Gej
Gej – mężczyzna o orientacji homoseksualnej, czyli taki, który odczuwa romantyczny i seksualny pociąg tylko do innych mężczyzn, i w oparciu o ten pociąg może budować własną tożsamość oraz zawierać trwałe związki z innymi mężczyznami, a także odczuwać przynależność do społeczności osób odczuwających ten pociąg.
Etymologia i użycie
Słowo „gej” pochodzi od angielskiego gay, które pierwotnie było stosowane jako przymiotnik w znaczeniu „beztroski, szczęśliwy, wesoły, skłonny do żartów, barwny, kolorowy”. Słowo to zaczęło przyjmować seksualną konotację pod koniec XVII wieku. Po raz pierwszy słowa gay w odniesieniu do osób homoseksualnych użyto w latach 20. XX w., jednak dopiero w połowie wieku zaczęto go używać wobec nieheteroseksualnych mężczyzn, początkowo w kontekście kampowego wyglądu opisywanych przez nie osób. W latach 60. XX wieku społeczność LGBT zaczęła stosować słowo gay w odniesieniu do samej siebie, z pozytywną konotacją. Zdaniem filozofa Michela Foucaulta jest to wyraz „walki o nową świadomość, niezależną tożsamość i społeczne uznanie”[1], natomiast Jeffrey Weeks, brytyjski historyk seksualności, twierdzi, że słowo „gej” to auto-etykietka tych, którzy pogodzili się ze swoją orientacją homoseksualną i nie obawiają się okazywać jej zewnętrznemu światu[2].
W języku polskim słowo gay zaczęło pojawiać się w piśmie w drugiej połowie lat 80. Spolszczeniu uległo w połowie lat 90., kiedy przybrało formę gej i stało się synonimem homoseksualisty[3], zaś odpowiednikiem osoby homoseksualnej płci żeńskiej jest słowo „lesbijka”. W języku angielskim określenie gay odnosi się często również do homoseksualnych kobiet, stając się synonimem osoby homoseksualnej, niezależnie od płci. Podobne znaczenie ma przymiotnik „gejowski”, który bywa stosowany ogólnie w kontekście orientacji odmiennych od heteroseksualnej. Antonimem słowa „gej” jest przymiotnik straight używany do określenia osoby heteroseksualnej. Współcześnie społeczność lesbijek, gejów, osób biseksualnych i transpłciowych określana jest skrótowcem LGBT, który jest też używany w szerszym znaczeniu, jako określenie osób nieheteroseksualnych i niecisseksualnych.
Demografia
W reprezentatywnym badaniu Instytutu Gallupa przeprowadzonym w 2020 roku na losowo wybranych 15 349 pełnoletnich mieszkańcach Stanów Zjednoczonych jako geje określa się:
- 2,1% osób urodzonych w latach 1997–2002,
- 2% osób urodzonych w latach 1981–1996,
- 1,2% osób urodzonych w latach 1965–1980,
- 1,2% osób urodzonych w latach 1946–1964 oraz 0,3% osób urodzonych do 1946 roku[4].
Określenia mężczyzn homoseksualnych
Słowo „gej” jest uznawane za najbardziej neutralne określenie mężczyzny o orientacji homoseksualnej. Inne określenie – „homoseksualista” (ang. homosexual) – spotyka się z krytyką i bywa uznawane za obraźliwe, gdyż zawiera w sobie wydźwięk kliniczny i jest często używane przez środowiska antygejowskie. GLAAD, Associated Press, The New York Times czy The Washington Post zalecają ograniczenie jego stosowania[5]. Zdaniem Grupy Edukatorów Seksualnych „Ponton” mniej negatywny wydźwięk mają sformułowania „osoba homoseksualna” i „osoba o orientacji homoseksualnej”, podkreślające podmiotowość osoby, o której mowa[6].
Gejowskie serwisy społecznościowe
- Grindr – aplikacja randkowa dla gejów i biseksualnych mężczyzn
- Fellow – polski portal randkowy dla gejów
- Queer.pl (wcześniej: innastrona.pl) – polski portal informacyjny i społecznościowy dla osób LGBT+
- PlanetRomeo (wcześniej: GayRomeo) – serwis randkowy dla gejów
Zobacz też
- lesbijka – kobieta o orientacji homoseksualnej
- przyjazny homoseksualistom (ang. gay-friendly)
Przypisy
- ↑ Michael Foucault, Historia seksualności, PWN, Warszawa 2000, s. 45, ISBN 83-07-02771-3.
- ↑ Ewa Mazierska, Geje heterykom, heterycy gejom, Lewica.pl, dostęp 2008-09-03.
- ↑ Słownik Języka Polskiego PWN: gej.
- ↑ Gallup Inc, LGBT Identification Rises to 5.6% in Latest U.S. Estimate [online], Gallup.com, 2020 [dostęp 2021-04-30] (ang.).
- ↑ OFFENSIVE TERMS TO AVOID. GLAAD. [dostęp 2010-12-04]. (ang.).
- ↑ Grupa Edukatorów Seksualnych „Ponton”: Płeć i mniejszości seksualne – słownik.