Plazmoliza
Plazmoliza – zjawisko odstawania protoplastu od ściany komórkowej, w wyniku utraty wody i tym samym turgoru[1][2]. Może zachodzić we wszystkich komórkach, mających ścianę komórkową. Plazmolizę można zaobserwować w komórkach roślinnych po umieszczeniu ich w roztworze hipertonicznym[1][2]. Zgodnie z prawami osmozy woda przenika przez plazmalemmę z komórki do roztworu, co powoduje odwodnienie komórki i kurczenie się cytoplazmy podstawowej. Umieszczenie komórki, u której zaobserwowano kolejne stadia plazmolizy, w roztworze hipotonicznym spowoduje napływ wody do komórki i odzyskanie turgoru – deplazmolizę.
Wyróżnia się 3 rodzaje plazmolizy:
- kątowa (graniczna)
- wklęsła
- wypukła.
Proces odwrotny, polegający na pobieraniu wody przez wodniczki z roztworu zewnętrznego o mniejszym stężeniu, nazywa się deplazmolizą. Zarówno deplazmoliza jak i plazmoliza mogą prowadzić do śmierci komórki.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Marek Guzik, Ryszard Kozik, Ewa Jastrzębska, Renata Matuszewska, Ewa Pyłka-Gutowska, Władysław Zamachowski: Biologia na czasie 1. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego i technikum. Zakres rozszerzony. Do nowej podstawy programowej. Rok dopuszczenia: 2013. Numer ewidencyjny w wykazie MEN: 564/2/2013. s. 61. ISBN: 978-83-267-2133-5.
- ↑ a b Znaczenie PLASMOLYSIS, definicja w Cambridge English Dictionary [online], dictionary.cambridge.org [dostęp 2020-03-30] (pol.).