Ang Kilusang Propaganda at Ang Katipunan: Modyul Sa Araling Panlipunan 6
Ang Kilusang Propaganda at Ang Katipunan: Modyul Sa Araling Panlipunan 6
at ang Katipunan
Modyul sa Araling Panlipunan 6
Unang Kwarter/Ikalawang Linggo
CONNIE B. TULAN
Developer
i
Republic of the Philippines
DEPARTMENT OF EDUCATION
Cordillera Administrative Region
SCHOOLS DIVISION OF ABRA
Actividad-Economia St., Zone 2, Bangued, Abra
Published by:
Learning Resource Management and Development System
KARAPATANG SIPI
2021
“No copyright shall subsist in any work of the Government of the Philippines.
However, prior approval of the government agency of office wherein the work is created
shall be necessary for exploitation of such work for profit.”
This material has been developed for the implementation of K-12 Curriculum
through the Curriculum Implementation Division (CID)—Learning Resource Management
Section. It can be reproduced for educational purposes and the source must be
acknowledged. Derivatives of the work including creating an edited version, an
enhancement or a supplementary work are permitted provided all original work is
acknowledged and the copyright is attributed. No work may be derived from this material
for commercial purposes and profit.
Borrowed materials (e.g., texts, illustrations, musical notations, photos, and other
copyrighted contents) included in this learning resources are owned by their respective
copyright and intellectual property right holders, DepEd is represented by the Filipinas
Copyright Licensing Society (FILCOLS), Inc. in seeking permission to use these
materials. Publishers and Authors do not represent nor claim ownership over them. This
module is intended for educational purposes and will be subjected for further Learning
Resource Copyright evaluation and the inventory of copyrighted third party content will
be prepared.
ii
Alamin
Mahalaga para sa isang bansa ang pagkakaroon ng kalayaan o kasarinlan. Dito
nakasalalay ang tagumpay ng mithiin nitong umunlad. Dahil dito, nagbuwis ng buhay ang
magigiting na Pilipino na tunay na nagmamahal sa bansang Pilipinas.
vii2
Subukin
Bago tayo magsimula sa ating bagong aralin, subukan mo munang sagutan ang
mga katanungan sa ibaba.
Panuto: Suriin at sagutin ang mga sumusunod na tanong. Isulat ng titik ng tamang sagot
sa sagutang papel.
5. Ang Katipunan ay may opisyal na pahayagan. Ano ang tawag sa pahayagang ito?
A. Diaryong Tagalog
B. Kalayaan
C. La Solidaridad
D. Doctrina Cristiana
Balikan
Panuto: Lagyan ng tsek ( √ ) ang patlang kung nagpapakita ng pag-usbong ng
damdaming Nasyonalismo at ekis ( x ) kung hindi.
4
ix
Tuklasin
Bago ka pumunta sa iyong aralin, suriin mo ang mga pangungusap sa loob ng
kahon. Piliin sa sumusunod ang apat sa mga naging mithiin ng mga repormistang
Pilipino. Isulat ang titik ng iyong sagot sa sagutang papel.
Suriin
Kilusang Propaganda
5
x
Kabilang sa nga dayuhang nagtaguyod sa kilusan ay sina Ferdinand Blumentritt,
kaibigan ni Rizal at Miguel Morayta, isang politikong Espanyol. Tumulong sila sa
paglilimbag ng pahayagang La Solidaridad na itinatag ni Lopez-Jaena. Mga paksang
makabayan ang nalathala sa La Solidaridad kaya palihim itong ipinadala sa Pilipinas.
Ang mga nakabasa ng pahayagan ay nagkaroon ng kamalayan sa mga naganap sa
Pilipinas at nakaunawa sa kahalagahan ng reporma sa bansa.
Marami ang naakit sumapi sa La Liga Filipina. Ang mga ilustradong kasapi ay
nagtaguyod ng pakikipaglaban para sa reporma. Ang mga iba ay nagbalak ng
paghihimagsik.
5
xi
nito ang damdaming nasyonalismo ng mga Pilipino at nagbigay-daan ito sa pagbuo ng
isang lihim na kapisanang tinawag na Katipunan.
Pagtatatag ng Katipunan
6
xii
Pagyamanin
Gawain 1
Panuto: Gamit ang talahanayan sa ibaba, itala ang mithiin ng Kilusang Propaganda at
Katipunan. Isulat ang sagot sa sagutang papel.
Gawain 2
xiii
5. Utak ng Katipunan__________
6. Ang kilusang may mapayapang kampanya para sa reporma sa pamamagitan ng
talumpati at pamamahayag___________
7. Siya ang bumuo sa samahang La Liga Filipina____________
8. Ang panimulang aklat ng Katipunan____________
9. Kilusang gagamit ng armas o puwersa sa pakikipaglaban para sa
kalayaan___________
10. Ang pahayagang naglalaman ng makabayan na lihim na ipinapadala sa
Pilipinas____________
Gawain 3
7
xiv
Isaisip
• Ang Kilusang Propaganda ay isang mapayapang kampanya para sa mga reporma
sa pamamagitan ng talumpati at pamamahayag.
• Ilan sa mga kasapi nito ang mga ilustradong sina Jose Rizal, Graciano Lopez
Jaena, Marcelo H. del Pilar, Mariano Ponce, Trinidad H. Pardo de Tavera, Jose
Maria Panganiban, Pedro A. Paterno, Dominador Gomez at magkapatid na Juan
at Antonio Luna.
• Ilan sa mga pangunahing layunin ng kilusan ang sumusunod:
B. ang pagkakaroon ng pantay na pagtingin at karapatan sa mga Español at
mga Pilipino,
España),
8
xv
Isagawa
Panuto: Magnilay-nilay at ilagay ang sarili sa panahon ng Kilusang Propaganda at
Katipunan. Sagutin nang buong katapatan ang bawat tanong.
Tayahin
Panuto: Piliin ang titik ng tamang sagot. Isulat ang sagot sa iyong sagutang papel.
9
xvi
5. Ano ang pahayagang ipinapadala sa Pilipinas mula Espanya na may paksang
makabayan at itinatag ito ni Lopez-Jaena?
A. La Liga Filipina
B. Noli Me Tangere
C. El Felibusterismo
D. La Solidaridad
9. Bakit hindi naging matagumpay ang paghihimagsik ng mga Pilipino laban sa mga
Espanyol?
A. Wala itong mahusay na pinuno
B. Hindi malinaw ang layunin nito
C. Kulang sa pagkakaisa ng mga Pilipino
D. Kaunti ang bilang ng mga Pilipino noon
10
xvii
Karagdagang Gawain
11
xviii
Susi sa Pagwawasto
Subukin Gawain 2
1. D 1. Andres Bonifacio
2. B 2. Kalayaan
3. C 3. El Felibusterismo
4. C 4. Teodoro Patiṅo
5. B 5. Emilio Jacinto
6. B 6. Kilusang Propaganda
7. A 7. Jose Rizal
8. A 8. Kartilya
9. C 9. KKK
10. A 10. La Solidaridad
Balikan Gawain 3
1. √ 1. Kilusang Propaganda - ang kilusang may
2. √ mapayapang kampanya para sa reporma
3. X sa pamamagitan ng talumpati at
4. √ pamamahayag
5. √ 2. Kabilang sa mga repormang natamo ng
6. √ Kilusang Propaganda ang sumusunod:
7. √ - Pagbuwag ng monopolyo sa tabako
- Pagpapalit sa buwis na sedula
8. √
- Pagbabawas sa sapilitang paggawa mula
9. √ sa 40 araw hanggang sa 15 araw sa loob
10. X ng isang taon
- Pagpapatuloy sa ibang probisyon ng
Tuklasin batas sa mga pamahalaang local noong
A 1893.
B 3. (Iba’t-ibang sagot)
4. Makamit ang kalayaan (tanggapin ang iba
D
pang kasagutan)
E 5. (Iba’t-ibang sagot)
Gawain 1 Isagawa
Kilusang Propaganda Katipunan/KKK Iba’t –ibang sagot
A. Ang pagkakaroon ng - Makamit ang
pantay na pagtingin at Tayahin
kalayaan
karapatan sa mga
Español at mga Pilipino, 1. C
2. A
B. Pagkakaroon ng 3. A
representasyon ng
Pilipinas sa Cortes (ang
4. C
kongreso ng España), 5. D
6. B
C. Sekularisasyon ng 7. D
mga parokya sa 8. B
Pilipinas
9. C
D. Gawing lalawigan ng 10. C
Espanya ang Pilipinas
E. Pagkakaroon ng
batayang kalayaan sa
pagpapahayag.
12
xix
Sanggunian
(Estelita B. Capina, 2000)
https://philippineculturaleducation.com.ph/kilusang-propaganda
Cite this article as: Kilusang Propaganda. (2015). In V. Almario
(Ed.), Sagisag Kultura (Vol 1). Manila: National Commission for Culture and the
Arts. Retrieved from https://philippineculturaleducation.com.ph/kilusang-
propaganda/
(DepEd, 2020)
13
xx
Annex
Pamantayan 4 3 2 1
Masusing pag- Masusi ang May ilang tiyak May Hindi natalakay
aaral pagkakatalakay na pagtalakay pagtatangkang ang paksa
ng mga paksa sa paksa talakayin ang
paksa
Pagsasaayos Malinaw at Maayos ang Magulo ang Walang
maayos ang kabuuan ng ilang datos kaayusan ang
paglalahad ng paglalahad mga
mga impormasyon
impormasyon
Kalidad ng Lahat ng mga May isa o Hindi wasto at Hindi tama o
impormasyon impormasyon dalawang hindi tiyak ang
ay wasto, impormasyon maliwanag ang karamihan sa
maliwanag at na hindi wasto ilang mga
ayon sa paksa at hindi impormasyon impormasyon
kaugnay ng
paksa
Paglalahad ng Malinaw at Malinaw ngunit Malabo at hindi Walang
reaksyon o makatwiran hindi makatwiran ibinigay na
opinyon ang lahat ng makatwiran ang mga reaksiyon o
mga reaksiyon ang ilang reaksiyon o opinyon
at opinyon reaksiyon o opinyon
opinyon
Kaayusan ng Inilalahad ang Inilalahad ang Maayos na Hindi
paglalahad lahat ng mga ilang mga inilalahad ang maunawaan
ideya nang ideya nang ideya ang paksa
maayos at maayos at dahil sa
kawili-wili kawili-wili walang
kaayusan ang
inilalahad
14
xxi
For inquiries or feedback, please write of call:
Department of Education
Cordillera Administrative Region
Schools Division of Abra
Address: Actividad-Economia St., Zone 2, Bangued, Abra
Telephone No.: (074)614-6918
e-mail: abra@deped.gov.ph
Website: http://www.depedabra.com
LRMS Website: https://lrmsabra.blogspot.com
15
xxii