwayway's left before she died.
And that was where the name sampaguita came from.

The flower is known as Gardenia in English language and

according to the flower meaning, the waxy and shiny traits of
Gardenia symbolizes clarity and self-reflection. It is also use in
meditation, because its scent will help a person in understanding
and enlightenment of oneself.

It also symbolizes protection because it helps dispel bad

feelings and negatives energies around us.

The story was originally translated from the collection of Filipino

fictional stories from the creative minds of the Filipinos.
The legend of Ylang-Ylang

A woman's love - The story of Ylang-Ylang flower is a legend in

the Philippines.

It is the love story between Ylang, a young girl who was given to
her parents by the gods, and a young boy who fell deeply in love
with her. The gods had forbidden her to ever let a man touch her
; but her love was so strong that she let the boy offer her a
bouquet of flowers, and touched his fingers.

She immediately turned into a beautiful tree and gave

generously scented flowers. From that day on, the legend says,
her lover has never stopped calling her name : Ylang, Ylang...
The Legend of the First FireFly

In the local dialect (Tagalog),fireflies are called "alitaptap". You

can see a lot of them flickering their tail-lights in the suburbs of
Los Banos, Laguna (A town soutn of Luzon, Philippines). Apart
from us, human beings, they are about the only creatures that
used fire. Let us learn about the legend of how fireflies came to
use fire.

In the beginning, fireflies were just insects, small and ordinary.

They do not have that special fire that kindles light at night. The
first generation of fireflies come out only during the day. Like any
other creatures, they rest under the leaves and flowers of plants
that they come across as soon as the shade of darkness cover
the land. So generally speaking, fireflies are scared of the night
except for a full moon that brings out a gentle glow in the middle
of darkness"

One early evening, they spotted a bush of sampaguita to stop

for the night. All of the fireflies sought for their own solace. Some
of them hid under the sampaguita's leaves, others under the
flower buds, while others hid under its petals.

The pretty sampaguita wondered and asked "But why are you
hiding?"

"Why do all of you seem so frightened? Are you afraid of the

dark?"

"No, we are not afraid of the dark," the insects answered.

"Then tell me why are you so afraid?" asked the sampaguita.

"We are afraid of the fruit bats." the fireflies answered.

"Why are you afraid of the fruit bat?" asked the sampaguita.

"It's because they eat us up," said the insects. "If they see us
they would catch us, and if we are caught that would mean the
end of our lives."

"Well, it's really very cruel of the fruit bat to be doing this to you,"
the sampaguita said.

"Can you imagine just how many fruit bats there are?"
complained one of the insects. "That's why were getting fewer
and fewer in number."

"Well, if that's the way things are, you'll be finished before time,"
said sampaguita. "How much I pity all of you."
"We don't even know what is best to do to protect ourselves,"
said the insects.

"But, I was wondering why is it that you don't come and hide in
my tree when the moon is bright?" asked sampaguita.

"Well, if the moon is bright, it is difficult for the bat to catch us,"
spoke one of the fireflies. "They get blinded by the light that a full
moon brings," followed by another of the fireflies.

"Well, that's it. It cannot see the light," reasoned the sampaguita.
"I've got an idea. I will tell you just what you should do."

"Well, what? What should we do?" asked every one of the

insects.

"The idea is for each of you to carry a torch of fire," said the
sampaguita. " Then go in groups when you go out in the night.
The fruit bat would be afraid of you. He wouldn't try to get close
to you without getting burned."

"That's very true, that's it!" exclaimed the fireflies altogether.

"Guess that's the best thing for us to do, isn't it?" asked one of
the younger fireflies.

That was what the fireflies did. One dark evening, each of them
carried a small torch of fire to their tails and then they came out
together. They were like high flying embers altogether. And the
fruit bat did not dare get near them at all.

The fireflies were jubilant. They flew around and around the
sampaguita tree.

"Thank you, sampaguita. We are now free!" shouted the fireflies.

From then on, every time the fireflies wanted to go out during
the dark night they would each bring with them these small
torches of fire then come out together to roam leisurely around
the bushes, fluttering from one sampaguita plant to another.
That was how and why the fireflies today have light at the end of
their tails.
Ang Alamat ng Upo

Noong araw ay may isang matangkad na lalaki pangalan

aypalupo.Bilugan at mahahaba ang kanyang binti at braso.
Makinis ang kanyang balat na tila sa isang babae.Maputi rin ang
kanyang balat. Sa kabila ng mga katangian niyang ito, si Palupo
ay plagi bigo sa pag-ibig.

Paano ko magugustuhan si Palupo,wika ng isang babaing

kanyang niligawan. Mabait nga siya,masipag at matulungin pero
ang pangit-pangit naman niya. Hindi kami bagay Sa kabila
naman ng kanyang kapangitan ay may magandang kalooban si
Palupo.Siya ay mapagbugay,lalo na sa mga
nangangailangan.Kahit sino ang kumatok sa kanyang bahay na
nangangailangan ay kanyang pinatutuloy at pinapakain.At bago
umalis ay pinababaunan niya ng anumangmakakaya iyang
ibigay tulad ng mga gulay.

Dahil sa kanyang kabiguan sa pag-ibig nangako si Palupo sa

sarili na hindi na siya iibig pa.”Hindi na ako manliligaw. Sa halip
ay iuukol ko lamang ang aking buhay sa pagtulong sa aking
kapwa.” Lalong pinararami ng Palupo ang mga pananim sa
kanyang maluwang na bakuran upang ang lahat ng mga
nanghihingi ay kanyang mabibigyan. ANg Pagbibigaysa kapwa
ang nagging kaligayahan niya. Isang araw ay dinapuan ng
mabigat nakaramdaman si Palupo.Dahil nag-iisa lamang siya
walang nakaalam na nagkasakit siya.Natagpuan na lamang
siyang patay ng mga taong nanghihingi sa kanyang mga gulay
at prutas. Inilibing si Palup[o sa kanyang bakuran,at nang
lumipas na taon may tumubong gulay sa kanyang kinalibingan
at ito ay tinawag na Upo.
Alamat ng Palay

Noong unang araw, hindi nagtatanim ng halaman at hindi nag-

aalaga ng hayop ang mga tao para may makain. Umaasa
lamang sila sa kalikasan. Kaya tumitira sila kung saan may
pagkain. May tumitira sa mga kuweba sa bundok at nabubuhay
sa bungangkahoy at nahuhuling hayop. May tumitira sa tabing
ilog at dagat at nabubuhay sa pangingisda. Tumitira sila sa
isang lugar hanggang may makakain at humahanap ng ibang
lugar kapag wala nang makain.

Kasama ng iba ang mag-asawang Banag at Danas sa

paghahanap ng bagong lugar ng matitirhan. Dati silang nakatira
sa tabing dagat. Ngunit sinira ng malakas na bagyo ang
kanilang mga bahay sa tabing dagat. Natatakot silang muling
abutin ng bagyo. "Bakit lagi tayong lumilipat ng tirahan?" tanong
ni Banag kay Danas. "Pagod na ako sa ganitong buhay. Hindi
tuloy tayo magkaanak." Gusto ni Banag na humiwalay sila sa
iba at Sinunod ni Danas ang hiling ng asawa. Pumili sila ng
isang magandang pook sa bundok at doon nagtayo ng munting
bahay. Tahimik ang napili nilang pook sa bundok at sagana sa
prutas at hayop na makakain. May malinaw na batis sa malapit
at maraming isdang nahuhuli si Danas. Ngunit biglang dumating
ang tagtuyot. Matagal na hindi umulan at natuyo ang lupa.
Namatay ang mga halaman at punongkahoy at nawala ang mga
hayop at ibon. Namatay ang mga isda sa natuyong batis.

Naghanap ng pagkain sa malayo si Danas. Ngunit malawak ang

dumating na tagtuyot. Naglakad siya nang naglakad at
nakarating sa kabilang bundok ngunit wala pa rin siyang
makitang pagkain. Inabot ng matinding pagod si Danas sa gitna
ng isang malapad na parang. Nahiga siya sa damuhan at
nakatulog. Noon biglag humihip ang hangin at sumayaw at
umawit ang mga damo. Nagising at nagulat si Danas.
Pinakinggan ni Danas ang awit ng mga damo. "Kami ang pag-
asa ng tao, Danas. Pulutin mo ang aming mga bungang butil.
Masarap na pagkain ang aming mga butil." Noon napansin ni
Danas ang mga uhay ng damo. Hitik sa mga gintong butil ang
bawat uhay. Pumitas siya ng isang butil at kinagat. "Bayuhin mo
ang aming mga butil para maalis ang gintong balat," muling awit
na masaya ng mga damo. "Iluto mo ang puting laman ng butil
para lumambot at maging masarap na pagkain."

Pumitas ng maraming uhay si Danas hanggang mapuno ang

kanyan sisidlan at nagmamadaling umuwi kay Banag. "May
pagkain na tayo ngayon," tuwang tuwang balita niya kay Banag.
Tulad ng utos ng mga damo, inalisan nila ng balat ang mga butil
at iniluto bago kinain. Kinabukasan, nagbalik sa parang si
Danas. "Itanim mo ang aming butil," awit ng mga damo. "Itanim
mo sa lupang pinalambot ng ulan. Tutubo ang mga butil at
alagaan mo. Tuwing mag-aani ka'y maglaan ka ng mga butil
para muling itanim at alagaan. Matuto kang magsaka at mag-
alaga ng halaman at sa pagsasaka ka aasa ng ikabubuhay."
Biglang naramdaman ni Danas ang patak ng ulan. Nagdilim ang
langit nang tumingala siya. "Palay ang itawag mo sa iyong
pananim," awit ng mg damo na lalong sumigla ang pagsayaw
pagbuhos ng malakas na ulan. "Ibalita mo sa ibang tao ang
lahat. Ituro mo sa kanila ang pag-aalaga ng palay." Sinunod ni
Danas ang mga utos ng damo. Gumawa siya ng bukid sa paligid
ng bahay at pinag-aralang mabuti ang pag-aalaga ng palay.
Itinuro niya sa ibang tao ang natutuhan. Lumawak nang
lumawak ang mga bukid na taniman at mula noon, naging mag-
sasaka ang mga tao. Hindi na rin sila palipat-lipat ng tirahan.
Alamat ng Luya

Maganda at kaaya-ayang pakinggan ang boses ni Meluya kaya

naman kayrami niyang tagahanga.

Maganda si Meluya kaya maraming kababaryo ang nanliligaw

sa kanya. Pero ang lahat ay binigo niya.

"Ang pangarap ko ay maka-pagsilbi sa Diyos," madalas ay sina-

sabi niya sa mga kaibigan. "Binigyan niya ako ng magandang
tinig kaya naman iaalay ko ito sa kanya."

Dahil sa magandang tinig ay hindi na gaanong pinansin ang

kapintasan ni Meluya. Mayroon kasi siyang mabibilog na mga
paa na bukul-bukol pa.

Araw-araw ay nasa simbahan ang dalaga. Nang lumaon ay

hindi na siya kumakanta lang sa banal na misa kung di
nagtuturo narin ng mga batang aawit kasama niya.

Marami ang natuwa kay Meluya dahil karamihan sa mga dalaga

ng panahong iyon ay mas nakapokus ang atensiyon na
makapag-asawa ng Kastila.

Nagtaka ang mga tao ng ilang araw na ay hindi pa rin

nagpapakita si Meluya sa simbahan. Nag-alala sila kaya
pinuntahan ang dalaga sa bahay nito. Dinatnan nilang nagdi-
deliryo na ang dalaga. Walang naka-batid sa pagkakasakit ni
Meluya kaya lahat ay nalungkot nang puma-naw ang dalaga.

Lumipas ang mga araw na damang-dama ng mga tao ang

pagkawala ng kanilang cantora o mang-aawit.

Minsan ay dinalaw ang puntod ni Meluya ng mga batang

tinuruan niyang umawit. Napansin agad ng mga bata ang
kakaibang halamang tumubo sa tabi ng puntod ni Meluya.

"Ano kaya ang halamang iyan? Ngayon lang ako nakakita ng

ganyan," anang isang bata.

Ikinwento ng mga bata sa kani-lang mga ama't ina ang tungkol

sa halaman.

Nang ganap nang magulang ang halaman ay hinukay nila ito at

namangha sila sa bunga nitong nasa ilalim ng lupa.

Paano ay parang mga paa ni Meluya ang itsura ng bunga niyon.

Natuklasan din ng mga tao na nakapagpapaluwag ng lalamunan
ang sabaw ng bunga kapag inilaga. Lumaon ay natuklasan pa
nilang maganda sa boses ang pag-inom sa sabaw ng bunga.

Dahil doon ay tinawag na meluya ang bunga para sa alaala ni

Meluya. Nang lumipas ang maraming mga taon ay naging luya
na ang pangalan nito.
Alamat ng Gagamba

Noong unang panahon, may isang mag-asawa na biniyayaan ng

isang magandang anak na babae. Ang kanilang anak ay
tinawag nilang Amba.

Ang mag-asawa ay may hanapbuhay na paghahabi ng mga

tela. Parehas na galing sa angkan ng mga mahuhusay humabi
ang mag-asawa. Kaya’t tama lamang na ito rin ay kanyang
ipapamana sa nag-iisang anak.

Habang maliit pa ang bata ay itinuro na ng mag-asawa kung

paano ang humabi. At habang lumalaki na nga ang bata ay unti-
unti itong naging bihasa sa paghahabi ng mga tela. Maging ang
mga mahihirap na disenyo ay kaya ng gawin ng bata sa murang
edad. Nahigitan na nito ang kakayanan ng kanyang ama at ina.

Dahil sa kanyang natatanging kakayanan, naging tanyag ang

bata sa iba’t ibang lupalop. Marami ang dumarayo hindi lamang
para bumili ng mga disenyo kundi upang makita rin ang
paggawa ng bata. Naging mayaman din ang mag-anak dahil sa
mga bentang tela na ginagawa ng bata.

Ngunit ang bata ay naging mayabang. Dahil sa alam nito na

magaling siya sa kanyang kakayanang paghahabi hinamon nito
ang sino man na magkipagtagisan sa kanya. Maraming mga
mahuhusay na maghahabi ang tumaggap sa hamon ng batang
si Amba. Gusto rin nilang patunayan kung siya nga ay magaling
tulad ng napabalita.

Nagtagisan ng galing ang mga maghahabi. Napakahusay nga

ang bata. Lahat ng magagaling na maghahabi ay napakahanga
sa kakayanan ni Amba. Nilaos sila ng bata at dahil dito, mas
lalong yumabang ang bata.

Ani niya, wala nang makakatalo sa kanyang kakayanan. Maging

ang mga diyosa ay kanyang hinamak na wala na ngang
makahihigit pa sa galing niya. Narinig ng mga diyosa ang
kayabangan ng bata. Hindi na sila nasisiyahan sa nagiging asal
ng bata.

Isang araw, isang matanda ang nagpunta sa bahay ng bata at

hinamon niya ito. Natawa ang bata ngunit pumayag din ito.
Mukha namang pangkaraniwan lang ang matanda at baka nga
hindi pa nito alam kung paano humabi. Sigurado na siyang
walang panalo sa kanya ang matanda.

Nag-umpisa ang paligsahan. Maraming tao ang dumalo upang

manood kung mananalo ang matanda sa batang si Amba.
Naging napakaganda ng telang hinabi ng matanda. Maging si
Amba ay natulala sa mahirap na disenyong nagawa ng
matanda. Ang pasya nang pagkapanalo ay sa tela ng matanda.

Nagngingit-ngit ang bata. Paano daw siya natalo ng isang

matanda na mahina na ang mata at uugod-ugod pa. Pinagalitan
niya ang matanda at tinulak-tulak ito. Igigiit nito na ang matanda
ay nandaya at baka ipinalit lamang ang isang nagawa nang tela
sa ginagawa nito. Baka nga si Amba pa gumawa ng tela aniya.

Tangka na niyang pagbubuhatan ng kamay ang matanda nang

biglang lumiwag ang damit ng matanda at nagbago ang
kanyang anyo. Iyon pala ay isang diyosa na nagpapanggap
lamang.

Hindi na maganda ang asal ng bata ayon sa diyosa. Naging

masyadong mayabang ang bata at nararapat daw itong
parusahan. Nagbago ang anyo ng bata. Lumiit ito at nagkaroon
ng mga mahahabang paa. Umiiyak ang kanyang mga magulang
ngunit alam nilang wala na silang magawa para sa bata.

Simula noon ang batang si Amba ay naging unang gagamba.

Sa ngayon, makikita pa rin ang kahusayan ng mga gagamba sa
paghahabi ng kanilang mga bahay.
Alamat ng kawayan

Sa isang bakuran, may ilang punungkahoy na may kanya-

kanyang katangian. Mabunga ang Santol, mayabong ang
Mangga, mabulaklak ang Kabalyero, tuwid at mabunga ang
Niyog. Ngunit sa isang tabi ng bakuran ay naroroon ang payat
na Kawayan.

Minsan, napaligsahan ang mga punungkahoy.

“Tingnan ninyo ako,” wika ni Santol. “Hitik sa bunga kaya mahal

ako ng mga bata.”

“Daig kita,” wika ni Mangga. “Mayabong ang aking mga dahon

at hitik pa sa bunga kaya maraming ibon sa aking mga sanga.”

“Higit akong maganda,” wika ni Kabalyero. “Bulaklak ko’y

marami at pulang-pula. Kahit malayo, ako ay kitang-kita na.”
Alamat ng Apoy

Noong unang panahon, wala kang mapapansing apoy sa

paligid. Ang tanging apoy na makikita mo ay binabantayan ng
dalawang higante sa isang malaking yungib.

Gustung-gusto ng mga taong magkaroon ng apoy upang ang

kadiliman ng gabi ay maliwanagan. Pero mahigpit magbantay
ang dalawang higante. Ayaw nilang magbigay ng apoy
kaninuman

Tanging ang maabilidad na si Lam-ang ang nakaisip ng paraan.

Tinawag niya ang ilang hayop na kaibigan. Sinabi niya ang
isang plano kung paano makaaamot ng apoy na inaasam-asam.

Pinatayo ni Lam-ang ang Palaka sa kabukiran. Pinatindig niya

ang Kabayo sa paanan ng bundok. Pinagbantay niya ang
Alamid sa buhanginan. Pinaghintay niya ang Aso sa palanas.
Pinagmanman niya ang Baboy-Damo sa lambak na malapit sa
kwebang tirahan ng mga higante.

Matapos suriin ang katauhan ng dalawang kinakatakutang

nilalang, nahinuha ni Lam-ang na totoo ngang mapanganib na
kalabanin ang mga higante pero may puso rin ang mga ito kung
pakikipagkaibigan ang layunin ng tao. Sinikap na kaibiganin ni
Lam-ang ang dalawang nalulungkot na nilalang. Nang makuha
niya ang simpatiya ng dalawang higante ay sinabi niya ang
hinaing ng mga tao.

"Kailangang-kailangan ng mga kababayan ko ang munting titis

ng apoy na binabantayan ninyo. Maaaring bang umamot sa inyo
ng kahit katiting man lang nito?"

Napakunot ng noo ang dalawang higante, "Bantay kami ng apoy

na ito. Ikinalulungkot naming hindi ka mabibigyan ng kahit na
maliit na ningas nito."

"Maawa na kayo sa mga tao. Mapapabuti ng apoy ninyo ang

kabuhayan ng mga kalahi ko."

"Akala ko ay nakikipagkaibigan ka, bakit kailangang ipakiusap

ang hiling ng mga kalahi mo?" nagtatakang usisa ng unang
higante.

"Katulad ka rin ng iba na may masamang layunin sa paglapit sa

amin. Naiiba ka lang sa kanila sapagkat nakipagkaibigan ka
muna bago ipinilit ang masamang layunin," nagngangalit ang
mga ngiping sabi ng ikalawang higante.

"Kaaway ka rin namin! Kaaway! Kaaway!"

Nang mapansin ni Lam-ang na nanginginig ang mga baba at
nawala ang pagtitiwala ng mga higante ay inunahan na niya ang
mga ito sa pagtayo. Mula sa pintuan ng kweba ay kaagad
siyang humudyat sa Baboy-Damo na biglang umatungal.
Umalulong kaagad ang Aso sa palanas. Humiyaw ang Alamid
sa buhanginan. Humalinghing ang Kabayo sa paanan ng
bundok at kumokak nang kumokak ang Palaka sa kabukiran.

Lalong pinagbuti ng mga hayop ang sama-samang

pambubulahaw. Pinagsabay-sabay nila ang malalakas nilang
tinig na pilit na isinisigaw. Gusto nilang tulungan si Lam-ang.
Gusto rin nilang tulungan ang lahat ng tao sa sandaigdigan. Ang
maliit na titis ng apoy ay simula ng isang bagong kinabukasan.
Ang pinagsama-samang atungal, alulong, ngiyaw, halinghing at
kokak ay lubhang tumakot sa nanginginig na mga higante na
napatakbong palabas sa kweba.

Mabilis na nagpasiya si Lam-ang. Kaagad siyang nagnakaw ng

maliit na titis ng apoy. Itinakbo niya itong papalabas pero nakita
siya ng mga higante na galit na galit na humabol. Lalong
binilisan ni Lam-ang ang pagtakbo. Tiyak na papatayin siya ng
dalawang higante kapag inabutan sa daan. Tumakbo siya nang
tumakbo. Hapung-hapo na siya subalit gusto niyang
mapagwagian ang apoy na ipinakikipaglaban alang-alang sa
sandaigdigan. Babagsak na sana siya sa pagod nang dali-daling
maabot ng naghihintay na Baboy-Damo ang nagniningning na
titis ng apoy. Umaatikabong habulan na naman ang naganap.
Aabutan na sana ng mga higante ang Baboy-Damo nang
mahawakan ng umaalulong na Aso sa palanas ang nagdiringas
na apoy. Habulan uli. Lawit na ang dila ng Aso sa kakatakbo
pero pinanindigan nito ang pagtulong sa mga tao. Bibigay na
sana ang hilahod na Aso nang abutin naman ng
nagngingingiyaw na Alamid sa buhanginan ang nagliliyab pang
apoy. Sige pa rin ito sa pagtakbo. Sige rin ang dalawang higante
sa paghabol dito. Habang napapagod ay lalong lumalakas ang
dalawang dambuhala. Mabibilis pa rin ang mga higante. Paspas
din sa pagtakbo ang Alamid na animo hangin sa bilis. Matagal
ang habulan. Hapo na ang Alamid pero kapag naiisip ang
pagtulong kay Lam-ang at sa daigdig ay nag-iibayo ang sigasig
nito. Hihimatayin na sana ang Alamid nang parang buhawing
agawin ng Palaka sa kabukiran ang aandap-andap na titis na
apoy. Mabilis pa sa alas-kwatrong tumalon nang tumalon ang
palaka. Mataas ang talon nito papalayo sa nag-aalborotong
higante. Sa laki ng mga hakbang ng dalawang dambuhala ay
naabutan nila ang palaka at nahawakan ang mahabang buntot
nito. Inisip ng Palaka ang pangako nito na pagtulong kay Lam-
ang at sandaigdigan kaya ubod lakas pa rin itong nagtatalon na
ikinaputol ng kanyang buntot. Sa pagsisikap na marating ang
mga tao ay isang napakataas na pagtalon ang ginawa nito na
naging dahilan upang makuha ng sandaigdigan ang maliit na
titis ng apoy. Ang buong lakas na pagtalon ang ikinaluwa ng
mga mata ng pobreng Palaka.

Naabot ng mga tao ang apoy na nagpaunlad sa sandaigdigan.

"Mabuhay si Lam-ang!" sigaw ng kalalakihan.

"Mabuhay ang apoy ng tagumpay!" pagbubunyi ng kababaihan.

Sa pagkapahiya ng mga higante ay nagbalik sila at nagkulong

sa kanilang kweba.

Iyan ang simula ng pagkakaroon ng apoy sa daigdig.

Alamat ng Paru-Paro

Noong unang panahon ay may magkapatid na ulila na

naninirahan sa isang ilang na baryo sa Laguna. Ito ay sina
Amparo na ang palayaw ay Paro, samantalang ang nakababata
naman ay si Perla na pawang sumisibol na dalagita. Pagtitinda
ng bulaklak ang kanilang ikinabubuhay.

Magkaiba ang ugali nila, si Amparo ay tamad at walang

kinagigiliwang gawin kundi ang lumapit sa mga bulaklak at
amuyin ito. Samantalang si Perla naman ay masipag at masinop
sa kabuhayan. Likas na mabait si Perla, pasensiya na lamang
ang kaniyang ibinibigay sa kapatid na si Amparo na ubod ng
tamad.

Ngunit isang araw ay naubos na ang pasensiya ni Perla at

nagalit kay Amparo na laging nagrereklamo sa kanilang ulam.
Galit din na sumagot si Amparo “Anong gusto mo alilain ako at
busabusin? Ako ang masusunod dahil ako ang nakakatanda.”
Sabay nanaog at pumitas ng halaman sa hardin at nagtuloy sa
ilog upang pagmasdan ang bulaklak sa kanyang buhok.
Pagdukwang niya ay tuloy-tuloy siyang nahulog sa ilog. Sa pag-
aalala para sa kapatid ay sumunod si Perla at kitang-kita niya
nang mahulog si Paro sa ilog. Sumigaw ng malakas si Perla
“Paro! Paro!", marami ang nakarinig at tinulungan siya ngunit
walang Amparo silang nakita.

Habang balisang nagmamasid ang mga tao sa ilog, ay may

isang bulaklak ang lumutang sa kinahulugan ni Amparo at unti-
unti itong gumalaw, dahan-dahang nawala ang hugis bulaklak
nito at unti-unting umusbong ang pakpak na may iba’t-ibang
kulay. Walang ano-ano ay lumipad at nakita ni Perla na
pumunta ito sa halamanan at nagpalipat lipat sa mga bulaklak.
Kinutuban si Perla at nasambit niya ang katagang “Paro! Paro!".
Simula noon, ang maganda at makulay na munting nilikha ay
tinawag ng mga tao na PARU-PARO.
Alamat ng Pating

Ang kasabihang parang pating ka kung magpatubo ay batay sa

alamat ng pating na kuwento ng mga taga-Palawan.

Noong unang panahon daw ay may isang mayamang Palaweno

na kilala sa pagiging gahamang usurero. Siya si Kablan na lagi
nang gustong pagtubuan ang lahat ng kapitbahay na
mangingisda sa kanilang komunidad. Sa sobrang pagpapatubo
sa perang ipinauutang, galit na galit ang mga mangingisdang
hindi makapalag sa kaswapangan ng kanilang kababayan.
Sapagkat baon sa hirap ang lahat, napipilitan silang maging
sunud-sunuran sa napakatakaw na mangangalakal.

Tanging si Kablan ang may tindahan sa kanilang komunidad.

Binabarat niya ang mga paninda sa siyudad. Ipinagbibili niya
ang mga ito na may mataas na patong sa mga pobreng
mangingisda. Hindi sila makaangal sa di makatarungang
pagpapautang.

Mahusay na mahusay kumita ng pera si Kablan. Madali ka

nitong bibigyan ng paninda kung may sarili kang bangkang
paghahanguan ng mga huling isda sa karagatan. Mas malaki
ang bangka, mas malaki ang huli. Mas malaki ang huli, mas
marami rin ang panindang maipapautang sa iyo ng ngingisi-
ngising negosyante.

Isang magdadapit-hapon, habang nagpapasasa si Kablan sa

marangyang hapunan, isang uugud-ugod na matanda ang
kumatok sa kanyang bahay.

"O ano, tanda, may problema ba?"

"Na...nagugutom ako. Maaari po bang makahingi ng sobra sa

hapunan ninyo?"

"Aba oo, yun lang pala," nakakunot-noong sagot ni Kablan.

"Pero sa isang kondisyon, kailangang bayaran mo. Pagkain ko
katapat ng pera mo. Basta may tutubuin ako, lahat ay areglado.
Kung wala kang pera umalis ka na dyan at baka hindi ako
makapagpigil sa iyo."

"Maawa kayo, ginoo. Hindi ninyo madadala sa hukay ang

yaman ninyo."

"Aba makulit ang matandang ito! Lumayas ka rito! Doon ka

sumisid sa dagat. Tiyak na may isda kang mahuhuli! Sige,
layas! Layas!" pinagtulakan ni Kablan ang kaawa-awang
matanda na napasubsob sa tarangkahan ng malaking bahay.
Sa tulong ng mga batang nagsilapit, ang matanda ay nakatindig.
Napansin ng mga paslit ang nagniningning na baston ng
matanda. Nagpasama ang matanda sa bahay-bahay.
Nagbabala ito na may darating na lindol sa kapatagan at
magbibitak-bitak daw ang lupa sa kapaligiran. Matapos
magbabala ay itinaas ng matanda ang baston. Namangha ang
lahat nang magdilim ang langit at gumuhit ang matalim na kidlat.

Sa pagpanhik ng matanda sa burol ay bumuhos ang malakas na

ulan, at yumanig ang lupa. Sa matinding takot ay nagsunuran
ang mga mangingisda sa di nila nakikilalang matanda.

Hindi natinag si Kablan sa loob ng kanyang tindahan. Tuwang-

tuwa pa siyang humalakhak. Nakikini-kinita niya ang paghugos
ng mga mangingisda. Tiyak daw na bibili sila ng mga paninda
niya. Naglalaro sa isip niya na ngayong napakalakas ng ulan
lalo siyang magtataas ng presyo. Ipapautang niya ang lahat ng
pagkain at damit na bultu-bultong nakaimbak sa kanyang lalo
pang pinalaking bodega.

Sa panghihiyang ginawa ni Kablan, gumanti ang pobreng

matanda sa pagsasabing, "Tulad ng takot na itinanim mo
usurero sa lahat ng nangangailangan sa oras ng kagipitan,
magiging isda ka rin na katatakutan ng lahat sa karagatan."

Sa muling pagtataas ng tungkod ng matanda, lalong

dumagundong ang mga kulog at tumalim ang mga kidlat. Tulad
ng sinabi nito, ang ulan ay hindi na huminto pa. Sa itaas ng
burol, tanaw na tanaw ng lahat na nagdudumaling lumabas si
Kablan sa tindahan. Nanginginig ito sa sobrang takot. Papanhik
din sana siya sa tuktok ng burol subalit naabot siya ng
rumaragasang tubig-ulan na lalong nagpalalim sa dagat-
dagatan.

Ang mahagway na katawan ni Kablan ay naging mahabang isda

na may matulis na nguso at matatalim na ngiping parang kakain
kaninuman.

Nang balingan ng tingin ang matanda ay wala na ito sa kanyang

kinatatayuan. Nawala itong parang bula.

Magmula noon nakilala na sa Palawan ang pating. Ito ay

pinangalanang Hari ng Karagatan na walang takot kaninuman.
Laging kinatatakutan si Kablan sa pagiging usurero sa Palawan,
ang pating naman ay lagi ring kinasisindakan sa kabangisan.
Alamat ng Chocolate Hills

Noong unang panahon, sa probinsiya ng Bohol, parting

Kabisayaaan, may lupang malawak subali't ito ay tuyot. Makikita
mong biyak-biyak ang lupain kapag tag-init. Talagang
pagpapawisan ka kapag napadaan ka sa lugar. Subali't kapag
tag-ulan ito ay maputik at siguradong mababaon ang iyon paa
kapag ikaw ay naka-yapak. Ngunit kung araw ng taniman ay
maaliwalas ang kapaligiran sa kulay ng berdeng tanawin ng
pook.

Ayon sa matatanda roon, may isang araw sa magkabilang dulo

ng isla na may dalawang higanteng dumating. Ang isa ay
nagmula sa parting timog at ang isa naman ay sa hilaga. Ang
mga naninirahan doon ay nangangamba na baka magkita ang
dalawa. Kaya't nilisan pansamantala ng tagaroon ang lugar. Sa
inaasahang pangyayari nagkita nga ang dalawang higante.

"Anong ginagawa mo sa aking nasasakupan!" Ito'y aking pag-

aari at umalis ka na," galit na sinabi ni Higanteng mula
saTimog . " Maghanap ka ng lugar na iyong aangkinin."

"Aba!, ako yata ang nauna rito at ito'y pag-aari ko na!" sagot
ding galit ng higante mula sa hilaga. "Ikaw dapat ang umalis!"

"Hindi maaari ito! Ito ay pag-aari ko!" sabay padyak ng Higante

mula sa Timog at nayanig ang lugar na parang lumilindol.

"Lalong hindi maaari!" mas malakas ang padyak ng Higante

mula sa Hilaga.

Noong panahong iyon, ay katatapos pa lamang ang tag-ulan at

maputik sa kinatatayuan nila. Ginawa ng isang higante ay
bumilog ng putik at binato sa isa. Subali't gumanti rin ang isa at
humulma rin ng isang bilog na putik at siya ring binato sa
kalaban. Walang tigil na batuhan ng binilog na putik. Hanggang
ang dalawa ay hingalin, naubusan ng lakas at nawalan ng
hininga. Tumumba ang dalawang higante na wala ng
buhay.Marami ang nakasaksi sa pangyayari na tagaroon.

Ang sumabat sa paningin ng mga tao ang mala-higanteng

bolang putik na siyang ginamit ng mga naabing higante sa
pagbabatuhan.

Pagkatapos ng pangyayari, nagsibalikan ang naninirahan doon.

Namuhay ng mapayapa at masagana.Dahil sa bulubunduking
ginawa ng mga higante na kulay tsokolate na sila ring
napakikinabangang taniman, ito ang pinagmulan ng Chocolate
Hills.
ANG ALAMAT NG SAMPALOK

Noong araw ay may isang mayamang babaing ubod ng

suwapang at masamang ugali. Ang pangalan niya’y Felicidad.
Donya Felicidad kung tawagin siya ng lahat.

Dahil sa kasamaan ng ugali ni Donya Felicidad, hindi niya

pinagamot ang asawang may sakit. Ayaw niyang mabawasan
ang kanyang kayamanan. Namatay ang lalaki na hindi nabigyan
ng remedyo.

Mula nang mamatay ang asawa ni Donya Felicidad ay lalo

siyang nagging masama ang kanyang pag-uugali. Pinalayas pa
niya ang kanilang enkargadong si Regalado ‘pagkat’t
nanghihinayang na siya sa ibinabayad dito.

Isang araw, nag-ususap ang mga magsasaka sa pangunguna ni

Regalado. Pinag-uusapan nila ang kanilang kawawang buhay
dahil kay Donya Felicidad. Nag-isip sila ng paraan kung paano
maihaharap sa donya ang kanilang reklamo.

Nalaman ni Donya Felicidad ang pag-uusap ng mga

magsasaka. Nagalit ito ‘pagkat inisip na baka masama na ang
gustong gawin sa kanya ng mga magsasaka. Lalong nagging
masama ang ugali ng Donya at nang dumating ang anihan ay
walang itinira sa mga magsasaka. Kinuha niya lahat ang mga
inaning bigas at sinabing iyon ay bayad sa mga utang sa kanya.

Nakiusap ang mga magsasaka na bigyan sila kahit na ilang

salop lamang na bigas para makain lamang ng kanilang
pamilya. Pero hindi naawa ang donya.

Dahil doon, naisipang umalis ng mga magsasaka sa lupa ni

Donya Felicidad. Isang araw, may matandang pulubing
pumasok sa villa ng donya para humingi ng pagkain. Gayon na
lamang ang galit ni Donya sa utusang napapasok sa pulubi.
“Ikaw, ano ang kailangan mo rito?”

“Ako po’y nagugutom at ibig ko lang pong manghingi ng

kaunting pagkain, “ and sagot ng pulubi.

Kumuha ng kapirasong tinapay si Donya Felicidad at nang

hawak na’y sinampal ang pulubing inalok. “Hayan ang tinapay.
Umalis ka na at uli-uli ay huwag mong dudumihan ng mga
marurumi mong paa tiong aking villa”

Hindi mo sa inirespeto ang katandaan ko,” ang galit na sabi ng

pulubi. “Sinampal mo ako at saka inalok.” At pagkasabi niyon ay
umalis na ang pulubi na isinigaw ang salitang “Sampal-alok!
Sampal-alok!
Parang nabingi si Donya Felicidad at walang malamang gawin.
Nagtatakbo siyang pumanhik sa terasa ng villa, at sa kanyang
pagkalito ay nahulog. Noon din ay namatay ang may masamang
ugaling babae.

Ang mga nangyaring iyon ay nalaman ng lahat ng mga tao.

Inilibing nila ang donya sa isang lugar, pagkatapos ay kinuha
ang mga pagkain sa bodega at sinunog ang villa.

Makaraan ang ilang buwan, may tumubong punong kahoy sa

pinaglibingan ng donya. Ang bunga ay maasim katulad ng
maasim na ugali ng donya. Tinawag nila itong “sampal-alok,” at
di nagtagal, pinaikli nila itong “sampalok”.
ALAMAT NG MANGGA

Kaisa-isang anak nina Aling Maria at Mang Juan si Ben. Mabait

at matulungin si Ben. Nagmana siya sa kanyang mga magulang
na mababait din naman. Isang araw, isang matandang pulubi
ang kinaawaan ni Ben. Inuwi niya ang pulubi sa bahay,
ipinagluto at pinakain. Isang araw naman, samantalang
nangangahoy, isang matandang gutom na gutom ang

Makaraan ang ilang panahon, nagkasakit si Ben. Sa kabila ng

pagsisikap ng mag-asawa na pagalingin ang anak, lumubha ito
at namatay pagkatapos. Ganoon na lamang ang iyak ng mag-
asawa. Kinabukasan, habang nakaburol ang kanilang anak,
dumating ang isang diwata. Hiningi nito ang puso ni Ben,
Ibinaon ng diwata ang puso sa isang bundok. Ito ay naging
punongkahoy na may bungang hugis-puso. Marami ang
nakikinabang ngayon sa bungang ito.
Alamat ng Makahiya

Noong unang panahon ay may mayamang mag-asawa, sina

Mang Dondong at Aling Iska. Mayroon silang labindalawang
taong gulang na anak na babae na nagngangalang Maria.
Mahal na mahal nila ang kanilang anak.

Si Maria ay responsible at masuring anak. Siya ay masipag at

mabait, dahil dito ay gusto siya ng lahat.

Ngunit ang pagkamahiyain ay isa sa natatanging katangian ni

Maria. Dahil sa mahiyain ay ilang sya sa pakikipag-usap sa
mga tao. Para maiwasan niya ang makita o makisalamuhan sa
mga tao, ay palagi niyang kinukulong ang sarili niya sa kanyang
silid.

Mayroong hardin ng mga bulaklak si Maria. Ang mga bulaklak

ay magaganda at alam ito ng buong bayan. Matiyaga at magiliw
niyang inaalagaan ang kanyang mga halaman. Sapagkat dito
siya nakakakita ng kaligayahan.

Isang araw, ay kumalat ang balita na isang grupo ng mga

bandido ang sumalakay sa kalapit bayan. Pinapatay ng mga
bandido ang mga tao at tinatangay ang salapi ng mga residente.

Kinabukan, ang mga bandido ay dumating kung saan

naninirahan si Mang Dondong at Aling Iska at ang anak na si
Maria. Nakita ni Mang Dondong na parating ang mgabandido,
nagdesisyon siya na itago si Maria sa hardin para sa kaliktasan
nito.

Nagtago si Aling Iska sa kanilang bahay, nanginginig sa takot

habang naririnig niyang pilit binubuksan ng mga bandido ang
kanilang tarangkahan. Siya ay nagsambit ng panalangin para
sa paghahanda kung ano man ang maaaring mangyari.

“Aking Panginoon!” panalangin ni Aling Iska. “Iligtas nyo po ang

aking anak.”

Biglang nabuksan ang pinto. Pumasok ang mga bandido sa

bahay at pinalo sa ulo si Mang Dondong. Nawalan ng malay si
Mang Dondong at bumagsak sa lapag. Sinubukan na tumakas
ni Aling Iska pero pinalo rin siya sa ulo.

Ginalugad ng mga bandido ang buong bahay. Matapos kuning

lahat ang salapi at alahas, hinanap nila si Maria. Pero di nila
nakita ito. Umalis na ang mga bandido para nakawan ang ibang
pang bayan.
Nang matauhan na ang mag-asawa ay nakaalis na ang mga
bandido. Nagmadali silang pumunta sa hardin para hanapin si
Maria. Pero wala doon si Maria. Muli, ay hinanap nila ang
kanilang anak sa lahat ng sulok ng hardin pero wala doon ang
kawawang si Maria.

“Ang anak ko! Tinangay nila ang anak ko!” iyak ni Aling Iska

Biglang-bigla ay naramdaman ni Mang Dondong na may

tumusok sa kanyang mga paa. Nagulat siya dahil may nakita
siyang isang maliit na halaman na mabilis na tumitiklop ang mga
dahon nito. Ito ang unang beses na makakita ng ganitong uri ng
halaman. Siya ay lumuhod at tinitigang mabuti ang halaman,
ganon din ang ginawa ni Aling Iska. Pagkatapos ng matagal na
panahon na tinitigan ang halaman, ang mag-asawa ay
naniwalang ang halaman iyong ay si Maria. Ginawang halaman
ng Panginoon si Maria para mailigtas sa mga bandido.

Hindi mapigilan di mapaiyak si Aling Iska at Mang Dondong, ang

bawat luha na pumapatak sa halaman ay nagiging isang maliit,
bilog na kulay rosas na bulaklak.

Magmula noon ay inalagaan nila ng mabuti ang halaman.

Naniniwala sila at alam nila na ang halaman ay ang anak nilang
si Maria. Katulad ng kanilang anak, ang halaman ay mahiyain
din. Dahil dito ay tinawag nila itong “makahiya”, dahil
nagtataglay ito ng katangian ni Maria – pagkamahiyain – at
tinawag na nga itong “makahiya”.
Alamat ng Lansones

Noong unang panahon sa isang bayan sa Laguna ay

matatagpuan ang isang uri ng puno na may bilugan hugis ang
bunga. Sa panahon ng tagbunga, kahit na hitik sa bilugang
bunga ang nasabing puno ay walang sinuman ang
nangangahas na lapitan o kainin ito. Sa likod ng tila ba masarap
na anyo ng bunga nito ay nakakubli ang matindi at maaring
nakamamatay na lason.

Nagsimulang katakutan at pag-usapan ang "puno ng lason" ng

may isang manlalakbay ang nagpahinga sa ilalim ng puno na
may nakakalasong bunga. Marahil dahil sa pagod, gutom at sa
kaayaayang kaanyuan ng bunga ay pumitas ang manlalakbay
ng bunga ng puno upang kainin. Huli na ng makita upang pigilan
ng mga taong-bayan ang manlalakbay sa pagkain nito ng
nasabing bunga. Bumula ang bibig ng manlalakbay at nangisay
ito matapos makain ang nakalalasong bunga.

Maliban sa nasabing nakalalasong puno ay marami pang ibang

namumungang puno at halaman ang matatagpuan sa bayan. Sa
isang bibihirang pagkakataon ay tinamaan ng isang matinding
tagtuyot ang bayan. Nangamatay ang mga tanim na kanilang
inaasahang magbibigay sa kanila ng makakain, lingid sa isa...
ang puno na nagtataglay ng nakalalasong bunga. Taimtim na
nanalangin ang mga taong bayan upang matapos na ang
nasabing tagtuyot dulot ng matinding tag-init.

Isang araw ay may isang babaeng nakaputi ang dumating sa

bayan. Kakatuwa ang babaeng ito dahil ito ay pakanta kanta
pang tinungo ang lugar kung saan matatagpuan ang punong
namumunga ng bungang may lason. Sinubukang pigilan ng
ilang nakatatanda ang babae, ngunit tila ba hindi sila narinig nito
at patuloy lamang sa maligayang pag-awit nito at nagsimulang
pitasin ang bunga ng puno.

Nagimbal ang mga taong nasaksihan ang pagkain ng babae sa

nakalalasong bunga ng puno sa kabila ng kanilang pagbabala
dito. Inasahan na ng mga taong-bayan na anumang oras ay
babgsak ito ngunit nakailang bunga na itong nakakain ay wala
pa ring nangyayari, sa halip ay sarap na sarap pa ito sa
pagkain. Marahil sa pagataka at gutom ay nagsimulang lumapit
ang mga kabataan sa babae.

Tinanong ng babae ang mga lumapit na bata kung bakit tila ba

hindi nagagalaw ang mga masasarap na prutas ng nasabing
puno. Inilahad sa kanya ng mga bata ang kuwento ng
nakalalasong puno at umiling lamang ang babae. Pumitas siya
ng bunga at pinisil ito upang ilantad ang kaaya-ayang laman ng
bunga ng nasabing puno. Sa gutom ay nagbakasakali ang isang
bata upang tikman ito. "Masarap at Malinamnam!" ang nasabi
ng bata at muli itong pumitas. Nang makita ito ng mga taong-
bayan ay nagsimula itong lumapit sa nasabing puno upang
kumuha ng bunga upang kainin. Lahat ay nabigla sa kakaibang
tamis ng dating itinuring nilang bungang may lason. Sa di
maipaliwanag na pangyayari ay bigla na lamang nawala ang
babaeng unang kumain ng bunga ng puno ng lason. Matapos
mabatidna wala na ang lason sa puno ay naitawid ng bayan ang
matinding tag-init. Pinaniwalaan ng mga taong-bayan na ang
babaeng nakaputi ay isang diwatang sumagot sa kanilang
panalangin. Sa paglipas ng panahon ang dating puno at bunga
na may lason ay tinawag na nilang "lansones".
Ang Alamat ng Pakwan

Noong unang panahon may isang bata na ang pangalan ay

Juan. Si Juan ay ulila na at wala na s'yang mga magulang.
Nakatira lamang siya sa kanyang tiyo at tiya. Si Juan ay
masipag at palaging nagbanat nang buto. Malaki ang ulo ni
Juan at palagi siyang tinutukso sa kanyang mga kapwa. Ang
tawag sa kanya sa panunukso ay "Pak Juan"- ito ang palaging
sinasabi nang nanunukso sa kanya.Hindi pa nakuntento ang
mga tumutukso sa kanya. Siya ay sinaktan at binabato.Umiiyak
na lang si Juan at umaalis palayo sa tumutukso at nanakit sa
kanya.

Kapag ummuwi na nang bahay si Juan. Siya rin ang

nagtatrabaho sa mga gawaing bahay habang ang anak nang
kanyang tiyo at tiya ay walang ginagawa.Halos araw-araw na
lang naranasan ni Juan ang panunukso, pananakit, at
pagpapahirap sa kanya sa mga gawain.

Isang araw, hindi na matiis ni Juan ang hirap at sakit na

kanyang kinikimkim. Kaya, sabi niya na mas mabuti na lang na
kunin siya nang poong maykapal.Palagi niya itong sinabi at
dinadasal. Kaya isang araw. biglang umuulan nang malakas na
may kasamang kidlat at kulog. Biglang nawala si Juan. At
paghupa nang ulan. Hinanap si Juan nang kanyang tiya at tiyo t
nang ank nito. Ngunit hindi na nila ito makita. Ngunit may nakita
silang may tumutubo na halaman sa kanilang hagdanan. Ang
halaman ay may bunga na kahawig sa ulo ni Juan. Laking
pagsisi nang kanyang tiyo at tiya at nang anak nito. Kaya bilang
patawad ay inaalagaan nila ang halaman at tinatawag nila itong
"Pak Juan". Sa paglipas nang maraming panahon at dekada.
TInatawag na itong "PAKWAN".
Alamat ng Butiki

Noong araw sa isang liblib na nayon ay may mag-ina na

naninirahan sa tabi ng kakahuyan.

Ang ina na si Aling Rosa ay isang relihiyosang babae. Palagi

siyang nagdarasal, at sinanay din niya ang kanyang anak na
lalaki na magdasal at mag-orasyon bago sumapit ang dilim.

Ang anak na si Juan ay isang mabuti at masunuring anak.

Palagi niyang sinusunod ang utos ng kanyang ina tungkol sa
pagdarasal. Bago dumilim, kahit saan sya naroon ay umuuwi
siya upang samahan ang ina sa pag-oorasyon sa tapat ng
kanilang bahay.

Maagang namatay ang asawa ni Aling Rosa. Natutuwa naman

siya at naging mabait ang kanyang anak na si Juan, na
nakatuwang niya sa pagtatanim at paghahanap ng mga
makakain.

Sa paglipas ng panahon, mabilis na tumanda si Aling Rosa, at si

Juan naman ay naging isang makisig na binata.

Si Aling Rosa ay nanatili na lamang sa bahay at palaging

nagpapahinga, samantalang si Juan ay siyang naghahanap ng
kanilang makakain sa araw-araw. At kahit mahina na si Aling
Rosa ay hindi pa rin nila nakakalimutan ni Juan ang magdasal.

Minsan, habang si Juan ay nangunguha ng bungangkahoy sa

gubat, isang babae ang kanyang nakilala; si Helena.

Si Helena ay lubhang kaaki-akit kung kaya’t agad umibig dito si

Juan. At dahil sa panunuyo ni Juan kay Helena, gabi na ito nang
makauwi.

“O anak, ginabi ka yata ng uwi ngayon. Hindi mo na tuloy ako

nasamahang mag-orasyon,” ang wika ni Aling Rosa sa anak.

Pasensiya na po, Inay! Nahirapan ho kasi akong maghanap ng

mga prutas sa gubat,” ang pagsisinungaling ni Juan.

Dumalas ang pagtatagpo ni Juan at Helena sa gubat. Nahulog

ng husto ang damdamin ni Juan sa dalaga. Hangang minsan,
nabigla si Juan sa sinabi ni Helena.

“Hanggang ngayon ay hindi ko pa nararamdaman na tunay ang

pag-ibig mo sa akin, kaya nagpasya ako na ito na ang huli
nating pagkikita.”
“Ngunit, bakit? Sabihin mo, paano ko mapapatunayan sa iyo na
tunay ang aking pag-ibig. Sabihin mo at kahit ano ay gagawin
ko,” ang pagsusumamo ni Juan.

“Maniniwala lamang ako sa pag-ibig mo, kung dadalhin mo sa

akin ang puso ng iyong ina Hindi makapaniwala si Juan sa
narinig. Malungkot itong umuwi dahil binigyan siya ng taning ni
Helena. Kailangan niyang madala ang puso ni Aling Rosa bago
maghatinggabi

Nang dumating si Juan sa kanilang bahay ay agad siyang

niyaya ni Aling Rosa na mag-orasyon. Nagtungo ang mag-ina
sa harap ng kanilang bahay. Ngunit habang nagdarasal iba ang
nasa isip ni Juan. Naiisip niya ang pag-iibigan nila ni Helena. At
bigla, hinugot ni Juan ang kanyang itak at inundayan si Aling
Rosa sa likod. Bumagsak sa lupa ang ina ni Juan, at kahit
nanghihina na ay nagsalita ito.

“Anak, bakit? Ngunit anupaman ang iyong dahilan ay

napatawad na kita. Ngunit humingi ka ng tawad sa Diyos!
Napakalaking kasalanan ang nagawa mo sa iyong sariling ina,”
ang umiiyak na wika ni Aling Rosa.

“Diyos ko po, Inay! Patawarin n’yo ako!” ang nagsisising nawika

ni Juan na nagbalik sa katinuan ang isip. Umiyak nang husto si
Juan lalo na nang pumanaw ang kanyang ina.

Kasabay niyon ay bigla na lamang nagbago ang anyo ni Juan.

Siya ay naging isang maliit na hayop na may buntot. Si Juan ay
naging isang butiki; ang kauna-unahang butiki sa daigdig.

Mula sa malayo, natanaw ni Juan si Helena na papalapit.

Nasindak si Juan nang makita niyang si Helena ay naging isang
napakapangit-pangit na engkanto. Humalakhak itong lumapit.

Sa takot, dagling gumapang si Juan papanhik ng bahay

hanggang makarating sa kisame.

Nakita rin ni Juan ang engkanto, sa labis na katuwaan ay naging

iba’t ibang uri ng kulisap at insekto, at naglaro sa paligid.

Agad na pinagkakain ng butiking si Juan ang mga kulisap na

napagawi sa kanya. At dahil doon ay hindi na nakabalik sa
dating anyo ang engkanto, at nagtago na lamang ito sa mga
halamanan bilang kulisap.

Nagsisi ng husto si Juan ngunit huli na. At bilang pag-alala sa

kanyang ina, sinasabing si Juan at ang sumunod pa niyang lahi
ay patuloy na bumababa sa lupa bago dumilim upang mag-
orasyon.

At hanggang sa ngayon nga ay patuloy pa ring pinupuksa ng

mga butiki ang mga kulisap na sa paniniwala nila ay mga
engkanto.
Alamat ng Bayabas

Noong unang panahon, may isang bayan na pinamumunuan ng

isang sakim at mapagmataas na hari. Si Haring Barabas ay
kinatatakutan ng kanyang mga sinasakupan ngunit palihim din
nila itong kinamumuhian. Walang ibang alam gawin ang hari
kundi ang mag-utos at pagalitan ang kanyang mga alipin. Ang
mga utos pa man din nito ay imposibleng gawin at hindi
makatwiran. Ang hari ay mahilig kumain, matulog at mag-
aksaya ng kayamanan niya.

Nagkaroon ng matinding taghirap sa kanyang kaharian. Hindi

maganda ang naging ani ng mga magsasaka at naging mahina
ang benta ng mga mangangalakal. Ang lahat sa kaharian ay
inutusang magtipid upang maka-alpas sa taghirap na kanilang
nararanasan.

Lahat nga ng tao ay gumawa ng kanya-kanyang paraan upang

makatipid maliban sa isang tao. Ang mismong hari na si
Barabas ay hindi sumusunod sa kanyang utos. Walang itong
pakialam na naghihirap ang mga taong kanyang nasasakupan.
Patuloy siya sa paglustay ng kanyang kayamanan sa mga
walang kwentang mga bagay.

Habang ang lahat ng tao ay nagtitipid at minsan lang sa isang

araw kung kumain, ang hari ay parang piyesta kung magpaluto
sa kanyang mga alipin. Iba’t ibang putahe ng iba’t ibang mahal
na klase ng pagkain ang kanyang ipinapahanda. At ang
masaklap pa dun ay siya lamang ang kakain ng mga pinaluto
niya. Maski sobra ang mga pagkain ay hindi niya niyayaya ang
kanyang mga kasambahay o ang mga taombayan na saluhan
siyang kumain. Ang mga hindi niya maubos ay hinahayaan lang
niya hanggang sa tuluyan na itong masira at hindi na puwedeng
makain.

Isang araw habang nagpipiyesta ang hari sa harapan ng

kanyang palasyo ay may lumapit na isang matandang pulubi.
Humingi ng limos ang pulubi maski pagkain na lamang pantawid
sa kanyang gutom ngunit hindi pinansin ng hari ang matanda.
Sa halip, pinagtabuyan pa niya ito. Nawawalan daw siya ng
ganang kumain dahil sa mabahong amoy ng pulubi

Nagalit ang pulubi at sinabi sa hari na dahil sa kasakiman nito

ay bibigyan niya ito ng isang leksiyong hindi niya
makakalimutan. Hindi pa natatapos magsalita ang matanda ay
biglang kumulog at kumidlat. Ang hari ay unti-unting nagbago ng
anyo. Nagsisigaw itong humihingi ng tawad sa matanda ngunit
huli na ang lahat. Biglang naglaho ang matanda habang ang
hari ay naging isang ganap na halaman.
Nakita ng taombayan ang lahat ng pangyayari at ng lapitan ang
halaman ay may nakita silang bunga nito. Ito ay bilugan at may
koronang nakapatong. Ito na nga ang kanilang hari na si
Barabas na dahil sa kasakiman ay naging isang halaman.

Mula noon tinawag nila ang halaman na bayabas mula sa

pangalan ni Haring Barabas.
Alamat ng Limang daliri

“Bakit po,” ang tanong ni Antonio sa kaniyang lolo, isang araw,

“nakahiwalay sa apat pang ibang daliri ang hinlalaki natin?”

“Ngayong panahon lang natin ’yan,” sagot ni Tandang Julian.

“Noong unang panahon, magkakatabi sa iisang lugar ang mga
daliri ng mga ninuno natin. Isang araw, sobrang nagutom ang
hinliliit at humingi siya ng pagkain sa katabing daliri.”

“O kapatid!” sagot ni Palasingsingan, “gutom din ako. Saan nga

ba tayo kukuha ng makakain?”

“Maunawain ang langit,” sabi ni Hinlalato, upang pagaanin ang

loob ng dalawang kapatid. “Bibigyan din tayo ng langit ng
marami.”

“Subalit kapatid na Hinlalato,” pagtutol ni Hintuturo, “paano kung

hindi magbigay ng pagkain sa atin ang langit?”

“Kung gano’n,” sabad ni Hinlalaki, “magnanakaw tayo.”

“Magnanakaw?” ulit ni Hintuturo. Hindi talaga siya nasiyahan sa

payo niyang ito. “Sana naman alam ni Ginoong Hinlalaki na
hindi niya dapat gawin ’yan!”

“Masama ’yan, Hinlalaki,” sabay-sabay na sabi ng tatlo. “Ang

idea mo ay labag sa moralidad, labag sa Diyos, labag sa sarili
mo, at laban sa lahat. Hindi papayagan ng ating konsensiya na
tayo ay magnakaw!”

“O, hindi, hindi!” Galit na galit na sagot ni Hinlalaki. “Maling-mali

kayo, mga kaibigan! ’Diba ninyo man lang naisip kung gaano
kayo kauto-uto para kalabanin ang balak ko? Masama bang
iligtas ang buhay n’yo at ang sa akin?”

“Ay naku, kung yan ang balak mo,” sabi ng apat na daliri, “gawin
mo kung ano man ang gusto mong gawin. Para sa amin, mas
gugustuhin pa naming magutom at mamatay kaysa magnakaw.”

Nang oras na iyon, itinaboy ng apat na magkakapatid si

Hinlalaki palabas ng kanilang komunidad dahil sa labis na
kahihiyan. Wala na sila naging ugnayan sa kaniya mula noon.

“Kaya nga,” pagwawakas ni Tandang Julian, “makikita natin na

nakahiwalay si Hinlalaki sa apat pa nating daliri. Magnanakaw
siya. Ang apat naman na mababait ay hindi na ginusto pang
makasama siya sa buhay. Si Hinliliit naman, dahil kulang sa
pagkain, ay makikita natin ngayon na payat at nanlalambot.”
Ang Alamat ng Unang Unggoy

Noong unang panahon sa isang kagubatan, may isang batang

babae na naninirahan sa pangangalaga ng isang diyosa ng
paghahabi. Doon namumuhay siya ng masaya at nasusunod
ang lahat ng kanyang naisin.

Isang araw inutusan siya ng diyosa at sinabing: "kunin mo ang

bulak na ito, linisin mo at gawin mong damit upang iyong
maisuot." Ngunit hindi siya marunong maghabi ng bulak, kaya’t
sinabi niya sa diyosa, "kapag nalinis na ang bulak ay maaari na
ba itong gamitin?" "Hindi," sagot ng kanyang alalay,
"pagkatapos nitong linisin ay kailangan muna itong salansanin."

"Matapos salansanin, maaari na ba itong gamitin?" ang sabi ng

tamad na batang babae. Sinabi naman ng diyosa na maaari
lamang itong gamitin kung ito’y natabas na." Matapos itong
matabas?" singit ng isang katulong, "maaari na itong gamitin?"
"Hindi, kailngan muna itong tahiin," sagot ng diyosa. "Ah!," ang
sabi ng batang babae, matagal pala at maraming proseso ang
paggawa ng damit. Naisip niyang ipatong ang balat (leather) sa
kanyang katawan upang gawin na lamang balabal kaysa
gumawa pa ng panibagong damit.

Sa galit ng diyos sa katamaran ng batang babae, kumuha ng

isang patpat mula sa habian ang diyosa at sinabing, ang patpat
ng ito ay magiging parte ng iyong katawan, at ito’y iyong
gagamitin sa paakyat. Bilang kaparusahan sa iyong katamaran,
simula ngayon ikaw ay maninirahan sa mga puno sa kagubatan,
at doon ay maghahanap ka ng iyong makakain." At doon
nagsimula ang pagkakaroon ng unang unggoy na may balat at
buntot.
Ang Kalapati at ang Uwak

Ilang araw makalipas ang pagbaha sa mundo, inutusan ng

Diyos ang uwak na pumunta sa mundo upang malaman kung
gaano kalalim ang tubig sa lupa. Nang nasa mundo na siya,
namangha siya sa nakitang dami ng hayop na namatay sa lahat
ng dako. Naisip niyang mukhang masarap ang mga ito, kaya
tumungtong siya sa isa at sinimulang kainin ito. Natuwa siya sa
labis-labis na dami ng pagkain sa paligid niya. Hanggang sa
nalimot niya pati ang utos sa kaniya ng Panginoon. Dahil rin
dito, nanatili siya sa mundo.

Sa ikatlong araw, hindi pa rin bumabalik ang uwak. Inutusan ng

Diyos ang kalapati na pumunta sa mundo upang malaman ang
lalim ng tubig. Sinabihan rin niya itong magmasid pa sa mga
bagay na nangyari sa mundo. Dahil ang kalapati ay isang
matapat na nilikha, hindi niya nakalimutan ang bilin sa kaniya ng
Diyos. Nang marating niya ang mundo hindi siya tumungtong sa
kahit anong patay na hayop at sa halip ay tumungtong agad siya
sa tubig na noo’y pulang-pula ang kulay dahil sa dugo ng
napakaraming namatay na tao. Nang tumayo ang kalapati sa
duguang tubig, nakita niya na isang pulgada na lang ang taas.
Lumipad siya kaagad pabalik sa langit, at isinalaysay niya sa
Diyos kung ano ang nakita niya sa mundo. Ang mapulang kulay
sa kaniyang paa ang naging patunay sa lalim ng tubig.

Hindi nagtagal, bumalik na rin ang uwak sa langit. Humarap ito

sa Diyos, na nagsabi sa kaniya, “Bakit ka nagtagal? Bakit di ka
bumalik nang mas maaga mula sa mundo?” Dahil wala siyang
magandang dahilan na maibibigay, di na siya umimik. Yumuko
na lang siya.

Pinarusahan ng Panginoon ang uwak sa pamamagitan ng

paglalagay ng kadena sa kaniyang mga paa. Kaya mula noon,
hindi nakalalakad ang uwak. Ang nagagawa lang niya ay
lumukso-lukso mula sa isang lugar. Ang kalapati na napakatapat
sa Panginoon, ang siya nang paboritong alagang ibon sa buong
mundo. Ang kulay pula sa kaniyang mga paa ay patunay sa
kaniyang pagtupad sa utos ng Diyos.