Tresa d'Entenza

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Tresa d'Entenza
Reina consort d'Aragón
Consort d'o rei d'Aragón
5 de noviembre de 1327-20 d'octubre de 1327
Predecesor	Elisenda de Montcada
Succesor	Alionor de Castiella
Contesa d'Urchel
10 de noviembre de 1314-5 de noviembre de 1327
Predecesor	Ermengol X d'Urchel
Succesor	Alifonso IV d'Aragón
Naixencia	c. 1300 ?
Muerte	20 d'octubre de 1327 Zaragoza (Corona d'Aragón)
Conchuche/s	Alifonso IV d'Aragón
Dinastía	Casa de Cabrera
Pai	Gombau d'Entenza
Mai	Constanza d'Antillón

Tresa d'Entenza (? - Zaragoza, 20 d'octubre de 1327), contesa d'Urchel, vizcontesa d'Àger, y sinyora d'Alcoleya de Cinca.

Familia

Su pai estió Gombau d'Entenza, muerto en 1309 sinyor d'Alcoleya de Cinca, Chestalgar, y Xiva de Morella, qui en o suyo testamento, atorgau o 12 de setiembre de 1304, la nombra a suya heredera universal. Su mai, Constanza d'Antillón y Cabrera, fue filla de Sancho d'Antillón y Alionor de Cabrera-Urchel, ista zaguera filla d'Alvaro I d'Urchel y d'a suya primera muller, Constanza de Montcada (pai d'Ermengol X d'Urchel con a suya segunda muller, Cecilia de Foix).

Vida

En no tener descendencia, su tío bisabuelo Ermengol X d'Urchel alcordó con Chaime II d'Aragón nombrar-la heredera d'o condau d'Urchel. As clausulas d'o testamento d'Ermengol X d'Urchel obligaban a que ella recibiera o condau en casar-se con un fillo d'o rei d'Aragón que no fuese a reinar, privando, asinas, que o condau estase asumido - y subsumido - por a Corona. Ermengol morió en 1314 y en ixe mesmo anyo, o 10 de noviembre, Tresa se casó con o infant Alifonso, fillo de Chaime II d'Aragón y Blanca de Nápols. Retirau o primochenito d'o rei, Chaime d'Aragón, a la vida contemplativa, o mariu de Tresa se convirtió en o hereu a la corona en 1319 como Alifonso IV d'Aragón. Ixe mesmo anyo naixió un fillo varón d'o matrimonio, o futuro Pero IV d'Aragón. En 1323, Tresa acompanyó a o infant Alifonso en a campanya ta conquistar a isla de Cerdeniya.

O condau d'Urchel pasó a o suyo fillo Chaime I, qui tamién fue vizconte d'Àger, barón d'Entenza, d'Antillón y d'Alcoleya de Cinca.

Muller y mai de reis, o destín l'impidió reinar, ya que morió en Zaragoza en o parto d'o suyo fillo Don Sancho cinco días antis que su marido succediera a su pai a o mando d'a Corona d'Aragón. Fue apedecada en a zaragozana ilesia de Sant Francisco a un costau d'o presbiterio en un mausoleu de marbre sostenido por seis lions con a suya efichie en trache de relichiosa y con feguras plorants arredol d'o sarcofago. Chunto a ella i yeran os suyos dos fillos menors, Isabel y Sancho, con as suyas efichies pintadas sobre tabla, la d'Isabel vestida de moncha clarisa, y Sancho con guirnalda y cabello descenyiu. Abaixo se leyeban os versos siguients:

"Hoc sepulcro tumulantur duo geniti regales / qui duo evo procreantur per parentes coeguales. / Alter frater Santius vocaliter nuncupatur / qui velut constantius in excelsis collocatur / Elisabet infantissa soror ejus nuncupatur / quae ut Clara Minorissa aeternè congratulatur. Amen. Amen"

Bibliografía

• (es) Relaciones del condado de Urgel con Castilla y León. Ernesto Fernández-Xesta y Vázquez. 2001, E&P Libros Antiguos, S.L. ISBN 84-87860-37-0.

• Datos: Q2148686
• Multimedia: Teresa d'Entença / Q2148686