5 Eanáir

<<   Eanáir   >>
Lu	Má	Cé	Dé	Ao	Sa	Do
		1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31
2025
Laethanta na bliana go léir

Is é an 5 Eanáir an cúigiú lá den bhliain de réir fhéilire Ghréagóra. Tá 360 lá fágtha sa bhliain nó 361 i mbliain bhisigh.

Féilte

• Lá Fhéile Pápa Telesphorus

Daoine a rugadh ar an lá seo

• 1838 — Marie-Ennemond Camille Jordan, matamaiticeoir Francach (b. 1838)
• 1846 — Rudolf Christoph Eucken, fealsamh Gearmánach (b. 1926)
• 1855 — King Camp Gillette, ceapadóir Meiriceánach (b. 1932)
• 1876 — Konrad Adenauer, polaiteoir Gearmánach (b. 1967)
• 1902 — Stella Gibbons, scríbhneoir Briotanach (b. 1929)
• 1905 — Vladimir Pozner, scríbhneoir agus aistritheoir Francach (b. 1992)
• 1917 — Jane Wyman, ban-aisteoir Meiriceánach (b. 2007)
• 1928 — Walter Mondale, Leasuachtarán na Stát Aontaithe ó 1977 go 1981 (b. 2021)
• 1928 — Zulfikar Ali Bhutto, polaiteoir Pacastánach (b. 1979)
• 1930 — Buzz Aldrin, spásaire Meiriceánach
• 1931 — Robert Duvall, aisteoir agus stiúrthóir Meiriceánach
• 1932 — Umberto Eco, scríbhneoir Iodálach (b. 2016)
• 1938 — Juan Carlos, rí na Spáinne
• 1938 — Ngũgĩ wa Thiong'o, scríbhneoir Céiniach
• 1946 — Diane Keaton, ban-aisteoir Meiriceánach
• 1953 — Dwight Muhammad Qawi, dornálaí Meiriceánach
• 1955 — Douglas Chapman, polaiteoir Albanach
• 1956 — Frank-Walter Steinmeier, polaiteoir Gearmánach
• 1968 — Jim O'Callaghan, polaiteoir Éireannach
• 1972 — Julian Knight, polaiteoir Sasanach
• 1975 — Bradley Cooper, aisteoir Meiriceánach
• 1989 — Brendan Maher, iománaí Éireannach

Daoine a fuair bás ar an lá seo

• 1171 — Thomas Becket, Ardeaspag Canterbury, naomh Caitliceach (r. ~1119)
• 1203 — Alain de Lille, diagaire agus file Francach (r. ~1116)
• 1762 — Éilís na Rúise, Banimpire na Rúise (r. 1709)
• 1922 — Ernest Shackleton, taiscéalaí (r.1874)
• 1933 — Calvin Coolidge, 30ú uachtarán na Stát Aontaithe (r.1872)
• 1936 — Ramón del Valle-Inclán, scríbhneoir Gailíseach (r. 1866)
• 1939 — Amelia Earhart, eitleoir agus údar Meiriceánach (r. 1897)
• 1941 — Amy Johnson, eitleoir Sasanach (r. 1903)
• 1941 — Jennie Wyse Power, polaiteoir, gníomhaí, feimineach, agus bean ghnó Éireannach (r. 1858)
• 1943 — George Washington Carver, luibheolaí agus aireagóir Afra-Mheiriceánach (r. 1864)
• 1954 — James Kilroy, polaiteoir Éireannach (r. 1890)
• 1960 — Ruaraidh Arascain is Mhàirr, Polaiteoir Albanach (r. 1869)
• 1973 — Gearroid Ua Beolláin, polaiteoir Éireannach (r. 1885)
• 1975 — Johnny Geoghegan, polaiteoir Éireannach (r. 1913)
• 1976 — Seán A Mac Coisdealbha, polaiteoir Éireannach agus an dara Taoiseach (r. 1891)
• 1977 — Patrick Cogan, polaiteoir Éireannach (r. 1903)
• 1979 — Billy Bletcher, aisteoir (r. 1894)
• 1981 — Harold Clayton Urey, ceimiceoir fisiceach Meiriceánach (r. 1893)
• 2003 — Roy Jenkins, polaiteoir Briotanach (r. 1920)
• 2014 — Eusébio, imreoir sacair Portaingéalach (r. 1942)
• 2018 — John Young, spásaire Meiriceánach (r. 1930)
• 2019 — Alan R. Pearlman, duine gnó (r. 1925)
• 2024 — Catrìona NicGumaraid, bard Gàidhlig (r. 1947)

Imeachtaí Eile

• 1907 - D'oscail Cumann Ríoga Gluaisteán na hÉireann an chéad taispeántas gluaisteán riamh in Éirinn san RDS. Thosaigh seirbhís tacsaí i mBÁC ag an am céanna.
• 1911 - Tháinig agóideoirí Protastúnacha le chéile i Halla Tionóil Bhéal Feirste le cur in aghaidh Ne Temere, riail na hEaglaise Caitlicigh sa bhliain 1907.
• 1953 - Thuairteáil eitleán (Vickers Viscount) de chuid na haerlíne British European Airways in aerfort Choirnéal Nutt, Béal Feirste. Fuair seachtar daoine fichead bás sa timpiste. Tháinig ochtar eile slán. Ba í seo an tuairt eitleáin ba mheasa riamh i stair Thuaisceart Éireann. D'imigh an píolóta thar an rúidbhealach srl. Iomrall tromchúiseach breithiúnais a rinne an píolóta.
• 1976 - Tharla Sléacht Mhuileann Ching; maraíodh deichniúr oibrí Protastúnacha .ag Muilte Ching i gContae Ard Mhacha.
• 1981 - In ainneoin na n-agóidí, d'fhógair Aontas Rugbaí na hÉireann go raibh siad le dul go dtí an Afraic Theas le cluiche a imirt in aghaidh na foirne náisiúnta ansin, na Springboks, cé go raibh an apairtéid i réim sa tír sin i gcónaí.