کیداریان

۳۲۰ میلادی–۴۷۶ میلادی
تمغا کیداریان
پایتخت	بلخ، پیشاور، تاکسیلا
زبان(های) رایج	زبان باختری (نوشتار)
دین(ها)	بودایی هندو
حکومت	سلطنتی
کوشانشاه
• fl. 320	کیدارا
• fl. 425	ورهران I
• fl. 500	کندیک
دوره تاریخی	دوران باستان متاخر
• بنیان‌گذاری	۳۲۰ میلادی
• فروپاشی	۴۷۶ میلادی
پیشین پسین کوشانشاهان شاهنشاهی کوشانی آلخون هپتالیان

گستره سرزمین کیدارها، برای دیدن تصویر بزرگتر روی تصویر کلیک کنید.

سکه یک درخم بودامیترا از فرمانروایان کیداری؛ ضرب حدود ۳۵۰ میلادی. سکه‌های کیداری به سبک سکه‌های ساسانی ضرب شده با این تفاوت که چهره فرمانروا بدون ریش و سبیل است.

کیدارا، نخستین فرمانروای کیداری بود. او کوشانشهر را از حاکمیت ساسانیان خارج کرد.

کیداریان یا قوم کیدار یا هون‌های کیداری سلسله‌ای بودند که در قرن چهارم و پنجم میلادی بر باختر و بخش‌های مجاور آسیای میانه و جنوب آسیا حکومت می‌کردند. پریسکوس مورخ بیزانسی قرن پنجم آنها را «هون‌های کیداری» نامید. قبایل هون کیداری به‌طور بحث‌برانگیزی با هون‌ها مرتبط هستند که در این دوره به اروپای شرقی حمله‌ور شدند. کیداری‌ها با هپتالیان که حدود یک قرن بعد جایگزین آنها شدند کاملاً متفاوت هستند.

یزدگرد دوم و پسرش پیروز یکم دو شاه ساسانی بودند که با کیداریان جنگیدند. پریسکی پونی نوشته است که رومیان تعهد کردند که اگر دولت ساسانی علیه هپتالیان و کیداریان وارد جنگ شوند در این زمینه کمک مالی خواهند رسانید چرا که این کار از ورود آنها به سرزمین روم پیشگیری می‌کرد.

پیروز یکم، پادشاه ساسانی (۴۵۹ تا ۴۸۳ میلادی)، توانست به‌طور کامل کیدارها را شکست دهد و آنان را تا قندهار کنونی پس براند. اما قوم دیگری موسوم به هپتالیان به نواحی تخارستان هجوم آورده و پیروز ساسانی را شکست دادند.

جستارهای وابسته

• هون
• هفتالیان
• پیروز یکم

منابع

• غفوروف، باباجان. تاجیکان. تاریخ قدیم، قرون وسطی، و دورهٔ نوین. دوشنبه: مؤسسهٔ انتشاراتی عرفان، لیتوگرافی چاپ و صحافی، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۷۷
• کریستین سن، آرتور. ایران در زمان ساسانیان، ترجمهٔ رشید یاسمی. چاپ پنجم. تهران: انتشارات امیرکبیر ۱۳۶۷