Wikipedia:Etalage

Overzicht beheerpagina's
	Etalage-navigatie
	Alfabetisch overzicht; Thematisch overzicht; Criteria; Checklist; Review; Aanmelding; Richtlijnen; Archief; WP:E

In de etalage staat een selectie van artikelen die gebruikers van Wikipedia bijzonder waarderen en die aan bepaalde standaarden voldoen. Deze artikelen zijn erg uitgebreid en vaak zijn ze geëvalueerd in de review. De artikelen in de etalage zijn beoordeeld als informatief, objectief en inhoudelijk correct, en ze bevatten indien mogelijk de meest recente gegevens. Er staan op dit moment 376 artikelen in de etalage, op een totaal van 2.171.445 artikelen op Wikipedia. Dat betekent dat één op 5.775 artikelen in deze lijst staat. Zie voor meer statistieken de statistiekenpagina.

Voor wie zelf een Etalage-artikel wil proberen te schrijven, kan het nuttig zijn om De Zes Stappen te volgen. Voor het verbeteren van je artikel is het raadzaam de tips voor het schrijven van een goed artikel te lezen en te kijken of het artikel voldoet aan de criteria voor een etalageartikel. Op deze pagina kunnen artikelen worden aangemeld voor opname in of verwijdering uit de Etalage en wordt over deze artikelen gestemd.

Geografie · Biologie · Geschiedenis · Mens en maatschappij · Kunst en cultuur · Filosofie en religie · Sport · Techniek en wetenschap

NOV

10

Nieuwe artikelen in de Etalage

Termieten (Isoptera) zijn een relatief kleine groep van op het land levende, kolonievormende insecten. Alle soorten zijn planteneters die van bladeren en dood hout leven. Hun monddelen en ook hun darmen zijn hierop aangepast; termieten dragen eencelligen in hun ingewanden die cellulose kunnen verteren. Van enkele honderden soorten is bekend dat de dieren door hun hout-etende levenswijze grote schade aan kunnen richten aan gebouwen, kunstvoorwerpen en voedselgewassen. Termieten zijn relatief kleine insecten en worden in de regel vier tot vijftien millimeter lang.

Alle termieten vormen kolonies. Termieten zijn de enige groep van sociale insecten die niet tot de vliesvleugeligen (Hymenoptera) behoren. Vanwege het bleke uiterlijk van sommige individuen worden ze ook wel witte mieren genoemd, hoewel termieten niet verwant zijn aan de mieren. Een belangrijk verschil is de voedselkeuze; mieren zijn vaak vleeseters – in tegenstelling tot de termieten die altijd van plantaardig materiaal leven. Mieren behoren zelfs tot de belangrijkste vijanden van termieten.

De meeste soorten leven ondergronds of maken deels bovengronds gelegen nesten die erg groot kunnen worden. Een termietenkolonie kan honderden tot miljoenen individuen bevatten. Bij de meer gespecialiseerde soorten komen verschillende vormen voor die de kasten worden genoemd. Deze kasten bestaan uit zowel mannetjes als vrouwtjes, zij bouwen het nest en voeden de andere termieten (werkers) en andere bewaken het nest en jagen vijanden weg (soldaten). Iedere kolonie heeft een koningin en een koning, die samen voor het nageslacht zorgen.

Artikel lezen

15 augustus 2024

Joan Melchior Kemper (Amsterdam, 26 april 1776 – Leiden, 20 juli 1824) was een Nederlands jurist, letterkundige en politicus. Hij was hoogleraar in de rechtsgeleerdheid op diverse Nederlandse universiteiten en was betrokken bij de Omwenteling van 1813, die een einde maakte aan het Franse Keizerrijk in Nederland en het startpunt was voor een onafhankelijk Nederland na deze periode.

Kemper verkreeg zijn scholing in Amsterdam en nadat hij doctor in de rechten was geworden werd hij achtereenvolgens hoogleraar te Harderwijk, Amsterdam en Leiden. In deze jaren was hij ook in het politieke debat betrokken door middel van letterkundige bijdrages waarin hij de toenemende Franse invloed aan de kaak stelde. De actieve politieke carrière van Kemper zou pas in 1813 beginnen. In dat jaar was hij betrokken bij de Omwenteling waar hij een belangrijke rol in speelde. Zo was Kemper tijdens de Omwenteling commissaris-generaal in Amsterdam en stelde hij de proclamatie van 2 december op voor de latere koning Willem I. Na 1813 zou hij betrokken zijn bij diverse commissies en was hij zelf voorzitter van de commissie die belast was met het schrijven van een nieuw Burgerlijk Wetboek. Tussen 1817 en 1824 was Kemper lid van de Tweede Kamer waar hij tot de meer onafhankelijke Kamerleden behoorde.

Artikel lezen

1 juni 2024

Montauban (Occitaans: Montalban; Nederlands, verouderd: Montelbaan) is een gemeente in het Franse departement Tarn-et-Garonne in de regio Occitanie. Het is de prefectuur van het departement en, met 61.919 inwoners (1 januari 2021), ook de grootste stad.

De stad ligt aan de Tarn en werd in 1144 gesticht als bastide. Voor de Franse Revolutie was Montauban een van de grootste en belangrijkste steden van het zuidwesten van Frankrijk. Het was de zetelplaats van een bisdom en werd na de reformatie een bolwerk van de hugenoten. De tegenstelling tussen katholieken en protestanten was bepalend voor Montauban. In de moderne tijd kende de stad niet de groei die gelijkaardige steden in Frankrijk wel hadden; pas eind twintigste eeuw werd Montauban een groeipool.

Montauban is de stad van schilder Jean-Auguste-Dominique Ingres en van beeldhouwer Antoine Bourdelle. Het Musée Ingres Bourdelle is gevestigd in het voormalig bisschoppelijk paleis uit de zeventiende eeuw. Bezienswaardig zijn verder de kathedraal Notre-Dame, de kerk Saint-Jacques en de Place Nationale, het hoofdplein met op arcaden gebouwde huizen.

Artikel lezen

30 april 2024

De Democratische Republiek Georgië was de eerste republiek van Georgië, die bestond van mei 1918 tot februari 1921, met hoofdstad Tbilisi. De republiek werd opgericht in de nasleep van de Russische Revolutie van 1917 en werd bestuurd door de Sociaaldemocratische Partij van Georgië.

Het Duitse Keizerrijk steunde Georgië door de stationering van troepen, maar na het einde van de Eerste Wereldoorlog hadden de Britten tot juli 1920 het mandaat over het zuidwesten van Georgië.

Internationale erkenning van de republiek kwam langzaam op gang door een weifelende houding van de geallieerden. Het Rode Leger veroverde Georgië in februari 1921, waarna de Georgische Socialistische Sovjetrepubliek werd uitgeroepen en deze ingelijfd werd in de Sovjet-Unie.

De republiek staat voor Georgiërs symbool voor de strijd voor onafhankelijkheid en het culturele lijfsbehoud tegen verschillende vijanden in de regio en wordt herinnerd als een pluriforme democratie met respect voor mensenrechten. Georgië was een van de eerste landen in Europa met vrouwenkiesrecht en nam een voor die tijd uitgesproken progressieve grondwet aan.

Artikel lezen

31 maart 2024