Name: ___________________________________________ Grade: _________ Score

IS IT GOOD TO BE PROUD WHY OR WHY NOT?

There was once a King who ruled harshly over the land. One night after he was crowned as king, he thought of himself
as the greatest king on earth and in heaven.
He often went hunting. One early morning, while in the deep woods, he decided to cool himself in the lake. He proudly
swam away from the shore. Suddenly there came from the bottom of the lake someone who had the same face and form as
the king. This man quickly put on the King’s clothes and rode away with the King’s horse. When the proud King finished
cooling himself, he found his clothes and his horse already gone.
With some woven reeds covering his body, he walked to the castle. He beat loudly at the gate, but he was driven away.
He went to the duke’s hall, but he was put to prison. Working hard, he loosened the chains that bound his feet and fled away.
He went to his palace, but no one recognized him. Instead, he was beaten up and was thrown outside the palace.
The proud King fled away. He wished he was dead. Reaching the lake where he had bathed, he cried aloud. He asked
for forgiveness.

From: English For All Times p. 215

Answer the following questions.

1. How did the King rule his land?

2. When did he think of himself as the greatest king?

3. Where did he go one early morning?

4. How frequent does he go hunting?

Directions: Choose the letter of the correct adverb. Write the answer in you answer sheet.

1. We are going to put the table _____________ the window.

a. everywhere b. far c. near d. under
2. I __________ pay my bills on time. I have a very good credit.
a. never b. usually c. sometimes d. rarely
3. We have a __________ meeting. We all meet once a week.
a. weekly b. daily c. yearly d. monthly
4. I couldn’t hear him because he was speaking too __________.
a. loudly b. silently c. gently d. softly

Directions: The following exercises will help you gain greater understanding about adverbs. Choose
the best answer to complete the sentence. Write the answer in you answer sheet.

1. Joshua studies __________ so he would graduate with honors.

a. badly c. normally
b. diligently d. carelessly
2. Mother cooks food for breakfast ______________.
a. yearly d. weekly
b. monthly
c. daily
3. The ship sailed ______________ encountering heavy weather along the way.
a. up c. northwards
b. down d. backwards
Name: ___________________________________________ Grade: _________ Score
4. I _________________ late on Saturdays.
a. get usually up c. usually get up
b. get up usually d. usually up

Directions. Read the sentences carefully. Write (/) if the place of the adverb is correct and (x) if it is
not. Write the answer in you answer sheet.

__________ 1. I can memorize the poem easily.

__________ 2. Tony hurriedly left for school.
__________ 3. Father read always the newspaper.
__________ 4. The children in the library study their lessons.

Directions: Tell whether the underlined adverb is an adverb of manner, time, place or frequency.

____________ 1. I talked to him this morning.

____________ 2. Ken seldom makes a mistake in his test.
____________ 3. Father waited for his turn patiently.
____________ 4. Children love to read books in the reading corner.

Directions: Match Column A with column B. Write the letter of the correct answer. Write the answer in
you answer sheet.

A. B.
1. Mother __________kisses her children. a. on the streets
2. ____________, we are going to visit my grandma. b. lovingly
3. Children should not play __________. c. often
4. Susan is ___________ early for class. d. On Sunday
e. Last month

Directions: Copy the letter of the correct adverb of manner, time, place and frequency. Write the
answer in you answer sheet.

1. When do you ____________ go on vacation each year?

a. always b. never c. usually d. ever
2. The cat is hiding ____________ the couch.
a. anywhere b. underneath c. somewhere d. there
3. Have you done your homework _____________?
a. now b. then c. yet d. still
4. Reading ______________ helps you to understand concepts better.
a. rapidly b. briefly c. carefully d. sadly

Directions: Complete the phrases below with the approriate adverbs in the box to form sentences.
Write the answer in you answer sheet.
1. Our teacher comes to school ____________________.
2. Hey! It’s my birthday ___________________________.
3. Paulo drives _________________________________.
4. Isa reads a book _____________________________.

in the library everyday slowly tomorrow

Panuto: Isulat ang titik ng angkop na reaksiyon sa sumusunod ayon sa pangyayari. Isulat
ito sa sagutang papel.
Tandaan: Sa gawaing ito, pakinggan ang balita na nirekord ng guro gamit ang radio o basahin ng magulang o
sinumang miyembro ng pamilya na maaaring magbabasa sa balita upang mapakinggan ng bata.

Barko, Lumubog!
Isang barko na nagbuhat sa Cebu at patungong Maynila ang lumubog sa kalagitnaan ng
dagat. Tinatayang mahigit isandaang tao ang namatay. Sinasabing ang dahilan ng paglubog ay
ang kalumaan na ng barko at may diprensya ang makina nito. Agad na sumaklolo ang mga
marino, ngunit tila yata ilan lamang ang nailigtas.
Name: ___________________________________________ Grade: _________ Score

1. Tungkol saan ang balita?

A. Tungkol sa lumubog na barko. C. Tungkol sa aksidente sa daan.
B. Tungkol sa isang sunog. D. Tungkol sa isang pandemya.
2. Bakit lumubog ang barko?
A. Dahil sumabog ang makina ng barko.
B. Dahil may kalumaan na ang barko at may diprensiya ang makina nito.
C. Dahil sa mga pasahero.
D. Dahil sa mga marino.
3. Paano naligtas ang ibang pasahero?
A. Binalewala nila ang pangyayari.
B. Maraming tumulong sa kanila na taga bantay dagat.
C. Sapagkat agad na sumaklolo ang mga marino.
D. Walang tumutulong sa kanila.
4. Madalas ay ubod ng taas ang ating lipad at nalilimutan nating tayo’y nakayapak sa lupa.
A. Iwasang maging mapagmataas sa pagsasalita, tingnan muna ang sarili.
B. Mahilig makipagkuwentuhan sa ilan.
C. Gustong lumipad paitaas.
D. Maging makasarili sa kapwa.
5. Upang lumusog at lumakas, mag-eehersisyo tayo. Ngunit sa pagmamadali, kulang naman tayo sa tulog at
pahinga. Kaya sa halip na lumakas tayo ay nanghihina’t nagkakasakit.
A. Hindi nakabubuti sa katawan ang ehersisyo.
B. Minsan, hindi natin iniintindi ang ating sariling kakayahan.
C. Sa lahat ng panahon, ang ehersisyo ay nakabubuti sa tao.
D. Ang kalusugan ay ating kayamanan.
6. Ikaw ay binibigyan ng pagkakataong baguhin ang takbo ng panahon upang maibalik ang dating ganda ng
kapaligiran.
A. Iwasan ang paggawa ng nakasisira sa ating kapaligiran.
B. Mag-aral nang mabuti.
C. Palaging iikutin ang paligid.
D. Magtapon ng basura kahit saan.

Panuto: Ipahayag ang iyong reaksiyon tungkol sa balitang napakinggan. Isulat ang iyong reaksiyon sa sagutang
papel.

Basurang dala ng habagat hinakot sa Manila Bay clean-up

ABS-CBN News
Jul 20 2019 12:03 PM
Daan-daang mga volunteer mula sa gobyerno at pribadong sektor ang nagtulong-tulong para maghakot ng sako-
sakong mga basura mula sa dalampasigan ng Manila Bay sa tinaguriang Las Pinas-Parañaque Critical Habitat
Ecotourism Area malapit sa Coastal Road, Sabado ng umaga.
Nagkalat ang plastic at iba pang mga basura sa ilang kilometrong haba ng baybayin sa habitat bago magsimula
ang paglilinis alas-6 ng umaga.
Lingguhan ang paglilinis sa lugar mula nang magsimula ang Manila Bay Clean-up project. Pero ngayong araw,
mas malaking volume ng basura ang kailangang pulutin na naipon sa ilang araw na pag-ulan at malakas na alon
dala ng bagyo at habagat. Kuwento ng mga empleyado ng Parañaque City Environment and Natural Resources
Office, wala ang mga naturang basura noong nakaraang Sabado matapos ang huling sama-samang clean-up sa
lugar.
Panawagan naman ni Sen. Cynthia Villar na dumalo sa clean-up na hinigpitan sana ng mga lokal na
pamahalaan ang pagsunod sa Solid Waste Management Law para masigurong hindi tinatapon sa tubig ang mga
basura mula sa kani-kanilang mga lugar.
Sumama rin sa clean-up ang mga tauhan ng Maynilad at Manila Water. Panawagan ni Villar na pagandahin ang
waste water recycling facilities nila para hindi napupunta sa dagat ang mga gamit na tubig.

Reaksiyon:

_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Panuto: Makinig ng isyu tungkol sa COVID-19 mula sa radyo, telebisyon, o kausap na tao at sumulat ng reaksiyon
_______________________________________
tungkol dito. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Name: ___________________________________________ Grade: _________ Score
MGA BIKTIMA
(Hango sa Pagsulong sa Pagbasa pp. 61-65)

Isang araw ay mabilis na pumagaspas si Hangin. Napadaan siya kay Gubat.

Hangin : Aba, Gubat! Bakit tila nalulungkot ka at walang sigla ang iyong mga dahon?
Gubat : Mabuti’t napansin mo. Tumingin ka sa paligid. Noon ang mga puno ko’y siksikan
kaya halos wala kang madaanan. Tingnan mo ngayon at ibang-iba na ang paligid.
Hangin : Oo, nga kakaunti na sila. Wala na ang matatandang puno. Pinutol na nilang lahat.
Ilang kabataang puno na lamang ang natira, kaya pala malungkot ka at walang sigla.
Gubat : Tumingin ka sa dako roon, ngayo’y puro bahay at gusali na ang nakatayo at sa
kabila nama’y sinusunog ng mga kaingero ang mga puno.
Hangin : Dapat na kayong mag-alsa. Magsalita na kayo! Balang araw tuluyang makakalbo
ang mga kagubatan. Wala nangpagkukunan ng mga puno.
Gubat : Hindi lamang iyon, napipinsala na rin sila dahil sa malaking baha. Wala na ang
mga ugat ng punong sisipsip ng tubig-ulan.
Hangin : Hay! Tao nga naman. Hindi nila nalalaman ang pagkawasak ng kanilang
kinabukasan.

(At dumako si Hangin sa may ilog. Nakita niyang umiiyak ang karugtong nitong sapa. Nakinig si Hangin sa usapan
ng dalawa)
Sapa : Hu! Hu! Hu! Ang labu-labo na ng tubig ko. Dati’y napakalinaw.
Ilog : Huwag kang umiyak. Pareho lang tayo. Tingnan mo ako, katulad mo, halos hindi rin
ako makagalaw dahil punungpuno ako ng basura; bulok na bagay, dumi ng hayop at
iba pang basura.
Sapa : Bakit ginagawa ito ng tao sa atin? Mabait naman tayo sa kanila! Binibigyan natin sila
ng malinis na tubig at lamantubig.
Ilog : Wala silang puso at hindi sila marunong mangalaga sa atin!
Hangin : Haaay! (nasabi ni Hangin sa sarili) Kaawa-awang sapa at ilog. Tulad din ng gubat na
nagdurusa. Pareho silang napipinsala ng tao.

(Nagpatuloy si Hangin sa pamamasyal. Napadaan ito sa lungsod. Maraming

gusali, tao at sasakyan siyang nakita)
Hangin : Aba, tila nangangapal ang aking katawan. Naku! Ang mga usok ng sasakyan at
pabrika, napakakapal tila dumidikit sa aking balat. Bakit kaya ako ganito?
Matingnan nga kung sino ang nasa loob ng sasakyan!
(Tiningnan niya ang loob ng sasakyan)
Hangin : Naku! Naninigarilyo pala ang mga nasa sasakyan. Ang drayber namang ito ay walang
malasakit sa kalusugan ng iba. Maitim na usok ang lumalabas sa tambutso ng
sasakyan. (Luminga-linga si Hangin) Hayun at may mga taong nagsisilab ng goma
at plastic. Ang baho!!! Ay! Tao kasama na rin ako nina Gubat, Sapa at Ilog ----- mga
biktima ng kapabayaan ng tao.

Reaksiyon:
___________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
_________________________________________________.

Panuto: Basahin ang pahayag at piliin ang titik ng angkop na reaksiyon. Isulat ito sa sagutang papel.
1. Sa mga liblib na pook, ang mga manggagamot ay kailangang-kailangan.
A. Malaking pera ang kikitain doon.
Name: ___________________________________________ Grade: _________ Score
B. Napakarami nang doktor sa siyudad.
C. Dumulog sa pamahalaan at humingi ng doktor na maipadadala roon.
2. Ang manggagawa ay nagpatulo ng pawis sa bukid.
A. Tulungan ang manggagawa sa paghahanap ng Gawain.
B. Ang mga mangagawa ay hindi masipag sa Gawain sa bukid.
C. Pahalagahan ang produkto ng mga manggagawa.
3. Naibibigay ng magulang ang lahat ng pangangailangan ng kanilang mga anak.
A. Balewalain ang ibinigay ng mga magulang.
B. Huwag humingi sa mga magulang.
C. Magpasalamat sa mga magulang.
4. Inubos lahat ng bunsong anak ang kabuhayang ibinigay sa kaniya.
A. Siya ay matulungin sa kapwa tao.
B. Siya ay mahilig sa pakitang tao.
C. Siya ay walang hinayang magtapon ng hindi niya pinaghirapan.
5. Ayon sa kanyang ama, ang kanyang kapatid ay namatay na at muling nabuhay.
A. Ang kanyang kapatid ay namatay na at muling bumangon sa libingan.
B. Ang kanyang kapatid na nagkasala at bumalik na nagsisi sa maling nagawa.
C. Naghihirap ang loob ng kanyang kapatid.

Sa pamamasyal, tayo’y maglakad na lamang. Maaaring lumakad nang katamtaman ang bilis o mag-
jogging kung kailangan. Maaari itong gawin sa lungsod o bukid sa umaga, sa hapon, o sa gabi. Ang jogging
ay para sa lahat ng may gulang mula 7 hanggang 70. Ito’y nakapagbubuti sa paghinga, nagpapatigas ng
laman, nagpapaunlad sa sikulasyon ng dugo at nakapaghihinga sa isipan. Ang paglalakad ay isang uri ng
ehersisyo na ang ginagamit ay sarili mong enerhiya. Ito ay hindi kumukonsumo ng gas tulad ibang uri ng
ehersisyo. Wala ring binabayarang mga makina at lugar. Higit sa lahat, ito ay magagawa maging bata man
o matanda.

Reaksiyon:

Basahing mabuti ang mga tanong at kilalanin kung ano ang tinutukoy nito. Isulat ang titik ng tamang
sagot.

1. Ito ang ahensiya ng pamahalaang opisyal na namamahala sa bilangan tuwing eleksiyon.

a. NAMFREL b. CAPM c. COMELEC d. National Election Movement
2. Ito ay nangangahulugang isang mapayapang paraan ng pagtutol sa mga ipinatutupad ng
pamahalaan at di pagtangkilik sa mga sebisyong ibinigay nito.
a. coup d’etat b. Lakas ng Bayan c. mapayapang demonstrasyon d. civil disobedience
3. Ang pangulong ito ay gumamit ng islogang “Tama Na, Sobra Na, Palitan Na!” sa kanyang
pangangampanya.
a. Ferdinand Marcos b. Corazon Aquino c. Gloria Arroyo d. Fidel Ramos
Name: ___________________________________________ Grade: _________ Score
4. Sa mga araw na ito nangyari ang makasaysayang Rebolusyon sa EDSA.
a. Pebrero 22-25, 1986 b. Pebrero 19-22, 1986 c. Pebrero 16-19, 1986 d. Pebrero
24-27, 1986
5. Ito ang uri ng pamahalaang naghari matapos mapabagsak ang rehimeng Marcos.
a. aristokrasya b. demokrasya c. monarkiya d. awtokrasya

Pagtambalin ang mga pahayag sa Hanay A sa mga salita sa Hanay Isulat ang titik ng tamang sagot sa
sagutang papel.
A B

1. Ito ang uri ng pamahalaang naghari matapos a. Hawaii

mapabagsak ang rehimeng Marcos. b. diktador
2. Sa kanya nanumpa si Pangulong Corazon c. Suffrage
Aquino bilang pangulo ng bansa. d. Fidel Ramos
3. Sa kanya nanumpa Si Salvador Laurel bilang e. Claudio Teehankee
pangalawang pangulo f. Vicente Abad Santos
4. Ang heneral na namuno sa isang convoy na g. Demokrasya
kinabibilangan ng tatlong batalyong sundalo na h. Hen. Artemio Tadiar
dumating sa EDSA
5. Siya ang Vice-Chief of staff ng Sandatahang
Lakas na tumiwalag sa administrasyong Marcos.
6. Dito tumungo ang pamilyang Marcos kasama
ang kanilang malalapit na kaibigan noong sila ay
umalis sa Pilipinas.
7. Karapatang Bumuto
8. Namamahala sa pamahalaang diktatoryal kung
saan siya ay kalimitang namumuno sa
pamamagitan ng puwersa o dahas.

Suriin ang mga pagkilos at pagtugon ng mga Pilipino nagbigay-daan sa pagwawakas ng Batas Militar
sa pamamagitan ng pagpuno sa mga nawawalang kaisipan nito. Isulat ang inyong sagot sa sagutang
papel.

9. Inilunsad ni Corazon Aquino ang civil disobedience sapagkat ________________________________

________________________________________________________________________________________________________
10.Libo-libong taong nagpamalas ng kanilang suporta kay Corazon Aquino dahil
_________________________
________________________________________________________________________________________________________

Mga Pangyayaring Nagbigay-Daan sa People Power I

Ang Pagtawag ng Snap Election
Idinaos ang Snap Election o Biglaang Eleksiyon noong ika-7 ng Pebrero 1986. Si
Marcos, sa ilalim ng partidong Kilusang Bagong Lipunan (KBL), ay lubos na umaasa na
siya ay muling magwawagi sapagkat ilang beses na niyang napatunayan ang suporta sa
kanya ng mga
mamamayan. Ang kanyang nakatunggali ay si Corazon “Cory” Aquino na sa katunayan ay
hindi ninasang pumasok sa pulitika. Subalit marami ang sumuporta sa kanya dahil sa
paniniwalang siya ang karapat-dapat na kandidatong lumaban kay Marcos. Bilang
asawa ng pinatay na lider na si Ninoy, siya ang pinakabuhay na biktima ng kasamaan ng rehimeng hindi marunong
kumilala sa karapatang pantao. Sa pamamagitan ng isang milyong pirmang kinalap ng Corazon Aquino for
President Movement (CAPM) sa pamumuno ni Joaquin “Chino” Roces si Cory ay napapayag na lumaban kay
Marcos.
“Marcos Pa Rin” at “Marcos-More Than Ever” ang islogang ginamit ni Marcos sa kanyang
pangangampanya samantalang “Tama Na, Sobra Na, Palitan Na!” ang islogang ginamit naman
ni Cory sa ilalim ng Partido UNIDO (United Nationalist Democratic Organization). Si
Arturo Tolentino ang Pangalawang Pangulo ni Marcos at si Salvador Laurel naman ang bise-
presidente ni Cory. Sa pangangampanya ni Cory nasa likod niya ang mayayamang
negosyante, mga alagad ng Simbahang Katoliko, ang Cory’s Crusaders, at maging ng mga
kilalang politikong sumusuporta sa kanilang pamilya at sa pamilyang Aquino. Ang kanyang
mga kampanya ay dinaluhan ng libu-libong taong nagpamalas ng pagsuporta sa kanyang kandidatura. Tinatayang
500,000 tao ang dumalo sa kanyang miting de avance na ginanap sa Luneta Park.
Sa panahon ng eleksiyon ay pinahintulutang lumahok sa bilangan ang NAMFREL (National Movement
for Free Elections) na pinamunuan ni Jose Concepcion, isang mangangalakal. Ang himpilan ng NAMFREL ay nasa
La Salle Green Hills samantalang ang COMELEC (Commission on Elections) ang opisyal na namamahala sa
Name: ___________________________________________ Grade: _________ Score
bilangan tuwing eleksiyon ay nakahimpil sa Philippine International Convention Center (PICC). Sa pagbibilang ng
boto ay parihong kompyuter ang gamit ng dalawa, subalit ang nakapagtataka, magkaiba ang itinatalang resulta ng
mga ito. Sa bilang ng COMELEC nanguna si Marcos ngunit sa NAMFREL malinaw na nanguna si Cory. Dahil ang
mga nagbibilang sa COMELEC sa pangunguna ni Linda Kapunan ay huminto na sa pagbibilang dahil di na nila
kayang tanggapin ang talamak na dayaan.
Sa opisyal na bilang ng Batasan, lumalabas na sina Marcos at Tolentino ang nanalo subalit hindi ito
tinanggap ng oposisyon. Dahil sa resultang ito, hinikayat ni Cory Aquino ang mamamayang Pilipino na
magprotesta. Isang kampanya ng di pagsunod o Civil Disobedience ang inilunsad ni Cory upang paralisahin ang
rehimeng Marcos.

 Si Cory Aquino ay walang intensiyong kumandidato sa pagkapangulo. Sa katunayan, isa siya sa mga bumubuo ng
Convenor Group na ang layunin
ay pag-isahin ang mga oposisyon at mula rito ay pumili ng isang kandidato na haharap kay Marcos.
 Ang NAMFREL ay isang samahang kinabibilangan ng mga mamamayang nagbibigay ng libreng serbisyo para
mabantayan ang mga presinto at maiwasan ang pandaraya sa botohan. Ang mga kasapi nito ay binubuo ng mga
kabataan, mga mag-aaral, propesyonal, mga madre, mga seminarista, mga guro, at mga empleyado ng mga publiko
at pribadong tanggapan.
Reaksiyon ng mga Pilipino Nang Mawalang Halaga ang Karapatan sa Pagboto
Ilang linggo bago maghalalan, muling pinakilos ang National
Movement for Free Elections (NAMFREL). Layunin nitong magtaguyod ng
isang malaya, malinis at tapat na halalan. Sa kabila ng pagmamalasakit ng
mga tagabantay ng halalan na ingatan ang balota, marami pa ring iniulat na
pandaraya.
Halimbawa:
 pamimili ng boto
 pang-aagaw ng mga ballot box
 mga flying voter
 hindi pagsasama sa talaan ng ilang pangalan ng mga botante
 pagbabago ng Commission on Elections (COMELEC) sa kinalabasan ng halalan

Samantala, nanawagan din ang Simbahang Katoliko, sa pangunguna ni Arsobispo Jaime Cardinal
Sin, na magkaisa ang mga mamamayan na gawing malinis at malaya ang halalan. Nakiisa rin dito ang
Muslim, Protestante at iba pang pangkat ng relihiyon, gayundin ang mga pribadong sector ng lipunan.
Sa kabila ng pagbabantay na ginawa hindi nagwagi si Aquino batay sa resulta nito sa COMELEC. Magkaiba
ang kinalabasan ng bilang ng boto ng COMELEC at NAMFREL. Nagprotesta sa Batasan Pambansa ang oposisyon sa
resultang ito. Sa kabila nito, ipinahayag ng Batasang Pambansa noong Pebrero 15, 1986 na sina Ferdinand Marcos
at Arturo Tolentino ang mga bagong halal na Pangulo at Pangalawang Pangulo.
Bilang reaksiyon sa ginawang proklamasyon ng Batasan ay nagdaos ng isang rally na tinawag na
Tagumpay ng Bayan ang sambayanang Pilipino sa pangunguna nina Cory Aquino at Salvador Laurel sa Luneta Park
noong ding araw na idiniklarang nagwagi sina Marcos at Tolentino. Naging maalab ang suportang ginawa ng
sambayanang Pilipino sa panawagang ito. Ibinoykot ng mga mamamayan ang mga kalakal at paglilingkod na
nagmumula sa mga kumpaniya ng mga crony ni Marcos. Hinikayat din ni Cory Aquino ang mga mamamayang
huwag magbayad ng buwis, kuryente at tubig, at iboykot ang media na kakampi ng pamahalaan, gayundin ang
mga bangko at komersyal na produktong katulad ng beer, softdrinks, at iba pa. Ang pagpanig ng maraming
Pilipino sa kinikilalang tunay na nagwagi sa Snap Election ay nagpakita lamang kung paano kinimkim ng
sambayanang Pilipino ang kanilang galit sa rehimeng Marcos.
Ang 1986 EDSA People Power
Nangyari ang mapayapang rebolusyon sa EDSA noong Pebrero 22-25 1986 bunga ng
pagnanais ng mga mamamayang magkaroon ng pagbabago sa bansa. Ang People Power ay
nagsimula nang si Juan Ponce Enrile, Ministro ng Tanggulang Pambansa at si Hen. Fidel V.
Ramos, ang Vice Chief of Staff ng Sandatahang Lakas ay tumiwalag sa administrasyong
Marcos. Naniniwala silang hindi si Marcos ang inihalal ng taong-bayan kundi si Cory Aquino.
Kaya noong ika-22 ng Pebrero 1986 ay ipinahayag nila ang kanilang pagbibitiw sa tungkulin
sa pamamagitan ng Radio Veritas at nanawagan sila sa mga mamamayang suportahan sila
at bigyan ng proteksiyon ang mga militar na tumiwalag sa pamahalaan.
Sa pangyayaring ito ay nanawagan din si Marcos sa telebisyon, nakiusap siya sa dalawang sumuko
at itigil na ang kanilang ginagawang paglaban sa pamahalaan. Subalit hindi sila natinag sa kanilang
ginawang desisyon. Lalong tumibay ang kanilang loob nang manawagan sina Jaime Cardinal Sin at Agapito
Aquino, kapatid ng yumaong Benigno Aquino na magtungo ang mga tao sa EDSA (Epifanio de los Santos
Avenue) sa paligid ng Camp Crame at Camp Aguinaldo kung saan nagkukubli sina Enrile at Ramos kasama
ang iba pang mga sundalo. Ilang saglit lamang ang lumipas at dumagsa na ang napakaraming tao sa
EDSA. May dala-dala silang mga inumin at pagkain para sa mga sundalo. Dito ganap na nagsimula ang
tinaguriang People Power sa EDSA o EDSA I.
Ang Kabayanihang Ginampanan ng mga Pilipino sa Rebolusyon sa EDSA
Ang unang pagsubok sa Lakas ng Bayan o People Power ay nangyari noong ika-23 ng
Pebrero, kinahapunan ng linggo nang ang isang convoy na kinabibilangan ng tatlong batalyong sundalo
sa pamumuno ni Hen. Artemio Tadiar ay dumating sa EDSA. Ang misyon nila ay gawin ang pinag-uutos ni
Marcos, ang salakayin ang Camp Aguinaldo, subalit sila ay sinalubong ng napakaraming tao sa panulukan
ng EDSA at Ortigas. Nakaharap nila roon ang mga kapwa nila Pilipino tahimik na nagdarasal at umaawit.
Sa halip na salubungin ng galit ang mga sundalo ay inabutan nila ang mga tao ng rosaryo, bulaklak, at
pagkain. Dahil dito hindi nagawa ng mga sundalo ang ipinag-uutos sa kanila.
Name: ___________________________________________ Grade: _________ Score

Kinabukasan ika-24 ng Pebrero, Lunes ng madaling araw ay isang pangkat naman ng mga
sundalong marino ang inatasang sumalakay sa Camp Aguinaldo. Hinagisan nila ng mga tear gas ang mga
tao upang mabuwag ang hanay ng mga ito subalit sila ang umurong sapagkat sa kanila pumunta ang usok
ng tear gas. Hindi nagtagal, dumating naman ang mga helicopter gunship sa pamumuno ni Col. Antonio
Sotelo. Nakadama ng takot ang mga tao sapagkat wala silang kalaban-laban sa isang pagsalakay mula sa
himpapawid. Subalit isang himala ang nangyari sapagkat ang mga sakay ng helicopter ay pumanig sa
kanila. Bago magtanghali noong araw na iyon ay maraming sundalo ang kumampi sa panig ng oposisyon.
Ang Pagwawakas at Resulta ng Rebolusyon
Tinatayang umabot sa tatlong milyon ang bilang ng taong nakiisa sa EDSA Revolution. Sa lugar ng EDSA,
sa Channel 4, at sa mga lansangan patungong Malacańang ay makikita ang nagkakaisang sambayanang Pilipino-
pari, madre, seminarista, pastor, ministro, matanda, bata, mayaman, mahirap, kristiyano at maging di mga
kristiyano na magkakapit-bisig habang nagdarasal. Buong tapang nilang sinalubong ang mga kanyon at tangke,
Pinakiusapan nila ang mga loyalistang sundalo na huwag ipuputok ang mga tangge at kanyon sa mga kapwa
nilang Pilipino. Sinikap nilang palambutin ang kalooban ng mga kawal sa pamamagitan ng pagngiti, at pagbigay
ng inumin at pagkain. Higit sa lahat nagdasal at nagkantahan ng makabayang awitin ang mga tao.
Noong Pebrero 25, ganap nang nagtagumpay ang sambayanang Pilipino.
Sa harap ni Mahistrado Claudio Teehankee si Corazon C. Aquino ay nanumpa
bilang pangulo ng bansa, samantalang si Salvador Laurel ay nanumpa bilang
pangalawang-pangulo sa harap ni Mahistrado Vicente Abad Santos. Ang
mahalagang pangyayaring ito ay nangyari sa Club Filipino sa Green Hills, San
Juan dinaluhan ng libo-libong Pilipino.
Sa kabilang dako, sa Malacaňang ay nanumpa rin si Marcos bilang
nagwaging pangulo diumano sa harap ni Punong Mahistrado Ramon Aquino.
Ngunit batid ng pamilyang Marcos na wala na silang
magagawa upang sila ay manatili pa sa posisyon dahil ang taong –bayan ang
kanilang kalaban. Dahil dito, noong gabi ng Pebrero 25, 1986 , ang pamilyang
Marcos, kasama ang kanilang malalapit na kaibigan ay umalis sa Malacaňang
sakay ng helicopter patungnong Clark Field at mula rito ay tumuloy sa Hawaii.
Sa wakas natapos na ang paghahari ng pamilyang Marcos. Ang mapayapang rebolusyon
ay tumagal ng apat na araw at nagwakas sa paghahari ng pamahalaan diktatoryal.
Noong araw na iyon ay napuno ng kagalakan at pagdiriwang ang sambayanang Pilipino
sapagkat sa wakas ay naibalik ang tunay na demokrasya at katarungang matagal na
nilang inaasam-asam.

Tunghayan ang larawan ng ilang karapatang pantao. Hanapin sa Hanay B ang wastong karapatan
sa larawan na nasa Hanay A.
A B

a. Karapatan sa Relihiyon

1.
Name: ___________________________________________ Grade: _________ Score

b. Karapatan sa Paglakbay

2.

c. Karapatan sa Pagpapahayag

3.
4.

d. Karapatan sa Pagpili ng Relihiyon

Lagyan ng tsek (√) kung ang mga gawain ay nakatulong sa pagpapatatag at pagkamit ng kalayaan at
demokrasya sa bansa at (X) kung hindi. Isulat ito sa iyong sagutang papel.

1. Naging pangulo si Gng. Cory Aquino ng Ikalimang Republika.

2. Nagpatuloy ang mga rebelde sa paglaban sa pamahalaan.
3. Nagdaos ng kumbensiyon para magbalangkas ng Saligang Batas.
4. Nagpaimbestiga ang pamahalaan sa perang nawala sa kaban ng bayan.
5. Nagkaroon ng plebisito para pagtibayin ang Saligang Batas.
Suriin ang mga pangungusap na nasa loob ng kahon at isulat ang titik sa sagutang papel
ang mga paraang nakatutulong sa pangangalaga ng mga karapatang pantao.

A. Kalayaan na makakuha ng tama at mahalagang impormasyon sa pahayagan, radyo at telebisyon.

B. Tuklasin ang talento upang mas mapaunlad o malinang
C. Pigilin na magsabi o magsiwalat ng naramdaman, opinyon, o paniniwala.
D. Magkaroon ng ari-arian
E. Sumali sa mga samahan o organisasyong nakapagpapaunlad ng sarili
F. Pumili ng relihiyon
G. Mamamasyal sa lugar na bawal

Basahing mabuti ang mga pahayag. Piliin ang titik ng tamang sagot sa mga pagpipilian.
1. Nakatakda ang mga karapatan ng bawat mamamayang Pilipino sa Saligang Batas ng 1987 na nakasaad sa
Artikulo _____.
a. Artikulo I b. Artikulo III c. Artikulo V d. Artikulo II
2. Ito ay tawag sa komisyon na binuo upang bumalangkas sa Saligang Batas ng 1987.
a. Constitutional Commission b. Contitutional Convention c. Human Rights Commision d. Commission on
Election
3. Petsa na nangyari ang isang Plebisito.
a. Perbrero 25, 1987 b. Pebrero 22, 1987 c. Pebrero 2, 1987 d. Pebrero 20, 1987
4. Siya ang namuno sa Constitutional Commission.
a. Cecilia Muňoz Palma b. Carmen Planas c. Elisea Ochoa d. Josefa Llanes Escoda
5. Isang ahensiya ang nag-imbistiga sa mga nanakaw na pera sa kaban ng bayan mula sa pamilyang Marcos
upang maibalik ito sa pamahalaan.
a. ConCom NAMFREL c. PCG d. PCSO
6. Namuno sa ahensiya ng PCGG (Presidential Commission on Good Government).
a. Juan Ponce Enrile b. Salvador Laurel c. Fidel V. Ramos d. Jovito Salonga
Sagutin ang mga tanong sa ibaba.
1. Paano napangangalagaan ng Saligang Batas ang kapakanan ng mga mamamayan?

2. Gaano kahalaga ang eleksiyon sa pagkakatatag ng demokratikong pamahalaan?

Ang Rebolusyonaryong Pamahalaan
Matapos mapaalis si Pangulong Marcos sa pamamagitan ng Rebolusyonaryong EDSA, kaagad na
nagtatag ng Rebolusyonaryong Pamahalaan si Pangulong Aquino. Pinawalang-bisa niya ang Saligang
Batas ng 1973, dahil ito ay nagbigay ng malaki at malawak na kapangyarihan kay Marcos. Binuwag niya
ang Batasang Pambansa para makapagtibay siya ng mga batas. Kaagad din niyang itinalaga ang kanyang
gabinete na tutulong sa kanya sa pagpapalakad ng pamahalaan.
Ang Presidential Commission on Good Government (PCGG)
Ayon sa imbestigasyon na pinangunahan ni dating Senador Jovito Salonga, ang nanakaw na pera
sa kaban ng bayan noong panahon ni Pangulong Marcos ay umabot sa halagang $5-10 bilyon. Upang
maibalik ito sa pamahalaan, nilikha ni Pangulong Aguino ang Presidential Commission on Good
Government (PCGG).
Name: ___________________________________________ Grade: _________ Score
Ang Constitutional Commission (ConCom)
Upang maging matatag ang demokrasya sa bansa, binuo ang komisyon na
bumalangkas sa Saligang Batas na naging batayan na Ikalimang Republika ng Pilipinas.
Nilikha ni Pangulong Aquino ang Constitutional Commission o ConCom. Hinirang ni
Pangulong Aquino ang 48 na kasapi nito. Si Cecilia Muňoz Palma ang hinirang na
Pangulo ng kumbensiyon. Kinonsulta nila ang iba’t ibang sector ng lipunan, tulad ng
mga manggagawa, magsasaka, estudyante, propesyonal, mangangalakal, at kabataan.
Natapos nila ang pagbuo ng Saligang Batas noong Oktubre 12, 1986.
Ang Saligang Batas 1987
Ang nabuong Saligang Batas ay iniharap sa sambayanan sa isang plebisito. Ito
ay pinagtibay ng sambayanan noong Pebrero 2, 1987. Humigit-kumulang sa 85% ang sumang-ayon dito.
Ang pagpapatibay sa Saligang Batas o Konstitusyong 1987 ang nagbigay-wakas sa rebolusyonaryong
pamahalaan ni Pangulong Aquino at nagbigay daan sa lubusang pagkatatag ng Ikalimang Republika ng
Pilipinas. Ang Saligang Batas 1987 ang siyang saligan ng ating pamahalaan hanggang ngayon.
Mga Karapatan ng Mamamayan ayon sa Saligang Batas 1987
Pinapangalagaan ng ating pamahalaan sa Ikalimang Republika ang mga karapatan ng bawat
mamamayang Pilipino. Nakatakda sa Artikulo III ng Saligang-Batas 1987 ang
mga karapatang ito. Ang mga ito ay nakapaloob sa Katipunan ng mga
Karapatan. Ang mga sumusunod ay ilan sa ating karapatan:
 Karapatang mabuhay, maging malaya, magkaroon ng ari-arian at
pantay na pangangalaga sa batas…(Seksiyon 1)
 Karapatang magkaroon ng kapanatagan sa kanilang sarili,
pamamahay, papeles, at mga bagay-bagay laban sa hindi
makatwirang paghahalughog at pagsamsam…(Seksiyon 2)
 Karapatang maging pribado ang pakikipag-ugnayan o komunikasyon..
(Seksiyon 3.1)
 Karapatang makapagpahayag o makapagsalita, makipagpulong o sumali sa mapayapang
pagtitipon, at magpetisyon sa pamahalaan… (Seksiyon 4)
 Karapatang makapili ng pananampalataya o relihiyon… (Seksiyon 5)
 Karapatang manirahan (sa iba’ibang bahagi ng bansa) at makapaglakbay…(Seksiyon 6)
 Karapatang mapagbatiran hinggil sa mga bagay-bagay na may kinalaman sa tanan…(Seksiyon 7)
 Karapatang magtatag ng mga asosasyon, mga unyon, o mga kapisanan sa mga layuning hindi
lalabag sa batas (Seksiyon 8)
Seksiyon Dapat kilalanin ang karapatan ng taong-bayan na mapagbatiran hinggil sa mga bagay-bagay
7 na may kinalaman sa tanan. Ang kaalaman sa mga opisyal na rekord, at sa dokumento at
papeles tungkol sa mga opisyal na gawain, transaksyon, o pasya, gayon din sa mga datos sa
pananaliksik ng pamahalaan na pinagbabatayan ng patakaran sa pagpapaunlad ay dapat
ibigay sa mamamayan sa ilalim ng mga katakdaang maaaring itadhana ng batas.
Seksiyon Hindi dapat hadlangan ang karapatan ng mga taong-bayan kabilang ang mga naglilingkod sa
8 publiko at pribadong sektor na nagtatag ng mga assosasyon, mga unyon, o mga kapisanan sa
mga layuning hindi labag sa batas.
Seksiyon Ang mga pribadong ari-arian ay hindi dapat kunin ukol sa gamit pambayan nang walang
9 wastong kabayaran.
Seksiyon Hindi dapat magpatibay ng batas na sisira sa pananagutan ng mga kontrata.
10
Seksiyon Pinahahalagahan ng Estado ang karangalan ng bawat tao at ginagarantyahan ang lubos na
11 paggalang sa mga karapatang pantao.

Pangangalaga sa Karapatan
Walang sinuman sa mga ito ang lubos na makapangalaga sa mga karapatan ng mga tao. Mismong
ang mga mamamayan ang tunay na makapagbibigay ng proteksyon sa kanilang mga karapatan.
Mahalagang alam ng mga tao ang kanilang mga karapatan at manindigan para dito. Kapag may mga isyu
kung saan direkta silang maaapektuhan, kailangan nilang ihayag ang kanilang opinyon sa tamang paraan
at gawin ang lahat ng makakaya upang mapangalagaan ang interes ng taong bayan.
Name: ___________________________________________ Grade: _________ Score