1419
Ten artykuł od 2021-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Rządzący państwami w 1419
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- Styczeń – papież zakazał Jagielle podejmowania jakichkolwiek kroków przeciw Zakonowi i wysłał legatów Jakuba, bpa Spoleto i Ferdynanda, bpa Lugano do rozstrzygnięcia sporu.
- Maj – na spotkaniu w Gniewkowie legaci oddalili polskie roszczenia i wydali wyrok na korzyść Zakonu oprotestowany przez stronę polską; jednocześnie na spotkaniu w Koszycach Jagiełło wyraził zgodę na wydanie sądu polubownego w sporze polsko-krzyżackim przez Zygmunta.
- Wobec stanowczej odmowy wielkiego mistrza poddania się arbitrażowi i upływającego 13 czerwca rozejmu pod Czerwińskiem zgromadziły się wojska polsko-litewskie; w obliczu groźby wojny i braku finansów mistrz Michał Kuchmeister przyjął arbitraż króla rzymskiego, legaci i poseł Zygmunta zaś bez porozumienia z Polską przedłużyli rozejm z Zakonem.
- wojska polskie opanowują zamek "dolny" (po stronie południowej) w Santoku
- 15 lipca – Jagiełło zawarł antykrzyżacki sojusz z Erykiem, kr. Skandynawii.
- 26 lipca – Jagiełło zaakceptował przedłużenie rozejmu i wojska wycofały się znad granicy; w Nowym Sączu strona polska przedstawiła Zygmuntowi żądania zwrotu Pomorza i innych nieprawnie zagarniętych ziem, Żmudzi, Kłajpedy, odbudowania zamków i zapłaty za wyrządzone szkody.
- 19 listopada – na Wawelu została koronowana na królową Polski Elżbieta Pilecka, trzecia żona Władysława Jagiełły.
- Powóz z jadącym w nim Jagiełłą trafił piorun, który zabił cztery konie i dwóch dworzan, sam król zaś częściowo stracił słuch, a ubranie miało podobno "śmierdzieć siarką".
- Wielka powódź, która rozniosła drewno składowane w krakowskim porcie rzecznym.
- Tyszowce otrzymały prawa miejskie.
- stłumienie buntu pogańskiego na Żmudzi przeciwko Witoldowi i ścięcie 60 jego przywódców.
- Grójec otrzymał prawa miejskie.
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- 19 stycznia – wojna stuletnia: Anglicy zdobyli Rouen, przejmując w ten sposób kontrolę nad całą Normandią.
- 30 lipca – I Defenestracja praska: w czasie wojen husyckich, podczas sporu w Radzie Miasta, zostało wyrzuconych przez okno ratusza praskiego siedmiu katolickich rajców.
- 16 sierpnia – Zygmunt Luksemburski został królem Czech.
- 10 września – książę Burgundii Jan Nieustraszony został zamordowany przez popleczników późniejszego króla Francji, Karola VII.
- 4 listopada – porażka husytów w bitwie pod Živohoštem.
- Książę Malakki przeszedł na islam.
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 10 lipca – Go-Hanazono, cesarz Japonii (zm. 1471)
- 5 września – Jan I, książę Kleve i hrabia Mark (zm. 1481)
- Juan Pacheco – możnowładca kastylijski, wielki mistrz zakonu Santiago (zm. 1474)
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]- 5 kwietnia – Wincenty Ferreriusz, hiszpański dominikanin, święty katolicki (ur. ok. 1350)
- 19 maja – Jan von Wallenrode, biskup Liège
- 10 czerwca – Jan Dominici, włoski dominikanin, kardynał, błogosławiony katolicki (ur. 1355)
- 11 czerwca – Rudolf III Saski, władca Saksonii-Wittenbergi (ur. przed 1367)
- 28 czerwca – Amadeo di Saluzzo, włoski kardynał (ur. 1361)
- 2 lipca – Eberhard IV Wirtemberski, hrabia Wirtembergii (ur. 1388)
- 16 sierpnia – Wacław IV Luksemburski, król Czech (ur. 1361)
- 10 września – Jan bez Trwogi, książę Burgundii (ur. 1371)
- 23 września – Jan II z Nassau, arcybiskup Moguncji (ur. ok. 1360)
- 22 grudnia – Jan XXIII, antypapież obediencji pizańskiej (ur. ok. 1360/1370)
- 30 grudnia – Wacław II legnicki, książę legnicki, biskup lubuski i biskup wrocławski (ur. 1348)
- data dzienna nieznana:
- Mikołaj Błociszewski, polski rycerz i dyplomata, kasztelan santocki, sędzia ziemski poznański (ur. ?)
- Congkhapa, buddyjski uczony i reformator (ur. 1357)
- Edygej, wódz plemienia Mangytów i faktyczny władca złotej ordy w latach 1400–1412 (ur. 1352)
- Maciej Janina, biskup przemyski (ur. ?)
- Jeremferden, chan Złotej Ordy (ur. ?)
- Jan Ligęza, polski rycerz, wojewoda i starosta łęczycki (ur. ?)
- Przecław Słota, polski rycerz, burgrabia i podstarości poznański (ur. ok. 1375)
