Կայում Նասիրի

Կայում Նասիրի; թաթ.՝ Qayum Nasıri, Каюм Насыйри
Ծնվել է	փետրվարի 2 (14), 1825
Ծննդավայր	Keçe Şırdan, Q28480011?, Զելենոդոլսկի շրջան, ԽՍՀՄ
Մահացել է	օգոստոսի 20 (սեպտեմբերի 2), 1902 (77 տարեկան)
Մահվան վայր	Կազան, Ռուսական կայսրություն
Գերեզման	Կազանի Նովո Տատարսկի սլոբոդայի թաթարական գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն
Մասնագիտություն	ազգագրագետ, բանահավաք, պատմաբան, լեզվաբան, գրող, ուսուցիչ և գիտնական
	Kayum Nasyri Վիքիպահեստում

Կայում Նասիրի (իսկականը՝ Գաբդելկայում Գաբդեննասիրովիչ Նասիրով, փետրվարի 2 (14), 1825^[1], Keçe Şırdan, Q28480011?, Զելենոդոլսկի շրջան, ԽՍՀՄ - օգոստոսի 20 (սեպտեմբերի 2), 1902^[1], Կազան, Ռուսական կայսրություն), թաթար գիտնական-լուսավորիչ, գրող։

1871 –1876 թվականներին ուսուցչություն է արել Կազանում իր բացած առաջին ռուս–թաթարական դպրոցում։ Նասիրիի մանկավարժական հայացքները ձևավորվել են Կ․ Ուշինսկու և Լ․ Տոլստոյի ազդեցությամբ։ Առաջին գործերն են «Շարահյուսություն» և մանուկների համար գրված գիտահանրամատչելի «Ժամանց»-ը (երկուսն էլ՝ 1860 թվական)։ Կազմել և տպագրել է թաթարերենի քերականությունը, ուղղագրության կանոնները, մաթեմատիկայի, աշխարհագրության, պատմության և այլ դասագրքեր։ Գրել է «Կազանի թաթարների հավատալիքներն ու ծեսերը․․․» (1880, ռուսերեն), «Կազանի թաթարների ժողովրդական գրականության նմուշներ» (1896 թվական, ռուսերեն), «Կազանի թաթարների հեքիաթները այլ ժողովուրդների հեքիաթների համադրությամբ» (1900 թվական, Պ․ Պոլյակովի հետ) աշխատությունները։ Կազմել է «Թաթար–ռուսերեն բառարան»-ը (1875 թվական)։ Նասիմովի նովելները նպաստել են թաթարական գեղարվեստական արձակի զարգացմանը և լուսավորական ռեալիզմի ձևավորմանը։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կայում Նասիրի» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 182)։

Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Исаев Ю. Н. Чувашская энциклопедия (ռուս.) — Чувашское книжное издательство, 2006. — 2567 с. — ISBN 978-5-7670-1471-2

[_b731ad78d2744c95-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Исаев Ю. Н. Чувашская энциклопедия (ռուս.) — Чувашское книжное издательство, 2006. — 2567 с. — ISBN 978-5-7670-1471-2

[1]

pFad - (p)hone/(F)rame/(a)nonymizer/(d)eclutterfier! Saves Data!