Działko HS.404

Hispano-Suiza HS.404
	; Działko HS Mk V
Państwo	Francja; Hiszpania; Wielka Brytania; Stany Zjednoczone
Producent	Hispano-Suiza
Rodzaj	działko lotnicze
	Dane techniczne
Kaliber	20 mm
Nabój	20 × 110 mm
	Masa
broni	42,0–50,0 kg (w zależności od wersji)
	Inne
Prędkość pocz. pocisku	880 m/s
Szybkostrzelność teoretyczna	600–800 strz./min
	Multimedia w Wikimedia Commons

HS.404 – działko automatyczne o kalibrze 20 mm produkowane przez firmę Hispano-Suiza, używane w kilku wersjach w wielu modelach samolotów brytyjskich, amerykańskich i francuskich.

Historia

Działko HS.404 w wersji sprzężonego działka przeciwlotniczego TCM-20

Konstrukcję działka oparto na innym działku automatycznym, FF S produkowanym w Szwajcarii przez firmę Oerlikon, które było także produkowane na licencji przez Hispano-Suiza jako HS.7 i HS.9. Pod koniec lat 30. inżynier Mark Birkigt zaprojektował nowe działko, z wieloma usprawnieniami, o większej szybkostrzelności i wyższej prędkości wylotowej pocisku. Nowy projekt nazwano Type 404 lub HS.404; typ był uznany za najlepsze lotnicze działko automatyczne^[1]. Type 404 było używane w wielu przedwojennych francuskich samolotach.

Nowa broń zainteresowała brytyjski RAF i została szybko, w zmodyfikowanej formie jako Hispano Mk.II wprowadzona jako uzbrojenie brytyjskich samolotów, zastępując używane wówczas karabiny maszynowe Browning.303 o kalibrze 7,7 mm które były standardowym uzbrojeniem brytyjskich samolotów. Nowe działka wymagały pewnych modyfikacji skrzydeł samolotów Supermarine Spitfire i Hawker Hurricane^[2].

Produkcja działka została także licencjonowana do Stanów Zjednoczonych, gdzie było ono znane jako M1. Zarówno lotnictwo, jak i marynarka amerykańska planowały szybkie przezbrojenie w nową broń. W 1941 powstał wielki program produkcyjny zarówno samych działek, jak i amunicji. Kiedy dostarczono pierwsze egzemplarze M1, okazało się, że były one bardzo zawodne i cierpiało na częste niewypały. Brytyjczycy, którzy sami nie mieli wystarczających mocy produkcyjnych byli bardzo zainteresowani modelem amerykańskim, byli jednak bardzo zawiedzeni jego jakością. W kwietniu 1942 wysłano do USA kilka egzemplarzy Mk.II w celu porównania z M1 i okazało się, że wersja amerykańska miała nieco dłuższą komorę nabojową, co powodowało większość problemów^[1].

Amerykanie nie zdecydowali się zmodyfikować zamka w swojej wersji działka, zaprojektowali za to nową jego wersję – M2 z innymi modyfikacjami, które jednak okazało się prawie tak samo zawodne jak jego poprzednik. Pod koniec 1942 w magazynach amerykańskiego lotnictwa znalazło się 40 milionów naboi 20 mm bez skutecznej broni do ich zużytkowania. Pomimo wszystkich starań, aby podobnie jak Brytyjczycy przezbroić swoje samoloty wyłącznie w działka, Amerykanom nie udało się to do końca wojny^[3].

W tym czasie Brytyjczycy zrezygnowali z wersji amerykańskiej, między innymi dlatego, iż udało im się zwiększyć w znaczący sposób produkcję tej broni. Rozpoczęli także wytwarzanie nowego modelu Mk.V, który był lżejszy i miał większą szybkostrzelność, ale z niższą prędkością wylotową pocisku. Amerykanie rozpoczęli budować ten model jako M3, który miał podobne problem jak jego dwaj poprzednicy^[3]. Już po zakończeniu wojny Amerykanom udało się w końcu zaprojektować udaną wersję nazwaną M24.

W okresie powojennym HS.404 wyszło dość szybko z użytku na rzecz działek rewolwerowych bazujących na niemieckim MG 213, Brytyjczycy zaczęli używać 30 mm działka ADEN, USAF przeszło na działko M39 i tylko lotnictwo amerykańskiej marynarki wojennej zostało przy starszym modelu M24, używając do niego lżejszych pocisków w celu zwiększenia ich prędkości wylotowej^[4].

Użytkownicy

Francja

HS.404

Wielka Brytania i Wspólnota Narodów

Hispano Mk. I

Hispano Mk. II

Hawker Hurricane Mk IIC i Mk IV
Hawker Tempest Mk V Srs I
Hawker Typhoon Mk IB
Martin-Baker MB-3
North American Mustang IA
Supermarine Spitfire od Mark V do Mark 20

Hispano Mk. V

Stany Zjednoczone

Działko 20 mm Hispano jako główne uzbrojenie myśliwca Lockheed P-38 Lightning

M1

AN/M2

T3

AN/M3

M24

Przypisy

↑ ^a ^b George M. Chinn: The Machine Gun: History, Evolution, and Development of Manual, Automatic, and Airborne Repeating Weapons. T. Vol. I. Washington, D.C.: U.S. Government Printing Office, 1951. (ang.).
↑ Hawker Hurricane Mk II B. [dostęp 2023-07-02]. (ang.).
↑ ^a ^b Hispano-Suiza 20mm Cannon. The Pacific War Online Encyclopedia. [dostęp 2023-07-02]. (ang.).
↑ A.G. Williams, E. & Gustin: Flying Guns - The Modern Era, Development of Aircraft Guns, Ammunition and Installations since 1945. Ramsbury: Crowood Press, 2004. ISBN 1-86126-655-3. (ang.).

[Chinn-1] George M. Chinn: The Machine Gun: History, Evolution, and Development of Manual, Automatic, and Airborne Repeating Weapons. T. Vol. I. Washington, D.C.: U.S. Government Printing Office, 1951. (ang.).

[2] Hawker Hurricane Mk II B. [dostęp 2023-07-02]. (ang.).

[pwoe-3] Hispano-Suiza 20mm Cannon. The Pacific War Online Encyclopedia. [dostęp 2023-07-02]. (ang.).

[4] A.G. Williams, E. & Gustin: Flying Guns - The Modern Era, Development of Aircraft Guns, Ammunition and Installations since 1945. Ramsbury: Crowood Press, 2004. ISBN 1-86126-655-3. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]