LANGUAGE POLICY FORMULATION,

PROGRAMMING, IMPLEMENTATION AND

EVALUATION IN THE PHILIPPINE
EDUCATION (1565 – 1974)

SHELLA A. TORRALBA

Pagpaplanong Pangwika sa Filipino:

Mga Teorya at Modelo
Filipino 311
Oktubre 5, 2018
LANGUAGE PLANNING

Involves attempts on a national or countrywide level to

solve language problems either on language form or
language use or both, the better to correspond to the
needs and goals of society.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
The Philippine Case
Conceptual Framework of Language

Language Determination Language Development

Language Policy Formulation in Education

Language Programming

Language Implementation

Language Evaluation

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Panahon ng Kastila
(1565 – 1898)
 Isinasaalang-alang na ang unang pananakop ng mga
Kastila sa ating kapuluan ay ang pananatili rito ni
Miguel Lopez de Legazpi noong 1565, bilang kauna-
unahang Kastilang gobernador-heneral.
 Nang ilagay sa ilalim ng koronang Kastila ang
kapuluan, si Villalobos ang nagpasiya ng ngalang
“Felipinas o Felipinas” bilang parangal sa Haring
Felipe II nang panahong yaon, ngunit dila ng mga tao
ay naging “Filipinas.”

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Panahon ng Kastila
(1565 – 1898)
 When the Spaniards conquered the greater part of the
Philippines, they found not savages but a people of
diverse languages who lived in loosely organized forms
of government called barangay and who enjoyed a
distinct civilization of their own, including a writing
system (Malcolm 1915:43-44).

 There were fifteen alphabetical characters in all –

three vowels and twelve consonants – each combining
with certain dots and commas to signify ideas which
the people wanted to convey (Zafra 1953: 95).

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Panahon ng Kastila
(1565 – 1898)
 The inadequacy of the native tongues to teach the gospel,
however, became a problem. To overcome it, the friars saw
two possible solutions: either to introduce Spanish words like
Dios, espiritu santo, iglesia, etc., into the native vocabulary or
to paraphrase the religious concepts in the native tongue.
The friars chose to adopt the first (Cushner 1971: 88-89)

The beginnings
of language
planning in the
Philippines

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Panahon ng Kastila
(1565 – 1898)
 Itinuro ng mga Kastila ang Kristiyanismo sa mga katutubo upang
maging sibilisado diumano ang mga ito.
  Naniniwala ang mga Espanyol noong mga panahong iyon na mas
mabisa ang paggamit ng katutubong wika sa pagpapatahimik sa
mamamayan kaysa sa libong sundalong Espanyol.
 Ang pamayanan ay pinaghati-hati sa apat na ordeng misyonerong
Espanyol na pagkaraa’y naging lima. Ang mga ordeng ito ay
Agustino, Pransiskano, Dominiko, Heswita, at Rekolekto upang
pangasiwaan ang pagpapalaganap ng Kristiyanismo.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Panahon ng Kastila
(1565 – 1898)
 Ang paghahati ng pamayanan ay nagkaroon ng malaking epekto sa
pakikipagtalastasan ng mga katutubo.
 Upang mas maging epektibo ang pagpapalaganap ng Kristiyanismo,
ang mga misyonerong Espanyol mismo ang nag-aral ng mga wikang
katutubo dahil mas madaling matutuhan ang wika ng isang rehiyon
kaysa sa ituro sa lahat ang wikang Espanyol.
 Nabatid nilang sa pagpapalaganap ng kanilang relihiyon, mas
magiging kapani-paniwala at mas mabisa kung ang mismong banyaga
ang nagsasalita ng wikang katutubo. Dahil dito, ang mga prayle ay
nagsulat ng mga diksiyonaryo at aklat-panggramatika, katekismo, at
mga kumpensyonal para mas mapabilis ang pagkatuto nila ng
katutubong wika.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Panahon ng Kastila
(1565 – 1898)
 Nasa kamay ng mga misyonerong nasa ilalim ng pamamahala ng simbahan
ang edukasyon ng mga mamamayan noong panahon ng mga Espanyol.
 Naging usapin ang wikang panturong gagamitin sa mga Pilipino. Iniutos ng
Hari na gamitin ang wikang katutubo sa pagtuturo hindi naman ito
nasusunod.
 Gobernador Francisco Tello de Guzman nagmungkahi na turuan ang mga
Indio ng wikang Espanyol. Habang sina Carlos I at Felipe II naniniwalanag
kailangang maging bilinggwal ng mga Pilipino. Carlos I Iminungkahing ituro
ang Doctrina Christiana gamit ang wikang Espanyol.
 Sa huli, napalapit ang mga katutubo sa mga prayle dahil sa wikang katutubo
ang ginamit nila samantalang napalayo sa pamahalaan dahil sa wikang
Espanyol ang gamit nila.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Panahon ng Kastila
(1565 – 1898)
 Haring Felipe II Muling inulit ang utos tungkol sa pagtuturo
ng wikang Espanyol sa lahat ng katutubo noong ika-2 ng
Marso, 1634. Nabigo ang nabanggit na kautusan.
 Carlos II lumagda ng isang dikreto na inuulit ang probisyong
nabanggit na kautusan. Nagtakda rin siya ng parusa para sa
mga hindi susunod dito.
 Carlos IV lumagda ng isa pang dekrito na nag-uutos na
gamitin ag wikang Espanyol sa lahat ng paaralang itatag sa
pamayanan ng mga Indio noong 29 Disyembre 1972

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Panahon ng Kastila
(1565 – 1898)
Mababatid sa parte ng kasaysayang ito na
nanganib ang wikang katutubo. Sa panahong ito,
lalong nagkawatak-watak ang mga Filipino.
Matagumpay na nagapi at nasakop ng mga
Espanyol ang mga katutubo. Hindi nila itinamin sa
isipan ng mga nasakop ang mga Pilipino ang
kahalagahan ng isang wikang magbibigkis ng
kanilang damdamin.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Panahon ng Kastila
(1565 – 1898)
 Sa panahon ng propaganda, marami na ring mga Pilipino ang
naging matindi ang damdaming nasyonalismo. Nagtungo sila
sa ibang bansa upang kumuha ng mga karunungan.
 Nagkaroon din ng kilusan ang mga propagandista noong 1872
na siyang simula ng kamalayan upang maghimagsik. ANG
TALUKTOK NG PROPAGANDA.
 Itinatag ni Andres Bonifacio ang Katipunan. Ang wikang
Tagalog ang ginamit sa kanilang mga kautusan at pahayagan.
Ito ang sinasabing unang hakbang tungo sa pagtataguyod ng
wikang Tagalog.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Panahon ng Kastila
(1565 – 1898)
 Ginamit ang Tagalog sa iba’t ibang genre ng panitikan upang pag-
alabin ang damdaming makabayan ng mga Pilipino.
 Itinanghal ang Tagalog bilang opisyal na wika ayon sa pinagtibay na
Konstitusiyong Biak-na- Bato noong 1899 bagama’t walang isinasaad
na ito ang magiging wikang pambansa ng Republika.
 Nang maitatag ang Unang Republika sa pamumuno ni Aguinaldo,
isinaad sa Konstitusyon na ang Tagalog ay opsiyonal. (Gamitin ng
kung sino lamang nangangailangang gumamit.) Ang sinasabing ang
dahilan nito ay ang pamamayani ng mga ilustrado sa Asembleang
Konstitusiyonal.
 Nais maakit ni Aguinaldo ang mga di-Tagalog. Ang wikang Tagalog ay
naging biktima ng politika. Nag-uumpisa lamang sana itong lumago
ay napailalim na naman ito ng dayuhang wika.
Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Panahon ng Kastila
(1565 – 1898)
 Pinakilala ng mga Kastila ang pormal na edukasyon sa bansa.
 Maraming mga paaralan ang ipinatayo na sentralisado.
 Nagbukas ng mga malalaking Katolikong kolehiyo na pinatatakbo ng mga
prayle. Tulad ng Colegio de San Ildefonso o Pamantasan ng San Carlos sa
Cebu, Colegio de San Jose o Seminario ng San Jose sa Maynila, Colegio de
Nuestra Señora Santisimo Rosario o Pamantasan ng Santo Tomas sa Maynila,
Colegio de San Juan de Letran sa Maynila, at Colegio de Santa Isabel sa
Maynila.
 Bawat bayan ay nagkaroon ng mga primaryang paaralan para sa kalalakihan
at kababaihan, ito ay pinatatakbo ng lokal na pamahalaan.
 Ang primaryang edukasyon ay libre at ang pag-aaral ng wikang Espanyol ang
isa sa mga sentro ng pag-aaral.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Amerikano
(1899 - 1934)
 Pagkatapos ng kolonyalistang Espanyol, dumating ang mga Amerikano
sa pamumuno ni Almirante Dewey.
 Sa loob ng mahigit apatnapung taong pananakop sa bansa, maraming
natutuhan ang mga Pilipino sa kultura ng mga Amerikanong
nagpabago sa kanilang pamumuhay.
 Tatlong pangunahing layunin ng edukasyon noong panahon ng
Amerikano. – Pagpapalaganap ng demokrasya – Pagtuturo ng wikang
Ingles – Pagpapakalat ng kulturang Amerikano.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Amerikano
(1899 - 1934)
 Ang mga sundalo ang kinikilalang unang guro at tagapagturo ng Ingles
na kilala sa tawag na Thomasites.
 Ipinakilala din mga Amerikano ang sistema ng pampublikong paaralan.
Ang mga matatalinong mag-aaral ay ipinadala sa Estados Unidos upang
makapag-aral ng libre. Tinawag sila bilang mga pensyonado (iskolar).
Camilo Osias, kasapi sa unang pangkat ng mga pensyonado.
 Mga Paaralang Itinatag ng mga Amerikano • Philippine Normal School
(1901) • Siliman University (1901) • Centro Escolar University (1917) •
University of the Philippines (1908) • University of Manila (1914) •
Philippine Women’s University (1919) • Far Eastern University (1919)

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Amerikano
(1899 - 1934)
 Mga pagbabagong naganap sa sistema ng Edukasyon
• Maraming mga pampublikong paaralan ang naipatayo upang
maraming mga Pilipino ang makapag-aral.
• Ingles ang ginamit na panturo sa mga paaralan at binigyang-diin
ang kulturang Amerikano sa mga leksyon.
• Naitatag ang Kagawaran ng Pagtuturong Pampubliko o
Department of Public Instruction noong 1901.
• Sibika ang naging pokus ng pagtuturo sa mga paaralan at
binigyang-diin ang demokratikong pamumuhay at hindi ang
relihiyon.
• Maraming mga unibesrsidad, pampubliko at pribado ang naitatag
sa bansa.
Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Amerikano
(1899 - 1934)
 Mga pagbabagong naganap sa sistema ng Edukasyon
• Itinatag sa Corregidor ang unang Amerikanong paaralan matapos ang labanan sa
Maynila. Agosto 1898 – pitong paaralan ang binuksan sa Maynila sa ilalim ng
pamamahala ni Fr. William McKinnon 1898 – itinalaga si Lt. George P. Anderson
bilang unang superintendent ng mga paaralan sa Maynila
• itinatag ang Bureau of Education at si Dr. David Barrows ang unang direktor.
Binuksan din ang mga pang-araw at pang- gabing paaralan sa mga bayan at
lalawigan. Karamihan sa mga panggabing paaralan ay para sa mga matatanda na
nagnanais matuto ng salitang Ingles.
• Sa lahat ng paaralan, ang mga mag-aaral ay tumatanggap ng libreng aklat,
kuwaderno, lapis. Sundalong Amerikano ang unang guro ng mga Pilipino sa pag-
aaral ng wikang Ingles.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Amerikano
(1899 - 1934)

 Noong taong 1931, ang Bise Gobernador Heneral

George Butte ay nagpahayag ng kanyang panayam
ukol sa paggamit ng bernakular sa pagtuturo sa
unang apat na taong pag-aaral.
 Sumang-ayon kay Bise Gobernador Heneral George
Butte sila Jorge Bocobo at Maximo Kalaw.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Amerikano
(1899 - 1934)
Ayon sa Kawanihan ng Pambayang Paaralan, nararapat na Ingles ang
ituro sa pambayang paaralan. Ilan sa mga kadahilanan ay:
 Ang pagtuturo ng bernakular sa mga paaralan ay mag-reresulta sa suliraning
administratibo.
 Ang paggamit ng iba’t ibang bernakular sa pagtuturo ay magdudulot lamang
ng rehiyolanismo sa halip na nasyonalismo.
 Hindi magandang pakinggan ang magkahalong wikang Ingles at bernakular.
 Malaki ang nagasta ng pamahalaan para sa edukasyong pambayan at
paglinang ng Ingles upang maging wikang pambansa.
 Ingles ang nakikitang pag-asa upang magkaroon ng pambansang
pagkakaisa.
 Ingles ang wika ng pandaigdigang pangangalakal.
 Ang ingles ay mayaman sa katawagang pansining at pang-agham.
 Dahil nandito na ang wikang Ingles ay kailangang hasain ang paggamit nito.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Amerikano
(1899 - 1934)
Ilan sa mga katwiran ng mga tagapagtaguyod ng bernakular ay ang mga sumusunod:
 Walumpong porsiyento ng mag-aaral ang nakaaabot ng hanggang ikalimang grado
lamang.
 Kung bernakular ang gagamiting panturo, magiging epektibo ang pagtuturo sa
primary.
 Nararapat lamang na Tagalog ang linangin sapagkat ito ang wikang komon sa
Pilipinas.
 Hindi magiging maunlad ang pamamaraang panturo kung Ingles ang gagamitin.
 Ang paglinang ng wikang Ingles bilang wikang pambansa ay hindi nagpapakita ng
nasyonalismo.
 Nararapat lamang na magsagawa ng mga bagay para sa ikabubuti ng lahat katulad
ng paggamit ng bernakular.
 Walang kakayahang makasulat ng klasiko sa wikang Ingles ang mga Pilipino.
 Hindi na nangangailangan ng mga kagamitang panturo upang magamit ang
bernakular, kailangan lamang na iyo ay pasiglahin.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Amerikano
(1899 - 1934)
LAYUNING MAITAGUYOD AND WIKANG INGLES AT MGA
ALITUNTUNING DAPAT SUNDIN:
 Pagsasanay sa mga Pilipinong maaaring magturong Ingles at iba
pang aralin
 Pagbibigay ng malaking tuon o diin sa asignaturang Ingles sa
kurikulum sa lahat ng antas ng edukasyon
 Pagbabawal ng paggamit ng bernakular sa loob ng paaralan
 Pagsasalin ng teksbuk sa wikang Ingles
 Paglalathala ng mga pahayagang lokal para magamit sa paaralan
 Pag-alis at pagbabawal ng wikang Espanyol sa paaralan

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Amerikano
(1899 - 1934)
May mga pag-aaral, eksperimento at sarbey  upang malaman kung epektibo
 ang pagtuturo gamit
 ang  wikang Ingles:
•  Iniulat na "gaya ng makikita, ang gobyerno  ay gumastos ng milyon-
milyon para maisulong ang paggamit ng Ingles 
upang mabisang mapalitan nito ang Espanyol 
at mga dayalek sa mga ordinaryong usapan,  at ang Ingles 
ang sinasalita ay kay hirap  makilala na Ingles na nga.” Henry Jones Ford
• Propesor Nelson Dean Fansler (1923) •may katulad na obserbasyon kay
Henry Jones Ford. •kumuha ng mataas na edukasyon ngunit nahihirapan sa
paggamit ng wikang Ingles.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Panahon ng mga Amerikano
(1899 - 1934)
 Ayon sa sarbey na ginawa nina Najeeb Mitri Saleeby at ng Educational
Survey Commission na pinamumunuan ni Dr. Paul Monroe, ang
kakayahan makaintindi ng mga kabataang Pilipino ay mahirap tayahin
kung ito ba ay hindi nila malilimutan paglabas ng paaralan.
 Ayon kay Najeeb Mitri Saleeby kahit na napakahusay ang maaaring
pagtuturo sa wikang Ingles ay hindi pa rin ito magiging wikang panlahat
dahil ang mga Pilipino ay may kani-kaniyang wikang bernakular.
  Iginiit din ni Saleeby na makabubuti kung magkakaroon ng isang
pambansang wikang hango sa katutubong wika nang sa gayun ay maging
malaya at mas epektibo ang paraan ng edukasyon ng buong bansa.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Komonwelt
(1935 - 1945)
 Pagtatag ng Komonwelt
a. Ang unang hakbang patungong kalayaan ng Pilipinas, ay ang Jones Act na
itinatag noong ika-29 ng Agosto, 1916. Ito ay nagtatakda na Pilipinas ay
makakamit ang kasarinlan kung handa na itong pamunuan ang sariling bayan.
b. Ang Hare-Hawes-Cutting Act ay naipasa noong ika-17 ng Enero, 1933. Ito ang
unang batas kung saan mayroong nakatakdang petsa para sa kalayaan ng
Pilipinas. Ito’y hindi naaprubahan sa Senado ng Pilipinas dahil sa ibang mga
kondisyon.
c. Ang huling hakbang sa kalayaan ay noong ika-24 ng Marso, 1934, kung saan
si Franklin D. Roosevelt and namumuno sa panahong ito. Ipinagtibay niya ang
Batas Tydings-McDuffie ang batas para sa kasarinlan ng Pilipinas. Ito’y
naaprubahan sa Senado ng Pilipinas

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Komonwelt
(1935 - 1945)
 Nagtawag ng Kumbensyong Konstitusyonal na pinamumunuan
ni Claro M. Recto
• Dito ibinalangkas ang Saligang Batas ng 1935
• Ito ang gamit na basehan sa pamamalakad ng
pamahalaan noong Panahon ng Komonwelt.
• Isa sa mga probisyon ng Saligang Batas ang
paghahanap ng pambansang wika na ibabatay sa
iba’t ibang umiiral n wika.
 Nagtatag ng Pamahalaang Komonwelt
• Ang naging Pangulo ay si Manuel L. Quezon
• Pangalawang Pangulo, na si Sergio Osmeña.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Komonwelt
(1935 - 1945)

 Pambansang Asemblea
a. Noong ika - 8 ng Pebrero, 1935, pinagtibay ang
konstitusyong ng Pilipinas, at niratipika ito sa ika-14
ng Mayo ng taong iyon.
b. Ang bagong pamahalaan ay nagsimula lamang noong
ika - 15 ng Nobyembre, 1935.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Komonwelt
(1935 - 1945)
 Batas Komonwelt Blg. 184
a. “AN ACT TO ESTABLISH A NATIONAL LANGUAGE AND DEFINE ITS
POWERS AND DUTIES”
b. Inaprubahan ika-13 ng Nobyembre, 1936
c. Isinulat ni Norberto Romualdez
d. Itinatag ang Surian ng Wikang Pambansa (National Language Institute)
e. Ang tungkulin daw ng SWP ay pag-aralan ang mga wika sa Pilipinas, pumili
ng basehan para sa wikang pambansa, at pagkatapos aprubahan ng pangulo
ang pambansang wika ay protektahan at ipayaman pa ito lalo

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Komonwelt
(1935 - 1945)
 Surian ng Wikang Pambansa
Mga Kasapi:
Jaime C. de Veyra (Samar-Leyte; pinuno)
Santiago A. Fonacier (Ilokano)
Filemon Sotto (Cebuano)
Casimiro F. Perfecto (Bikol)
Felix S. Salas-Rodriguez (Panay)
Hadji Butu (Moro)
Cecilio Lopez (Tagalog; sekretarya)

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Komonwelt
(1935 - 1945)
 Isinaad sa Batas Komonwelt Blg. 184 ang tungkulin ng SWP:
 Pag-aaralan ang lahat ng mga pangunahing wikang umiiral sa Pilipinas,
 Ilista ang mga salitang parehong tunog at ibig sabihin sa mga wikang ito,
pati na rin ang mga salitang parehong tunog o malapit ang tunog sa isa’t
isa, ngunit iba ang ibig sabihin
 Hanapin ang pangkalahatang ortograpiya at ponetika ng mga wika sa
bansa
 Pag-aralan at ikumpara ang mga unlapi, gitlapi, at hulaping ginagamit
 Piliin ang wikang pinakabuo sa istruktura at pinakanalalaganap sa
panitikan sa bansa upang maging basehan ng wikang pambansa

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Komonwelt
(1935 - 1945)
Sa pagtatag ng wikang pambansa, ang tungkulin ng SWF ay:
 Gumawa ng diksyunaryo, pati na rin ng balarila sa pambansang wika
 Pangalagaan ang “tamang ibig sabihin” ng mga salita at tanggalin ang
mga di-kailangang banyagang salita sa bokabularyo ng wikang pambansa
 Gamitin ang mga wika sa Pilipinas, Kastila, at Ingles upang ipayaman pa
ang wikang pambansa
 Gamitin ang Latin at Griyego kapag gagawa ng bagong salita, lalo na sa
agham, teknolohiya, at panitikan

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Komonwelt
(1935 - 1945)
Napili ang wikang Tagalog bilang basehan ng wikang pambansa noong ika-9
ng Nobyembre, 1937. Ibinigay ang mga dahilan na:
 Sinasalita at nauunawaan ang Tagalog ng maraming tao at rehiyon ng
bansa
 Hindi ito nahahati sa mas maliit pang mga wika
 Mayaman ang panitikang nakasulat sa Tagalog kumpara sa ibang wika
 Ito ang wika ng Maynila, ang kapital ng Pilipinas
 Ito ang wika ng Himagsikan at Katipunan, na mahalaga sa kasaysayan
ng Pilipinas

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Komonwelt
(1935 - 1945)
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134
a. “PROCLAIMING THE NATIONAL LANGUAGE OF THE
PHILIPPINES BASED ON THE “TAGALOG” LANGUAGE”
b. Inilagda ni Pangulong Manuel L. Quezon noong ika-30 ng Disyembre,
1937
c. Itinatag na ang Tagalog ang magiging basehan ng pambansang wika ng
Pilipinas
d. Dahil basehan lang ang Tagalog, HINDI pareho ang Filipino at Tagalog,
ngunit marami itong pagkakatulad.
e. Dahil siya ang naglagda ng proklamasyong nagtatatag ng pambansang
wika, kilala si Quezon bilang Ama ng Pambansang Wika

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Komonwelt
(1935 - 1945)
Alpabetong Abakada
a. Iginawa ni Lope K. Santos upang mabigyan ng representasyon ang mga
tunog sa wikang Tagalog.
b. A - B - K - D - E - G - H - I - L - M - N - NG - O - P - R - S - T - U - W - Y
Batas Komonwelt Blg. 570
a. “AN ACT MAKING THE FILIPINO NATIONAL LANGUAGE AN
OFFICIAL LANGUAGE FROM THE FOURTH OF JULY, NINETEEN
HUNDRED AND FORTY-SIX”
b. Ipinasa noong ika-7 ng Hunyo, 1940
c. Sinabi na simula ika-4 ng Hulyo, 1946, opisyal na wika na ng Pilipinas ang
wikang pambansa

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Panahon ng mga Hapon
(1942 - 1945)
 Ang Edukasyon ang isa sa pinakamakapangyarihan
institusyong humuhubog sa katauhan ng isang nilalang.
 Ito ang isa sa mga sandatang ginamit ng mga hapones.
 Upang hubugin ang kaisipan ng mga Pilipino sa
adhikaing napakaloob sa patakarang Greater East Asia
Co-Prosperity Sphere.
 Noong 1942 , nilikha ang Commission of Education,
Health, and Public Welfare sa bisa ng Military Order No.
2 ng pamahalaang Hapones.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Hapon
(1942- 1945)
Bahagi ng simulain nito ang mga sumusunod:
1. Pagpapaintindi sa mga mamamayan ng kalagayan ng
Pilipinas bilang kasapi ng Greater East Asia Co-Prosperity
Sphere.
2. pagsupil sa mga kaisaipang Kanluraning nag-uugnay sa mga
Pilipino at sa mga bansa sa Kanluran, particular sa mga bansang
Gran Britanya at ang Estados Unidos.
3. pagpapayabong ng kultura ng bagong Pilipino ayon sa
kamalayan ng pagigigng Oryental o Asyano. 
4 .pagtuturo ng wikang nippongo.
5.pagkakaloob ng edukasyong elementarya at bokasyunal.
6. pagtataguyod ng pagmamahal sa paggawa.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Panahon ng mga Hapon
(1942 - 1945)
 Makikita sa mga tuntuning ito ng mga hapones, tulad din ng mga
Amerikano nagpapahalaga nang higit sa pagpapalaganap ng kanilang
wika bilang paghubog sa isipan ng mga sinakop.
 Sa balatkayong pagtatag ng katutubong kalinangan, sinikap nitong
mawala lahat ng papuri sa Amerika na nakasulat sa mga aklat.
 Noong Hunyo , 1942 ay binuksan ang mga paaralan sa elementary .
 Ang wika , kulturang hapones, at Pilipino lamang ang ipinaturo rito.
 Masusing sinuri ang mga aklat at ipinatatanggal ang mga pahina nitong
mayroong pahiwatig ng kulturang Kanluranin.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Panahon ng mga Hapon
(1942 - 1945)
 Ipinaalis ng mga Hapones ang mga pahina ng mga aklat na mayroong
pahiwatig ng kulturang Kanluranin.
 Gayundin, noong 1943 ay binuksan ang mga institusyong naghahanda sa mga
guro sa layuning magkaroon ng sapat na gurong may Pilipino-Asyanong
oryentasyon.
 Sa muling pagbubukas ng mga paaralan ay naging sapilitan ang pag-aaral ng
wikang niponggo at kulturang Hapones.
 Ang mga simbahan ay ginamit din upang makuha ng mga Hapones ang loob
ng mga Pilipino.
 Ito ang mga gurong may malawak na kaaalaman sa kultura at pagpapahalaga
ng mga Pilipino at maging ang mga Asyano.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Panahon ng mga Hapon
(1942 - 1945)
 Dahil sa matinding kahirapan sa buhay, kakaunti lamang ang mga
batang nagpatala upang mag-aral sa elementary at hayskul.
 Sa halip na sila ay pumasok sa paaralan at mag-aral, karamihan sa
kanila ay kasama ng kanilang mga magulang uypang
maghanapbuhay.
 Bukod dito, dir in maitatatwang mayroon ding pag-aalinlangan
ang mga Pilipino sa tunay na intension ng mga mananakop, dahil
noong panahong iyon ay malalim ng nag-ugat ang kultura at
pagpapahalagang Amerikano sa puso at isipan ng mga Pilipino

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Panahon ng mga Hapon
(1942 - 1945)
 Masasabing hindi gaanong nagtagumpay ang mga Hapones na hubugin ang
kaisipan ng mga Pilipino sa pamamagitan ng edukasyon. Nang mahalal na pangulo
si Jose P. Laurel noong 1943 ay nagmunghaki siya ng ilang mga pagbabago upang
maayos ang sistema ng edukasyon sa bansa. 1. Pinakuha niya ng lisensya sa
pagtuturo ang lahat ng mga guro at mga pinuno ng mga paaralan, kolehiyo, at
unibersidad. 
2. Inutos niya ang pagpapalaganap ng Tagalog bilang Wikang Pambansa. 3. Inutos
niya rin na mga Plipino lamang ang dapat magturo ng wika, kasaysayan ng
Pilipinas, at kabutihang asal.
4. Inutos din niyang kinakailangang nakakarami sa lupon ng bawat paaralan,
kolehiyo at unibersidad ang mga Pilipino. 
5. Pinagbawalan niyang magturo ng kasaysayan ng Pilipinas at mga asignaturang
may kinalaman sa mga simulaing makabayan ang mga dayuhan. 

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Panahon ng Ikatlong
Republika (1946 – 1981)
 Taong 1946 naibalik sa mga Pilipino ang
pagpapatakbo sa edukasyon sa PIlipinas ng
makalaya ang mga Pilipino sa mga Amerikano.
 Taong 1947 binuo ang Department of Education at
naging kaagapay nito sa pagbabalangkas ng
regulasyon para sa mga paaralan ang Bureau of
Private and Public schools.
 Taong 1972 naging Department of Education,
Culture and Sports ang ahesiya.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Here are some of the mother tongue or
vernacular pilot programs since
Philippine independence.
• The First Iloilo Experiment (1948-1954);
• The Cebu Experiment (pre-1960’s),
• The Antique Experiment (1952);
• The First Rizal Experiment (1953-1959);
• another Rizal experiment (1960-1966);

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 In the Iloilo Experiment, CHILDREN WHO LEARNED IN THEIR
MOTHER TONGUE (HILIGAYNON) SURPASSED ENGLISH-TAUGHT
PUPILS IN ARITHMETIC, READING, AND SOCIAL STUDIES, AND
DEMONSTRATED GREATER EMOTIONAL STABILITY,
EXTROVERSION, AND EMOTIONAL MATURITY.

 Secondly, THE HILIGAYNON-TAUGHT PUPILS HAD NO STATISTICAL

DISADVANTAGE IN THEIR ENGLISH LANGUAGE ABILITIES (Aguilar
1949, 1961).

 In 1956, Jardenil (1962) conducted a follow-up study involving some

subjects (both control and experimental) of the original Iloilo Experiment.
Fifteen judges listened to anonymous audio recordings of the subjects,
speaking and reading in English.

 The judges’ were unable to distinguish between the students who had
been taught in the vernacular from those who had been taught purely in
English; the researcher suggests that THE TEACHING OF THE
VERNACULAR DID NOT PREVENT GOOD DICTION AND FLUENCY
IN ENGLISH.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 In the Cebu Experiment, which focused ON SOCIAL STUDIES,
it was found that TEACHING THE SUBJECT THROUGH THE
VERNACULAR (CEBUANO) WAS ONE-THIRD TO TWO-
THIRDS MORE EFFICIENT THAN TEACHING IT THROUGH
ENGLISH.

 In the Antique Experiment, three language-in-education models

were employed with different amounts of vernacular use.

 THE EXPERIMENTAL GROUP IN THE SCHOOL THAT USED

VERNACULAR THE MOST (70% OF DAILY INSTRUCTIONAL
TIME) SCORED HIGHER THAN THE CONTROL GROUP IN
ARITHMETIC, READING, LANGUAGE, AND SOCIAL STUDIES;
it was also found that the vernacular served as a “facilitator or
catalyser for learning English” (Jardenil, 1962).

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 The First Rizal Experiment featured two sets of experimental
schools and one set of control schools, sharing similar age and
mental ability profiles. One set of experimental schools used the
vernacular (Tagalog) as medium of instruction (MOI) in grades one
and two, thereafter switching to English, while the other set used the
vernacular as MOI up to and including grade three, followed by
English.

 The control schools used English as MOI for all grade levels. During
the first few years, pupils in the experimental schools outperformed
the other group in all four areas measured—language, reading,
social studies, and arithmetic—but this lead reduced in the upper
elementary grades once the MOI switched to English.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 This result is expected considering current knowledge about the
recommended length of mother tongue instruction: USING THE
MOTHER TONGUE AS A MOI YIELDS BENEFITS IN THE FIRST
FEW YEARS, BUT GAINS IN STUDENT PERFORMANCE CAN BE
UNDERMINED IF THE MOTHER TONGUE IS REMOVED TOO
EARLY (Halaoui, 2003; Ramirez, Ramay & Dena, 1991; Sampa,
2003; Thomas and Collier, 1997, 2002).

 Nevertheless, CHILDREN IN THE VERNACULAR MODELS WERE

NOTED TO BE BETTER ADJUSTED SOCIALLY, EXTROVERTED,
MORE INTERESTED IN THEIR STUDIES, AND HAD HIGHER
SURVIVAL RATES BETWEEN GRADES 1 AND 6.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 The second Rizal experiment consisted of similar groups as the first: a
group that used Tagalog in Grades 1-2 followed by English in Grades 3-6,
another group that used Tagalog in Grades 1-4 followed by English in
Grades 5-6, and an all-English group (English medium in Grades 1-6).

 Tested in English at the end of Grade 4, the all-English group performed

highest in language, reading, social studies, health and science, and
arithmetic computation.

 However, for arithmetic problems, the all-Tagalog group (Tagalog medium in

grades 1-4) attained the highest level of achievement.

 In the Tagalog version of the tests, the three groups showed about the same
reading proficiency levels, but the all-Tagalog group attained the highest
achievement levels in social studies, health and science, and arithmetic
problems.

 The results indicated that the match (or mismatch) between medium of
instruction and medium of assessment has a strong impact on measured
levels of achievement.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Assessment at the end of Grade 6 revealed a different pattern, however.

 Despite showing strengths in the early years, the Tagalog groups performed
more poorly in most subject areas regardless of the medium of assessment.

 Aguilar (1961) attributes the lackluster performance of the vernacular groups

to the training received by the teachers and the instructional materials.

 Teacher training was concentrated in English and ignored in the home

language.

 Hence, vernacular teachers spoke in Tagalog but followed methods based

on English teaching.

 Similarly, Tagalog materials were anchored and made equivalent in quantity

to the English materials.

 The Tagalog materials were mere translations of the English ones; linguistic
and sociocultural differences were not considered in their development.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Ang Edukasyong
Bilingguwal 1974
 BILINGGUWALISMO- isang penomenang pangwika na tahasan at
puspusang tinatalakay sa larangan ng sosyolinggwistiks. Ipinapakita
rito ang malaking ugnayan ng wika at lipunan at kung paano ang
lipunan ay nakapag-aambag  sa debelopment ng wika.

   Ang patakarang pangwika na nakasaad sa Saligang-Batas ng 1973 at

1987 ay tumutugon sa instrumental na pangangailangan ng mga
Pilipino upang magkaroon ng pagkakaisa hindi lamang sa identidad sa
pamamagitan ng wika

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Mga Batayan sa Pagtuturo ng
Edukasyong Bilingguwal 1974
 panahon ng aktibismo at demonstrasyon- simula ng pag-unlad ng
wikang pambansa.
 Sa UP pinagtibay ng dating Presidente Salvador P. Lopez ang
tinaguriang malayang bilingguwalismo. (paggamit ng Pilipino bilang
midyum ng pagtuturo at ang sinumang estudyante sa UP ay
makagagamit ng Ingles at/o Filipino sa anumang asignatura/aralin)
 Noong 1969 pinagtibay ni Pangulong Ferdinand E. Marcos ang
Executive Order No.202 na bubuo sa Presidential Commission to
Survey Philippine Education (PCSPE) upang gumawa ng masusing
pag-aaral sa pagpapabuti ng sistema ng edukasyon tulad ng
inaasahan. . .ang wika ng pagtuturo ang siyang nakita ng komisyon na
nangangailangan ng atensyon.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Mga Batayan sa Pagtuturo ng
Edukasyong Bilingguwal 1974
Pinagtibay ng PCSPE na:

(1)   ang Pilipino ang pangunahing midyum sa

elementary, at ang bernakular ay pantulong na wika
sa unang dalawang taon sa mga lugar na di-Tagalog

(2)   ang Pilipino at Ingles ang mga midyum sa

sekundarya at tersiyarya

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Mga Batayan sa Pagtuturo ng
Edukasyong Bilingguwal 1974
 Noong 1971 sa bisa ng E.O. 318 s. 1971, binuo ng
Pangulo ng Pilipinas ang Educational Development
Projects Implementing Task Force(EDPITAF) sa
ilalim ng pamumuno ng Kagawaran ng Edukasyon
upang bumuo ng programa para sa implementasyon
ng mga rekomendasyon sa Komisyon.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
Mga Batayan sa Pagtuturo ng
Edukasyong Bilingguwal 1974
 Kasunod nito pinagtibay noong 1973 ang palisi sa edukasyon
sa pamamagitan ng bagong Konstitusyon na nagsasaad sa
Sek. 3, Artikulo XIV, na:

 Ang Pambansang Asamblea ay gagawa ng mga hakbang tungo

sa pagpapaunlad at pormal na adopsiyon ng isang panlahat na
wikang pambansa na makikilalang Filipino.
 Hangga’t walang ibang itinadhana ang batas, ang Ingles at
Pilipino ang dapat na mga wikang opisyal.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Implementasyon ng
Edukasyong Bilingguwal 1974
 Hunyo 19, 1974 ang Kagawaran ng Edukasyon at Kultura
ay naglagda sa pamamagitan ng Kautusang
Pangkagawaran Blg. 25 s. 1974 ng mga panuntunan sa
pagpapatupad ng Patakarang Edukasyong Bilingguwal.
Ayon sa panuntunang ito:
Ang edukasyong bilingguwal ay binibigyan ng
katuturang magkahiwalay na paggamit ng Pilipino at
Ingles bilang mga panturo sa mga tiyak na asignatura, sa
pasubaling gagamitin ang Arabic sa mga lugar na ito’y
kinakailangan.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Implementasyon ng
Edukasyong Bilingguwal 1974
 Pebrero 27, 1973, batay sa probisyon ng bagong
Konstitusyon sinunod ng Lupon ng Pambansang
Edukasyon ang Bilingguwal na Patakaran sa
Edukasyon. Sa Resolusyon Blg. 73-7 ng Lupon
noong Agosto 7, 1973, pinagtibay ang mga sumusunod
(Bernabe 1987-159):
Na ang Ingles at Pilipino ay magsisilbing midyum ng
pagtuturo at ituturo bilang mga asignatura sa kurikulum
mula Baitang I hanggang sa unibersidad sa lahat ng mga
paaralang publiko at pribado.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Implementasyon ng
Edukasyong Bilingguwal 1974
 Ang implementasyon ng Edukasyong Bilingguwal ay binubuo ng apat na
taong transisyon (1974-1978) na uumpisahan ang paggamit ng Pilipino
bilang midyum sa mga asignaturang tulad ng A.P (Social Studies), Agham
Panlipunan (Social Science), Edukasyong Panggawain (Work Education),
Edukasyon sa Wastong Pag-uugali (Character Education), Edukasyong
Pangkalusugan (Health Education).
 Simula 1978 hanggang 1982 magiging sapilitan na ang paggamit ng
Pilipino sa mga paaralan sa mga Tagalog na lugar at sa mga lugar na
nagsisimulang gumamit nito noong 1974-1975.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Implementasyon ng
Edukasyong Bilingguwal 1974
 Kautusang Pangkagawaran Blg. 50 s. 1975 ipinag-utos ang
sumusunod:
“Courses in English and Pilipino shall be offered in tertiary
institution as part of appropriate curricula pursuant to the policy of
bilingual education; furthermore, by school year 1984, all graduates of
tertiary institutions should be able to pass examinations in
English and/or Pilipino for the practice of their profession.”

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Implementasyon ng
Edukasyong Bilingguwal 1974
 Nagtakda ng tiyak na programa ng pagtuturo ng Pilipino sa
antas tersiyarya (MEC Order No. 22, s. 1978).
simula sa taong panuruan 1979-1980, magsasama sa
kurikulum ang lahat ng mga institusyong tersiyarya ng
anim (6) nay unit ng Pilipino.

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Ebalwasyon at Sarbey Kaugnay
ng Edukasyong Bilingguwal 1974
 Ang sensus ng 1970 at 1980 ay nagbigay ng impormasyon sa total na bilang ng
mga isipiker sa Tagalog/Pilipino at Ingles na nagbibigay ng ilang indikasyon sa
naging lawak ng bilingguwalismo sa bansa.
 
  1970 1980

 (batay sa kabuuang populasyon: 36, 684, 486) (batay sa anim na taong gulang pataas: 38, 925,000)

Pilipino/Tagalog 20,257,941 (55.2%) 29,998,000 (77.0%)

Ingles 16, 409,133 (44.7%) 25,000,000 (64.5%)

Kastila 1,335, 945 (3.6%) –

Kapwa Pilipino at Ingles   24, 356, 000 (62.6%)

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 Ebalwasyon at Sarbey Kaugnay
ng Edukasyong Bilingguwal 1974
 Komprehensibong pag-aaral sa Edukasyong Bilingguwal ng 1974 ang isinagawa
noong 1985-1986 na binubuo nina Bonifacio P. Sibayan et. al na tinawag na
Bilingual Education Evaluation (BEPE)
Sa resulta ng ibinigay na proficiency test lumabas ang sumusunod:

(a)    na ang kabuuang marka sa proficiency test ng mga guro ay mababa

(b)   ang mga guro sa Baitang VI ay nakakuha ng mataas na marka kaysa sa mga guro
sa Baitang IV

(c)    samantalang ang mga guro sa ikaapat na taon ng hayskul ay walang-gaanong

kaibahan ang proficiency sa mga guro sa Baitang IV

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)
 wakas

Language Policy Formulation, Programming, Implementation and Evaluation in the Philippine Education (1565 – 1974)